İçeriğe atla

Kaz

Kaz
Anser anser
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Aves
Takım: Anseriformes (Kazsılar)
Familya: Anatidae
(Ördekgiller)
Alt familya: Anserinae
Vigors, 1825
Cinsler

Anser
Branta
Chen
Cereopsis
Cnemiornis

Yumurtadan Yeni Çıkmış Kaz Yavruları
Yüzen kazlar ve yavruları

Kaz, iri ve beyaz veya boz tüylü, ayakları perdeli kuş türlerine verilen ad.

Etimoloji

Kaz kelimesinin görüldüğü ilk kaynak Uygurca Budist metinlerdir. Bu metinlerde geçen kazlar begine oχşatı günümüz Türkçesinde "kazların liderine benzedi" anlamına gelmektedir.[1][2]

Özellikleri

Erkek ve dişisi aynı büyüklüktedir. Genellikle kuğulardan küçük, ördekten büyüktür. Beslenme şekli kuğu ve ördeklerden farklıdır. Genellikle doğu anadolu bölgesinde bulunur.

Özellikle Kars bölgesinde yetiştirilir. Lezzeti ve onunla yapılan yemekler bölgede meşhurdur.Başlıca besinleri otlardır. Fakat böcek, yumuşakça ve küçük omurgalıları yiyen türleri de vardır. Hızlı bir yüzücü olmamasına rağmen suda rahatça yüzer, daldığında uzun zaman su altında kalabilir. Gagaları ile kanatlarını düşmanlarına karşı silah olarak kullanır. Kanatları uzun uçlara doğru sivrilen yumuşak sık tüylerle örtülüdür.

Erkek ve dişi birbirine benzese de erkekler genellikle dişilerden iridir. Boyun bölümleri bütün türlerde gövdeden kısadır. Başlıca besinleri olan otları koparmaya uyarlanmış gagaları başa bağlandığı yerde genişler ve bazen kambur oluşturur. Erkek ve dişi kazlar uçarken ya da tehlike karşısında, kornayı andırır bir sesle ötüşür, kızdıkları zaman boyun tüylerini kabartırlar. Kazlar yaşamları boyunca tek eşlidir.

Yuvalarını bataklığın sığ sularında veya bir tümseğin üzerinde yaparlar. Kuluçkaya yatan kazların yumurtalarından bir ay (30-34 gün) sonra sarı tüylü yavrular çıkar. Yavrular 3-4 ay içinde uçmaya başlarlar.

kaz civcivleri
kaz yavruları

Kaynakça

  1. ^ "Kaz Kelime Kökeni". etimolojiturkce.com. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2020. 
  2. ^ Sevan Nişanyan. "Kaz". nisanyansozluk.com. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karabaş patka</span>

Karabaş patka, Anatidae familyasından küçük bir dalıcı ördek türü.

<span class="mw-page-title-main">Macar ördeği</span>

Macar ördeği, ördekgiller (Anatidae) familyasından büyük bir dalıcı ördek türü.

<span class="mw-page-title-main">Ak pelikan</span> kuş türü

Ak pelikan, beyaz pelikan ya da ak kutan, pelikangiller (Pelecanidae), familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Avrupa'nın güneydoğusundan Asya'ya yayılan bölgede ve Afrika'da bataklıklarda ve sığ göllerde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Baykuş</span>

Baykuş ya da Gece yırtıcı kuşları, Strigiformes takımından gece avlanan yırtıcı kuş türlerine verilen genel ad.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilbaş</span>

Yeşilbaş, Ördekgiller familyasından bir yüzücü ördek türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sakarmeke</span> kuş türü

Sakarmeke, yelvegiller (Rallidae) 36–38 cm boyunda sulak alanlarda yaşayan bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Sümsük kuşugiller</span>

