İçeriğe atla

Kazakça Vikipedi

Favicon of Wikipedia Kazakça Vikipedi
SahipWikimedia Foundation
URLkk.wikipedia.org
Ticari?Hayır
Site türüİnternet ansiklopedisi
Kayıtİsteğe bağlı
Kullanılabilir dil(ler)Kazakça
Başlama tarihi2 Haziran 2002 (22 yıl önce) (2002-06-02)
Geçerli durumAktif

Kazakça Vikipedi (Kazakça: Қазақша Уикипедия) Vikipedi'nin Kazakça versiyonudur. Haziran 2002'de yazılmaya başlanmıştır. Kazakça Vikipedi'nin oldukça düşük bir büyüme çizgisi varken 2011 yılında Kazak ulusal ansiklopedisinde yer alan maddelerin Vikipedi'ye eklenmesi ile büyük bir büyüme göstermiştir. Ayrıca üç değişik alfabede yazılmaktadır. Bu alfabeler Arap, Latin ve Kiril alfabeleridir.

Kazakça Vikipedi'nin hızlı bir şekilde büyümesini kâr amacı gütmeyen WikiBilim Derneği, devletin sahip olduğu Samruk-Kazına fonundan gelen bağışlar sayesinde gerçekleştirdi.[1][2] Bu derneğin yöneticisi Rauan Kenzhekhanuly’in eski bir Kazak hükûmet yetkilisi olması ve Kazak hükûmetinin ifade özgürlüğünü sınırlayıcı tutumları pek çok tartışmaya neden oldu. Kazakça Vikipedi’de yer alan içeriklerin tarafsızlığı konusunda, içerisinde yer alan içeriklerin çoğunun devletin yayınladığı ulusal ansiklopedinin bir kopyası olduğu gerekçesiyle kuşkular bulunmaktadır.[3][4]

19 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Kazakça Vikipedi'nin 237.845 maddesi, 160.391 kullanıcısı ve 15 hizmetlisi bulunmaktadır.

Resimler

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" Проект по расширению казахскоязычной части "Википедии" стартовал в Казахстане (Rusça). gazeta.kz. 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2012. 
  2. ^ Williams, Christopher (24 Aralık 2012). "Wikipedia co-founder Jimmy Wales restricts discussion of Tony Blair friendship". The Telegraph. 17 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013. 
  3. ^ Hermans, Steven (8 Ocak 2013). "Critics question neutrality of Kazakh Wikipedia". NET PROPHET. 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013. 
  4. ^ Smith, Myles G. (27 Aralık 2012). "Kazakhstan Wikipedia Controversy Raises Questions About the Crowd". EURASIANET.org. 16 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Kazakça Vikipedi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kazakça</span> Kazakistanın resmî dili olan Türk dili

Kazakça veya Kazak Türkçesi, Kıpçak öbeğine ait, Kazakistan'da konuşulan çağdaş Türk dillerinden biridir. Nogayca ve Kırgızcaya yakındır.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan</span> Doğu Avrupa ve Orta Asyada yer alan egemen devlet

Kazakistan, resmî adıyla Kazakistan Cumhuriyeti, topraklarının büyük bölümü Orta Asya'da, küçük bir bölümü Doğu Avrupa'da yer alan bir ülkedir. Kazakistan, günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir. 2.724.900 km² yüzölçümü ile dünyanın en büyük dokuzuncu ülkesidir. Müslüman çoğunluklu ülkelerin ve Türk devletlerinin yüzölçümü bakımından en büyüğü, doğal kaynaklar bakımından da en zenginidir. Kazakistan Türk tarihinin önemli devletlerinden olan Saka, Hun, Göktürk, Kıpçak, Karahanlı, Altın Ordu gibi devletlerin merkez üssü; Kıpçak, Oğuz, Karluk gibi Türk boylarının beşiği olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan bayrağı</span> Ulusal bayrak

Kazakistan bayrağı (Kazakça: Қазақстан Республикасының мемлекеттiк туы, Qazaqstan Respublikasynyñ memlekettık tuy), Kazakistan Cumhuriyeti’nin ulusal ve resmî bayrağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kazak alfabesi</span>

Kazak alfabesi, Kazakistan'ın resmî dili olan ve Türk dilleri ailesinde yer alan Kazakçayı yazarken kullanılan yazı sistemidir. Kazak alfabesinde tarih boyunca; Kiril alfabesi, Latin alfabesi ve Arap alfabesi olmak üzere üç farklı alfabe türü kullanılmıştır. 2017 yılında, dönemin Kazakistan cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından 2025 yılına kadar Kiril alfabesinden Latin alfabesine kademeli olarak geçileceği belirtilmiştir. Arap alfabesi ile yazılan Kazakça, günümüzde Çin, İran ve Afganistan'da yerel olarak kullanılmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi</span> Ücretsiz ve reklamsız internet ansiklopedisi

