İçeriğe atla

Kazılık Koca Oğlu Yegenek

Kazılık Koca Oğlu Yiğenek, Dede Korkut Kitabı'nın bölümlerinden birini oluşturan öykü.

Hikâye

Hanlar hanı Bayındır Han'ın Kazılık Koca adında bir veziri vardır. Akın yapmak için handan izin alan Kazılık Koca, dağları tepeleri aşıp Karadeniz kıyısında bulunan Düzmürd Kalesine gelir. Kalenin tekfuru Arşınoğlu Direk Tekür adlı bir beydir; altmış arşın boyu vardır ve çok kuvvetlidir.

Kazılık Koca kaleye gelince çok çetin bir savaş başlar; savaşın sonunda tekfur onu yenip esir alır. Kazılık Kocanın yiğitleri de tekfurla tek tek savaşır fakat hepsi de yenilirler. Emren adında bir yiğit altı kez onu kurtarmaya çalışsa da başaramaz.

Kazılık Koca kalede tam on altı yıl esir kalır. Yiğenek adındaki oğluna babasının öldüğü söylenmiştir. Yiğenek bir gün arkadaşlarıyla tartışırken babasının ölmeyip tutsak olduğunu öğrenir ve Bayındır Han'ın huzuruna çıkıp babasını kurtarmak için izin ve asker ister. Bayındır Han da ona adam verir.

Yiğenek, Oğuz yiğitleriyle birlikte Düzmürd Kalesine saldırır; tekfuru yener ve Kazılık Koca'yı kurtarır. Baba ve oğul konuştuklarında birbirlerini tanırlar. Zorlu bir mücadelenin ardından askerleri ve kaleyi ele geçirirler.


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şumnu</span> Kuzeydoğu Bulgaristanda şehir; ülkedeki Türk topluluğunun merkezi

Şumnu, Bulgaristan'ın kuzeydoğusunda, Deliorman bölgesinde bulunan il (oblast) ve bu ilin merkezi olan şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">I. Bayezid</span> 4. Osmanlı padişahı (1389–1402)

I. Bayezid veya Yıldırım Bayezid, dördüncü Osmanlı padişahı. 1389'dan 1402 yılına kadar hükümdarlık yapmıştır. Babası Sultan I. Murad, annesi ise Gülçiçek Hatun'dur.

<span class="mw-page-title-main">Osman Gazi</span> Osmanlı Beyliğinin kurucusu ve ilk padişahı (1299–1324)

I. Osman veya bilinen adlarıyla Osman Gazi ya da Osman Bey, Osmanlı Beyliği ve Osmanlı Hanedanı'nın kurucusu ve beyliğin ilk padişahı olan Türk hükümdar ve komutandır. Yaşadığı dönemde liderliğini yaptığı beylik başlangıçta küçük bir Türk beyliği iken, ölümünden sonraki yüzyıllarda büyük bir imparatorluğa dönüştü. Dedesinin Süleyman Şah veya Gündüz Alp isimli olduğu ve soyunun Oğuzların Bozok koluna mensup Kayı boyuna dayandığı düşünülmektedir. Büyükannesi Hayme Hatun, babası Ertuğrul Gazi ve annesi Halime Hatun'dur. Tarihçi Âşıkpaşazâde'nin yazdığına göre Osman Gazi, bir taraftan kendisinin Oğuzların Üçok koluna mensup "Gök Alp" neslinden olduğunu ileri sürerken diğer taraftan da kendi dedesinin isminin "Kaya Alp oğlu Süleyman Şah" değil, "Kutalmışoğlu Süleyman Şah" olduğunu söylediği iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Timur</span> Timur İmparatorluğunun kurucusu ve ilk hükümdarı (1336–1405)