Sümsük kuşugiller (Sulidae), Suliformes takımına ait bir familya. Balık ve benzeri avlarını suya dalarak avlayan, orta büyüklükte ve deniz kıyılarında yaşayan kuşlardır. Bu familyada yer alan on tür eski kaynaklarda Sula cinsi içinde sınıflandırılmıştır. Ancak Sula ve Morus cinsleri morfolojik ve davranışsal özellikleri ile kolayca birbirlerinden ayırt edilebilirler. Bu iki cinsin DNA dizilimleri de birbirinden farklıdır. Papasula abbotti türü ise muhtemelen daha eski bir ortak atadan ayrılmıştır ve diğer iki cinsten farklılık gösterdiği için monotipik Papasula cinsinde sınıflandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Leylekgiller</span> Bir kuş familyası

Leylekgiller ya da Ciconiidae, kendilerine özgü Ciconiiformes takımında sınıflandırılan, sulak alanlarda yaşayan, leylek diye bilinen kuşları kapsayan bir familyadır.

<span class="mw-page-title-main">Aynakgiller</span>

Aynakgiller (Threskiornithidae), Pelecaniformes takımına ait, karada ve sulak alanlarda yaşayan kuşları kapsayan bir familya. Familya içinde 36 tür sınıflandırılmaktadır.Bunlardan Threskiornis solitarius türünün soyu tükenmiştir. Geleneksel olarak iki altfamilya olarak sınıflandırılır: Aynaklardan oluşan Threskiornithinae ve kaşıkçılardan oluşan Plataleinae. Ancak yakın dönemde yapılan genetik araştırmalar bu geleneksel sınıflandırmanın düzeltilmesi gerektiğini ve kaşıkçıların Eski Dünya aynakları ile sınıflandırılması gerektiğini ve Yeni Dünya aynaklarının ise daha erken zamanda ortak atadan ayrıldığını göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ötücü kuğu</span> kuş türü

Ötücü kuğu, ördekgiller (Anatidae) familyasına ait ötücü bir kuğu türü.

<span class="mw-page-title-main">Ak turna</span> Turnagiller familyasına ait kul türü

Ak turna, turnagiller (Gruidae) familyasına ait bir kuş türü.

<span class="mw-page-title-main">Mandarin ördeği</span> Ördekgiller familyasından bir hayvan türü

Mandarin ördeği, Ördekgiller familyasından orta büyüklükte çok renkli bir ördek türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kahverengi pelikan</span> pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu

Kahverengi pelikan, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu türüdür. Amerika'da yaşayan bu kuş türü ABD'nin güney ve batı sahillerinde en iyi bilinen kuş türlerinden biridir. Batı Yarımkürede bulunan üç pelikan türünden biri olduğu gibi balıkları denize dalarak avlayan iki pelikan türünden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Ak kanatlı kara ördek</span>

Ak kanatlı kara ördek büyük bir deniz ördeği.

<i>Malurus melanocephalus</i>

Malurus melanocephalus, Maluridae familyasından ötücü kuş türü. Avustralya’da endemiktir; kuzey ile doğu kıyılarında ve akarsu yakınlarında yaşar. Maluridae familyasındaki diğer türlerde olduğu gibi bu tür de eşeysel dimorfizm özelliği gösterir. Erkeğin üreme dönemi tüyleri oldukça dikkat çekicidir. Bu mevsimde erkeklerin başları, üst tüyleri ve kuyrukları karadır ve sırtları parlak kırmızı kanatları da kahverengidir. Dişinin üst tüyleri kahverengimsi alt tüyleri de soluk renklidir. Erkeğin eklips tüyleri ve genç kuşlar dişiye benzer. Bazı erkekler üreme döneminde de eski tüylerini korur. İki ırkı tanınmıştır: Doğu Avustralya’da daha uzun kuyruklu ve turuncu sırtlı melanocephalus ırkı ile Kuzey Avustralya’da görece daha kısa kuyruklu ve kızıl sırtlı cruentatus ırkı.

