İçeriğe atla

Karolinska Enstitüsü

Koordinatlar: 59°20′56″K 18°01′36″D / 59.34889°K 18.02667°D / 59.34889; 18.02667
Karolinska Enstitüsü
Karolinska Enstitüsü
Harita
SloganİsveççeAtt förbättra människors hälsa
İngilizceTo improve human health
Türkçeİnsan sağlığını iyileştirmek için
Kuruluş1810
TürTıp Üniversitesi
Eski isim(ler)iMedico-Chirurgiska Institutet
Eğitim dil(ler)iİsveççe, İngilizce
RektörHarriet Wallberg-Henriksson
Akademik personel3,600 (2009)[1]
Öğrenciler5,500 (TSE, 2009)[2]
Doktora öğrencileri2,100 (2009)[1]
Konum, İsveç
Web sitesiki.se

Karolinska Enstitüsü, (İsveççe: Karolinska Institutet kısaca: KI), İsveç'te 1810'da kurulan eğitim kurumu, Avrupa'nın en büyük ve en prestijli tıp üniversitelerinden biridir. Ana kampüsü Stockholm kentinin Solna ilçesinde bulunuyor, ikinci bir kampüsü ise Stockholm'ün güneyindeki Huddinge ilçesinde, Flemingsberg'in içindedir. Bu kurum fizyoloji ve tıp alanındaki olağanüstü başarılarına göre kişiler veya kuruluşlara Nobel Ödülü'nü vermektedir.

Karolinska Enstitüsü, 1906[3]

Solna ve Huddinge'de bulunan Karolinska Enstitüsü Hastanesi, bir araştırma ve eğitim hastanesi olarak üniversite ile ilişkilidir. Birlikte bir akademik sağlık bilimleri merkezini oluştururlar. Bu kuruluş eğitim ve araştırma için İsveç'in en büyük merkezlerinden biridir. Örneğin, ülke çapında yürütülen tıp eğitiminin neredeyse yüzde 30'u ve tıbbi akademik araştırmaların yüzde 40'ı Karolinska Enstitüsü'nde yapılmaktadır. Tıbbi programların çoğu İsveç dilindedir, doktora ve toplu olarak öğretilen projelerde eğitim İngilizce yapılmaktadır.

Karolinska Enstitüsü'nin rektörü Harriet Wallberg-Henriksson'dur ve 2004 yılından beri enstitünün en üst düzey yetkilisidir.[4]

Solnavägen girişi
Berzelius laboratuvar, KI Solna
Üniversite kütüphanesi ve Berzelius laboratuvar, KI Solna
Eski bahçesi, KI Solna

Tarihi

Karolinska Enstitüsü, 1477 yılında kurulmuş olan Uppsala Üniversitesi ve 1666 yılında kurulmuş olan Lund Üniversitesi'nden sonra, İsveç'in üçüncü en eski tıp okuludur.

Enstitüsü ordu cerrahları için bir eğitim merkezi olarak, Finlandiya Savaşı sonrasında, Enstitü, 1808-1809 yılları arasında Rusya'ya karşı yürütülen savaşta yaralı askerlerin üçte birinin sahra hastanelerinde hayatını kaybetmesi nedeniyle, 1810 yılında İsveç Kralı XIII Karl tarafından askerî hekimlerin eğitimini iyileştirmek amacıyla kuruldu.

Orijinal adı ilk olarak 'Medico-Chirurgiska Institutet' idi. 1817 yılında İsveç Kralı XIII. Karl'ın şerefine kurumun ismine Karolinska ifadesi eklendi. Tam adı böylece Kongliga Carolinska Medico Chirurgiska Institutet oldu.[5] Enstitü 1861 yılında bir üniversite seviyesine yükseltildi. 1968 yılında bu ismi Karolinska Institutet olarak kısaltıldı.

20. yüzyılda Karolinska Enstitüsü'ne çeşitli enstitüler ve kolejler bağlanmıştır, böylece şu anda yaklaşık 3000 öğrencisi bulunmaktadır. Enstitü, en üst düzeyde araştırmaya verdiği önemin yanı sıra, en başından beri Gymnastik- och idrottshögskolan ile işbirliği yaparak ve 1959'da Stockholm Fizyoterapi Enstitüsü'nü ve 1998'de Stockholm Sağlık Bilimleri Üniversitesi'ni KI'ye entegre ederek her zaman pratik uygulamaya kendini adamıştır. Buna ek olarak KI, Acta Paediatrica gibi bir dizi önde gelen uluslararası dergi de yayınlamaktadır.

