İçeriğe atla

Karolinska Enstitüsü Nobel Meclisi

Karolinska Enstitüsü

Karolinska Enstitüsü Nobel Meclisi, Karolinska Enstitüsü'nde bulunan ve Fizyoloji ve Tıp alanında Nobel Ödülü veren kuruluştur. Merkezi, Karolinska Enstitüsü kampüsünün arazisindeki Nobel Forumu'ndadır. Başlangıçta Nobel Meclisi resmi bir organ değil, Karolinska Enstitüsü'ndeki tüm profesörlerin (sandalye sahipleri, yani tam profesörlerin) kolektifiydi. 1977'de Nobel Meclisi, Karolinska Enstitüsü'nün ev sahipliğinde ayrı bir özel kuruluş haline geldi. 1984 yılına kadar tüm Karolinska Enstitüsü profesörleri Meclise dahildi ancak 1984'ten itibaren üyelik 50 Karolinska Enstitüsü profesörüyle sınırlıdır.[1]

Adayların toplanması ve adayların taranmasıyla ilgili ana çalışma, beş üyesi olan Karolinska Enstitüsü'ndeki Nobel Komitesi tarafından gerçekleştirilir. Nobel Meclisi tarafından atanan Nobel Komitesi, yalnızca ödül alacak kişileri tavsiye etme yetkisine sahipken, nihai karar Nobel Meclisine aittir.

Kaynakça

  1. ^ Karolinska Institutet: Nobelpriset - den ärofyllda traditionen 5 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., accessed on August 3, 2009 (İsveççe)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ödülü</span> İnsanlığa hizmet ödülü

Nobel Ödülü, 27 Kasım 1895 tarihli ve 30 Aralık 1896 tarihinde Stockholm'de açıklanan vasiyetnamesiyle Alfred Nobel tarafından kurulan derneğin verdiği, insanlığa hizmet edenleri ödüllendirmek amacını taşıyan prestijli bir ödüldür. İlk Nobel Ödülleri 1901 yılında verilmeye başlanmıştır. Nobel Ödülleri her yıl Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta verilir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Barış Ödülü</span> beş Nobel Ödülünden biri

Nobel Barış Ödülü, Alfred Nobel'in vasiyeti uyarınca, her yıl ulusların ve halkların kardeşliği, silah ve orduların azaltılması, ve barış kongreleri düzenlemek için en çok çaba sarfeden kişi, kişiler veya kuruluşlara verilir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından kişiler veya kuruluşlara fizik, kimya, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarındaki olağanüstü başarılarına verilmektedir. 1895 yılındaki Alfred Nobel'in vasiyeti doğrultusunda, 1896 yılından bu yana Nobel Vakfı tarafından idare edilmekte ve yürütülmektedir. Ekonomi dalında verilen bir başka ödül ise 1968 yılında Sveriges Riksbank ile merkez bankasının İsveç ekonomisine yapmış olduğu katkılar nedeniyle verilmeye başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Al Gore</span> Amerika Birleşik Devletleri başkan yardımcısı 1993 to 2001 (born 1948)

Albert Arnold Gore Jr., Amerikalı siyaset adamı, iş insanı, belgesel film yapımcısı ve Nobel Barış Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">James Franck</span> Alman fizikçi (1882 – 1964)

James Franck, Hamburg doğumlu, Alman fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü kazanmış bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Feodor Felix Konrad Lynen</span>

Feodor Felix Konrad Lynen, Alman biyokimyacı.

<span class="mw-page-title-main">Hugo Theorell</span>

Hugo Theorell tam adı ile Axel Hugo Theodor Theorell, İsveçli biyokimyacı. Thoerell 1924 yılında Karolinska Enstitüsünde tıp eğitimini bitirdi. Sonraki üç ayda Paris'te Pasteur Enstitüsü nde bakteriyoloji okudu. 1930 yılında doktorasını yaptı ve Karolinska Enstitüsünde fizyolojik kimya profesörü oldu.

<span class="mw-page-title-main">Barry Sharpless</span> Amerikalı kimyager

Karl Barry Sharpless Amerikalı kimyager.

<span class="mw-page-title-main">George Smoot</span>

George Fitzgerald Smoot III, Amerikalı fizikçi, kozmolog, Nobel Fizik Ödülü sahibi ve "5. sınıf öğrencisinden daha zeki misiniz?" adlı Amerikan TV yarışmasının 1 milyon dolarlık ödülünün sahibi. Nobel Fizik Ödülü'nü 2006 yılında John C. Mather ile COBE üzerine yaptıkları çalışmalarından "Kozmik mikrodalga arka plan ışımasının kara cisim formunu ve barındırdığı anizotropisini bulmalarından dolayı" aldı. Çalışmaları Büyük Patlama teorisinin Kozmik mikrodalga arka plan ışıması'nı inceleyen uydu COBE kullanılarak daha rahat ispatlanmasına yardımcı oldu. Nobel Ödülü Komitesi'ne göre, "COBE projesi aynı zamanda hassas bir bilim olarak Kozmoloji'nin de başlangıcı olarak kabul edilebilir." Smoot Nobel Ödülü'nden kazandığı parayı bir yardım vakfının seyahat giderlerini azaltmak için onlara bağışlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Luc Montagnier</span> Fransız hekim ve virolog (1932-2022; Nobel Ödülü: 2008)

