İçeriğe atla

Kaulza de Arriaga

Kaúlza de Arriaga

Kaúlza de Oliveira de Arriaga (Porto 18 Ocak 1915-Lizbon 2 Şubat 2004), Portekizli general, profesör, siyasetçi. 1953-55 yılları arasında içişleri bakanlığı yaptı. 1969 yılından Karanfil Devriminin olduğu 1974 yılına kadar Portekiz sömürgelerindeki savaşlarda komutanlık yaptı.

Gençliği

Arriaga Porto Üniversitesinde Matematik dalında öğrenim gördükten sonra 1935 yılında gönüllü olarak orduya girer. Askerî Akademide hem inşaat mühendisliği hem de askeri eğitim alacak ve 1939 yılında mezun olunca kurmay olarak Askeri Araştırma Enstitüsüne girecektir. Burada Portekiz Ordusundaki paraşütçü birliklerin eğitimiyle ilgilenecektir.

Sömürge savaşlarında

Arriaga Portekiz’in sömürgelerindeki savaşlarda görev alacak ve özellikle Mozambik cephesinde savaşacaktır. 1970 yılında Gordion Düğümü adıyla anılan büyük operasyonu komuta edecektir.

Devrimden sonra

Arriaga, Portekiz'de sürmekte olan António de Oliveira Salazar rejiminde önemli konumda olan askeri bir liderdi. 25 Nisan 1974 günü gerçekleşen Karanfil Devrimi gerçekleştiğinde aynı zamanda birden çok görevi yerine getirmekteydi. Savunma Kabinesinin üyesi, Havacılık Dairesi Başkanı, Askerî Akademi Başkanı, Nükleer Enerji Komisyon Başkanı ve petrol şirketi Angol S.A yönetim kurulu başkanı. Devrimden sonra özellikle muhafazakâr çevrelerle bağını güçlendirerek yükselen sol kamuoyuna ve devrimde etkili olan Portekiz Komünist Partisine cephe alacak şekilde aşırı sağ partilerde yöneticilik yapacaktır.

Ölümü

Lizbon'da 2004 yılında hayatını kaybeder.

Eserleri

  • Atom Enerjisi - 1949
  • Son 40 yılda ve Gelecekte Portekiz Ulusal Savunması - 1966
  • Portekiz’de Nükleer Sorular - 1969
  • Portekiz’in Cevabı - 1973
  • Cesaret, Israr ve İnanç - 1973
  • Ulusal Durum ve Portekizli Bir Politikacı Olarak Durumum - 1976
  • Gelecek İçin Çözüm Yolları Önünde - 1977
  • Afrika – İhanete Uğramış Zafer - 1977
  • Savaş ve Siyaset - 1987
  • Global Strateji - 1988
  • Sentez- 1992
  • Maastricht - 1992

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">José Manuel Barroso</span>

José Manuel Durão Barroso, Portekizli siyasetçi, 6 Nisan 2002 ve 29 Haziran 2004 tarihleri arasında Portekiz Başbakanı olarak görev yaptı. Başbakanlığı, Avrupa Komisyonu Başkanı olacağı için bıraktı. 1 Kasım 2004 yılında Romano Prodi'den görevi devraldı.

<span class="mw-page-title-main">Sporting CP</span>

Sporting Lizbon veya Sporting CP, Portekiz'in spor kulüplerindendir. Yeşil ve beyaz renklere sahip olan kulüp iç saha maçlarını başkent Lizbon'daki José Alvalade Stadyumu'nda oynamaktadır. Kulübün ayrıca hentbol, yüzme, futsal, atletizm, bilardo ve masa tenisi branşlarında da takımları bulunmaktadır. Kulüp başkanı kulübün esas adının Sporting CP olduğunu vurgulamaktadır. Kulüp Benfica ve Porto ile birlikte Portekiz'in en büyük 3 futbol takımından biridir. Kulübün müzesinde 20 Primeira Liga kupası vardır.

