İçeriğe atla

Kazım Çeçen

Kazım Çeçen
Doğum1919 Elazığ, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm8 Ağustos 1997 İstanbul, Türkiye
MilliyetTürk
EğitimBerlin Teknik Üniversitesi (1943) Graz Teknik Üniversitesi (1959)
ÖdüllerGothilf Hagen Madalyası (1967) TÜBİTAK Bilim Ödülü (1976)
Kariyeri
DalıHidrolik mühendisliği
Çalıştığı kurumlarİstanbul Teknik Üniversitesi

Braunschweig Teknik Üniversitesi

TÜBİTAK

Kazım Çeçen (d. 1919 - ö. 8 Ağustos 1997), Türk hidrolik mühendisi. Yaptığı çalışmalarla Türkiye'de hidrolik mühendisliği alanında önde gelen isimlerden birisidir.

Hayatı

Kazım Çeçen, 1919 yılında Elazığ'da doğmuştur. Kazım Çeçen'in ailesinin kökenleri Artukoğulları'na dayanmaktadır.[1] 1937 yılında İzmir Erkek Lisesini bitirmiştir ve lise eğitiminin ardından, 1938 yılında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hidrolik mühendisliği üzerine eğitim görmek amacıyla Almanya'ya gönderilmiştir. 1943 yılında, ilgili bölüm üzerine aldığı eğitimi tamamlayarak Berlin Teknik Üniversitesi'nden yüksek mühendis unvanını alarak mezun olmuştur.[2] Mezuniyetinin ardından yine aynı üniversitede doktora çalışmalarına başlayan Kazım Çeçen, II. Dünya Savaşı'nın Almanya üzerindeki etkisinin iyice artması nedeniyle doktora çalışmasını tamamlayamadan 1945 yılında Türkiye'ye geri dönmüştür.

Türkiye'ye geri dönüşünün ardından İstanbul Teknik Üniversitesi'ne girmiş ve bu üniversitede çalışmalarını devam ettirmiştir. 1949 yılında doçent unvanını alan Kazım Çeçen, 1960 yılındaysa profesör unvanını almıştır. 1958 yılında, İstanbul Teknik Üniversitesi tarafından tanınan imkan ile Graz Teknik Üniversitesi'ne doktora çalışması yapmaya gitmiş ve 1959 yılında doktorasını tamamlayarak geri dönmüştür.[1] 1963 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi Hidrolik ve Su Kuvvetleri Kürsüsü'nın başkanı olmuş, 1982 yılında ise yine aynı fakültenin Hidrolik Anabilim Dalı Başkanı olmuştur.[2] 1979 yılından başlayarak, 1986 yılına kadar İstanbul Teknik Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Tarihi Araştırma Enstitüsü'nde görev aldı. İstanbul Teknik Üniversitesi'nin yanı sıra Kazım Çeçen, 1985 tarihinde Braunschweig Teknik Üniversitesi'nde de ders vermiştir.[2] Üniversitede çalışmalarını sürdüren Kazım Çeçen, bunun yanında 1963 yılında TÜBİTAK Mühendislik Araştırma Kürsüsü'nde de görev almaya başlamıştır. Kazım Çeçen, 1967 yılında hidrolik üzerine yaptığı çalışmalar sayesinde Gothilf Hagen Madalyası'nı kazanmıştır.[3] Yine 1976 yılına su alma tesisleri ve yeraltı su akımları üzerine bir çalışma yapmış ve bu çalışma ile TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü kazanmıştır.[4]

Kazım Çeçen, akarsularda katı madde taşınımı üzerine yaptığı çalışmalar ile hidroelektrik santrallerinin daha verimli çalışmasını sağlayacak bir model geliştirmiş ve bu model, Sızır Hidroelektrik Santrali'nde uygulanmıştır.[4] Kazım Çeçen; İkizdere, Doğankent ve Murgul ilçelerine kurulan hidroelektrik santrallerinde, Atatürk Baraj Gölü'nün tünellerinde ve Terkos Gölü'nün bağlama kanallarında etüt çalışmaları yapmıştır. Bu çalışmalarının yanında Kazım Çeçen, İstanbul'da yer alan su yolları üzerine de çalışmalar yapmıştır. Kazım Çeçen İngilizce, Fransızca ve Almanca bilmekteydi.[1]

Eserleri

Kazım Çeçen, ağırlıklı olarak hidrolik mühendisliği ve İstanbul'daki su yolları üzerine eserler yazmış ve bu eserler, çeşitli dillere çevrilmiştir. Kazım Çeçen, aynı zamanda TDV İslâm Ansiklopedisi için de 15 farklı maddede çalışma yapmıştır.[5]

