Kaysefe, kuru meyve ve tereyağıyla hazırlanan bir tatlıdır. Aslen Erzurum ait olan, lakin uzun yıllar Gümüşhane mutfaklarında yer gören bir tatlı çeşididir. Kayısının yanı sıra böğürtlen de kullanılabilir. Tatlıya ceviz de eklenebilir.[1]
|başlık= dış bağlantı (yardım)
Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.
Göl, karalar üzerindeki çanakları doldurmuş tatlı veya tuzlu su kütlesidir. Göller, kapalı havzaları dolduran geniş, durgun su kütlesi olarak da tanımlanır. Gölsel ortamlar, oldukça belirgin çökel türü ve çökel yapılarına sahiptirler.
Kemalpaşa tatlısı, Bursa'nın Mustafakemalpaşa ilçesinde, küçük süthanelerde üretilmeye başlanan bir peynir tatlısıdır. Halen 15'e yakın tesiste, günde 1 milyon adete varan üretim miktarlarına erişmektedir. Ramazan aylarında tüketim artmaktadır. Kemalpaşa Tatlısı, Mustafakemalpaşa Peynir Tatlısı veya Mustafakemalpaşa Tatlısı 18.06.2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Türk mutfağı, Türkiye'nin ulusal mutfağıdır. Orta Asya, Selçuklu ve Beylikler ile Osmanlı kültürünün mirasçısı olan Cumhuriyet Dönemi Türk Mutfağı hem Balkan ve Orta Doğu mutfaklarını etkilemiş hem de bu mutfaklardan etkilenmiştir. Ayrıca Türk mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir. Karadeniz mutfağı, Güneydoğu mutfağı, Orta Anadolu mutfağı gibi birçok yöreler kendilerine ait zengin bir yemek haznesine sahiptirler.
Şekerpare, Türk mutfağından şerbetli ve hamurlu bir tatlı. Osmanlı mutfağında yer alır.
Dilber dudağı, bir çeşit hamur tatlısıdır. Bursa'da yapılan bir tatlıdır.
Şambali veya Şam tatlısı, Türk mutfağından irmikli bir tatlıdır. Yoğurt, irmik, un ana malzemeleridir. Karışım yağlanmış tepsiye dökülerek üzerine badem veya yer fıstığı dizilir. Öncelikle üzeri kızarana kadar fırında pişirilir. Şeker, su ve limon suyundan oluşan kaynatılmış şerbet sıcak vaziyette üzerine dökülür. Soğuk biçimde servisi yapılır.
Nevzine, şerbetli tatlılardandır. Un ve kabartma tozu ile elde edilen hamura, ana malzeme olarak tahin, yoğurt ve ceviz ilave edilir. Elde edilen harç koyu bir kıvam elde edilene kadar yoğrulur. Hamur, yağlı bir kalıba alınır ve üzeri kızarıncaya kadar pişirilir. Pişirme işleminden sonra su, şeker, üzüm pekmezi ve limon suyu ile hazırlanan şerbet ilave edilir. Dilimlenerek soğuk olarak servis yapılır. Kayseri yöresi tatlılarındandır. Şerbetinde şeker ve üzüm pekmezinin birlikte kullanılması, bu tatlıyı diğer şuruplu tatlılardan ayıran en önemli özelliklerinden biridir.
Tatlı su, içerisinde düşük derişimlerde çözünmüş tuzlar ve diğer toplam çözünmüş katı maddeler bulunan, doğal olarak oluşan herhangi bir sıvı veya donmuş sudur. Deniz suyu ve acı su, tatlı su teriminden hariç tutulmakla beraber demirli su kaynakları gibi tuzsuz ve mineral açısından zengin sular, tatlı su kapsamında değerlendirilir. Tatlı su; buz örtüleri, buz tabakaları, buzullar, kar alanları ve buzdağlarındaki donmuş ve eriyen suları; yağmur, kar yağışı, dolu/karla karışık yağmur ve grezil gibi doğal yağışları; sulak alanlar, göletler, göller, nehirler, akıntılar gibi iç su kütlelerini oluşturan yüzey akıntılarını; akiferlerde, yer altı nehirlerinde ve göllerde bulunan yeraltı sularını kapsayabilir. Tatlı su, insanlar en ihtiyaç duyduğu ve kullandığı su kaynağıdır.