<span class="mw-page-title-main">MPLA</span> Angolayı 1975 yılındaki bağımsızlığından sonra yöneten siyasi parti

MPLA, Angola'yı 1975 yılındaki bağımsızlığından sonra yöneten siyasi partidir. 1961-1975 yılları arasında bağımsızlık için Portekiz ile savaşmış, 1975-2002 yılları arasında ise çıkan iç savaşta UNITA ve FNLA ile savaşmış ve zafer kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Estado Novo (Portekiz)</span>

Estado Novo, Portekiz'de 1933'ten 1974'e kadar 41 yıl süren politik rejimin adı. Salazar rejimi diye de anılır. Faşist bir rejim olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz İmparatorluğu</span> 15. Yüzyıldan 20. Yüzyıla kadar Portekiz tarafından yönetilen tüm denizaşırı bölgeler

Portekiz İmparatorluğu, denizaşırı Portekiz veya Portekiz Sömürge İmparatorluğu da denilen, denizaşırı koloniler, fabrikalar ve daha sonra Portekiz tarafından yönetilen denizaşırı topraklardan oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">António de Oliveira Salazar</span> Portekizli politikacı

António de Oliveira Salazar, Portekiz Bakanlar Konseyi Başkanı ve 1932-1968 yılları arasında Portekiz Cumhuriyeti'nin de facto diktatörü.

<span class="mw-page-title-main">Karanfil Devrimi</span>

Karanfil Devrimi, Portekiz'de 25 Nisan 1974 günü şiddet kullanılmadan gerçekleştirilen askerî darbedir. Portekiz'in otoriter bir diktatörlükten demokrasiye geçişini sağlayacak iki yıllık bir değişim döneminin başlangıcı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mário Soares</span> 17. Portekiz cumhurbaşkanı

Mário Soares,, Portekizli siyasetçi. Lizbon Üniversitesi'nde tarih, felsefe ve hukuk eğitimi aldı. 1957 yılında bir üniversitede öğretim görevlisi oldu. Ancak diktatör António de Oliveira Salazar'a karşı eylemleri sebebiyle tutuklanarak görevinden alındı.

<span class="mw-page-title-main">Marcelo Caetano</span>

Marcelo José das Neves Alves Caetano, Eylül 1968'den Nisan 1974 Devrimi'ne değin Portekiz başbakanlığı görevini yerine getirmiş olan siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz tarihi</span>

Portekiz tarihi, bugünkü Portekiz Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

Amilcar Lopes Cabral Afrikalı ziraat mühendisi, yazar, marksist ve vatansever siyasetçi. Cabral, Gine-Bissau ve Yeşil Burun Adalarındaki bağımsızlık hareketinin önderlerindendir. 1973 yılında Portekizli ajanlarca suikast sonucu öldürülmüş, ölümünden kısa bir süre sonra da Gine-Bissau tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz Sömürge Savaşları</span> Portekiz Ordusuyla Portekiz’in Afrika’daki sömürgeleri arasında 1961-1974 yılları arasındaki yaşanmış savaşlar

Portekiz Sömürge Savaşları, aynı zamanda Denizaşırı Savaş ve Kurtuluş Savaşı olarak da bilinir, Portekiz Ordusuyla Portekiz'in Afrika'daki sömürgeleri arasında 1961-1974 yılları arasındaki savaşların adı. Soğuk Savaş döneminde Afrika kıtasındaki belirleyici ideoloji ve silahlı çatışmalardır. Portekiz, diğer Avrupa uluslarının aksine 1950 ve 1960'lı yıllarda Afrika'daki sömürgelerini bırakmamıştır. 1960'lı yıllarda sayısız silahlı kurtuluş örgütü ülkelerdeki komünist hareketin de gelişmesiyle bağımsızlık savaşı vermeye başlayacaktır. Bölgede ABD, Çin ve aparthayd yönetimindeki Güney Afrika desteğinde örgütlenen anti-komünist silahlı kuvvetlerle bağımsızlık yanlıları arasında iç savaşa varacak çatışmalar yaşanacaktır. Bölgedeki Portekiz'e karşı en belirgin kurtuluş savaşı veren ülkeler Angola, Mozambik ve Gine-Bissau olacaktır. Angola'da MPLA, Gine-Bissau'da PAIGC, Mozambik'de FRELIMO koordineli verdikleri silahlı mücadele karşısında Portekiz yönetimi zorlansa da öldürücü darbeyi 1974 yılında Lizbon'da gerçekleşen Karanfil Devrimi indirecektir. Portekiz Ordusu içerisinde örgütlenen Movimento das Forças Armadas Afrika'da sürmekte olan kanlı sömürge savaşları ve Salazar yönetiminden genel olarak kamuoyunun rahatsızlığı nedeniyle halkı da arkasına alarak darbe yapmış ve devrim sürecini başlatmıştır. Ülkedeki siyasal yapıda çok önemli değişiklikler gerçekleştiren yeni yönetim sömürgelerde kalan askerî birlikleri hızla geri çekecek ve Afrika'daki sömürgelerde iktidar yerel örgütlere hızla bırakılacaktır. Nisan 1974'te Lizbon'da gerçekleşen Karanfil Devriminin sömürge savaşını sona erdirmesinin ardından sömürge ülkelerindeki yüzbinlerce Portekiz vatandaşı ülkeye geri dönmeye başlamış, askerî personelin yanı sıra değişik etnik kökenden Afrikalı-Portekiz dönmüştür. Bu devasa göçten sonra özellikle Angola ve Mozambik'de uzun yıllar sürecek olan iç savaşlar çıkmıştır. Eski sömürge ülkeleri bağımsızlıklarını ilan ettikten sonra ciddi sorunlarla karşılaşacak, ekonomik ve sosyal gerilemenin yanı sıra, yolsuzluk, yoksulluk, eşitsizlik ve merkezi planlama eksikliği bağımsızlık dönemi üzerine kurulan beklentileri yerine getirmeye engel olacaktır. Afrika'da ilk sömürge sahibi olan Avrupalı ülke olan Portekiz, sömürgelerini de en son terkeden ülke olacaktır. Eski sömürgelerdeki ülkeler olan Angola'da Agostinho Neto, Mozambik'de Samora Machel, Gine-Bissau'da ise Luis Cabral devlet başkanı olacaklardır.

