Kayadibi, Borçka
| Kayadibi | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Kayadibi Kayadibi'nin Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Borçka |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 508 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 142 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08400 |
Kayadibi, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Kayadibi köyü ile Muratlı köyünün eski adı Yukarı Maradidi'dir.[3] Maradidi (მარადიდი), Megrelce akarsu kıyısındaki düzlüğe verilen isim olan "mara" (მარა) ile Gürcüce büyük anlanındaki "didi" (დიდი) kelimelerinden oluşur ve "büyük düzlük" anlamına gelir.[4][5] Nitekim Kayadibi köyünün yer aldığı yerleşim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Maradit-i Ulya (مرادت علیا) ve 1886 Rus nüfus sayımında Yukarı Maradidi (Верхние Марадиди) olarak geçer.[6][7]
Kayadibi köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Klarceti'de yer alır. Bu bölgeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ilk yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Kayadibi'nin bir parçası olduğu Yukarı Maradidi, 19. yüzyılın ikinci yarısında Trabzon Vilayeti'nin Lazistan sancağında, Hopa kazasının Gönye (Gonio) nahiyesine bağlıydı. Yukarı Maradidi 100 haneden oluşan bir köydü. Nüfusu 250 kişi olarak verilmiş olmakla birlikte, o tarihte Osmanlı idaresinin sadece erkek nüfusunu kaydettiği düşünülünce, köyün nüfusunun yaklaşık 500 kişiden oluştuğu söylenebilir.[8] Nitekim 1886 Rus nüfus tespitinde Yukarı Maradidi köyünde 480 kişinin kaydedilmiş olması, bunu doğrulamaktadır. Rusların 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlılardan aldığı köy bu sırada Batum sancağının Gonio kazasına bağlıydı. Köyün nüfusu Rus idaresince "Acar" olarak kaydedilmiş Müslüman Gürcülerden oluşuyordu.[9]
Rus idaresinde Yukarı Maradidi köyünün önemli bir bölümü Osmanlı ülkesine göç etmiştir. Bugün Kayadibi adını taşıyan mahalle ise Gürcü nüfusundan tamamen boşalmıştır. Bu yerleşimin 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'yla Türkiye'ye bırakılmasından sonra Kayadibi'ne Rize'den yeni bir nüfus yerleştirilmiştir.[10] Yukarı Maradidi'nin adının 1925'te Muratlı olarak değiştirilmesinden sonra Kayadibi uzun süre bu köyün bir mahallesiydi.[11] Geç dönemde, 2000 yılından bir süre önce ayrı bir köy haline getirilmiştir.
Coğrafya
Kayadibi köyü Artvin il merkezine 55 km, Borçka ilçe merkezine 23 km uzaklıktadır.[12]
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 146[2] |
| 2020 | 142[2] |
| 2019 | 149[2] |
| 2018 | 192[2] |
| 2017 | 128[2] |
| 2016 | 121[2] |
| 2015 | 120[2] |
| 2014 | 106[2] |
| 2013 | 94[2] |
| 2012 | 153[2] |
| 2011 | 156[2] |
| 2010 | 151[2] |
| 2009 | 143[2] |
| 2008 | 143[2] |
| 2007 | 160[2] |
| 2000 | 166[12] |
Kaynakça
- ^ "Kayadibi, Turkey Page". Fallingrain.com. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Borçka Kayadibi Köy Nüfusu". Nufusune.com. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ Maradidi (მარადიდი), Malhaz Çoharadze, Mamia Pağava, Natela Partanadze, Tina Şioşvili, Zaza Şaşikadze, Ruslan Baramidze, Tamar Çoharadze, Tiflis, 2020, s. 17, 21. 20 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.ISBN 978‐9941‐25‐835‐0
- ^ "Megrelce Sözlük". 28 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024.
- ^ "დიდი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 25 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 380, ISBN 9789157871117.
- ^ {Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "batum oblastı" - 1242 11 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 381, ISBN 9789157871117.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;rusneb.ruisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Maradidi (Gürcüce), Malhaz Çoharadze, Mamia Pağava, Natela Partanadze, Tina Şioşvili, Zaza Şaşikadze, Ruslan Baramidze, Tamar Çoharadze, Tiflis, 2020, s. 21. 20 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.ISBN 978‐9941‐25‐835‐0
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 2010 (Birinci basımı 1927), s. 143, ISBN 9789944197526.
- ^ a b "Kayadibi Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