Timur sonrasında Timur Küregen, Timurlu İmparatorluğu'nun kurucusu olan Türk veya Türk-Moğol asker ve komutan. 1370'ten itibaren düzenlediği seferlerle günümüzdeki Orta Asya, Rusya, İran, Hindistan, Afganistan, Kafkasya, Ortadoğu ve Anadolu'nun büyük bir bölümünü ele geçirmiştir. Çağatay ulusunu oluşturan boylardan Barlaslar'ın önderi olan Turagay ile Tekina Hatun'un çocuğu olarak 1336'da Semerkant yakınlarındaki Şehr-i-Sebz'e bağlı Hoca Ilgar köyünde dünyaya gelen Timur, 1370'te Çağatay Hanlığı'nın batısını denetim altına alan askeri bir lider olarak kendini göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Altın Orda Devleti</span> Türk-Moğol hanlığı

Altın Orda, Altın Ordu Devleti, Uluğ Ulus veya Kıpçak Hanlığı bir Türk hanlığıdır. Cengiz Han ölmeden önce topraklarını oğulları arasında paylaştırmış ve Seyhun Irmağı ile Balkaş Gölü'nün batısındaki yerleri büyük oğlu Cuci Han'a vermişti. Cuci Han'ın küçük oğlu Batu Han, batıya doğru giriştiği seferlerle bu toprakları genişletti. Cuci'nin toprakları sonradan Batu Han ile ağabeyi Orda Han arasında paylaşıldı. Balkaş ile Aral gölleri arasındaki ve Seyhun Irmağı'nın güneyindeki yerler Orda'ya verildi. Harezm ve yeni alınan topraklarsa Batu'nun yönetimine bırakıldı. Orda'nın yönetimindeki doğu bölgesine Ak Orda, Batu'un yönetimindeki batı bölgesine de Gök Orda adı verildi. Gök Orda sonradan Altın Orda olarak adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Dirse Han Oğlu Boğaç Han</span>

Dirse Han Oğlu Boğaç Han, Dede Korkut Kitabı'nın bölümlerinden birini oluşturan öykü.

<span class="mw-page-title-main">İran-Osmanlı savaşları</span> 16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar İran ve Osmanlı arasında süren bir dizi savaş

İran-Osmanlı Savaşları, 16 ilâ 19. yüzyıl arasında Osmanlı İmparatorluğu ile İran'da otoriteyi elinde bulunduran birbirinin devamı niteliğindeki çeşitli hanedanlar arasında gerçekleşmiştir. Osmanlılar ile İran arasındaki ilk savaş 1514 Çaldıran Muharebesi'dir. Son savaş ise 1821-1823 Osmanlı-İran Savaşı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kırım Hanlığı</span>

Kırım Hanlığı veya Taht-i Kırım ve Deşt-i Kıpçak, 1441-1783 yılları arasında Kırım'da hüküm sürmüş Kırım Tatar devletiydi. Altın Orda Devleti'nin yerini alan dört Hanlıkların en uzun süre hüküm süreni idi. Bazı kaynaklarda 1475'ten 1774 yılında Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalanışına kadar Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı kaldığı belirtilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Toprakdere, Yenişehir</span> Bursada bir mahalle

Toprakdere, Bursa ilinin Yenişehir ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Çengel Han</span>

Çengel Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde Ulus'ta 1522-1523 tarihlerinde Mihrimah Sultan’ın eşi Damat Rüstem Paşa tarafından inşa ettirilmiş tarihi bir handır. Atpazarı Mahallesi Kaleönü Depo Sokak'ta bulunmaktadır. Mimarisi klasik Osmanlı mimarisidir. Kareye yakın dikdörtgen bir plan üzerine kurulmuştur. Ortasında bir avlu bulunmakta, kuzeydoğu cephesinde tek katlı, cephenin giriş tarafında iki katlı dükkanlar sıralanmaktadır. Güneybatı cephesiyse arazinin eğilimli olması nedeniyle üç katlıdır. Duvarları sağlam Horasan duvarı olan han korumaya uygun olduğu için uzun süre tiftik deposu olarak kullanılmıştır. Sağlam mimarisi nedeniyle iyi bir durumda günümüze kadar gelebilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Tahmasb</span> 2. Safevî şahı

I. Tahmasb, Safevî Devleti'nin ikinci hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Revan Hanlığı</span> 1747 ile 1828 yıllarında faaliyet gösteren Türk hanlığıdır. Kökeni Türk olan hanlığın bayrağında elinde kılıç tutan bir aslan sembolü vardır.

