İçeriğe atla

Katma değer vergisi

Tarafsız Bakış AçısıBu maddede belli bir devletin bakış açısının ağırlıkta olduğu bir tür sistemik yanlılık sorununun bulunduğu düşünülmektedir.
Maddenin evrenselleştirilmesi ve uygun hâle getirilmesi için lütfen tartışmaya katılınız.
Şablonu maddeden çıkarmadan önce şablonun yardım sayfasını lütfen inceleyiniz. (Ağustos 2013)		Evrenselleştirme
Maliye
Finans ve Vergi 
Vergilendirme
Gelir vergisi · Bordro vergisi
SKV · Damga vergisi · ADV
Satış vergisi · KDV · ÖTV · Düz oranlı vergi
Arazi değeri vergisi
Vergi, gümrük ve ticaret
Vergi cenneti
Vergi Oranı
Vergi oranı · Nisbi vergi
Artan oranlı vergi · Azalan oranlı vergi
Vergi avantajı · Maktu vergi
Verginin aşırı yükü
Ekonomi politikaları

Parasalcılık
Merkez bankası • Para arzı
Altın standardı
Maliye politikaları
Harcamalar • Bütçe açığı • Borçlar
Ticaret politikaları
Dış ödemeler dengesi
Tarife • Ticaret antlaşmaları
Policy-mix

Finans
Finansal piyasalar
Finansal piyasa aracıları
Yönetim · Bireysel
 · Düzenleme
Banka
Kısmi rezerv · Tam rezerv
Serbest bankacılık · İslami Bnkacılık
Tasarruf mevduatı

Katma Değer Vergisi veya kısaca KDV, yapılan mal ve hizmet teslimlerinde, mal ve hizmeti teslim edenin ödediği ancak teslim alana yüklenen bir harcama vergisidir. %1'den %20'ye kadar değişmektedir.

Vergi, toplumdaki insanlar ve insanların sahibi olduğu firmaların, oranı devletçe belirlenen kanunca zorunlu olarak devlete ödedikleri paradır. Her işleve göre değişik vergiler çıkarılmıştır. Devlet aldığı vergi ücretlerini topluma her türlü hizmet yaparak geri ödemekle yükümlüdür. KDV çoğu ülkede vardır, % oranları her ülkede farklıdır.

Harcamalar üzerinden alınan vergiler, yapılan bir harcamanın vergilendirilmesini ifade eder. KDV'nin, temel mantığı yaratılan toplam katma değerin vergilendirilmesidir. Uygulamada ülkeler arasında farklılıklar olmakla birlikte, temel olarak bir mal veya hizmet teslimi yapıldığında, teslim bedeli üzerinden KDV hesaplanır. Teslimi gerçekleştiren tarafın, teslime konu olan malı veya hizmeti meydana getirmek için sağladığı girdiler üzerinden ödediği/yüklendiği KDV ise hesaplanan KDV'den indirilmek suretiyle, ödenecek KDV'ye ulaşılır.

Türkiye'de Katma Değer Vergisi

Türkiye'ye KDV vergisi TBMM tarafından 3065 sayılı yasa ile 25/10/1984 tarihinde kabul edilip, 02/11/1984 tarihinde resmi gazetede yayınlanmış, 01/01/1985 tarihinden itibaren yürürlüğe konmuştur.

Türkiye'de yapılan mal ve hizmet hattı ile ham petrol, gaz ve bunların ürünlerinin taşınmaları,

  • Gelir Vergisi Kanunu'nun 70. maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemleri,
  • Genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticarî, sınaî, ziraî ve meslekî nitelikteki teslim ve hizmetleri,
  • Rekabet eşitsizliğini gidermek maksadıyla isteğe bağlı mükellefiyetler suretiyle vergilendirilecek teslim ve hizmetler.