Luc Antoine Montagnier, Fransız virolog ve bilim insanı. Françoise Barré-Sinoussi ve Harald zur Hausen ile birlikte 2008 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi bilim insanı. Nobel Ödülü'nü İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü'nü (HIV) keşfinden dolayı kazanmıştır. Şanghay Jiao Tong Üniversitesi'nde profesör olarak çalışmalarını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Daniel Tsui</span> araştırmacı

Daniel Chee Tsui Amerikalı fizikçi. Columbia Üniversitesi'nde 2006 yılından 2008 yılına kadar konuk profesör oldu. Hâlen Boston Üniversitesi'nde bir araştırma profesörüdür. 1998 yılında, Robert Laughlin ve Horst Störmer ile birlikte, "kesirli yük taşıyan uyarılmalar içeren yeni bir kuantum akışkanı biçiminin keşfinden dolayı" Nobel Fizik Ödülü'nün sahibi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Karolinska Enstitüsü</span>

Karolinska Enstitüsü,, İsveç'te 1810'da kurulan eğitim kurumu, Avrupa'nın en büyük ve en prestijli tıp üniversitelerinden biridir. Ana kampüsü Stockholm kentinin Solna ilçesinde bulunuyor, ikinci bir kampüsü ise Stockholm'ün güneyindeki Huddinge ilçesinde, Flemingsberg'in içindedir. Bu kurum fizyoloji ve tıp alanındaki olağanüstü başarılarına göre kişiler veya kuruluşlara Nobel Ödülü'nü vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Norveç Nobel Komitesi</span>

Norveç Nobel Komitesi, Norveç'te 1901'de kurulan organizasyon; Edebiyat alanındaki olağanüstü başarılarına göre kişiler veya kuruluşlara Nobel Ödülü'nü vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Barış Bürosu</span>

Uluslararası Barış Bürosu, 1891 yılında kurulan dünyanın en eski barış örgütüdür. Barış konferansları için yapılan başvurular üzerinde çalışmak amacıyla, 13 Kasım 1891'de Roma'da yapılan 3. uluslararası Parlamentolar Arası Birlik konferansında kuruldu. Büronun yaptığı çalışmalar 1910 yılında Nobel Barış Ödülü ile ödüllendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Giulio Natta</span> İtalyan eczacı (1903-1979)

Giulio Natta Nobel Ödülü sahibi İtalyan kimyager bilim insanıdır. 1963 yılında yüksek polimerlerle ilgili çalışmalarından dolayı Karl Ziegler ile Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülmüştür. Ayrıca 1969 yılında Lomonosov Altın Madalyası sahibi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yoshinori Ohsumi</span>

Yoshinori Oshumi ; Japon biyolog ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Komitesi</span>

Nobel Komitesi Nobel Ödülü sahiplerinin seçiminde yer alan çalışmaların çoğundan sorumlu bir çalışma organıdır. Her Nobel Ödülü için bir tane olmak üzere beş Nobel Komitesi vardır.

Nobel Fizyoloji veya Tıp Komitesi, Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü için adaylar önermekten sorumlu Nobel Komitesidir. Nobel Fizyoloji veya Tıp Komitesi, resmi olarak enstitünün bir parçası olmayan ayrı bir organ olan Karolinska Enstitüsü'nün 50 üyeli bir organı olan Nobel Meclisi tarafından atanır. Meclis prensipte herhangi birini Komiteye atayabilmesine rağmen, genellikle Karolinska Enstitüsü'nde aktif olan İsveçli fizyoloji veya tıp dersleri profesörlerinden oluşur. Beş olağan üye dışında, her yıl sadece o yıl için on üye atanır.

<span class="mw-page-title-main">David Julius</span> Amerikalı bilim insanı

David Julius, Amerikalı fizyolog ve bilim insanı. Kapsaisin, mentol ve sıcaklığı saptayan TRPV1 ve TRPM8 reseptörlerinin karakterizasyonu dahil, ağrı hissi ve ısının moleküler mekanizmaları üzerindeki çalışmalarıyla tanınmaktadır. San Francisco'daki Kaliforniya Üniversitesi'nde profesör olarak ders veren Julius, Artem Pataputyan ile birlikte "ısı ve temas reseptörlerinin keşfi" nedeniyle 2021 Nobel Tıp Ödülü'ne layık görüldü.

Victor Ambros miRNA olarak da bilinen mikroRNA'yı keşfeden Amerikalı gelişim biyoloğu. Worcester, Massachusetts'deki Massachusetts Üniversitesi Tıp Fakültesinde profesör olarak çalışan Ambros, moleküler biyolog Gary Ruvkun ile birlikte, "mikroRNA'nın keşfi ve transkripsiyon sonrası gen düzenlemesindeki rolü" nedeniyle 2024 Nobel Tıp Ödülü'ne layık görüldü.