Eğitim

Karolinska Enstitüsü, lisans diploması (İsveççekandidatexamen); bir yıllık ve iki yıllık İsveç yüksek lisansı (İsveççemagisterexamen) verme yetkisine sahiptir.[6]

Öğrenci sayısı

Okulun 2008/2009 eğitim-öğretim yılı itibarıyla 5,500 mezun olmamış öğrencisi bulunmaktadır[2]

Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü

Alfred Nobel vasiyetinde, kendi adıyla anılan Nobel Tıp veya Fizyoloji Ödülü'nü kazananların Karolinska Enstitüsü tarafından atanmasını şart koşmuştur. O zamandan bu yana Karolinska Enstitüsü'nden toplam beş araştırmacı Nobel Ödülü almıştır.

Karolinska Enstitüsü tarafından her yıl fizyoloji ya da tıp alanında çeşitli konularda alanlarındaki olağanüstü katkıları için bilim adamları ve doktorlara Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü verilir.

Lennart Nilsson Ödülü

Lennart Nilsson Ödülü Profesör Lennart Nilsson'un anısına yaratılmış ve bilimsel fotoğrafçılıka olağanüstü katkıları olanlara verilir. Bu ödül Lennart Nilsson Vakfı tarafından yönetilir ve Karolinska Enstitüsü tarafından yıllık olarak verilir. Ödül ilk kez 1998 yılında verilmiştir. Ödülün toplam miktarı 100,000 İsveç kronudur.[7]

Dünya üniversitelerinin akademik sıralaması listesinde

2003 yılından beri her yıl dünya üniversitelerinin akademik sıralamasında yer alarak, ilk 100 üniversiteden biri olmuştur. Sıralamada en iyi derecesi 2003 yılındaki 39. sıra, en kötü derecesi ise 2007 yılındaki 53. sıra olmuştur. Son, 2011 yılında 44 sırada yer almıştır.[8] Dünya Üniversiteleri 2012 Akademik Sıralamasına göre, Karolinska Enstitüsü Klinik Tıp ve Eczacılık alanında 11. sırada ve Yaşam Bilimleri alanında ise 18. sırada yer almaktadır.[9]

Üniversite200320042005200620072008200920102011
İsveç Karolinska Enstitüsü 39[10]46[11]45[12]48[13]53[14]51[15]50[16]42[17]44[8]

Önemli mezunları ve profesörleri

İlginç notlar

  • Dünyanın ilk yapay organ nakli burada gerçekleşmiştir. Bu olay "Organ naklinde devrim" olarak nitelendirilmiştir.[18]
  • Karolinska Enstitüsünde yapılan keşiflerin çok büyük evrensel önemi olmuştur. Örneğin, kalp pili, radyocerrahi, alyuvar çökelme hızı (ESR), Seldinger tekniği ve kimyasal olarak saf insülin hazırlanması gibi keşifler bu türdendir.[19]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "In brief 2009-2010" (PDF). Karolinska Institutet. 2009. 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  2. ^ a b "Swedish Higher Education Authority (Högskoleverket) - Annual report 2010 (Swedish), page 106ff" (PDF). 31 Ekim 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "hsv.se" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  3. ^ Nordisk familjebok Ansiklopedisi, 1910
  4. ^ "Om Karolinska Institutets rektor". Karolinska Enstitüsü. 29 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  5. ^ "KIs historia". Karolinska Enstitüsü. 5 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  6. ^ "Degrees". Karolinska Enstitüsü. 22 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  7. ^ "Lennart Nilsson Award". Lennart Nilsson Vakfı. 10 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  8. ^ a b "Academic Ranking of World Universities - 2011". shanghairanking.com. 13 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  9. ^ "Academic Ranking of World Universities in Clinical Medicine and Pharmacy - 2012". shanghairanking.com. 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  10. ^ "Academic Ranking of World Universities - 2003". arwu.org. 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  11. ^ "Academic Ranking of World Universities - 2004". arwu.org. 11 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  12. ^ "Academic Ranking of World Universities - 2005". arwu.org. 11 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  13. ^ "Academic Ranking of World Universities - 2006". arwu.org. 4 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  14. ^ "Academic Ranking of World Universities - 2007". arwu.org. 4 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  15. ^ "Academic Ranking of World Universities - 2008". arwu.org. 4 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  16. ^ "Academic Ranking of World Universities - 2009". arwu.org. 23 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  17. ^ "Academic Ranking of World Universities - 2010". arwu.org. 23 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  18. ^ "Tarihe geçen ameliyatta iki Türk..." Sabah Gazetesi. 17 Eylül 2012. 23 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 
  19. ^ "The history of Karolinska Institutet". Karolinska Enstitüsü. 1 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2012. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