<i>Malurus leucopterus</i>

Malurus leucopterus, Maluridae familyasından ötücü kuş türü. Queensland’in ortasından ve Güney Avustralya’dan Batı Avustralya’ya Avustralya’nın kuru bölgelerinde yaşar. Eşeysel dimorfizm gösteren bu türün erkekleri üreme döneminde parlak mavi gövde tüylerine, kara gagaya ve beyaz kanatlara sahiptir. Dişinin tüyleri kum-kahverengi ve açık mavi kuyruk tüyleridir. Genç erişkin erkekler de dişiler ile aynı tüylere sahiptir. Üç alt türü tanınmıştır. Ana karada bulunan ana ırkın dışında diğer ırklardan biri Dirk Hartog Adası’nda diğeri ise Batı Avustralya’nın açığında bulunan Barrow Adası’nda yaşar. Bu adalarda bulunan ırkların üreme dönemi tüyleri maviden çok kara renklidir.

<i>Malurus elegans</i> Göçmen olmayan ötücü bir kuş türü

Malurus elegans, Maluridae familyasından ötücü kuş türü. Göçmen değildir ve Batı Avustralya’nın güneybatı köşesine endemiktir. Eşeysel dimorfizm gösteren bu türün erkekleri üreme döneminde parlak gümüşi-mavi tepe, kulak örtüsü ve sırt tüyleri ile kızıl omuz tüyleri ve siyah boğaz, boz-kahve kuyruk, kanat ile soluk alt tüylerden oluşan oldukça dikkat çekici tüylere sahiptir. Üreme dönemi dışında erkekler ile dişi ve genç kuşlar asıl olarak boz-kahve tüylere sahiptir ancak erkeklerde bazen mavi ve kara tüylere de rastlanır. Farklı ırklar tanımlanmamıştır. Malurus lamberti ve Malurus pulcherrimus türlerine çok benzer ve yakından ilişkilidir ancak birlikte bulundukları yerlerde geçiş tiplerine rastlanmadığı için ayrı bir tür olarak sınıflandırılır. Yerel olarak yaygın olsa da sayılarının azaldığına dair kanıtlar bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Süt beyazı balıkçıl</span>

Süt beyazı balıkçıl balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. Eski Dünya'nın küçük ak balıkçılına benzer.

<span class="mw-page-title-main">Küçük mavi balıkçıl</span>

Küçük mavi balıkçıl balıkçılgiller (Ardeidae) familyasından bir kuş türü. ABD'nin güneydoğusundan Orta Amerika ve Karayipler üzerinden güneyde Peru ve Uruguay'a kadar olan bölgede yaşar. Kışları kuzeyde yaşayan popülasyonlarının güneye göçmesi dışında göçmen değildir.

<span class="mw-page-title-main">Ak aynak</span>

Ak aynak Threskiornithidae familyasında yer alan bir aynak türüdür. ABD'nin doğu kıyılarının kuzeyinden güneye doğru Meksika Körfezi boyunca Yeni Dünya tropik kıyılarının çoğunda yaşar. Orta boyda bir kuş olan bu aynağın tüyleri beyaz, aşağıya doğru kıvrık uzun gagası ve uzun ayakları parlak kızıl-turuncu ve yalnızca uçuş sırasında görülen kanat tüylerinin ucu da siyah renklidir. Erkekler dişilerden daha büyüktür ve gagaları daha uzundur. Üreme döneminde ABD'nin Atlantik kıyısı boyunca Meksika ve Orta Amerika'nın doğu kıyılarında bulunurlar. Üreme dönemi dışında yaşadıkları alan Kuzey Amerika'nın içlerine ve Karayipler'e kadar uzanır. Ayrıca Güney Amerika'da Kolombiya ve Venezuela kıyılarında da bulunur. Venezuela'nın ortasındaki popülasyon kızıl aynak ile birlikte bulunur ve bu iki tür kendi aralarında çiftleşebilmektedir. Ak aynak ile kızıl aynak bazı otoriteler tarafından tek tür olarak sınıflandırılmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.