İçeriğe atla

Katekümenlik

Katekümenlik, Hristiyan olmak isteyenlere Hristiyan inancının tanıtıldığı dönemi ifade etmektedir.

Vaftiz edilen bir Katekümen - Fresk

Vaftiz olmak için aday olan kimseyi tanımlayan Katekümen kelimesi ise ilk defa 3. yüzyılda Tertullianus'un döneminden itibaren görülmeye başlanmıştır.

Erken Hristiyanlık Dönemi Kilisesindeki Yeri[1][2]

Bu tür bir formasyonun (eğitim) Erken dönem Kilisesi'nde, vaftiz öncesi mi yoksa vaftiz sonrası mı verilmiş olduğu konusu belirsizliğini sürdürmektedir. Havarilerin öğretilerini içeren Didache eserinde görüleceği üzere, Hristiyanlığa giriş minvalindeki bu tür bir eğitim vaftizden önce olacak şekilde organize edilmiştir. Iustinus'un de önerisi dini doktrin ve ahlak ilkeleri eğitiminin vaftizden önce verilmesi yönündeydi.

Planlanarak genel hatları belirlenmiş bir katekümenlik programının ilk kanıtları 3. yüzyıl Roma'lı Hippolytus'un Havarisel Gelenek tezine dayanmaktadır. Havarisel Gelenek metninin 16-20 pasajları arasındaki tezlerde açıkça görüldüğü üzere vaftiz öncesinde yer alacak olan 3 senelik bir eğitime işaret edilmektedir. Ancak, bu süreçte test edilmek istenen şeyin ne kadar uzun bir sürenin eğitimde geçirildiğinin ölçülmesi olmadığına da dikkat çekilmiştir. Tezin bu hususta önemine dikkat çektiği konular ise kutsal yazıların, dini doktrin ve ahlak ilkelerinin öğretilmesinin bu sürecin temel amacı olduğu yönündedir.

4. ve 5. yüzyıllarda görülen ve Hristiyanlığa geçişe yönelik büyük akımın yaşandığı zaman aralığı, Katekümenliğin en çok önem kazandığı dönem olarak kabul edilmektedir. Yeruşalim'li Kiril, Paskalya'dan önceki 40 günlük süre boyunca verdiği ve İznik İman Açıklaması'nın tefsirini konu edinen kateşizm dersleri ile tanınmaktadır.

Mopsuestialı Theodor, İoannis Hrisostomos, Ambrosius, Augustinus ve Nenizili Gregorios gibi isimlerin hepsi katekümenlerin eğitimi için rehber niteliğinde metinler yazmıştır.

Konstantinopolis'deki Katekümenlere Nenizili Gregorios şu Üçlü-Birlik imanını emanet ediyor:

...Her şeyden önce, Baba, oğul ve Kutsal Ruh’a olan inancımı, yani bu iyi mirası benim için koruyun. Her türlü zevki hor görmemi ve her türlü zorluklara katlanmamı sağlayan bu inanç için yaşadım ve mücadele ettim ve bununla öleceğim. Bugün bu inanç mirasını size emanet ediyorum. Bu inançla sizi şimdi suya sokup çıkaracağım. Bunu size yaşamınızın önderi ve yoldaşı olarak veriyorum. Size, Üçte Bir olarak var olan ve Üç’ü farklı bir biçimde içeren tek bir Tanrısallığı ve Gücü veriyorum. ( ... ) (Or. 40, 41)

—Numara 256 - Katolik Kilisesi Din ve Ahlâk İlkeleri

6. yüzyılda yaygınlaşan bebek vaftizi ise katekümenliğe olan katılımda azalmaya sebep oldu.

