Apollo Projesi, NASA tarafından gerçekleştirilen insanlı Ay yolculuğu projesi. Gemini Projesi'nden sonraki proje olmakla birlikte Uzay Yarışı ve Soğuk Savaş, Apollo Projesi aşamasına gelinmesinde etkili olmuştur. Proje, Apollo uzay araçları ve Saturn V ile 1961 ile 1975 yılları arasına uygulandı. Apollo Projesi, adını Yunan tanrısı Apollon'dan almıştır.
Apollo 1, Amerika Birleşik Devletleri Apollo programının ilk mürettebatlı göreviydi ve ilk insanı Ay'a çıkarma taahhüdünde bulunmuştu. Apollo komuta ve servis modülünün (CSM) ilk alçak Dünya yörünge testi, 21 Şubat 1967 tarihi için planlanmıştı. Planlanan bu uçuş gerçekleşemedi. 27 Ocak'ta Cape Canaveral AFS Fırlatma Kompleksi 34'te fırlatma provası esnasında çıkan bir kabin yangını komuta modülünü imha etti (CM) ve üç mürettebat üyesinin tamamının ölümüne yol açtı. Mürettebat tarafından seçilen Apollo 1 ismi, yangından sonra NASA tarafından onurları adına resmîleştirildi.
Ay astronotları, Apollo Projesi ile Ay'a ayak basmış ya da yörüngesinde bulunmuş insanlardır. Ay astronotlarının tamamı Amerika Birleşik Devletleri vatandaşlarıdır, NASA'nın 1968-1972 yıllarında gerçekleşen Apollo Programı süresince toplam 24 kişi Ay Astronotu olabilmiştir.
Apollo 11, Ay yüzeyine yapılan insanlı ilk uzay uçuşudur. Amerika Birleşik Devletleri'nin bu uzay uçuşunda astronotlar Neil Armstrong ve Buzz Aldrin 20 Temmuz 1969 günü saat 20.18'de (EEZ) Ay yüzeyine iniş yapan ilk insanlar oldu. İnişten altı saat sonra 21 Temmuz günü 01.56'da (EEZ) Armstrong ay yüzeyine adım atarak bu konuda da bir ilki gerçekleştirdi. Uçuşun mürettebatının üçüncü üyesi olan Michael Collins bu sırada Ay yörüngesinde Armstrong ve Aldrin'i taşıyan modülle bir araya gelmek için beklemedeydi. Görevin üç üyesi de sekiz gün uzayda kaldıktan sonra dünyaya döndü.
İnsanlı Ay yolculukları, ilk defa 20. yüzyılda Uzay Yarışı'nın bir parçası olarak 1969–1972 yılları arasında Apollo Projesi kapsamında Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı NASA tarafından gerçekleştirilmiştir. Ay yüzeyine yapılan ilk başarılı insansız görev, 1959 yılında Sovyetler Birliği tarafından gerçekleştirilen Luna 2 görevidir. Luna 2, Ay yüzeyine ulaşan ilk insan yapımı nesne olmuştur. ABD ise Aralık 1968'de Apollo 8 ve Mayıs 1969'da Apollo 10 görevleri kapsamında Ay yörüngesine mürettebatlı yolculuklar yapmış, 20 Temmuz 1969'da da Apollo 11 göreviyle insanları Ay yüzeyine ulaştırmayı başarmıştır. Apollo 11 mürettebatından Neil Armstrong Ay'a ayak basan ilk insan, Buzz Aldrin de ikinci insan olmuştur. Devam eden yıllarda ABD, Ay'a beş insanlı görev daha göndermiştir ve toplam 12 astronot Ay yüzeyinde yürümüştür. 19 Aralık 1972'de çalışmalarını tamamlayan Apollo 17; Ay'a giden son insanlı görev, astronot Eugene Cernan da Ay'a ayak basan son insan olmuştur. Sonraki yıllarda Uzay Yarışı'nın hız kaybetmesiyle birlikte insanlık bir daha Ay'a gitmemiştir.
Apollo 12, Apollo programı kapsamındaki altıncı ve Ay'a inen ikinci mürettebatlı uçuştu. 14 Kasım 1969'da NASA tarafından Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden fırlatıldı. Komutan Charles "Pete" Conrad ve Ay modülü pilotu Alan L. Bean, bir gün yedi saatten biraz fazla Ay yüzeyi faaliyeti gerçekleştirirken, Komuta Modülü pilotu Richard F. Gordon Ay yörüngesinde kaldı.
Apollo 14; Apollo programının 8. mürettebatlı görevi, 3. Ay'a insanlı iniş ve ilk dağlık inişi barındıran insanlı ay göreviydi. Görev 31 Ocak 1971'de başlamış, astronotlar 5 Şubat 1971'de Ay'a inmiş ve yaklaşık 9 saatlik bir Ay yürüyüşünden sonra 9 şubatta Dünya'ya geri dönmüşlerdir. Görevin getirdiği örnekler Ay'ın volkanik faaliyetleri ve Dünya'dan seken göktaşları hakkında bilgi vermiştir.
Apollo 16, NASA tarafından yönetilen Amerika Birleşik Devletleri Apollo programındaki onuncu mürettebatlı ve sondan bir önceki Ay inişini gerçekleştiren beşinci görevdi. Ay yüzeyinde uzun süre kalma, bilime odaklanma ve Ay taşıtının (LRV) kullanıldığı Apollo "J görevlerinin" ikincisiydi. İniş ve keşif, bazı bilim adamlarının volkanik hareketle oluşan bir alan olmasını beklediği için tercih edilmiş bir yer olan Dekart Platosu'na yapıldı, ancak durumun böyle olmadığı kanıtlandı.
Apollo 17, NASA Apollo programının insanların Ay'a ayak bastığı veya alçak Dünya yörüngesinin ötesine geçtiği son göreviydi. Komutan Gene Cernan ve Ay modülü pilotu Harrison Schmitt Ay'da yürürken, Komuta modülü pilotu Ronald E. Evans yörüngedeydi. Ay'a bir bilim insanı gönderme baskısı altında olan NASA'nın Joe Engle'ın yerine seçmiş olduğu Schmitt, Ay'a inen tek jeologdu. Görevin bilime verdiği yüksek önem, komuta modülünde taşınan beş fareyi içeren biyolojik bir deney de dahil olmak üzere bir dizi yeni deneyin dahil edilmesini sağladı.
Edwin Eugene "Buzz" Aldrin, Jr., Amerikalı astronot, Ay'a ayak basan ikinci insandır. Görev Komutanı Neil Armstrong'un ardından Ay'a ayak bastı.
Apollo 10, Amerika Birleşik Devletleri Apollo programındaki dördüncü mürettebatlı ve Ay'ın yörüngesindeki ikinci insanlı uzay uçuşuydu. Bu F görevi: İlk Ay inişi için, asıl inişten kısa bir süre önce tüm bileşenleri ve prosedürleri test eden bir kıyafet denemesiydi. Astronot John Young, Ay'ın yörüngesindeki Komuta Modülünde kalırken diğer astronotlar Thomas Stafford ve Eugene Cernan, Apollo Ay Modülünü (LM) motor tahrikli alçalma için inişin başlayacağı nokta olan ay yüzeyinin 8,4 deniz mili (15,6 km) içindeki bir alçalma yörüngesine uçurdu. Apollo 10, Ay'ın yörüngesinde 31 kez döndükten sonra güvenli bir şekilde Dünya'ya döndü ve başarısı, iki ay sonra gerçekleşecek olan ilk gerçek inişi mümkün kıldı.
Apollo 9, NASA'nın Apollo programındaki üçüncü mürettebatlı uzay uçuşuydu. Alçak Dünya yörüngesinde uçan, Satürn V roketi ile fırlatılan ikinci mürettebatlı Apollo göreviydi ve Ay modülü (LM) ile komuta ve hizmet modülünü (CSM) içeren tam Apollo uzay aracının ilk uçuşuydu. Bu görevde, yükselme ve alçalma için kullanılan tahrik sistemlerinin çalışma kapasitesi, mürettebatının bağımsız olarak uçabilme olasılığı ve daha sonra CSM ile bir buluşma ve kenetlenme yapılabilmesinin mümkün olduğu gösterildi. Görevin diğer hedefleri arasında, iki mekiği acil durum modunda bir araya getirmek için LM iniş motorunu açmak ve birincil yaşam destek sistemi taşınabilir sırt çantasını kullanmak vardı.
Apollo 8, alçak Dünya yörüngesinden ayrılan ve Ay'a ulaşan ilk mürettebatlı uzay uçuşuydu. Mürettebat, Ay'a inmeden etrafında on kez döndü ve ardından güvenli bir şekilde Dünya'ya geri döndü. Bu üç astronot, Ay'ın uzak tarafına ve Dünya'nın doğuşuna şahsen tanık olan ve fotoğraflayan ilk insanlardı.
Michael Collins, Amerikalı astronot ve test pilotudur. Ekip arkadaşları Neil Armstrong ve Buzz Aldrin, Ay yüzeyine ilk mürettebat inişini yaparken Apollo 11 Columbia Komuta Modülü'nü Ay'ın etrafında uçurdu. Amerika Birleşik Devletleri Hava Kuvvetleri'nde test pilotu ve tümgeneral olarak görev yaptı.
Gemini 10, NASA Gemini Projesi'nin 1966 yılındaki mürettebatlı bir uzay uçuşuydu. 8. mürettebatlı Gemini uçuşu, 16. mürettebatlı Amerikan uçuşu ve tüm zamanların 24. uzay uçuşuydu. John Young ve gelecekteki Apollo 11 Komuta Modülü pilotu Michael Collins tarafından uçurulan görev sırasında Collins, iki defa araç dışı etkinlik (EVA) gerçekleştiren ilk kişi olmuştu.
Gemini 12, NASA Gemini Projesi'nin 1966 yılındaki mürettebatlı bir uzay uçuşuydu. Bu, 10. ve son mürettebatlı Gemini uçuşu, 18. mürettebatlı Amerikan uzay uçuşu ve tüm zamanların 26. uzay uçuşuydu. Gemini 7 ile uzayda kalma rekoruna ulaşan kıdemli James A. Lovell görevin komutanlığına atandı. Ona uzaydaki ilk deneyimiyle astronot Edwin "Buzz" Aldrin eşlik etti.
Artemis Programı ya da Artemis görevi, Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) liderliğinde, Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) ve Kanada Uzay Ajansı (CSA) gibi uluslararası ortaklar tarafından yönetilen bir robotik ve insanlı Ay keşif programıdır. Projenin amacı "ilk kadın ve sıradaki erkeği" Ay'ın güney kutbuna indirmek olarak ifade ediliyor. Projenin ismini aldığı Artemis, Yunan mitolojisinde tanrı Apollon'un ikiz kız kardeşi ve ay tanrıçasıdır.
Luna 15, 21 Temmuz 1969'da Ay'a düşen Sovyet Luna programının robotik uzay göreviydi.
Sessizlik Denizi, Mare Tranquillitatis Ay'daki Tranquillitatis havzasında yer alan bir Ay havzasıdır. Başka bir gök cismi üzerinde insanlar tarafından ziyaret edilen ilk yerdir.
Columbia komuta modülü (CM-107), Ay'a ilk kez insanın indiği Apollo 11 görevinde komuta modülü olarak kullanılan uzay aracıdır. Columbia, 1969'daki Apollo 11 görevinde Dünya'ya geri dönen tek uzay aracıdır.
Kartal ay modülü, 16 Temmuz 1969'da S-IVB aşamasından çıkarılmadan önce.
Kartal'ın merdivenine bırakılan plaket.
Kartal'ın 21 Temmuz 1969'da yörüngedeki Columbia'ya geri dönüş aşaması.
Apollo 11 50. Yıldönümü hatıra parası üzerindeki Kartal tasviri.