Vikipedi, kullanıcıları tarafından ortaklaşa olarak birçok dilde hazırlanan; özgür, bağımsız, ücretsiz, reklamsız ve kâr amacı gütmeyen bir internet ansiklopedisidir. MediaWiki yazılımı kullanılarak hazırlanmaktadır. Sürekli eklemeler ve değişiklikler yapıldığı için hiçbir zaman tamamlanmayacağı varsayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkçe Vikipedi</span> Vikipedinin Türkçe sürümü

Türkçe Vikipedi, Vikipedi'nin 5 Aralık 2002'de başlatılan Türkçe sürümüdür. Madde sayısına göre 25. en büyük Vikipedi sürümüdür. 18 Ekim 2024 günü saat 05.30 itibarıyla (UTC) 622.961 maddeye ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lehçe Vikipedi</span> Vikipedinin Lehçe sürümü

Lehçe Vikipedi, Vikipedi'nin Lehçe sürümüdür. 26 Eylül 2001'de, dokuzuncu Vikipedi sürümü olarak oluşturuldu. 18 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Lehçe Vikipedi'nin 1.631.172 maddesi, 1.335.015 kullanıcısı ve 99 hizmetlisi bulunmaktadır. Açıldığı günden beri 74.778.223 kez katkıda bulunulmuştur. Madde sayısına göre en büyük 10. Vikipedi sürümüdür. Ayrıca, Rusçadan sonra Slav dilinde en büyük ikinci Vikipedi sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan arması</span> Ulusal arma

Kazakistan arması, Kazakistan Cumhuriyeti'nin devlet arması olarak 4 Haziran 1992'de kabul edilmiştir. Armanın tasarımcıları Jandarbek Melibekov ve Şot-Aman Valihanov'dur. Arma için düzenlenen yarışmasına yaklaşık 245 proje ve 67 açıklama tasarımı katıldı. 1992'den önce Kazakistan SSC'nin diğer tüm Sovyet ülkelerine benzer bir arması vardı.

<span class="mw-page-title-main">Tacikçe Vikipedi</span> Vikipedinin Tacikçe sürümü

Tacikçe Vikipedi, Vikipedi'nin Tacikçe sürümüdür. 18 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Tacikçe Vikipedi'nin 113.958 maddesi, 52.758 kullanıcısı ve 6 hizmetlisi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Azerice Vikipedi</span> Vikipedinin Azerice sürümü

Azerice Vikipedi, Vikipedi'nin Azerice sürümüdür. Ocak 2002'de kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Özbekçe Vikipedi</span> Vikipedinin Özbekçe sürümü

Özbekçe Vikipedi, Vikipedi'nin Özbekçe sürümüdür. 18 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Özbekçe Vikipedi'nin 296.479 maddesi, 146.148 kullanıcısı ve 16 hizmetlisi bulunmaktadır. Madde sayısına göre 56. en büyük Vikipedi sürümüdür. Ayrıca Türk dilleri'ndeki Vikipedilerin arasında Türkçe ve Kazakça Vikipedilerinden sonra üçüncü en büyük Vikipedi sürümüdür. Özbekistan'da Özbekçe Vikipedi'ye erişim engellenmiştir. Engellenme sebebi olarak hükûmetin çalışmalarının makalelerde eleştirilmesi gösterilmiştir. Başka spekülasyonlara göre de hükûmetin Özbekçeyi sadece kendi tahakkümünde görmek istediği için vikipediyi engellediği hakkındadır.

<span class="mw-page-title-main">Sebuanca Vikipedi</span> Vikipedinin Sebuanca versiyonu

Sebuanca Vikipedi Vikipedinin Sebuanca versiyonudur. 18 Ekim 2024 itibarıyla, 6.116.919 maddesi, 120.834 kullanıcısı ve 5 hizmetlisi bulunmakta olup İngilizce Vikipedi ile birlikte en fazla maddeye sahip olan iki Vikipedi sürümünden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Nupedia</span>

Nupedia, uzmanlar tarafından İngilizce yazılan ve ücretsiz içerik ile lisanslanmış olan web tabanlı bir ansiklopedidir. Nupedia Bomis tarafından kurulmuştu ve baş yazarları Jimmy Wales ile Larry Sanger'dı. Nupedia 2000 yılı Mart ayında kurulmuş ve yayın hayatına 2003 yılı Eylül ayında son vermiştir. Genellikle Nupedia, Vikipedi'nin öncüsü olarak bilinmekle birlikte, Vikipedi'den farklı olarak Nupedia'da bir madde yayınlanmadan önce 7 adım süren bir kontrol mekanizması bulunuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Sanal Otorite Dosyası</span> uluslararası otorite dosyası