İstanbul Üniversitesi (İÜ), ana yerleşkesi İstanbul'un Fatih ilçesinde bulunan, Türkiye'nin en eski devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ödülü</span> İnsanlığa hizmet ödülü

Nobel Ödülü, 27 Kasım 1895 tarihli ve 30 Aralık 1896 tarihinde Stockholm'de açıklanan vasiyetnamesiyle Alfred Nobel tarafından kurulan derneğin verdiği, insanlığa hizmet edenleri ödüllendirmek amacını taşıyan prestijli bir ödüldür. İlk Nobel Ödülleri 1901 yılında verilmeye başlanmıştır. Nobel Ödülleri her yıl Alfred Nobel'in ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık'ta verilir.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından kişiler veya kuruluşlara fizik, kimya, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarındaki olağanüstü başarılarına verilmektedir. 1895 yılındaki Alfred Nobel'in vasiyeti doğrultusunda, 1896 yılından bu yana Nobel Vakfı tarafından idare edilmekte ve yürütülmektedir. Ekonomi dalında verilen bir başka ödül ise 1968 yılında Sveriges Riksbank ile merkez bankasının İsveç ekonomisine yapmış olduğu katkılar nedeniyle verilmeye başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahipleri listesi</span>

Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü, İsveç Karolinska Enstitüsü tarafından her yıl fizyoloji ya da tıp alanında çeşitli konularda alanlarındaki olağanüstü katkıları için bilim insanları ve doktorlara verilen ödül. Alfred Nobel'in 1895 tarihli vasiyeti üzerine; 1901 yılından itibaren bilim insanlarına alanlarında seçkin katkıları için verilmeye başlanan, kimya, fizik, edebiyat ve barış alanları ile birlikte beş Nobel Ödülü'nden birisidir. Nobel'in vasiyeti gereği ödül Nobel Vakfı tarafından yönetilir ve İsveç Karolinska Enstitüsü tarafından seçilen bir yönetici sekreter ve beş üyeden oluşan bir komite tarafından verilir. Çoğu zaman Nobel Tıp Ödülü olarak anılmasına rağmen Nobel vasiyetinde özellikle "fizyoloji veya tıp" olarak belirtmiştir. Bu sayede ödül daha geniş bir alanda verilebilmektedir. İlk Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü 1901 yılında Alman bilim insanı Emil Adolf von Behring'e verildi. Her ödül sahibine, bir madalya, bir diploma ve miktarı yıllara göre değişen para ödülleri verilir. 1901 yılında Emil Adolf von Behring 150.782 İsveç kronu ki bu 2008 yılı Aralık ayında 7.731.004 İsveç kronuna eşittir, para ödülü aldı. 2008 yılında ise Harald zur Hausen, Françoise Barré-Sinoussi ve Luc Montagnier 10.000.000 kron para ödülünü paylaştılar. Ödül, Stockholm'de Nobel'in ölüm yıldönümü olan 10 Aralık'ta bir ödül töreniyle verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi</span>

Johann Wolfgang Goethe Üniversitesi, Almanya`nin Hessen eyaleti, Frankfurt şehrindedir.

<span class="mw-page-title-main">Hamburg Üniversitesi</span>

Hamburg Üniversitesi, Hamburg, Almanya'da bulunan bir devlet üniversitesidir. Üniversite 1 Nisan 1919'da kurulmuştur. Günümüzde 38.000 öğrencisi bulunan üniversite kırsal alandaki kampüsünde faaliyetlerine devam etmektedir. Okulun ilk açıldığı yıl 1919 yılında yaklaşık 1700 öğrencisi bulunmaktaydı. Bu sayı 1950'lerde 6000'lere, 60'larda ise 12000'i aşmıştır. Günümüzde Hamburg Üniversitesinde Almanya dışından gelen 2200 uluslararası öğrenci öğrenim görmektedir. 850 profesör üniversite bünyesinde çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Milano Üniversitesi</span>

Milano Üniversitesi, Milano'da bulunan,İtalya'nın en büyük üniversitelerinden biridir. Üniversitenin 62.000'nin üzerinde öğrencisi, 2455 öğretim ve araştırma görevlisi bulunmaktadır. Üniversite 1924 yılında kurulmuş olup devlet-destekli bir yükseköğretim kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Hugo Theorell</span>

Hugo Theorell tam adı ile Axel Hugo Theodor Theorell, İsveçli biyokimyacı. Thoerell 1924 yılında Karolinska Enstitüsünde tıp eğitimini bitirdi. Sonraki üç ayda Paris'te Pasteur Enstitüsü nde bakteriyoloji okudu. 1930 yılında doktorasını yaptı ve Karolinska Enstitüsünde fizyolojik kimya profesörü oldu.

