Katlanır bisiklet

Katlanır bisiklet, kompakt bir forma katlanarak taşıma ve depolamayı kolaylaştıran bisiklettir. Katlandığında, bisikletler binalara, toplu taşıma araçlarına (bisikletle işe vb. gidiş gelişini kolaylaştırarak) daha kolay taşınabilir ve dar yerlerde, araba, tekne veya uçakta daha kolay depolanabilir.

Katlama mekanizmaları çeşitlidir ve her biri katlama hızı, katlama kolaylığı, kompaktlık, sürüş, ağırlık, dayanıklılık, karmaşıklık ve fiyat açısından belirgin bir kombinasyon sunar. Katlama mekanizmalarının karmaşıklığı, daha zor yapısal gereksinimler, daha çok parça ve daha uzman pazar çekiciliği ile ayırt edilen katlanır bisikletler, karşılaştırılabilir katlanmayan modellerden daha pahalı olabilir. Model seçimi, maliyet hususlarının yanı sıra, hızlı, kolay katlama, katlandığında küçük boyutlu olması veya daha hızlı ancak daha az kompakt model gibi çeşitli pratik gereksinimleri çözme meselesidir.^[1]

Katlanmak yerine parçalara ayrılarak benzer avantajlar sağlayan bisikletler de vardır.^[2]

Katlanır bisikletler genellikle geleneksel bisikletlere göre çeşitli sürücülere uyum sağlaması için daha geniş ayar aralığındadır çünkü katlanır bisiklet kadroları genellikle yalnızca tek boyutta yapılır. Ancak, katlanır bisikletlerdeki sele direkleri ve gidon gövdeleri geleneksel bisikletlerden dört kat daha yükseğe kadar çıkar ve daha uzun satış sonrası direkler ve gövdeler daha da geniş ayar aralığı sağlar.

Katlanır bisikletler genel olarak geleneksel bisikletlerden daha küçük boyutta olsa da, orta göbeğin merkezi, selenin üstü ve gidon arasındaki mesafeler - bir bisikletin sürücüsüne uyup uymadığını belirleyen birincil faktörler - genellikle geleneksel bisikletlerinkine benzer. Birçok katlanır tasarımın dingil mesafesi de geleneksel, katlanmayan bisikletlerin dingil mesafesine çok benzerdir.

Dahon, KHS, Montague ve Tern Bisikletleri gibi bazı üreticiler, 660 milimetre (26 in) tekerlekler kullanmalarına izin veren katlama sistemleri etrafında tasarlanmış katlanır bisikletler üretmektedir. Daha küçük tekerleklerin avantajları daha fazla hız potansiyeli, daha hızlı ivmelenme, daha fazla manevra kabiliyeti ve daha kolay saklamadır.^[3] Örneğin, A bisikleti Strida'ya benzer ancak küçük tekerlekleri vardır ve biraz daha küçük katlanır. 410 milimetre (16 in)‘den daha küçük tekerlekli bisikletlere genellikle taşınabilir bisikletler denir. Bunlar, daha büyük muadillerinin performansından ve kolay sürüş avantajlarından vazgeçerek, yetişkin bir katlanır tekmeli scooter'ın özelliklerine benzer özellikler kazanır. Ancak, her bisiklet nasıl katlandığına bakılmaksızın, sonuçta geleneksel bir bisiklete göre taşınması ve depolanması daha kolaydır.^[4]

Katlama mekanizmaları oldukça değişkendir.

Yarım veya orta katlama

Birçok katlanır kadro, güvenlik bisikletinin elmas kadrosunun klasik kadro modelini izler ancak bisikletin yaklaşık olarak ikiye katlanmasını sağlayan bir menteşe noktası (tek veya çift menteşeli) vardır. Hızlı serbest bırakma kelepçeleri, direksiyon ve koltuk sütunlarını kaldırmayı veya indirmeyi sağlar. Benzer bir salıncak menteşesi, katlanır direksiyon sütunuyla birleştirilebilir. Katlama tasarımları, katlama kompaktlığından çok sürüşe öncelik veren kullanıcılar için, katlanmayan bisikletlerdekiyle aynı boyutta bile olsa daha büyük tekerlekler kullanabilir. Dahon, Montague ve Tern bu tür katlamayı kullanan bisikletlerdir.

Dikey Katlama

Yatay olarak katlamak yerine, bu bisiklet stilinde ana boru boyunca bir veya iki menteşe ve/veya bisikletin dikey olarak katlanmasını sağlayan zincir ve koltuk destekleri bulunur. Sonuç, iki tekerleği yan yana bırakır, ancak genellikle yatay menteşeli bir tasarımdan daha kompakttır. Brompton ve Dahon Qix D8'in her ikisi de dikey katlama özelliğine sahiptir.

