İçeriğe atla

Kasham Kali Katliamı

Kasham Kali Katliamı
Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi
BölgeKasham Kali, Afganistan
TarihAğustos 1982
Saldırı türü
Katliam
Ölü100
İşleyenlerKızıl Ordu

Kasham Kali Katliamı, Ağustos 1982'de Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi sırasında Afganistan'ın Kasham Kali köyünde 100 kadar Afgan sivilin antikomünist olmakla suçlanıp Kızıl Ordu tarafından katledilmesi olayı. Raporlara göre siviller öldürüldüğünde Afgan direnişçiler köyden uzaktaydı ve katliam bir çatışma sırasında gerçekleşmemişti.[1][2]

Kaynakça

  1. ^ Bellamy, Alex J. (27 Eylül 2012). Massacres and Morality: Mass Atrocities in an Age of Civilian Immunity (İngilizce). OUP Oxford. ISBN 978-0-19-928842-7. 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020. 
  2. ^ "Wayback Machine" (PDF). web.archive.org. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afganistan</span> Batı, Orta ve Güney Asyanın birleştiği yerde bulunan devlet

Afganistan ya da resmî adıyla Afganistan İslam Emirliği, Orta Asya'nın güneyinde denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Doğu ve güneyde Pakistan; batıda İran; kuzeyde Türkmenistan, Özbekistan ve Tacikistan; kuzeydoğuda ise Çin ile komşudur. 652.000 km² yüz ölçümlü, kuzey ve güneydoğusunu düzlüklerin oluşturduğu dağlık bir ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Kâbil'dir. Yaklaşık 40 milyonluk nüfusunun çoğunluğunu Peştunlar, Tacikler, Hazaralar ve Özbekler oluşturur. Ülke, uluslararası alanda Afganistan İslam Cumhuriyeti olarak tanınmaktadır. ABD'nin Afganistan'dan çekilmesine akabinde gerçekleşen Taliban saldırıları ile 15 Ağustos 2021'de Taliban'ın başkent Kâbil'i ele geçirmesi sonucunda kurulmuş olup, yönetimin devri konusundaki tartışmalar ve görüşmeler devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hamid Karzai</span> Afganistanlı siyasetçi

Hamid Karzai Peştun asıllı Afgan siyasetçi. Afganistan eski devlet başkanıdır. Taliban sonrası ilk devlet başkanıdır. 2001-2004 yılları arasında halk tarafından desteklenen Karzai, 2004 seçimleri sonrası dönemde yönetimde yolsuzluğun artması, ülke çapında Taliban ve El-Kaide militanların tekrar güç kazanmasıyla birlikte hem Karzai'nin hükûmetine karşı hem de ülkenin geleceğine karşı bir şüphe ve güvensizlik ortamı oluştu. 2009 yılı Kasım ayında bir kez daha devlet başkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mezâr-ı Şerîf</span>

Mezar-ı Şerif, Afganistan'ın kuzeyinde Belh Vilayeti'nin yönetim merkezi olan şehir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan bayrağı</span> Afganistanın ulusal bayrağı

Afganistan bayrağı, Afganistan'ın ulusal bayrağıdır. Ülke, Hotakîler tarafından kurulduğu 1709 yılındaki ilk bayrağından bu yana 25 bayrağa sahip. Sadece 20. yüzyılda Afganistan, o dönemdeki diğer tüm ülkelerden daha fazla 19 ulusal bayrak kullandı ve bunların çoğu siyah, kırmızı ve yeşil renklere sahipti.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Ömer</span> Talibanın kurucusu ve eski lideri

Muhammed Ömer ya da Batı'da bilinen adıyla Molla Ömer, 1994 yılında Taliban'ı kuran Afgan militandır. 1996-2001 Afganistan İç Savaşı sırasında Taliban, Kuzey İttifakı ile savaşarak ülkenin büyük bölümünün kontrolünü ele geçirdi ve 1996 yılında Ömer'in Yüksek Lider olarak görev yapmaya başladığı Birinci İslam Emirliği'ni kurdu. El-Kaide'nin 11 Eylül saldırılarını gerçekleştirmesinden kısa bir süre sonra Taliban hükûmeti, Amerika'nın Afganistan'ı işgaliyle devrildi ve Ömer saklanmaya başladı. Amerika liderliğindeki koalisyon tarafından yakalanmadan başarıyla kaçtı ve 2013 yılında tüberkülozdan öldüğü bildirildi.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan İslam Cumhuriyeti</span> Afganistanda hüküm sürmüş eski bir devlet