Revan Hanlığı, merkezi günümüzdeki Erivan şehrini başkent olarak seçen ve 1747 ile 1828 yıllarında faaliyet gösteren hanlıktır.

Hindistan'ın Moğollar tarafından istilası, 1221 – 1327 yılları arasında Hindistan yarımadasına düzenlenen çok sayıdaki Moğol İmparatorluğu istilalarını anlatır. Moğollar Kaşmir bölgesine boyun eğdirseler de Delhi Sultanlığına karşı yapılan saldırılar başarısız olur.

<span class="mw-page-title-main">1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Safevi Devleti arasında 1578-1590 yılları arasında yapılmış savaş

1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında tüm Kafkaslar ile Güney Azerbaycan'da cereyan eden ve Osmanlıların zaferiyle sonuçlanan savaş.

Uşun Koca Oğlu Seğrek, Dede Korkut Kitabı'nın bölümlerinden birini oluşturan öykü.

Salur Kazanın Tutsak Olup Oğlu Uruz'un Çıkarması, Dede Korkut Kitabı'nın bölümlerinden birini oluşturan öyküdür.

Kuruluş "Osmancık", 1988 yılında TRT 1'de yayımlanan tarihî, epik, macera ve savaş türündeki Türk televizyon dizisidir. Tarık Buğra'nın eserinden televizyona uyarlanmış dizinin yönetmenliğini Yücel Çakmaklı üstlenmiştir. Dizi, toplam 12 bölümden oluşmaktadır ve 27 Mart 1988 tarihinde yayımlanan 12. bölümü ile sona ermiştir. Dizinin bazı sahneleri Anamur Mamure Kalesinde ve Ören Anemurium antik kent civarında çekilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Penahali Han</span>

Penah Ali Han, Azerbaycan'ın Terter şehrinde doğan Karabağ Hanlığı'nın kurucusu ve ilk hanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çukur Han</span>

Çukur Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Atpazarı mevkiinde bulunan tarihi bir handır. Ankara Kalesi’nin ana giriş kapısının yakınlarında, Çengel Han'ın kuzeybatısında bulunmaktadır. Dönemin şeyhülislamı Ankaravi Mehmet Emin Efendi tarafından, Suluhan gibi birkaç diğer yapıyla beraber vakfedildiği bilinmektedir. Yapım yılı 16.-17. yüzyıllar arasına tarihlenen Çukur Han, 1791 ve 1801 tarihlerinde iki büyük onarım geçirmiştir. 2000'li yıllara gelindiğinde hem uzun süredir kullanılmıyor oluşundan hem de kayda değer bir sağlamlaştırma çalışması geçirmediğinden dolayı Dünya Anıtlar Fonu tarafından "acilen kurtarılması gereken" yapılar listesinde gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yassa</span>

Yassa Moğol İmparatorluğu'nun gizli tutulmasına rağmen Cengiz Han tarafından Buhara'da alenen ilan edilen Moğolların sözlü hukuk kanunudur. Yassa gizli tutularak kararnameler değiştirilebilir ve seçici olarak kullanılabilir. Yassa'nın Cengiz Han'ın kendisi ve Moğol İmparatorluğu'nun yüksek yargıcı olan üvey kardeşi Shikhikhutag tarafından denetlendiğine inanılıyor. Cengiz Han, ikinci oğlu Çağatay'ı yasaların uygulanmasını denetlemek için atadı. Makrizi ve ibn Batuta dahil olmak üzere birçok vakayinamede alıntıların kayıtları vardır. Yassa hakkındaki tarihsel kesinlik çok daha eski olan Hammurabi Kanunları veya Asoka Fermanları ile karşılaştırıldığında daha yenidir. Moğol alfabesiyle parşömenlere yazıldığı düşünülen Yassa, gizli arşivlerde saklanmış ve sadece kraliyet ailesi tarafından bilinip okunmuştur.