İçeriğe atla

Kazakistan-Rusya ilişkileri

Kazakistan-Rusya Coğrafi Konumları

Kazakistan-Rusya ilişkileri- Kazakistan Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu arasındaki mevcut ikili ilişkileri kapsar.

Tarih

İlk olarak 22 Ekim 1992 tarihinde kurulmuştur. Kazakistan ve Rusya, istikrarlı bir karşılıklı anlayış ortamında gelişti. Sovyet dönemi dışında yeni dönemde Ruslar ve Kazaklar arasında açık bir çatışma olmamıştır. Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleri arasında Özbekistan'dan sonra en büyük Kazak diasporası Rusya'dadır. Son Kazak hanlıklarının başkenti Rusyan'nın Orenburg kentidir. Sovyet hükûmetinin ilk yıllarında Kazakistan'ın başkenti Orenburg (Orenburg) idi.

Orta Asya Barometresi tarafından yapılan bir ankete göre, Kazakların %87'si Rusya hakkında olumlu, %8'i ise olumsuz görüştedir. Ankette ayrıca Rusya ile daha yakın ilişkileri desteklemeyenlerin oranını yüzde 6 olarak tespit edilmiştir.[1]

Ekonomik işbirliği

1995 ve 2009 yılları arasında ticaret cirosu 5.230 milyon dolardan 12.832 milyon dolara yükseldi.[2] 2009 yılındaki ticaret cirosu Rusya, Türkmenistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan'ın iki katıdır.

Bilimsel işbirliği

Kazakistan, Belarus'tan sonra Rusya'dan en fazla bilimsel ekipmanı alan ikinci CIS ülkesidir.[3]

Temsilcilikler

Rusya'nın Kazakistan'daki Temsilcilikleri:

  • Astana (Büyükelçilik)
  • Alma-Ata (Başkonsolosluk)
  • Uralsk (Konsolosluk)

Kazakistan'ın Rusya içindeki temsilleri:

Baikonur

1994'den beri, Leninsk (şimdiki adı Baykonur) Rusya'ya kiralandı. Kira süresi 2050 tarihine kadardır. Yıllık kirası 115 milyon dolardır. Ancak Kazakistan kiralamayı her zaman askıya alma hakkına sahiptir.

  • Baynonur, kiralama süresi boyunca Rusya Federasyonu'nda federal öneme sahip bir şehirdir.

Şehrin Rus mülkiyetindeki mülk, kiralık alanlarda korunmaktadır.

  • Baykonur, Kazakistan'ın ayrılmaz bir parçasıdır.

Avrasya Kanalı

2007'de, Kazak tarafı Rus hükûmetine Hazar Denizi ve Azak-Karadeniz havzası arasında doğrudan bir bağlantı kurmak için Rusya üzerinden bir Avrasya kanalı inşa etmesini teklif etti. Bu proje gerçekleşirse Kazakistan, Rus topraklarını dev bir deniz gücü haline getirmek için kullanmayı planlıyor.

Kaynakça

  1. ^ "Nüanslarla Aşk: Rusya Üzerine Kazakistan Görüşleri" (PDF). PONARS Eurasia. 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2020. 
  2. ^ Stollenwerk F. Orta Asya'da Rusya, Hindistan ve Çin: çatışmaya veya işbirliğine // Orta Asya ve Kafkaslar. - 2011. - Т. 14. - № 2. - С. 10
  3. ^ Патласов О.Ю. Türkmenistan, Kırgızistan ve Rusya ekonomisinin modernizasyonu: mitler ve gerçekler // Omsk Bilimsel Bülteni. - 2015. - № 3 (139). - Ş. 201

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkistan</span> Orta Asyada tarihî ve coğrafi bölge

Türkistan, Orta Asya'da batıda Hazar Denizi ve Aşağı İdil'den başlamak üzere doğuda Moğolistan'daki Altay Dağları'na, güneyde Kopet-Hindukuş-Kunlun dağlarına, kuzeyde Aral ve Balkaş göllerinin ötesinde Kırgız bozkırına kadar uzanan yüzölçümü 6.000.000 km²'den geniş coğrafî ve tarihî bölge. Nüfusu 2001 yılı itibarıyla 43.210.802'dur.

<span class="mw-page-title-main">Orta Asya</span> Asyanın okyanuslardan uzak iç kesimi

Orta Asya, dar anlamıyla geçmişte Sovyetler Birliği'nin parçası olan beş ülkeyi tanımlar. Geniş anlamda ise Afganistan, Pakistan'ın kuzeyi, Çin'in batısı, Moğolistan ve Rusya'nın bir kısmı ile kuzeydoğu İran'ı içeren bölge ve bölgeyi tanımlamak için kullanılan coğrafi terim. Asya'nın dünya okyanuslarından uzak iç kesimini belirtmek için kullanılır, bölgenin bu denizlere kapalı oluşu başlıca ana özelliğidir. Orta Asya, aynı zamanda Türk halklarının anayurdudur.

Türk Kurultayı, Türk devlet ve toplulukları arasındaki dostluk, kardeşlik ve iş birliğinin geliştirilmesi amacıyla, 1993'ten beri düzenlenen etkinliklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Orta Asya Birliği</span>

Orta Asya Birliği, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan olmak üzere beş eski Sovyet Orta Asya cumhuriyetlerini kapsayan, 26 Nisan 2007 tarihinde Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından önerilip kurulan bir örgüttür. Bugüne kadar Kazakistan ve Kırgızistan devlet başkanları iki devlet arasında bir "Uluslararası Yüksek Kurulu" oluşturmak için bir anlaşma imzaladı. Buna ek olarak Kazakistan, Özbekistan ve Kırgızistan, Ebedi Dostluk Antlaşması imzalamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alaş Orda</span>

Alaş Orda, 1910'lu ila 1920'li yıllar arasında Kazakların ve Kırgızların ilan ettikleri bir devletin ve buna yol açan harekâtın adı. Resmen 1928 yılına kadar var olmuştur.