Virtual International Authority File (VIAF), uluslararası sanal otorite dosyası. Çeşitli ulusal kütüphanelerin ortaklaşa oluşturduğu ve OCLC tarafından yönetilen bir projedir. Alman Ulusal Kütüphanesi ve Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi tarafından başlatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bakıtcan Sağıntayev</span> 9. Kazakistan başbakanı

Bakıtcan Abdirulı Sağıntayev 8 Eylül 2016'dan 21 Şubat 2019'a kadar Kazakistan Başbakanı olarak görev yapmış Kazak politikacı. Kazakistan Devlet Üniversitesi Ekonomi Bilim Dalından mezun oldu.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi'ye Türkiye'den erişimin engellenmesi</span> 29 Nisan 2017den 15 Ocak 2020ye kadar sürdürülmüş erişim engeli

Vikipedi'nin çevrimiçi tüm dillerinin Türkiye'den engellenmesi, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından, 5651 sayılı kanununun verdiği yetkiye dayanarak 29 Nisan 2017 tarihinde aldığı idari tedbir kararı sonucu meydana geldi. "Türkiye'yi terör örgütleriyle aynı zeminde gösteren ifadelerin bulunması" engele gerekçe olarak gösterildi. 2 Mayıs'ta verilen itiraz dilekçeleri sonucunda İngilizce Vikipedi'de yer alan "Turkish occupation of northern Syria", "Foreign involvement in the Syrian Civil War" ve "State-sponsored terrorism" maddelerinde Türkiye'ye ayrılan bölümlerin erişim engeline neden olduğu öğrenildi. 5 Mayıs'ta Vikipedi'nin bağlı bulunduğu Wikimedia Vakfı, idari tedbir kararı alan Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliğine başvurarak kararın kaldırılmasını istedi, fakat itiraz reddedildi.

Kazakistan'da bilim ve teknoloji, geniş bir tarihe dayanmaktadır. Dünyaca ünlü filozoflar ve bilim insanları Kazakistan coğrafyasından çıkmıştır. Günümüzde Kazakistan Cumhuriyeti, bilimi ve teknolojik ilerleme amacıyla hükûmet politikaları geliştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi topluluğu</span> çevrimiçi ansiklopedi Vikipediyi oluşturan ve sürdüren katılımcılar topluluğu

Vikipedi topluluğu, çevrimiçi ansiklopedi Vikipedi'yi oluşturan ve sürdüren katılımcılar topluluğudur. Bireysel katkıda bulunanlar "Vikipedist" olarak bilinir. OxfordDictionaries.com Ağustos 2012'de "Wikipedian" kelimesini sözlüğüne ekledi.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan kültürü</span> Kazakistan ve halkıyla ilişkilendirilen insan faaliyeti ve sembolizm modeli.

Kazakistan, göçebe pastoral ekonomisine dayanan ve iyi ifade edilmiş bir kültüre sahiptir. Kazakistan'da İslam, 7-12. yüzyıllarda tanındı. Koyun dışında birçok geleneksel yemek Kazak kültüründe sembolik değerini günümüzde de korumaktadır. Kazak kültürü büyük ölçüde Türklerin göçebe yaşam tarzından etkilenmiştir. Ayrıca göçebe bir halk olan İskitlerden de güçlü bir şekilde etkilenmiş gözükmektedir.

Kazakistan'da internet hızla büyümektedir. 2001 ve 2005 yılları arasında İnternet kullanıcılarının sayısı 200.000'den 1 milyona çıktı. Kazakistan 2007'ye kadar internet kullanım oranlarını yüzde 8.5 olarak bildirdi, 2008'de yüzde 12.4'e, 2010'da ise yüzde 34.3'e yükseldi. Kazakistanlı yetkililer, 2013 yılına kadar yaklaşık 10 milyon kullanıcıyla İnternet kullanım oranlarının yüzde 62.2 olduğunu bildirdi. Birinci kademe İSS'lerden internet trafiği satın alan uluslararası internet bağlantılarına sahip beş birinci kademe İSS ve yaklaşık 100 ikinci kademe İSS vardır. 2019 itibarıyla, Kazakistan nüfusunun %75'inden fazlasının internet erişimi var, bu Orta Asya'daki diğer tüm ülkelerden çok daha ileride bir rakam.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.