<span class="mw-page-title-main">Hans von Euler-Chelpin</span>

Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin Alman asıllı İsveçli biyokimyacı. 1929 yılında, Arthur Harden ile birlikte, "şekerin fermantasyonu ve fermantatif enzimler üzerine araştırmaları için" Nobel Kimya Ödülü'ne nail olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Allvar Gullstrand</span>

Allvar Gullstrand, İsveçli göz doktorudur.

<span class="mw-page-title-main">Henrik Dam</span>

Carl Peter Henrik Dam, Danimarkalı bilim insanıdır. 1943 yılında Edward Adelbert Doisy ile birlikte K vitamini keşiflerinden dolayı Nobel Fizik ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Craig C. Mello</span> Amerikalı biyolog

Craig Cameron Mello Massachusetts Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde biyoloji profesörüdür. Kendisi RNA müdahalesi (RNAi) keşfi için, Andrew Z. Fire ile birlikte, Fizyoloji veya Tıp dalında 2006 yılında Nobel Ödülü kazandı. Bu araştırma, Washington Carnegie Enstitüsü'nde yürütülen ve 1998 yılında yayımlanmış bir çalışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Ragnar Granit</span>

Ragnar Arthur Granit, Finlandiyalı/İsveçli nörofizyolog. 1967 yılında Haldan Keffer Hartline ve George Wald ile birlikte gözün, görme sürecindeki primer fizyolojik ve kimyasal süreçleri konusunda yaptıkları çalışmalar sayesinde Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">David Baltimore</span> Amerikalı biyolog

David Baltimore, Fizyoloji veya Tıp ödülü kategorisinde Nobel sahibi Amerikalı biyolog ve üniversite idarecisi.

<span class="mw-page-title-main">Sune Bergström</span>

Sune Bergström, İsveçli bir biyokimyacı. "Prostoglandinler ve ilişkili biyolojik olarak aktif maddeleri keşiflerinden dolayı" 1982 yılında İsveçli Bengt I. Samuelsson ve Birleşik Krallık vatandaşı Sir John Robert Vane ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahipi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Yoshinori Ohsumi</span>

Yoshinori Oshumi ; Japon biyolog ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Komitesi</span>

Nobel Komitesi Nobel Ödülü sahiplerinin seçiminde yer alan çalışmaların çoğundan sorumlu bir çalışma organıdır. Her Nobel Ödülü için bir tane olmak üzere beş Nobel Komitesi vardır.

Nobel Fizyoloji veya Tıp Komitesi, Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü için adaylar önermekten sorumlu Nobel Komitesidir. Nobel Fizyoloji veya Tıp Komitesi, resmi olarak enstitünün bir parçası olmayan ayrı bir organ olan Karolinska Enstitüsü'nün 50 üyeli bir organı olan Nobel Meclisi tarafından atanır. Meclis prensipte herhangi birini Komiteye atayabilmesine rağmen, genellikle Karolinska Enstitüsü'nde aktif olan İsveçli fizyoloji veya tıp dersleri profesörlerinden oluşur. Beş olağan üye dışında, her yıl sadece o yıl için on üye atanır.

<span class="mw-page-title-main">Karolinska Enstitüsü Nobel Meclisi</span>

Karolinska Enstitüsü Nobel Meclisi, Karolinska Enstitüsü'nde bulunan ve Fizyoloji ve Tıp alanında Nobel Ödülü veren kuruluştur. Merkezi, Karolinska Enstitüsü kampüsünün arazisindeki Nobel Forumu'ndadır. Başlangıçta Nobel Meclisi resmi bir organ değil, Karolinska Enstitüsü'ndeki tüm profesörlerin kolektifiydi. 1977'de Nobel Meclisi, Karolinska Enstitüsü'nün ev sahipliğinde ayrı bir özel kuruluş haline geldi. 1984 yılına kadar tüm Karolinska Enstitüsü profesörleri Meclise dahildi ancak 1984'ten itibaren üyelik 50 Karolinska Enstitüsü profesörüyle sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Anna Stecksén</span> İsveç patalog

Anna Magdalena Stecksén İsveçli ilk kadın tıp doktoru ve patologdur. İsveç'te tıp biliminde doktora tezi savunan ilk kadındır.