Afganistan İslam Cumhuriyeti, Afganistan Savaşı sırasında 2004-2021 yılları arasında Afganistan'da var olan bir İslam cumhuriyetiydi. 2001'de ABD'nin Afganistan'ı işgal etmesinin ardından Taliban liderliğindeki Afganistan İslam Emirliği'nin ele geçirilmesi sonrası 2004 yılında kuruldu. 15 Ağustos 2021'de ülkenin büyük bölümünün kontrolü Afganistan İslam Emirliği'ne geçti. Afganistan'ın uluslararası olarak tanınan tek meşru devleti olduğu iddia edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan-Türkiye ilişkileri</span>

Afganistan-Türkiye ilişkileri, Türkiye Cumhuriyeti'nin Afganistan İslam Emirliği'yle süregelen uluslararası politikalarını içerir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan Savaşı (2001-2021)</span> ABDnin Afganistana girmesiyle başlayan süreç

Afganistan Savaşı, 2001 Ekim'inin 7. gününde başlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri tarafından 11 Eylül saldırıları gerekçesi ile yapılmıştır. ABD Başkanı George W. Bush'un "terörle mücadele" politikası kapsamında yaptığı bir savaştır. Harekât Usame bin Ladin'in yakalanmasına değin sürecekti. Aynı zamanda Taliban ve diğer Taliban yandaşı güçlerin ortadan kaldırılması ile harekât sona erecekti. Böylelikle Afganistan'da iç güvenlik sağlanmış olacaktı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi</span>

Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi veya Sovyet-Afgan Savaşı, Sovyet kontrolündeki Afganistan Demokratik Cumhuriyeti'nde (DRA) 1979'dan 1989'a kadar süren uzun süreli bir silahlı çatışmaydı. Savaş, Soğuk Savaş'ın büyük bir çatışmasıydı, çünkü DRA, Sovyetler Birliği ve müttefik paramiliter gruplar arasında Afgan mücahitlere ve onların müttefik yabancı savaşçılarına karşı yoğun çatışmalar yaşandı. Mücahitler çeşitli ülke ve kuruluşlar tarafından desteklenirken, desteklerinin çoğunluğu Pakistan, ABD, İngiltere, Çin, İran ve Basra Körfezi'ndeki Arap ülkelerinden geldi. Yabancı güçlerin katılımı, savaşı ABD ile Sovyetler Birliği arasında bir vekalet savaşı haline getirdi. Çatışmalar 1980'ler boyunca çoğunlukla Afgan kırsalında gerçekleşti. Savaş yaklaşık 3.000.000 Afgan'ın ölümüyle sonuçlandı, milyonlarcası da mülteci olarak ülkeden kaçtı. Ülke dışında yerinden edilen Afganların çoğu Pakistan ve İran'a sığındı. Afganistan'ın 1979 nüfus sayımına göre 13,5 milyonluk eski nüfusunun yaklaşık %6,5 ila %11,5'inin çatışma sırasında öldürüldüğü tahmin edilmektedir. Sovyet-Afgan Savaşı, Afganistan genelinde büyük yıkıma neden oldu ve bilim adamları tarafından Sovyetler Birliği'nin dağılmasına ve Soğuk Savaş'ın resmen sona ermesine katkıda bulunan önemli bir faktör olarak gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Yahudilerin 2000 yıldan fazla yaşadığı Afganistan'da dış göçler nedeniyle nüfus zamanla büyük miktarda azalmıştır. Afgan Yahudi cemaatleri bugün en çok İsrail'de ve bir kısmı da ABD'de varlıklarını sürdürmektedir. Bugün Afganistan'da Zablon Simintov isimli tek bir Yahudi kalmıştır. Zablon, Afganistan'ın başkenti Kâbil'deki köhne sinagogun bakımıyla ilgilenmektedir; dünyanın çeşitli yerlerindeki Müslüman ve Yahudilerden gelen yardımlarla yaşamını sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Afganistan pasaportu</span> pasaport

Afgan pasaportu Pasaport Genel Müdürlüğü tarafından uluslararası seyahat amacıyla Afgan vatandaşlarına verilir. Geçerli bir Afgan kimlik kartına (Tazkira) sahip olan her kişi, her 5-10 yılda bir yenilenen bir Afgan pasaportu için başvurabilir ve alabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kâbil Uluslararası Havalimanı</span> Kâbilde yer alan uluslararası havalimanı

Kâbil Uluslararası Havalimanı veya eski ismiyle Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı (2014-2021), Afganistan'ın başkenti Kabil'deki uluslararası havalimanıdır. Khwaja Rawash Havalimanı ve Kabil Havalimanı olarak da bilinir. Ticari hava trafiğinin yanı sıra, ISAF'ın görev süresinin bir parçası olarak aynı zamanda bir askerî havalimanı olarak diğer NATO ülkeleri ve ABD tarafından kullanılmaktaydı. Şehir merkezine üç kilometre uzaklıktadır ve deniz seviyesinden yaklaşık 1.800 m yükseklikte yer alır.

<span class="mw-page-title-main">III. İngiliz Afgan Savaşı</span>

III. İngiliz-Afgan Savaşı, 6 Mayıs-8 Ağustos 1919 tarihleri arasında Afganistan Emirliği ile Britanya İmparatorluğu arasında gerçekleşmiş olan üçüncü savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Eşref Gani</span> Afgan siyasetçi

Muhammed Eşref Gani Ahmedzay, Eylül 2014-Ağustos 2021 tarihleri arasında Afganistan'ın 5. cumhurbaşkanı ve Afganistan İslam Cumhuriyeti'nin 2. ve son cumhurbaşkanı olarak görev yapmış Afgan politikacı, ekonomist ve antropolog. Hükûmeti Taliban tarafından devrildi.

<span class="mw-page-title-main">Hakurk Operasyonu</span>

Ekim 1992 sınır ötesi operasyonu ya da Hakurk Operasyonu olarak bilinen Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yönetim kadrosu Kuzey Irak'ta bulunan PKK'nın Türkiye sınırları içindeki kurtarılmış bölge oluşturma girişimine karşı başlatılan büyük çaplı sınır ötesi operasyon. Hakurk Kampı'nın da ele geçirileceği öngörülen operasyonlar, bazı devlet yetkililerine göre tam anlamıyla amacına ulaşamamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kahyaoğlu Katliamı</span> 22 Haziran 1920de en az 64 Türk sivilin Ermeniler tarafından katledilmesi

Kahyaoğlu Katliamı, Kahyaoğlu Çiftliği Katliamı veya Kahyaoğlu Faciası, 22 Haziran 1920'de Adana'nın Yeşiloba ilçesinde en az 64 sivilin Ermeniler tarafından öldürüldüğü katliam.

Padhvab-i Şane Katliamı veya Pad Hvab-i Şane Katliamı; Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi sırasında, 13 Eylül 1982'de Afganistan'ın Lovgar Vilayeti'ndeki Padkhwab-e Shana köyünde Kızıl Ordu tarafından gerçekleştirilmiş savaş suçu. Sivil halk, antikomünist direniş üyelerinin Kızıl Ordu'ya karşı askeri eylemleri yüzünden gerçekleşmiş bir Sovyet misillemelesinde öldürüldü. Bir Kızıl Ordu birliği direniş üyelerini aramak için köye girdiğinde, birkaç köylü bir sulama kanalının altına saklandı. Rus komutan köydeki bir yaşlıya tüneldeki herkesi ortaya çıkarmasını söyledi, ancak yaşlı orada kimse olmadığını söyledi. Yaşlının dedikleriyle çelişen bir adam merdivenden çıktığında, Rus komutan yer altındaki tüm insanların dışarı çıkmasını emretti. Aşağıdakiler reddettiklerinde Sovyet askerleri tarafından kanala atılan benzin, pentaeritritol tetranitrat ve trinitrotoluen karışımının yol açtığı patlamada diri diri yakılarak öldürüldüler. Kanalda saklanan insanlar ya askeriyeye sürülmelerini engellemek ya da Sovyet saldırılarından korktukları için saklanıyorlardı.

Kulchabat, Bala-Karz ve Muskizi Katliamı, Kızıl Ordu ve Afganistan Demokratik Cumhuriyeti kuvvetleri tarafından 12 Ekim 1983'te Afganistan'ın Kandehar ilindeki Kulchabat, Bala-Karz ve Muskizi köylerinde antikomünist olmakla suçlanan Afganların ve ailelerinin köylerin meydanlarında kurşuna dizilerek toplu idam edilmesi olayı. Katliamda 20'si kadın ve 20'si yaşlı olmak üzere 360 sivil öldürülmüştür.

Rauzdi Katliamı, Kızıl Ordu ve Afganistan Demokratik Cumhuriyeti kuvvetleri tarafından 30 Haziran 1983'te Gazne şehrinin Rauzdi köyünde Afgan sivillerin katledilmesi olayı. Katliamda arasında kadınların ve çocukların bulunduğu 23 kişi öldürülmüştür. Raporlara göre siviller öldürüldüğünde Afgan direnişçiler köyden uzaktaydı ve katliam bir çatışma sırasında gerçekleşmemişti.

Dash-e Bolohan ve Dash-e Asuhan Katliamı, Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi sırasında Kızıl Ordu ve Afganistan Demokratik Cumhuriyeti kuvvetleri tarafından Mart 1984'te Afganistan'ın Dash-e Bolohan ve Dash-e Asuhan köylerinde antikomünist olmakla suçlanan yüzlerce Afgan sivilin katledilmesi olayı.