Kitapları

  • İstanbul'da Osmanlı Devrinde Su Tesisleri (İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Yayınları, 1979).
  • İstanbul'da Osmanlı Devrindeki Su Tesisleri (İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Yayınları, 1984).
  • Süleymaniye Suyolları (İstanbul: İstanbuk Teknik Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Araştırma Merkezi, 1986).
  • Hüseyin Tevfik Paşa ve "Linear Algebra" (İstanbul: İstanbu Teknik Üniversitesi Yayınları, 1988).
  • Mimar Sinan ve Kırkçeşme Tesisleri (İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi İSKİ Yayınları, 1988).
  • İstanbul'un Vakıf Sularından Üslüdar Suları (İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları, 1991).
  • Taksim ve Hamidiye Suları (İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yayınları, 1992).
  • Sinan's Water Supply System in Istanbul (İstanbul: İSKİ Yayınları, 1996).
  • II. Bayezid Suyolu Haritaları (İstanbul: İSKİ Yayınları, 1997).
  • Topkapı Sarayı'na Su Sağlayan İsale Hatları (İstanbul: İSKİ Yayınları, 1997) (Celal Koray ile birlikte).
  • İstanbul'un Osmanlı Dönemi Suyolları (İstanbul: İSKİ Yayınları, 1999) (Celal Koray ile birlikte).

TDV İslam Ansiklopedisi İçin Hazırladığı Maddeler

  • Ayvat Bendi
  • Beni Musa
  • Bent
  • Büyük Bent
  • Elmalı Bendi
  • Halkalı Suları
  • Hamidiye Suyu
  • Hendese-i Mülkiye Mektebi
  • Hüseyin Tevfik Paşa
  • Kırkçeşme Suları
  • Köprü
  • Maksem
  • Moğlova Kemeri
  • Taksim Suları
  • Üsküdar Suları

Kaynakça

  1. ^ a b c "Ekol Sâhibi Bir Su Mühendisi Prof. Dr. Kâzım Çeçen (1919-1997)". Zdergisi İstanbul. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021. 
  2. ^ a b c Kansu Şarman. Türk Promethe'ler (4. Baskı bas.). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. ss. 253-254. 
  3. ^ sosyolog. "Prof. Dr. Kazım Çeçen Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi – Sosyolojisi.com". 18 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021. 
  4. ^ a b admin (22 Aralık 2015). "Kazım Çeçen Kimdir Hayatı, Eserleri, Biyografisi Hakkında Bilgi | KimdirKimdir.com". 6 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021. 
  5. ^ "KAZIM ÇEÇEN - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 13 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar mühendisliği</span> bilgisayar donanımı ve yazılımı geliştirmek için bilgisayar bilimi ve elektrik mühendisliğini entegre eden disiplin

Bilgisayar mühendisliği temel olarak yazılım, programlama ve algoritma ile ilgilenir. Bilgisayar ağları, veri tabanı yöneticiliği ve gömülü sistemler de diğer çalışma alanlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Güneydoğu Anadolu Projesi</span>

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), Fırat ve Dicle nehirleri üzerinde yapımı öngörülen barajlar, hidroelektrik santralleri ve sulama tesislerinin yanı sıra kentsel ve kırsal altyapı, ulaştırma, sanayi, eğitim, sağlık ve diğer sektörlerin gelişmesini ve hizmetlerini kapsayan entegre projedir. Projenin toplam maliyeti 32 milyar dolardır.

<span class="mw-page-title-main">İnşaat mühendisliği</span> altyapıların tasarımı, planlanması, inşası ve yönetimi ile ilgilenen profesyonel disiplin

İnşaat mühendisliği, malzeme ve tekniği en iyi şekilde bir araya getiren, yapıların plan, proje, yapım ve denetlenmesiyle uğraşan temel mühendislik dalıdır. İnşaat mühendisleri her türlü bina, baraj, havaalanı, köprü, yol, su kemerleri, liman, kanalizasyon, su şebekesi, tünel, konvansiyonel ve yüksek hızlı demiryolu projeleri, metro vb. hizmet ve endüstri yapılarının planlanması, projelendirilmesi, yapımı ve denetimi konuları ile ilgili eğitim ve araştırma yapar. Mühendisliğin anası olarak da kabul edilen inşaat mühendisliği askerî mühendislikten sonra gelen en eski temel mühendislik dalıdır ve İngilizce kelime anlamı civil engineering ilk olarak 18.yy. da askerî olmayan mühendislik çalışmalarını askerî mühendislikten ayırabilmek için kullanılmıştır. İnşaat mühendisliği kurucu mühendislik alanlarının başında gelir. İnşaat mühendisliği geniş bir alanı kapsadığından çeşitli dallarda uzmanlaşma gereği duyulmaktadır. Bu alanların başlıcaları, çevre mühendisliği, geoteknik, belediye ya da kentsel mühendislik, kıyı mühendisliği, ölçme bilgisi, yapı mühendisliği, temel mühendisliği, su mühendisliği, malzeme bilimi, ulaştırma mühendisliği vb. konulardır.