<span class="mw-page-title-main">Samora Machel</span> Mozambik devlet başkanı (1975-1986)

Samora Moisés Machel, Mozambikli askeri komutan, devrimci ve siyasetçi. Machel, Afrika ülkesi Mozambik Halk Cumhuriyeti'nin 1975 yılında bağımsızlığını kazanmasında büyük rol oynamış, 1975 yılında üstlendiği devlet başkanlığını 1986 yılındaki ölümüne kadar yürütmüştür. 1986 yılında devlet başkanlığı uçağı Mozambik, Esvatini ve Güney Afrika Cumhuriyeti sınırlarının olduğu dağlık bölgede yere çakılmış ve Machel ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Gine ve Yeşil Burun’un Bağımsızlığı için Afrika Partisi</span>

Gine ve Yeşil Burun'un Bağımsızlığı için Afrika Partisi veya PAIGC, Gine-Bissau'yu 1973 yılındaki bağımsızlığından 1990'lı yılların sonuna dek yöneten ve 2004 yılından 2005 yılına kadar iktidarda olan siyasi parti. Parti, halihazırda Ulusal Halk Meclisinde çoğunluğa sahiptir. 2007 yılında iktidardaki koalisyonun bir parçası olmuş, 2008 yılında görevden ayrılana kadar PAIGC üyesi Martinho Ndafa Kabi, başbakan olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Luis Cabral</span>

Luís de Almeida Cabral, Gine-Bissaulu siyasetçi. Cabral, Afrika ülkesi Gine-Bissau'nun ilk devlet başkanı olarak 1973 ile 1980 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Ülkenin bağımsızlığını kazanan PAIGC örgütünün kardeşi Amilcar Cabral ile beraber kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Álvaro Cunhal</span>

Álvaro Barreirinhas Cunhal Portekizli komünist siyasetçi. 1961 -1992 yılları arasında Portekiz Komünist Partisi genel sekreterliğini yaptı. Avrupa komünist partileri arasında yaygın olan avrokomünizme karşı çıkarak Sovyet yanlısı geleneksel komünist çizgiyi takip etmiştir. Bu kapsamda Sovyetler Birliği'nin 1968 Çekoslovakya müdahalesini desteklemiştir. Gorbaçov’a karşı yapılan 1991 Sovyet darbe girişimini desteklemiş ve devrilen sosyalist blok rejimlerini eleştirmeyerek sahiplenmiştir. 2002 yılındaki son yazılarında Kuzey Kore dahil varlığını sürdüren sosyalist devletlere destek vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vasco Gonçalves</span>

Vasco dos Santos Gonçalves, Portekizli general ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Artur Jorge</span>

Artur Jorge Braga Melo Teixeira ya da bilinen ismiyle Artur Jorge, Portekizli eski futbolcu ve teknik direktör.

Alberto Bernardes Costa, Portekizli sosyalist siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Vítor Constâncio</span> Portekizli ekonomist ve siyasetçi

Vítor Manuel Ribeiro Constâncio Portekizli siyasetçi ve ekonomi akademisyeni.