Tatlı, öğle yemeği ve akşam yemeğinden sonra yenilen yemek türüdür.
Şöbiyet (Arapça: وربات), Türk mutfağında baklavaya benzeyen bir tatlıdır. Muska şekli olmasıyla baklavadan ayrılmaktadır. Kaymakla servis edilebilir.
Halka tatlı, Türk mutfağında yağda kızartılan tatlılardan biridir. Bir tür tulumba çeşididir. Çoğunlukla seyyar satıcılarda bulunsa da pastane ve tatlıcılarda da satılabilir. Şekil olarak Meksika mutfağındaki churroya benzer.
Dibile veya dible ünlü bir Türk tatlısıdır. Ege bölgesinde yapılmaktadır. İzmir'in Ödemiş ilçesinde bayram ve nişan törenlerinin geleneksel tatlısı Dibile, köylü kadınlara atalardan miras kalan "Mühr-ü Süleyman" formundaki demirle şekillendirilerek hazırlanır. Aydın'ın geleneksel tatlılarından biridir. Yörükler tarafından yapılan bir tatlıdır.
Saraylı tatlısı, Damat Tatlısı, Çıtır Baklava, Muğla saraylısı bir çeşit şerbetli tatlıdır. Baklavaya çok benzer. Muğla'da yapılan bir tatlıdır. Genellikle içine ceviz konur. Osmanlı mutfağına ait bir tatlıdır.
Oturtma tatlısı, Trakya oturtması bir çeşit şerbetli tatlıdır. Baklavaya çok benzer. Kırklareli’de yapılan bir tatlıdır.Genellikle içine ceviz konur. Osmanlı mutfağına ait bir tatlıdır. İsmini siniye yerleştirilmesinden alır.
Oklava tatlısı, oklava burması, büzme tatlı, cevizli oklava büzmesi bir çeşit şerbetli tatlıdır. Baklavaya çok benzer. Kırklareli, Edirne ve Tekirdağ'da yapılan bir tatlıdır.Genellikle içine ceviz konur. Osmanlı mutfağına ait bir tatlıdır. İsmini oklavaya sarılarak yapılmasından alır.
Sarığı burma tatlısı, sarı burma tatlısı, sar burma tatlısı, bir çeşit şerbetli tatlıdır. Oklava tatlısına çok benzer. Sivas'ta yapılan bir tatlıdır. Genellikle içine ceviz konur. Osmanlı mutfağına ait bir tatlıdır. İsmini oklavaya sarılarak yapılmasından alır. Benzer tatlılar Amasya'da tırtıl baklava, Erzurum'da kırım baklavası, Tokat'da oklava tatlısı, Erzincan'da lüle baklavası, Elazığ'da dolanger tatlısıdır.
Yoğurt tatlısı, Türk mutfağından bir çeşit şerbetli tatlıdır. Osmanlı mutfağında bulunur. Kayseri'de bayramlarda yapılıp yenen bir tatlıdır. Yoğurt tatlısı birçok yörede olduğu gibi Trakya mutfağında da yer alır. Görüntüsü revaniye benzer.
Zırva tatlısı veya Zırvâ esas malzemesi nişasta, kuru üzüm, kuru incir, kuru kayısı olan tatlıdır. Osmanlı mutfağında bulunur. Osmanlı Devleti fetihlerle yeni topraklara kazandıkça, zırva da malzemesini değiştirmiştir. Bal, pekmez, hurma ve daha sonraları ceviz, çam fıstığı gibi maddelerin katılması ile aşure kıvamında bir tatlı haline gelmiştir. Bartın mutfağında yapılan çeşidi vardır.
Hanım göbeği, kadın göbeği veya kadıboğan, Türk mutfağında hamur işi bir tatlıdır.