Hidrojeoloji mühendisliği, yer altı suyu kaynaklarının keşfi, yönetimi ve korunmasıyla ilgilenen bir mühendislik dalıdır. Bu alanda çalışan profesyoneller, yer altı suyu hareketleri, su kirliliği, su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı ve yer altı suyu rezervuarlarının değerlendirilmesi gibi konularla ilgilenirler.

<span class="mw-page-title-main">Makine mühendisliği</span> Mühendislik

Makine mühendisliği, mekanik sistemlerin tasarım, analiz, imalat ve bakımı için mühendislik fiziği ve mühendislik matematiği ilkelerini malzeme bilimi ile birleştiren bir mühendislik dalıdır.

Burhan Oğuz, Türk kültür tarihçisi, siyasetçi, sendikacı, yazar ve mühendis.

<span class="mw-page-title-main">Oymapınar Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span>

Oymapınar Barajı, Antalya'da, Manavgat Nehri üzerinde, elektrik enerjisi üretimi amacı ile 1977-1984 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Arda</span> Türk mimar

Ahmet Orhan Arda, Türk mimar ve akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Petrol ve doğalgaz mühendisliği</span>

Petrol ve doğal gaz mühendisliği, ham petrol veya doğal gaz gibi hidrokarbonların üretimi ile ilgili faaliyetlerle ilgilenen mühendislik dalıdır. Petrol arama ve üretimi ile doğal gaz endüstrisinin kaynak sektör içerisinde yer aldığı kabul edilir. Yer altı kaynaklarının keşfi ile petrol ve doğal gaz endüstrisi olmak üzere, mühendisliğin iki ana disiplini bulunmaktadır. Her iki disiplinde yer altındaki hidrokarbon rezervlerinin, ekonomiye olan katkısını arttırmaya odaklanmaktadır. Petrol mühendisliği çok yüksek gözenekli kayalar içerisindeki yağ, su ve gazın fiziksel davranışları konusuna ayrıntılı bir anlayış getirerek, bu kaynağın geri kazanılabilir hacminin tahmin edilmesi üzerine odaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Veysel Eroğlu</span> Türk politikacı

Veysel Eroğlu, Türk siyasetçidir.

Latif Onur Uğur, Türk akademisyen, inşaat mühendisi.

Prof. Dr. Adem Baştürk,, Türk siyasetçi ve bürokrat.

Burhaneddin Berken, Türk profesör, eğitimci ve bilim insanıdır.

Habil Mete Şen,, Türk makine mühendisi, akademisyen, bilim insanı. Hidroelektrik enerji santralleri, pompalar ve boru hatları konularında önde gelen bilimadamlarındandır. Aynı zamanda Von Karman Akışkanlar Mekaniği Enstitüsü yönetim kurulu üyeliğini ve İstanbul Teknik Üniversitesi Makina Fakültesi Hidromekanik ve Hidrolik Makinalar Anabilim Dalı başkanlığını yürütmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Kafesoğlu</span>

İbrahim Kafesoğlu, Türk tarihçi, Türkolog ve akademisyen. Türk-İslam sentezinin ideologlarındandır.

Enerji sistemleri mühendisliği; enerji üretimi, iletimi ve kullanımı konularında maksimum verim hedefi güden mühendislik branşıdır. Makine, elektrik ve kimya mühendisliği bölümleri ile ortak çalışma alanları vardır.

Faruk Sümer, Türk Orta Çağ tarihçisi, ağırlıkla Selçuklu ve Türk beylikleri üzerine çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Koyuncu</span> Türk akademisyen

İsmail Koyuncu, Türk akademisyen ve eski İstanbul Teknik Üniversitesi rektörüdür.

Tahsin Yazıcı, Fars dili ve edebiyatı uzmanı.

<span class="mw-page-title-main">Cendere Sanat Müzesi</span> İstanbulun Sarıyer ilçesine bağlı Ayazağa mahallesindeki bir müze

Cendere Sanat Müzesi veya eski adıyla Cendere Hamidiye Pompa İstasyonu, içerisinde bulunan haznelerde toplanan memba sularının İstanbul'a aktarılması amacıyla, 1902 yılında Fransa'dan getirtilen usta ve mühendisler tarafından yapılmıştır.