Üçgen menteşe

Kadrodaki menteşe, ana kadro borusunun altında, Bike Friday, Brompton Mezzo Folder ve Swift Folder'da olduğu gibi, arka üçgenin ve tekerleğin aşağı katlanmasına ve öne doğru çevrilmesine olanak tanıyabilir. Böyle çevirmeli menteşe, Birdy'de olduğu gibi, katlanır ön çatalla birleştirilebilir. Salıncak ve çevirmeli menteşeler, katlanır bir direksiyon kolonu kullanan Brompton Mezzo Folder ve Dahon'da olduğu gibi, aynı kadroda birleştirilebilir. Katlama mekanizmaları genellikle katlama/açma hızını etkileyen mandallar ve hızlı serbest bırakmalar içerir. Bike Friday, katlama hızını artırmak için hızlı serbest bırakma veya mandal gerektirmeyen halat ile etkinleştirilen katlama mekanizmalı Tikit adlı bir model sunar.

Mıknatıs katlama ve süspansiyon sistemi

Arka amortisörle birleştirilmiş bir mıknatıs katlama mekanizmasını oluşturur. Mıknatıs arka tekerlek bölümünü kadroya bağlar ve kilitler. Bisikleti ikiye katlamak için mıknatıs tek bir hareketle bağlantısını keser ve bir saniye içinde, ellerinizi kullanmanıza gerek kalmadan arka tekerlek öne doğru döner ve bisiklet dikey olarak katlanır. Bu mekanizma ayrıca yarı katlanmış bisikleti arka tekerleği üzerinde döndürmenizi sağlar.^[5]

Kırılma ve diğer stiller

Bisikletler, uçak yolculuğu için standart veya özel boyutlu bir valize (örneğin, Airnimal ve Bike Friday) yerleştirilmek üzere kısmen katlanabilir ve kısmen sökülebilir. Standart bir kadroya sonradan takılabilen tescilli bağlantı sistemli Bicycle Torque Coupling; ters şemsiye gibi sele borusundan katlanan Gekko; sürücünün boyutuna göre katlanıp geri çekilen Giatex; tam ikiye bölünen iXi; ve üçgen kadrolu ve tek tekerlekli bisiklete benzeyecek şekilde katlanan Strida gibi başka tiplerde vardır.

Katlama mekanizmaları daha çok maliyet ve ağırlık getirebilir, daha küçük katlamalara izin verebilir ve daha küçük tekerlekler kullanma eğilimindedir. Genellikle çevirme menteşelerinin kullanıldığı en büyük tekerlekler 610 milimetre (24 in) tekerleklerdir, ancak genellikle 410 veya 510 milimetre (16 veya 20 in) olan daha küçük tekerlekler daha yaygındır.

Daha küçük boyut, daha hafif ağırlık anlamına gelmez, çünkü bu tasarımların çoğu elmas kadronun destekleme avantajlarından vazgeçer ve daha kalın metalle bir adım geçişli kadronun yaptığı gibi telafi etmek zorundadır. Adım geçişli tasarım, daha geniş bir sürücü boyutu, yaşı ve fiziksel yetenek aralığı için bir nimettir.

Montague Bisikletleri gibi katlayıcılarda bulunan bir diğer sistem, kadronun katlanması için bir pivot noktası olarak sele borusunu kullanır. Bu sistem, bisiklete daha fazla burulma sertliği kazandırmak için boru içinde boru tasarımı kullanır. Kullanıcının herhangi bir hayati boruyu "kırmadan" bisikleti katlamasına olanak tanır, böylece elmas kadronun yapısal bütünlüğünü korur. Bu sistem, bisikletin üst borusu boyunca bulunan tek bir hızlı açma ile çalıştırılır.

Bir bisikleti katlamanın temel amacı taşınabilirliğini artırmaktır. Bu, daha kolay taşınabilmesi ve saklanabilmesi ve böylece A noktasından B noktasına giderken daha fazla esneklik sağlanması içindir.^[6] Birçok toplu taşıma sistemi katlanmamış bisikletleri yasaklar veya kısıtlar, ancak katlanmış bisikletlere her zaman veya bazı zamanlarda izin verir. Örneğin, Transport for London, Yeraltı'nda her zaman katlanabilir bisikletlere izin verir, ancak otobüslerde bu sürücünün takdirine bağlıdır.^[7] Bazı ulaşım şirketleri, katlanabilir bisikletlere yalnızca bir çanta veya kılıf içinde olmaları durumunda izin verir. Havayolu bagaj yönetmelikleri genellikle katlanır bisikletlerin ek ücret ödemeden normal bagaj olarak taşınmasına izin verir.^[8] Singapur ayrıca belirli boyut ve zaman sınırlamalarıyla demir yolu ve otobüs ulaşım sisteminde katlanır bisikletlere izin vermek için yeni yasalar uygulamaya koydu.^[9]

İlk katlanır elektrikli bisiklet 2000 yılında Honda Step Compo'ydu. Sonraki 20 yılda çok daha fazlası tanıtıldı.^[10]

Önemli katlanır bisiklet şirketleri şunlardır:

• Guinness World Records 2000 Millennium Edition. New York: Guinness Publishing Ltd./Bantam Books. 2000. ISBN 0-553-58268-2. 

• Hadland, Tony (1996). It's in the Bag! a History in Outline of Portable Cycles in the UK. Dorothy Pinkerton. ISBN 0-9507431-8-6. 
• Gerson, Jen (22 Ekim 2005). "Know when to fold 'em". The Globe and Mail. Toronto. 

• Wikimedia Commons'ta Folding bicycles ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur