İçeriğe atla

Kasar (Cengiz Han'ın kardeşi)

Kasar
Doğumy. 1164
Ölümy. 1214
Eş(ler)iChecheken
Çocuk(lar)ıEgu (Egeley), Yesunge-Enkhtumur, Togtongaa, Bagtagdar, Khalarch
HanedanBörçigin
BabasıYesügey
AnnesiHöelin

Kasar (Khasar veya Jo'chi Qasar; Moğolca: Жочи Хасар), Cengiz Han'ın üç erkek kardeşinden biriydi.[1] Câmiu't-Tevârîh'e göre asıl adı Jo'chi idi ve cesaretli biri olduğundan dolayı Kasar (Khasar), yay kullanımı konusunda yetenekli olduğu için de Habutu Kasar (Хавт Хасар) lakabını aldı.[2]

Hayatı

Kasar, çocukken Tayiçud liderlerinden Targutay Hiriltug tarafından ailenin geri kalanıyla birlikte Börçigin kabilesinden dışlandı. Yiyecek kıtlığından dolayı Yesügey'in tüm oğullarının en büyüğü olan Bekter, annesi ve kardeşlerinden yiyecek çaldı. Kasar ve kardeşi Temuçin, bir av dönüşü üvey kardeşleri Bekter'i öldürdü.[1] Temuçin'in Khalakhaljid Muharebesi'nde (1203) yenilmesinden sonra Kasar ortadan kaybolarak oğulları ve hizmetçileriyle birlikte ormanda saklandı. Temuçin daha sonra Moğollar arasında yeni destekçiler topladı, rakibi Tuğrul Han'a kayıp kardeşi Kasar adına gönderdiği sahte bir teslimiyet mesajıyla kandırarak 1203'ün sonlarında Keraitler'i mağlup etti.

Temuçin, Cengiz Han olduktan sonra öz kardeşleri Kasar, Kaçiun ve Temüge'ye topraklar verdi. Bu üç kardeş, İç Moğolistan'ın doğu kısmında Moğol İmparatorluğu'nun sol kanadını oluştururken, Cengiz Han'ın üç oğlu Cuci, Çağatay ve Ögeday batı ucunda sağ kanadı oluşturdu. Sağ kanat batıya doğru önemli ölçüde yayıldı ancak sol kanadın çevresinde fethedilecek çok fazla toprak yoktu.

Kasar, daha sonra Mançurya, Kore ve Rus Mançurya'sı (Kuzey Kore'nin kuzeyi) olarak bilinen yerleri fethetti.[3]

Kasar'ın annesi Höelin, onu şaman Teb Tengri'ye karşı sadakatsizlik suçlamalarına karşı savundu. Teb Tengri'yi hanedan veraseti için bir tehdit olarak gören annesi Höelin ve Cengiz Han'ın eşi Börte'nin girişimleriyle Cengiz Han, Kasar ve Temüge'nin Teb Tengri'yi bir güreş karşılaşmasında öldürmelerine izin verdi.

Mülk ve toprakların eşit olarak paylaşıldığı sağ kanadın aksine sol kanatta Temüge, Kasar ve Kaçiun'dan daha fazla pay alıyordu. Kasar'ın toprakları Temüge'nin topraklarına nazaran önemli ölçüde daha küçüktü. Toprakları Büyük Hingan'ın batısında yer alıyordu. Çin'in fethinden sonra Kasar, sırasıyla Şantung ve Jiangxi'de olmak üzere iki ek bölgeye daha sahip oldu.

Yaklaşık 1214'te öldü.

Aile

Höelin
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Yesügey
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Börte
 
Temuçin (Cengiz Han)
 
Kasar
 
Kaçiun
 
Temüge
 
Belgütey
 
Bekter
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Cuci
 
 
Çağatay
 
 
 
Ögeday
 
 
Tuluy

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Sneath, David; Kaplonski, C., (Ed.) (2010). The history of Mongolia. Folkstone: Global Oriental. ISBN 978-1-905246-36-6. 
  2. ^ Thackston, W. M. (1998). Tekin, Şinasi; Tekin, Gönül Alpay (Ed.). Rashiduddin Fazlullah's Jami'ut Tawarikh: Compendium of Chronicles, A History of the Mongols, Part One (İngilizce). Department of Near Eastern Languages and Civilizations, Harvard University. OCLC 949463033. 
  3. ^ Soucek, Branko; Soucek, Svat (17 Şubat 2000). A History of Inner Asia. Cambridge University Press. s. 108. ISBN 9780521657044. qasar mongol china korea. 

Bibliyografi

  • Sugiyama Masaaki 杉山正明: Mongoru teikoku no genzō モンゴル帝国の原像, Mongoru teikoku to Daigen urusu モンゴル帝国と大元ウルス (The Mongol Empire and Dai-ön Ulus), pp. 28–61, 2004.
  • Sugiyama Masaaki 杉山正明: Babusha no reiji yori 八不沙の令旨より, Mongoru teikoku to Daigen urusu モンゴル帝国と大元ウルス (The Mongol Empire and Dai-ön Ulus), pp. 187–240, 2004.
  • Okada, Hidehiro 岡田英弘: The Descendants of Jöchi Khasar in Altan Tobchi of Mergen Gegen 墨爾根格根所撰『黄金史綱』中之拙赤合撒兒世系, Ya-chou tsu-p'u hsüeh-shu yen-t'ao-hui hui-i chi-lu 亞洲族譜學術研討會會議記錄, No.6, pp. 45–57, 1993.
  • Чулууны Далай - Монголын түүх 1260 - 1388. Хуудас 142.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cengiz Han</span> Moğol İmparatorluğunun kurucusu ve ilk hükümdarı (1162–1227)

Cengiz Han,, Moğol İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk Kağanı olan Moğol komutan ve hükümdardır. Hükümdarlığı döneminde gerçekleştirdiği hiçbir savaşı kaybetmeyen Cengiz Han, dünya tarihinin en büyük askerî liderlerinden birisi olarak kabul edilmektedir. 13. yüzyılın başında Orta Asya'daki tüm göçebe bozkır kavimlerini birleştirip, bir ulus hâline getirerek Moğol siyasi kimliği çatısı altında toplamıştır. Cengiz Han, hükümdarlığı döneminde 1206-1227 arasında, Kuzey Çin'deki Batı Xia ve Jin Hanedanı; Türkistan'daki Kara Hıtay, Maveraünnehir; Harezm, Horasan ve İran'daki Harezmşahlar, Kafkasya'daki Gürcüler, Deşt-i Kıpçak'taki Rus Knezlikleri, Kıpçaklar ile İdil Bulgarları üzerine seferler yaptı. Bunların sonucunda Pasifik Okyanusu'ndan Hazar Denizi'ne ve Karadeniz'in kuzeyine kadar uzanan bir imparatorluk kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Göktürk Kağanlığı</span> Türk adını kullanan ilk Türk devleti

Göktürk Kağanlığı, asıl ismiyle Türk Kağanlığı Göktürkler tarafından kurulmuş ve 552-744 yılları arasında Orta ve İç Asya'da hükümdarlık sürdürmüş bir Türk imparatorluğudur ve bozkırların ilk model devletidir. Asya Hun İmparatorluğu'ndan sonra 2. Büyük Devlet lakabını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Timur</span> Timur İmparatorluğunun kurucusu ve ilk hükümdarı (1336–1405)

Timur sonrasında Timur Küregen, Timurlu İmparatorluğu'nun kurucusu olan Türk veya Türk-Moğol asker ve komutan. 1370'ten itibaren düzenlediği seferlerle günümüzdeki Orta Asya, Rusya, İran, Hindistan, Afganistan, Kafkasya, Ortadoğu ve Anadolu'nun büyük bir bölümünü ele geçirmiştir. Çağatay ulusunu oluşturan boylardan Barlaslar'ın önderi olan Turagay ile Tekina Hatun'un çocuğu olarak 1336'da Semerkant yakınlarındaki Şehr-i-Sebz'e bağlı Hoca Ilgar köyünde dünyaya gelen Timur, 1370'te Çağatay Hanlığı'nın batısını denetim altına alan askeri bir lider olarak kendini göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Timur İmparatorluğu</span> Asyada hüküm sürmüş eski bir imparatorluk

Timur İmparatorluğu, Timurlu Devleti, Timurlular veya Turan İmparatorluğu, Fars ve İslam medeniyeti unsurları ile Türk-Moğol devlet ve askeri teşkilat unsurlarını bünyesinde barındıran Emir Timur tarafından kurulmuş bir devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Hiung-nu</span> İlk Çağda Orta Asyada yaşamış göçebe Avrasya Türk İmparatorluğu

Hiung-nu, Türkçe tarihyazımında bilinen isimleri ile Büyük Hun İmparatorluğu veya Asya Hun İmparatorluğu, eski Çin kaynaklarına göre MÖ 3. yüzyıl ile MS 1. yüzyılın sonları arasında doğu Avrasya bozkırlarında yaşamış göçebe halklardan oluşan boylar konfederasyonudur. Bilinen ilk Türk devletidir. Hiung-nu halkı hakkındaki bütün bilgiler dağınık Çin kaynaklarına ve arkeolojik bulgulara dayanmaktadır. Dilleri hakkındaki değişik varsayımlar, Çin kaynaklarında bulunabilen çoğunluğu kişi ve unvan adları olan sözcüklere dayanmaktadır. Dillerindeki sözcüklerin Çin lehçelerindeki transkripsiyonlarına göre dillerinin Türk, İrani, Moğol, Ural, Yenisey kökenli veya yalıtık dil olduğuna ve hatta halkın çok uluslu olduğundan dilin de karışık bir dil olabileceğine dair görüşler bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Moğol İmparatorluğu</span> 13. ve 14. yüzyılda hüküm sürmüş olan, tarihin bitişik sınırlara sahip en büyük kara imparatorluğu

Moğol İmparatorluğu, 13. ve 14. yüzyıllarda tarihin en büyük bitişik imparatorluğuydu. Doğu Asya'da bugünkü Moğolistan'da ortaya çıkan Moğol İmparatorluğu, en güçlü döneminde Japon Denizi'nden Doğu Avrupa'nın bazı bölgelerine kadar uzandı, kuzeye doğru Kuzey Kutbu'nun bazı bölgelerine kadar uzandı; doğuya ve güneye doğru Hint alt kıtasının bazı bölgelerine girdi, Güneydoğu Asya'yı istila etmeye çalıştı ve İran Platosu'nu fethetti; ve batıya doğru Levant ve Karpat Dağları'na kadar uzandı.

<span class="mw-page-title-main">Subutay</span> Türk olduğu düşünülen Moğol kökenli Komutan

Subutay, Cengiz Han ve Ögeday'ın başlıca stratejisti olan Moğol generali. Subutay, insanlık tarihinin en büyük bitişik imparatorluğu olan Moğol İmparatorluğu'nun genişlemesinin bir parçası olarak tarihteki diğer tüm komutanlardan daha fazla bölgeyi fethettiği veya ele geçirdiği 20'den fazla seferi yönetti ve 65 meydan muharebesi kazandı. Zaferlerini genellikle sofistike stratejileri ve birbirinden yüzlerce kilometre uzakta hareket eden orduları rutin olarak koordine etmesi sayesinde kazandı. Subutay, kendisini Orta Asya'dan Rus bozkırlarına ve Avrupa'ya götüren seferlerinin coğrafi çeşitliliği ve başarısı ile tanınır. Subutay, birçok kişi tarafından Cengiz ve Ögeday Han'ın fetihlerinde etkili olan tarihteki en büyük askeri komutan olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Börçigin</span>

Börçigin, Cengiz Han ve ardıllarının üyesi olduğu boydur. Ayrıca "Altan Urug", yani "altın soy" ve Munkak olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Bağdat Kuşatması (1258)</span> Hülâgû Han komutasındaki Moğol ordusunun Abbâsîlerin başkenti Bağdatı kuşatması ve yağmalaması

Bağdat Kuşatması, Büyük Moğol Hanı Mengü Han'ın emriyle Hülagû Han'ın komutası altında birleşen Moğol ordularının, Abbâsî Halifeliğinin başkenti Bağdat'ı almak için yaptıkları başarılı kuşatmadır. Bu kuşatma sonunda başkent Moğollar tarafında ele geçirilerek istila edilmiş, yağmalanmış ve tahrip edilmiştir. Moğol askerleri 7 gün boyunca şehirde bulunanları öldürmüştür. 200 bin ila 1 milyon arasında Bağdatlı'nın öldürüldüğü tahmin edilmektedir. Abbâsî Halifeliği de bu saldırı sonrası yok edilmiştir. Son Abbasi halifesi Müstasım, kanının dökülmesinin uğursuzluk getireceğine inanılarak oğullarıyla beraber bir halıya sarılmış ve ölene kadar atlar tarafından çiğnenmiştir. Şehrin yakılıp yıkılmasından ve halifenin öldürülmesinden dolayı Bağdat, İslam dünyasındaki kültür merkezi özelliğini kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yesügey</span> Moğol kabile şefi ve Cengiz Hanın babası

Yesüey Batur ya da Yesügey, Moğol kabile şefi ve daha sonraları Cengiz Han olarak bilinecek Temuçin'in babası.

Behter veya Bekter, Kiyad klanının şefi Yesugei ile bazı kaynaklarda Sochigel veya Suchigu, bazılarında ise Ko'agjin olarak adlandırılan küçük bir eşin oğluydu. Aynı zamanda o zamanlar Temuçin olarak bilinen Cengiz Han'ın üvey kardeşiydi. Yesugei'nin ölümü üzerine Temuçin, annesi Hoelun, kardeşleri ve iki üvey kardeşi kabileleri tarafından terk edildi ve kendi başlarının çaresine bakmaya bırakıldılar. Topraktan geçinerek hayatta kalmayı başardılar. Ancak, büyük üvey kardeşler 14 yaşındaki Temuçin ve kardeşi Kasar'ı ganimetlerinden mahrum bıraktılar. Temuçin ve Kasar, Behter'i takip edip öldürdüler ve bunun için anneleri Hoelun tarafından azarlandılar.

<span class="mw-page-title-main">Höelin</span>

Höelin sonraları Cengiz Han olarak anılacak olan Temuçin'in annesi ve Moğol kabile şefi Yesügey'in eşi.

Temüge (1168–1246), Cengiz Han'ın en genç üvey erkek kardeşi, Yesügey'in ikinci oğluydu.Moğolların Gizli Tarihi'nde "Temuçin 9 yaşındayken Temüge üç yaşındaydı" diyor. Ailenin en küçük çocuğu olarak, ailede her zaman "ailenin ve evin koruyucusu" olan "otçigin" adına bir ön ek aldı. ve bu nedenle genellikle Temuge-otchigin veya sadece Otchigin olarak anılır. Çocukluk ve ergenlik döneminde annesi ve ağabeyleri tarafından biraz şımartıldı, lükse meyilliydi, ancak ailenin düşmanları tarafından bile tanınan "cesur, güçlü ve savaşta hızlıydı". Şaman Kokochu (Teb-Tengri), Moğollar üzerindeki gücü kendi ailesine sürüklemeye başladığında, Cengiz Han, Temuge'yi sahnelenen bir güreş maçında Kokochu'yu öldürmesi için onayladı.

<span class="mw-page-title-main">Sincan Uygur Özerk Bölgesi tarihi</span>

Sincan tarihsel olarak farklı tarihsel isimlere sahip iki ana coğrafi, tarihsel ve etnik olarak farklı bölgeden oluşuyordu: Tanrı Dağları'nın kuzeyindeki Çungarya; ve günümüzde çoğunlukla Uygurların yaşadığı Tanrı Dağları'nın güneyindeki Tarım Havzası. Her iki bölge de Dungan Ayaklanması'ndan (1862-1877) sonra Çin Çing hanedanı tarafından yeniden ele geçirildiğinde, 1884'te "yeni sınır" anlamına gelen Sincan olarak yeniden adlandırıldı.

Kutluşah, Kutluşa veya Kutluğşah Frank kaynaklarında Cotlesse ), 13. yüzyılın sonlarında Moğol İlhanlı hükümdarı Gazan'ın generaliydi. Çok büyük ölçüde Hristiyan ülkesi Gürcistan'da ve özellikle Moğolların Suriye'yi işgali sırasında, 1303'teki rezil yenilgisi sürgüne gönderilmesine yol açana kadar aktifti. 1307'de Gilan'ın fethi sırasında öldürüldü.

Guo Kan, Çin'i ve Batı'yı fethetmek için Moğol İmparatorluğu'na hizmet eden Çinli bir generaldir. Kendisi Çinli generallerin soyundan geliyordu. Hem babası hem de büyükbabası Cengiz Han'ın emrinde hizmet ederken, atası Guo Ziyi Çin Tang Hanedanı'nın ünlü bir generaliydi.

Shengwu qizheng lu Cengiz Han ve oğlu Ögeday'ın hayatlarını anlatan bir Moğol kroniğinin Çince çevirisidir. Vakayinamenin büyük bir kısmı Moğol İmparatorluğu'nun artık kayıp olan bir devlet tarihi olan Altan Debter alınmıştır. Hem 14. yüzyılın başında Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî tarafından yazılan Farsça Câmiu't-Tevârîh hem de Çince Yuan Tarihi, Altan Debter yararlanmıştır. Tarihçiler, mevcut üç eseri birleştirerek Altan Debter orijinal içeriğini yeterince yeniden yapılandırabilmişlerdir.

Tayang Han Naymanlar'ın kağanıydı. Moğolların Gizli Tarihi'ne göre, fiziksel olarak çok zayıf doğdu ve babası İnanç Bilge Han oğlunun yetişkinliğe kadar hayatta kalacağına inanmıyordu, bu nedenle kendisine Torluq Tayang ismi verildi.

<span class="mw-page-title-main">Cengiz Han'ın yükselişi</span>

Cengiz Han'ın yükselişi, 1162'de Temuçin olarak doğumundan, Moğol reislerinden oluşan bir meclis olan Kurultay tarafından kendisine "Evrensel Hükümdar" anlamına gelen "Cengiz Han" unvanının verildiği 1206 yılına kadar olan olayları kapsar.