İçeriğe atla

Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi

Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi
Katmai National Park and Preserve
Katmai Dağı'nın krater gölü
Alan türü Ulusal Park
Korunan alan listesi ABD'deki ulusal parklar listesi
SınıflandırmaIUCN VI
Devlet ABD
Federasyon Alaska
Bölge Alaska Yarımadası
İlKing Salmon
Koordinatları 58°30′00″K 155°00′00″B / 58.50000°K 155.00000°B / 58.50000; -155.00000
Kapladığı alan 1.656.409,5
Kuruluş tarihi 2 Aralık 1980 (1980-12-02)
Ziyaretçi sayısı 39.818 (2012)
Kontrol kuruluşu Ulusal Park Hizmeti
İnternet sitesi http://www.nps.gov/katm/index.htm

Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, Alaska'nın güneyinde yer alan, boz ayılarıyla ve Ten Thousand Smokes Vadisi (On Bin Duman Vadisi)'yle ünlü bir ABD ulusal parkı.

1.656.409 hektarlık alanıyla, kabaca Galler kadar büyüktür. Ulusal parkın çoğunluğunu ifade eden vahşi yaşam alanı 1.405.000 hektarlık arazide avlanmanın tamamen yasaklandığı bölümdür. Park adını merkezindeki stratovolkan Katmai Dağı'ndan almıştır. Park Alaska Yarımadası'nda, Kodiak Adası'nın karşısında, King Salmon şehrinin yakınlarında, Anchorage şehrinin 470 km güneybatısında yer almaktadır.

Bölge ilk kez 1918 yılında, alanın 1912'de faaliyet gösteren Novarupta Yanardağı'ndan zarar görmemesi için "Ulusal Anıt" ilan edilmiştir. Bu dönemde 1900 yılından itibaren 18 yanardağ faaliyete geçmiştir ve piroklastik akıntı şeklinde olan bu patlamalar On Bin Duman Vadisi[1]'ni oluşturmuştur. 1950'lere kadar unutulmaya yüz tutan bölgeeye daha sonra Alaska marine hayatı ile canlanma gelmiştir. Volkanik faaliyetlerin ve ziyaretçilerin somon avlamak isterken boz ayıları beslemesinin neticesinde, bölgede düzenlemelere gidilmiştir. Bugünkü ulusal park ile koruma alanı 1980 senesinde çıkarılan ANILCA ile ilan edilmiştir.

Coğrafya

Katmai, Pasifik Okyanusu'nun Alaska Yarımadası tarafında; Kodiak Adası karşında, Shelikof Boğazı'nın bir parçası olarak yer alır. Parkın başta gelen özellikleri arasında: koruma bölgesinin sahili, Aleutian Sıradağları ile on beş yanardağın yaptığı güneydoğu sahillerini geçen dağ zinciri, parkın batı kısmını ihya eden bir sürü büyük doğal gölleri sayılabilir. Paka en yakın yerleşim yeri King Salmon'dur. Bölgenin dere ve nehirleri Cook Koyu'na ve Kamishak Körfezi'ne dökülür. Arazi jura devrinde oluşmuştur. Bölgenin girişinde Naknek Gölü ve Naknek Nehri bulunur. Toprak yapısı özellikle Aleutian Sıradağları'nda granit'i ve batolit'i barındırır. Özünde yağlı ve sıcak, verimli topraklara sahip olan bölgede; kayalık, volkanik ve buzul katmanların altından torf çıkarılabilmektedir.

Yanardağlar

Katmai Dağı, Novarupta|NOvarupta Yanardağı, Trident Yanardağı, Mageik Dağı, Martin Dağı ve Fourpeaked Yanardağı Katmai Ulusal Parkı'ndaki aktif yanardağlardır. BölgedekiCerberus Dağı, Falling Mountain, Griggs Dağı, Snowy Mountain, Denison Dağı, Kukak Dağı, Devils Desk, Kaguyak Dağı, Douglas Dağı ve Kejulik Dağı ise en son tarihi çağlardan önce infilak etmiş olan dağlardır. Trident Yanardağı 1957-1965 ve 1968 yıllarında aktifken, Mageik ve Martin isimli dağlardan tüten buharlar King Salmon'da görülebiliyordu.

Katmai ve Novarupta 1912 yılında meydana gelen patlamalar o kadar güçlüydü ki sarsılmalardan dolayı Ten Thousand Smokes Vadisi oluştu. Novarupta'nın patlamasında gökyüzüne 2 kilometre kadar yükselen gaz bulutu gözlemlenmiştir.[2]

Aktiviteler

Bu ulusal parkta: Kano, trekking, kampçılık, Balıkçılık ve kayak faaliyetleri yapılmaktadır. Ayrıca Katmai'de 2.100[3] kadar nüfusu bulunan boz ayıları görmek için safariler de düzenlenmektedir.

Resimler

  • Novarupta'nın lava kubbesi
    Novarupta'nın lava kubbesi
  • Trident Yanardağı
    Trident Yanardağı
  • Bir boz ayı Brooks Şelalesi'nde balık avlıyor
    Bir boz ayı Brooks Şelalesi'nde balık avlıyor
  • Boz ayılar Brooks Şelalesi'nde
    Boz ayılar Brooks Şelalesi'nde
  • On Bin Duman Vadisi'nden bir görüntü
    On Bin Duman Vadisi'nden bir görüntü

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Valley of Ten Thousand Smokes Tour". Katmai National Park & Preserve. National Park Service. 2008-08-28. Erişim: 2009-01-14.
  2. ^ "Novarupta description and information". Alaska Volcano Observatory. Erișim: 4 Mart 2013.
  3. ^ "Plan Your Visit - Katmai National Park & Preserve". National Park Service. Erișim: 4 Mart 2013.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Vikigezgin'de Katmai National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

(İngilizce)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri'ndeki millî parklar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Amerika Birleşik Devletleri ulusal parklar listesi 59 resmi ulusal park ismi vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hawaii Yanardağlar Ulusal Parkı</span>

Hawaii Yanardağlar Ulusal Parkı ABD'nin Hawaii adalarına ismini veren Hawaii Adası'nda bulunan bir ulusal parktır.

<span class="mw-page-title-main">Lake and Peninsula Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

Lake and Peninsula ili veya Lake and Peninsula Borough, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaletinin Eskimo halklarından Yupik ve Supiklerce meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. İlin yönetim merkezi King Salmon'dur ve Alaska'da ayrıksı bir özellik olarak bu ile değil komşu Bristol Bay Borough iline aittir.

<span class="mw-page-title-main">Kodiak Island Borough</span> Alaska eyaletinde bölge

Kodiak Island ili veya Kodiak Island Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinde büyük ölçüde Kodiak Takımadası'ndan oluşan ve Eskimo halklarından Supiklerce meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. İlin yönetim merkezi Kodiak'tır.

<span class="mw-page-title-main">Kodiak Adası</span>

Kodiak Adası, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaletinin güneyinde, Alaska Körfezinde bulunan Kodiak Takımadası'nın en büyü adası. Alaska Yarımadasından Shelikof Boğazıyla ayrılır. Hawaii'den sonra ABD'ye bağlı ikinci büyük adadır. Adanın yerlileri Eskimo halklarından Pasifik Yupikleri de denen Supiklerdir ve bunların çoğu Rus Amerikası'nın ilk yıllarında 14 Ağustos 1784 tarihinde Grigoriy Şelihov önderliğindeki Rus kürk tüccarları tarafından Awa’uq Katliamı denen saldırıda katledilmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Haleakala Ulusal Parkı</span>

Haleakala Ulusal Parkı, ABD'nin Hawai Eyaleti'nde Maui Adası'nda bulunan ulusal park. Parkın yüzölçümü 134,62 kilometre karedir; bunun 77.92 km²si "Vahşi Yaşam Bölgesi" olarak daha sıkı özel koruma altındadır. Bu ulusal park arazisinin 100km2 alanı çöldür. İsmini ulusal park içinde Maui Adası doğusunda bulunan Haleakala Dağı'dan alır. "Haleakala" sözcüğü Hawaii dilinde "Güneş'in Evi" anlamına gelir ve yerel Maui adası efsanesine göre yarı tanrı olan Maui günü dah uzun yapmak için güneşi bu dağ içinde tutuklamıştır. Haleakala Dağı bir uyuyan yanardağdır ve en son püskürmesini 1480 ila 1600 arasından yapmıştır. Bu ulusal park iki ayrık kısımdan oluşmaktadır: Haleakala Dağı zirvesi alanı ve Kipahulku sahili alanı.

<span class="mw-page-title-main">Mount Rainier Ulusal Parkı</span>

Mount Rainier Ulusal Parkı kuzey-batı Amerika Birleşik Devletleri'nde, Washington eyaletinde, Tacoma şehri yakınlarında bulunan, Mount Rainer Dağı ve etrafında 956,6 km² yüzölçümü kaplayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Kobuk Vadisi Ulusal Parkı</span>

Kobuk Vadisi Ulusal Parkı, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinde Northwest Arctic Borough ilçesinde 7.084,9 km² alan kaplayan millî park.

<span class="mw-page-title-main">Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaleti iç bölgesinde, Denali Borough, Matanuska-Susitna Borough'da bulunan, Kuzey Amerika kıtasının en yüksek zirvesi olan 6 194m irtifalı McKinley Dağı'nı ihtiva eden ABD Ulusal Park Hizmetleri tarafından idare edilen bir ulusal park ve ve Koruma Bölgesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Gates of the Arctic Ulusal Parkı</span>

Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinin kuzey kesiminde ve tümüyle Kuzey Kutup Dairesi içinde bulunan ve ABD ulusal parklarından en kuzeyde olanı; Brooks Sıradağları'nı kapsayan; 34.287 km²lik yüzölçümü ile ikinci büyük ABD ulusal parkı olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Glacier Bay Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Glacier Bay Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinin "tava sapı" şeklindeki güneyinde Juneau şehrinin batı yakınlarında bulunan, 13.287 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Great Sand Dunes Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Great Sand Dunes Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Colorado eyaletinde, Alamosa küçük şehri yakınlarında bulunan,343 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Bu ulusal park 343 km² alan ile 2004'te kurulmakta iken Ulusal Park arazisi 17.906 hektar olarak tespit edilmiş ve buna 16.870 hektar arazi eklenmiş ve bu iki tip arazi "Koruma Bölgesi" olarak nietlendirilip özel statülü olduğu kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Shenandoah Ulusal Parkı</span>

Shenandoah Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Virginia eyaletinde, Blue Ridge Dağları'nın sırtlarında dar ve uzun olarak kurulmuş Front Royal küçük şehri yakınlarında bulunan, 806 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Wrangell–St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Wrangell–St. Elias Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinde Anchorage şehrinin batı yakınlarında bulunan, 33.682,5 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır. Ulusal park ve koruma bölgesi birlikte 53.320.757 km² alanla, federal büro-daire olan Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen en geniş arazili kuruluştur.

<span class="mw-page-title-main">Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi</span>

Clark Gölü Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, güneybatı Alaska'da bulunan bir ABD millî parkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nabesna Buzulu</span> Amerikada buzul

Nabesna Buzulu, ABD'nin Alaska Eyaleti'nde yer alan bir buzuldur. Wrangell Dağları'daki karyağışından beslenir, 85 kilometrelik uzunluğuyla Kuzey Amerika'daki ve dünya'daki en uzun buzul vadisidir.

<span class="mw-page-title-main">Katmai Dağı</span> Amerikada bir dağ

Katmai Dağı, ABD'nin Alaska eyaletinin güneyinde Alaska Yarımadası üzerinde tümüyle Katmai Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi içinde bulunan masif bir aktif stratovolkan dağıdır..

<span class="mw-page-title-main">Redoubt Dağı</span>

Redoubt Dağı veya Redoubt Yanardağı (İngilizce:Mount Redoubt veya Redoubt Volcano, ABD'nin Alaska eyaletinde çoğunluğu volkanik olan Aleut Sıradağları arasında bulunan stratovolkan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Novarupta</span>

Novarupta, ABD'nin Alaska eyaletinin güneybatısında ve Alaska Yarımadası üzerinde bulunan bir aktif yanardağdır.

<span class="mw-page-title-main">Kluane / Wrangell–St. Elias / Glacier Bay / Tatshenshini-Alsek</span>

Kluane / Wrangell–St. Elias / Glacier Bay / Tatshenshini-Alsek, ABD ve Kanada'da, Yukon, Alaska ve Britanya Kolumbiyası sınırında yer alan bir uluslararası park sistemidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.