Bunun yanında;

Ekmek ve un mamullerinde %1 gibi sembolik bir vergi uygulanırken, sözleşme ve senetlerde %20 olarak uygulanır. Maliye bakanlığı 2011 yılı itibarı ile bazı gıda maddeleri ve ürünlerde %8'lik KDV uygulamasına başlamıştır.[1]

7 Temmuz 2023 tarihinde Cumhurbaşkanı kararına göre; mal ve hizmetlerde uygulanan yüzde 18'lik Katma Değer Vergisi (KDV) yüzde 20'ye çıkarıldı. Bazı mal ve hizmetler için uygulanan yüzde 8'lik KDV ise yüzde 10'a yükseltildi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın yürütmesinde, 3605 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 28'inci maddesi gereğince verilen karar, 10 Temmuz 2023 tarihinde yürürlüğe girdi.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Güncel KDV Oranları". gib.gov.tr. Gelir İdaresi Başkanlığı. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020. 
  2. ^ "2023 Temmuz KDV Oranları Değişimi". resmigazete.gov.tr. T.C. Resmi Gazete. 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Liberal Demokrat Parti (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Liberal Demokrat Parti, 26 Temmuz 1994 tarihinde Besim Tibuk liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "LDP" şeklindedir. Simgesi yunustur. Genel başkanı Gültekin Tırpancı'dır. Ocak 2024'te yayınlanan verilere göre partinin 3.601 üyesi bulunmaktadır.

Stopaj, gelir vergisinde, özellikle maaş ve ücretlilerin vergi borçlarının ödenmesinde, gelir henüz sahibinin eline geçmeden verginin kesilmesini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Vergi</span>

Vergi, ekonomik birimlerden siyasi cebir altında ve karşılıksız devlete kaynak (para) olarak aktarılmasıdır. Kamu hizmeti yapmak durumunda olan devlet, bunu yaparken mal ve hizmet üretiminde bulunur. Gerekli üretim faktörlerini sağlarken kamu fonlarını kullanır. Bu fonlar içerisinde vergi gelirlerinin oranı yüksektir. Sanayileşmiş toplumlarda %100'e ulaşmaktadır. Devlet, belirtilen temel amaç dışında kamu faaliyetlerine paralel diğer bazı fonksiyonları da vergilere yükleyebilir. Bu arada gelir dağılımının kontrolü, piyasada fiyat istikrarının sağlanması gibi fonksiyonlar da kısmen vergiye yüklenebilir.

Zekât, İslâm'ın beş şartından biridir. Terim olarak şeriatta "asli ihtiyaçlar" dışında nisab miktarı mala sahip olan ve bu sebeple zengin sayılan Müslüman'ın, bu zenginliği üzerinden bir tam yıl geçtiğinde dinî yükümlülük gereği zekât olarak vermesi gereken miktarın adıdır.

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), belirli mal veya ürünler üzerinden maktu veya oransal olarak alınan bir harcama vergisidir. İlk olarak Avrupa Birliği ile uyum çerçevesinde yapılan kanun değişiklikleriyle gündeme gelmiş ve yine aynı amaçla 2002 yılında 4760 sayılı kanun ile kabul edilmiştir. ÖTV, lüks, sağlığa zararlı, çevreye zararlı mallara uygulanır.

Kurumlar vergisi (KV), kurum kazançları üzerinden alınan doğrudan/dolaysız bir vergi türüdür. Gelir üzerinden alınan vergiler kategorisindedir. Ancak gelir vergisi gibi subjektif değil, objektif nitelikte bir vergidir; bu nedenle artan oranlı tarife yapısına değil, düz/sabit oranlı tarife yapısına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Devlet bütçesi</span> kamu gelir ve giderlerinin, yasama organı tarafından onaylanarak, hükûmet tarafından yürütülüp uygulanmasına izin veren bir kanun, bir hukuki belge

Devlet bütçesi, kamu gelir ve giderlerinin, yasama organı tarafından onaylanarak, hükûmet tarafından yürütülüp uygulanmasına izin veren bir kanun, bir hukuki belgedir. Bir başka deyişle kamu kaynaklarının toplanması ve harcamaların yapılması için hükûmetin, ulusal egemenliği temsil eden parlamentodan aldığı bir yetkidir; bu bağlamda toplum ile siyasi iktidar arasında kaynakların kullanımı konusunda yapılan bir sözleşme olarak görülebilir.

Gümrük vergisi, dış ticaret yapan iki veya daha fazla ülke arasında ve hizmetlerin ülkeye girişlerinde o ülke ekonomisinin aldığı vergidir. Bir ülke başka ülkeye ihracat yaptığında karşı ülke malın ülkeye girişinde gümrük vergisi adında belli oranlarda ve mal çeşidine göre çeşitlenmiş para alır.