Günümüzde Katekümenlik

Katolik Kilisesi'nde vaftiz olmak isteyen yetişkinler için katekümenlik programları bulunmaktadır. Bu eğitimi tamamlayıp vaftiz olan kişilere neofitler denmektedir. Katekümenlik süreci boyunca Katekümenler kendileri için vaftize giden yolu müjdeleyen bazı hazırlık törenlerine katılmaktadır. Bu törenler şu şekilde sıralanabilir:

  • Katekümenliğe Giriş Töreni
  • Son Çağrı Töreni

(Numara 1230 - Katolik Kilisesi Din ve Ahlâk İlkeleri)[3]

...Vaftiz olmadan önce ölen ancak vaftize hazırlanmakta olan kişiler/Katekümenler, açıkça vaftiz olma arzularına bir de günahlarından dolayı duydukları pişmanlık duyguları ve sevgileri eklenince, vaftiz gizemi ile elde edemedikleri esenliği tüm bu sayılanlar onlara garanti eder.

—Numara 1259 - Katolik Kilisesi Din ve Ahlâk İlkeleri

Kaynakça

  1. ^ Ferguson, Everett (1998). Encyclopedia of Early Christianity – Second Edition. Garland Publishing INC. ss. 223-225. ISBN 0-8153-3319-6. 
  2. ^ New Catholic Encyclopedia - Second Edition (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. ss. 249-254 Cilt: 3 ISBN 0-7876-4007-7. 
  3. ^ "Katolik Kilisesi Din ve Ahlak İlkeleri". 1 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hristiyanlık</span> tek tanrılı İbrahimî bir din

Hristiyanlık, Nasıralı İsa'nın yaşamına, öğretilerine ve vaazlarına dayanan, tek Tanrılı İbrahimî bir dindir. Günümüzde Hristiyanlık, dünya nüfusunun yaklaşık %30,1'ini oluşturmaktadır ve 2,4 milyarı aşkın takipçisi ile dünyanın en kalabalık dinidir. Takipçilerine, "Mesihçi" anlamına gelen Hristiyan veya Nasıralı İsa'ya ithafen İsevi veya Nasrani denir. Kitâb-ı Mukaddes'e inanan takipçileri, Yahudi metni olan Tanah'ta kehanet edilen İsa'nın Mesih olarak gelişinin bir Yeni Ahit olduğuna inanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Katolik Kilisesi</span> Hristiyanlığın bir mezhebi

Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.

Araf, bazı din ve inançların ahiret kavramlarında yer alan, kötüler ve iyilerin sınıfına sokulamayan, inançlı günahkarların veya günah ve sevapları eşit olanların gideceği geçici arınma yeri, nihai ahiret mekanları arasında olduğuna inanılan yer, çoğunlukla dağ. Sözcük olarak, Arapça "kum tepesi" anlamındaki "urf"un çoğul halidir.

Ekümeniklik, günümüzde genellikle, daha büyük bir dinî birliği ya da dinlerarası iş birliğini sağlama amacını güden girişimleri ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiyeli Klement</span> Düşünür ve Felsefeci

İskenderiyeli Klement, gerçek adı Titus Flavius Klemens olan Hristiyan düşünür.

Anglikanizm, İngiltere'nin resmî kilisesi olan İngiltere Kilisesi'ne has ilke, doktrin ve kurumlar. İngiltere Kralı VIII. Henry'nin kurduğu bir Hristiyan mezhebidir. İngiliz Reformu, Katoliklik ve Protestanlık arasında bir orta yol olarak görüldüğü için Latince Via Media olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Krikor</span>

Aziz Krikor (Latince: Gregorius) ya da Krikor Lusavoriç, Hristiyanlığın Ermeniler arasında yayılmasını sağlayan bir aziz. Ermeni Apostolik Kilisesi'nin kurucusu kabul edilir.

Katolik ve Ortodoks kiliselerinde vazgeçilmez 7 Sakramentten biridir.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyan demokrasi</span>

Hristiyan demokrasi, merkez sağ bir ideolojidir. Bu ideoloji, ülke içinde "Hristiyanlık ilkelerinin" uygulamasına dayalıdır. Kamu içinde Hristiyan ahlakı, geleneği ve adetlerinin, modern ve demokratik bir biçimde uygulanmasını savunmaktadır. Hristiyan demokrasi ideolojisi, muhafazakârlık ve Katolik toplumsal öğretisinin etkisi altında, 19. yüzyılda Avrupa'da ortaya çıkmıştır. Ekonomik olarak ise sosyal piyasa ekonomisini savunur. Latin Amerika'da bu sol ideolojiye dönüşmüşken, Avrupa'daki Hristiyan demokrat siyasi partiler genellikle muhafazakâr, liberal ve ılımlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nissalı Gregor</span>

Nissalı Gregor, Kapadokya bölgesindeki Nissa adlı antik kentin piskoposu.