Kazakistan tarihi günümüzdeki Kazakistan'ın sınırları içinde kalan bölgelerin tarih öncesi zamanlardan günümüze kadar süregelen tarihidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki diplomatik temsilcilikler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'deki diplomatik temsilcilikler listesi , Türkiye'de diğer ülkelerin bulundurduğu diplomatik ve konsüler temsilciliklerin listesini içermektedir. Başkent Ankara'da 135 yerleşik büyükelçilik bulunmaktadır. İstanbul ise 73’ü başkonsolosluk, 1'i konsolosluk olmak üzere 74 diplomatik misyona ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Semey</span>

Semey Doğu Kazakistan Eyaleti'nin kuzeydoğusunda, Sibirya sınırı yakınında,Almatı'nın 840 km kuzeyi civarında ve Rusya'daki Omsk oblastının 700 km güneydoğusunda İrtiş Nehri boyunca yer alan Kazakistan'a bağlı bir şehirdir.

Eski Sovyet ülkeleri ya da Rus politik tabiriyle Yakın çevre, Sovyetler Birliği'nin Aralık 1991 tarihinde dağılması sonucu ortaya çıkan 15 bağımsız ülkedir. Bunlardan en büyüğü olan Rusya, Sovyetler Birliği'nin ardılı olarak kabul edilir. İlk olarak 11 Mart 1990 tarihinde Litvanya bağımsızlığını ilan etmiş olup bunu daha sonra Ağustos 1991'de Estonya ve Letonya takip etti. Geriye kalan 12 cumhuriyet sonradan ayrıldı. 12 devlet Bağımsız Devletler Topluluğu'nu kurdu ve çoğunluğu KGAÖ'ye katılmış olup Baltık ülkeleri ise NATO ve Avrupa Birliği'ne katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Kazak Cüzleri</span>

Cüz üç ana Kazak topluluklarının, Kıpçak Obası'nda kontrol ettikleri alanlara denir. Bu alanların büyük kısmı bugünkü Kazakistan sınırlarını kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Kazak Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 1925'ten 1936'ya kadar var olan Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti (RSFSC) içindeki Sovyetler Birliği'nin özerk bir Cumhuriyeti idi.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki diplomatik temsilcilikler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu sayfa Çin'deki diplomatik temsilciliklerin listesi. Halihazırda başkent Pekin 166 büyükelçiliğe ev sahipliği yapmaktadır. Bu liste fahri konsoloslukları, konsolosluk ajansları ya da Hong Kong'u kapsamamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Asya artı Japonya</span>

Orta Asya artı Japonya, Japonya ile Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan olmak üzere Orta Asya ülkeleri arasında bir siyasi girişim ve diyalogtur. Diyalog, 28 Ağustos 2004 tarihinde Astana'da ilan edilmiş olup amacı işbirliği için yeni bir çerçeve oluşturmak ve böylece Japonya ile Orta Asya arasındaki ilişkileri yeni bir seviyeye çıkarmaktır. Japonya Dışişleri Bakanlığı'na göre, diyalog aynı zamanda bölgeler arası işbirliğini geliştirmek için bir forum görevi görmektedir. Tarafsızlık politikasını sürdüren Türkmenistan ise sadece gözlemci olarak katılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet Orta Asyası</span> orta Asyadaki Sovyet Cumhuriyetleri

Sovyet Orta Asyası, Orta Asya'nın bir dönem Sovyetler Birliği tarafından kontrol edilen bölümünü ve Sovyet yönetiminin kontrol sağladığı zaman aralığını ifade eder (1918-1991). Orta Asya Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri (SSC) 1991'de bağımsızlıklarını ilan etti. Bölgesel kullanım açısından, bölgenin adı Rus İmparatorluğu sırasında kullanılan Rus Türkistanı ile neredeyse eş anlamlıdır. Sovyet Orta Asyası, mevcut sınırlar 1920'lerde ve 1930'larda oluşturulmadan önce birçok bölgesel bölünmeden geçti.

Orta Asya Ermenileri Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Türkmenistan'a çeşitli nedenlerle genelde Sovyet döneminde göçmüş bir topluluktur.

Kazakistan-Pakistan ilişkileri - Kazakistan ve Pakistan arasındaki ikili diplomatik ilişkiler.

<span class="mw-page-title-main">Çekya-Kazakistan ilişkileri</span> Çek Cumhuriyeti-Kazakistan ikili ilişkileri - Kazakistan Cumhuriyeti ve Çek Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkileri kapsar

Çek Cumhuriyeti-Kazakistan ikili ilişkileri - Kazakistan Cumhuriyeti ve Çek Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkileri kapsar.

Kazakistan-Hindistan ilişkileri - Hindistan ve Kazakistan arasındaki ikili diplomatik ilişkiler 22 Şubat 1992'de kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan'ın diplomatik misyonlarının listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Burada, fahri konsolosluklar hariç, Kırgızistan'ın Diplomatik Misyonları listelenir. Tamamen karayla çevrili olan, dağlık Kırgız Cumhuriyeti, özellikle ikili ve çok taraflı bağların Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra da devam ettiği diğer eski Sovyet cumhuriyetlerinde ve Avrasya genelinde olmak üzere geniş bir diplomatik temsil alanına sahiptir.