Muamele vergisi, gelirin harcanması sırasında alınan vergidir. Vergi, üretimden pazarlamaya kadar çeşitli aşamalarda mal ve hizmet satış fiyatları üzerinden alınır.

Dolaylı vergi, bir gerçek ya da tüzel kişinin geliri veya sermayesi üzerinden değil, kişiler arasında gerçekleşen ekonomik işlemler üzerinden belirlenmiş oranlarda alınan vergi türü.

<span class="mw-page-title-main">Gayrisafi yurt içi hasıla</span> Bir ülkede üretilen mal ve hizmetlerin piyasa değeri toplamı

Gayri safi yurtiçi hasıla (GSYİH), bir ülke veya ülkeler tarafından belirli bir zaman diliminde üretilen ve satılan tüm nihai malların ve hizmetlerin piyasa değeri’nin parasal bir ölçü’südür.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de engelli hakları</span> Engelli bireylerin Türkiyedeki hakları

Engelli hakları, mevcut engel durumu nedeniyle engellilerin, sağlıklı bireyler gibi eşit haklara erişiminin sağlanması için engellilere verilen pozitif ayrıcalık sağlayan haklara verilen genel ad.

Vergilendirme Türkiye ekonomisinde önemli bir yer tutmaktadır. Türkiye'nin GSYİH'ye oranı %41,65'tir (2021). Vergiler genelde hükûmet tarafından alınır, ancak bazı özel vergiler belediyeler aracılığıyla alınmaktadır.

Vergi mükellefi, vergiyi doğuran olayı gerçekleştiren ve bu suretle üzerine düşen vergi borcunu ödemekle yükümlü olan gerçek veya tüzel kişidir.

Türkiye'deki vergi mükellefiyeti, Türk vergi sisteminde yer alan vergi mükellefiyeti kavramını inceler.

Arnavutluk'ta vergiler hem federal hem de yerel hükûmetler tarafından alınır. En önemli gelir kaynakları gelir vergisi, sosyal güvenlik, kurumlar vergisi ve katma değer vergisidir. Bu vergilerin hepsi federal düzeyde uygulanır. Gelir idaresi Arnavutluk Vergi Dairesi'dir. 2014 itibarıyla Arnavutluk gelir vergisinde üç dilimli artan oranlı vergi sistemine geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan'da vergilendirme</span>

Macaristan'da vergilendirme hem ulusal hem de yerel hükûmetler tarafından alınır. Macaristan'da vergi geliri 2017 yılında GSYİH'nın %38,4 seviyesinde kaldı. En önemli gelir kaynakları gelir vergisi, sosyal güvenlik, kurumlar vergisi ve hepsi ulusal düzeyde uygulanan katma değer vergisidir. Toplam vergi geliri arasında yerel vergilerin oranı sadece %5 iken, AB ortalaması %30'dur.

Düz oranlı vergi, vergi ödemesinin vergi matrahından bağımsız olarak tek bir oran ile hesaplandığı bir vergi sistemidir. Örneğin, matrah 10.000 TL ise, ödenmesi gereken vergi %20 x 10.000 TL = 2.000 TL ve matrah 100,000 TL ise ödenmesi gereken vergi 20.000 TL'dir. Vergi yüzdesi oranı matrahın bir fonksiyonu olarak grafiğe dökülürse grafik "düz" bir çizgi olur.

Avrupa Birliği katma değer vergisi, Avrupa Birliği (AB) içindeki mal ve hizmetlere uygulanan katma değer vergisidir. AB kurumları vergiyi toplamaz, ancak AB üye devletlerinin her birinin AB KDV kanununa uygun bir katma değer vergisi kabul etmesi gerekmektedir. Lüksemburg'da %17 ile Macaristan'da %27 arasında değişen, farklı AB üye devletlerinde farklı KDV oranları geçerlidir. Üye devletler tarafından toplanan toplam KDV, hesaplamanın bir parçası olarak, her bir devletin AB bütçesine ne kadar katkıda bulunduğunu belirlemek için kullanılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.