<span class="mw-page-title-main">Kilise Babaları</span> Hristiyanlıkta yazıları din konusunda kural olarak kabul edilen kişiler

Kilise Babaları, Hristiyanlıkta yazıları din konusunda kural olarak kabul edilen kişilere verilen isim. Bu isim resmen verilmiş bir unvan olmayıp, daha çok kullanıla kullanıla literatüre yerleşen bir tanımlamadır.

Kateşizm, Hristiyanlıkta vaftiz olup dine girmeden önce alınan din eğitimine verilen isimdir. Modern tarih bağlamında değerlendirildiğinde bu kavram Hristiyanlığın temel kurallarını açıklayan bir kitaba da işaret etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kilise doktoru</span> Katolik Kilisesi tarafından azizlere verilen bir unvan

Kilise doktoru, onursal bir unvandır. İster kadın ister erkek olsun, Katolik Kilise tarafından ilahiyat alanındaki üstün yetkisi tanınan, vaftiz olmuş kimsedir. Öğretilerinin doğruluğuyla birleşen iman derinliği ve ermiş yaşamları, yazılarına ve öğretilerine Hristiyan doktrin içerisinde uzun süren ve dikkat çeken bir ağırlık ve etki kazandırır.

<span class="mw-page-title-main">Karl Rahner</span>

Karl Rahner, Alman bir Cizvit rahip olup, Henri de Lubac, Hans Urs van Balthasar ve Yves Congar ile Katolik Kilisesi’nin 20. yüzyıldaki en etkili teologlarından birisi olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ambrosius</span>

Milano'lu Ambrosius Kilise Babası ve Doktoru, Milano piskoposu.

<span class="mw-page-title-main">Efrem</span>

Nusaybinli Efrem ya da Süryani Efrem, Süryani diyakon, din öğretmeni, mistik ve Kutsal Kitap yorumcu. Aziz olarak hürmet gösterilir, 1920 yılından itibaren Katolik kilisesi tarafından Kilise Doktoru olarak tanınmaktadır. Yortusu 18 Hazirandır ve 28 Ocaktır.

<span class="mw-page-title-main">Yeruşalimli Kiril</span>

Yeruşalimli Kiril, Yeruşalim'in piskoposuydu. Kiril’in en önemli çalışmaları katekümen talimatlarını ve çağındaki Litürji düzenini belgelemesi olmuştur. 1883’te Papa XIII. Leo tarafından Kilise Doktoru ilan edilmiştir. Katolik Kilisesi'nce yortusu 18 Mart'tır.

<span class="mw-page-title-main">Konyalı Amfilokius</span>

Konyalı Amfilokius İconium'lu bir piskopos. Hieronymus, ismini Kapadokyalı Kilise Babaları listesine dahil eder. Yortusu Katolik Kilisesi'nde 22 Kasım, Ortodoks Kilisesi'nde 23 Kasım'dır.

<span class="mw-page-title-main">Katolik Kilisesi Din ve Ahlak İlkeleri</span> Katolik Kilisesinin doktrininin özeti

Katolik Kilisesi Din ve Ahlak İlkeleri Katolik Kilise'nin doktrinini özetleyen bir referans çalışmasıdır. Bu kitap, 1992 yılında Papa II. Ioannes Paulus tarafından, yerel kateşizmlerin geliştirilmesine yönelik bir referans olarak yayınlanmış, öncelikle kateşizmden sorumlu olanlara (kateşist) yönelik olmuş ve "diğer tüm Hristiyanlar için faydalı bir okuma" olarak sunulmuştur. Dünya çapında yirmiden fazla dile çevrilmiştir ve yayınlanmıştır.