İçeriğe atla

Karol Szymanowski

Karol Szymanowski
Karol Szymanowski (1922)
Doğum6 Ekim 1882
Tymoszówka, Rus İmparatorluğu
Ölüm29 Mart 1937 (54 yaşında)
Lozan, İsviçre
MilliyetPolonyalı
MeslekMüzisyen, besteci

Karol Maciej Szymanowski (d. 6 Ekim 1882, Tymoszówka, (o zamanda Rus İmparatorluğu, günümüzde Ukrayna) - ö. 29 Mart 1937 Lozan, İsviçre)[1], Polonyalı müzisyen ve bestecidir.

Yaşamı

Karol Szymanowski soylu, zengin bir toprak sahibi Polonya asıllı bir aileye o zaman Rusya İmparatorluğu idaresinde bulunan ve şimdi Ukrayna'da Çerkası Oblastı'nda bulunan Tymoszówka'da doğdu. Küçük yaştan itibaren önce babası ve sonra özel öğretmenler tarafından piyano ve müzik öğrenimi gördü. 1901-1905 döneminde Varşova Konservatuvarı'na devam ederken özel olarak harmoni ve kontrpuan dersları de aldı. Bestecilik ve piyano virtüözlüğü kariyerine katıldı. Bu arada Varşova'da bulunan Polonya asıllı bestecilerle yakın bağlatılar kurdu ve genç Polonyalı müzisyenleri korumak ve desteklemek için bir kurumda aktif görev yapıp Polonya müzik kültürünün devamını sağladı. Bestecilik ve piyano virtüözlüğü kariyerinde Rusya idaresinde bulunan Polonya'da ilerleme fırsatları nispeten sınırlı olduğu için Szymanowski Batı Avrupa, Rusya, Kuzey Afrika, Orta Doğu ve ABD'de seyahat ve konser turnelerine gitti.

1935den itibaren tüberküloz hastalığı dolayısıyla sağlığı bozuldu ve önce Davos, sonra Güney Fransa ve en sonunda Lausanne'da sanatoryomlarda tedavi gördü. 29 Mart 1937de Lausanne'daki sanatoryomda öldü. Mezarı Krakówda ünlü Krakow'lu Polonyalıların gömülü olduğu Skałka'dadır.[2]

Syzmanski'nin 20. yüzyılda en önemli Polonyalı bestecilerden biri olduğu çok defa iddia edilmektedir. Ama önceden biraz muhafazakâr olan Polonyalılar onun eserlerinden hoşlanmamışlardır. Müziği üç döneme ayrılabilir:

  • İ. Dünya Savaşı'ndan önceki eserleri Frederic Chopin, Richard Wagner ve Richard Strauss etkileri altında hazırlanmıştır.
  • İkinci döneminde Uzak-Doğu ve Akdeniz bölgesi kültürleri etkisiyle hazırlanmıştıur ve bu dönemde hazırladığı eserler kendinin en iyi bilinen eserleri olduğu şüphesizdir.
  • Üçüncü dönem 1921de başlamıştır ve üzerinde uğraştığı Polonya halk folklorü müziğinden çok etkilenmiştir. Bu Polonya temalı eserleri de çok önemlidir.

Seçilmiş eserleri

Szymanowski 4 senfoni, 2 keman konçertosu, "Hagith" ve "King Roger" adlı operalar, "Hersanie" adlı bir pantomim bale, bir orotaryo ve birçok piyano, keman, vokala ve koro eserleri bestelemiştir. Şu liste seçilmiş bazı bestelerin isimleri sıralamaktadır:

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Karol Szymanowski | Polish Composer, Impressionist & Modernist | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2024. 
  2. ^ "Karol Szymanowski". Culture.pl. 2007. 11 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2013. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Frédéric Chopin</span> Polonyalı besteci ve piyanist (1810 – 1849)

Frédéric François Chopin, Polonyalı - Fransız piyanist ve besteci.

<span class="mw-page-title-main">Franz Liszt</span> Macar besteci ve piyanist

Franz Liszt, Macar müzisyen, besteci, piyanist, orkestra şefi, müzik öğretmeni. 19. yüzyılın en önemli piyanistlerinden birisi, senfonik şiir tarzının yaratıcısı olan bestecidir.

<span class="mw-page-title-main">Pyotr İlyiç Çaykovski</span>

Pyotr İlyiç Çaykovski, Romantik Dönem Rus klasik müzik bestecisidir. Senfoni, opera, bale, enstrümantal ve oda müziği ile şarkı gibi birçok tarzda eser vermiştir. Günümüz klasik müzik repertuvarında yer alan en popüler konser ve gösteri müziklerini yazmıştır. Bunların arasında Kuğu Gölü, Uyuyan Güzel, Fındıkkıran bale müzikleri, 1812 Uvertürü, 1. Piyano Konçertosu, son üç senfonisi ve Yevgeni Onegin opera müziği sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Alban Berg</span> Avusturyalı besteci (1885-1935)

Alban Berg, 20. yüzyılın II. Viyana Okulu üyesi Avusturyalı bestecidir.

<span class="mw-page-title-main">Antonín Dvořák</span> Çek besteci

Antonín Dvořák, Çek, Geç Romantik Dönem, klasik batı müziği bestecisi ve keman ve org virtüözüdür.

<span class="mw-page-title-main">Claude Debussy</span> Fransız besteci (1862-1918)

Claude Debussy, 20. yüzyılın Fransız bestecilerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Mieczysław Karłowicz</span> Polonyalı besteci ve orkestra şefi

Mieczysław Karłowicz, Geç romantik dönem Polonyalı besteci ve orkestra şefi.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Prokofyev</span>

Sergey Sergeyeviç Prokofyev, (Rusça: Серге́й Серге́евич Проко́фьев; Sergey Sergeyeviç Prokofyev; birçok değişik müzik türünü ustalıkla icra edebilen, bu özelliği ile 20. yüzyılın en önemli yorumcularından sayılan ünlü piyanist ve besteci.

<span class="mw-page-title-main">Giovanni Battista Pergolesi</span> İtalyalı besteci ve keman sanatçısı

Giovanni Battista Pergolesi, İtalyan barok besteci, org ve keman sanatçısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Grażyna Bacewicz</span> Polonyalı Müzisyen

Grażyna Bacewicz Polonyalı besteci ve kemancıdır. Ulusal ve uluslararası düzeyde ülkesini tanıtımını gerçekleştiren ilk Polonyalı kadındır.

<span class="mw-page-title-main">Camille Saint-Saëns</span> Fransız besteci (1835-1921)

Charles Camille Saint-Saëns, Fransız besteci, orkestra şefi, orgcu ve piyanist.

<span class="mw-page-title-main">Domenico Scarlatti</span>

Giuseppe Domenico Scarlatti, İtalyan besteci.

<span class="mw-page-title-main">Kara Karayev</span>

Kara Karayev, Azerbaycan müzik kültürünün önde gelen bestecisi, pedagog ve eğitimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Krzysztof Penderecki</span>

Krzysztof Eugeniusz Penderecki. 20. yüzyılın ikinci yarısına damgasını vuran en önemli bestecilerden birisidir. Çalgısal, oratoryo ve opera yapıtlarını içeren geniş bir yelpazeye yayılmış olan eserleri, avant-garde ve geleneksel dillerin sentezidir.

<span class="mw-page-title-main">Opera bestecileri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Opera bestecileri listesi, opera bestecileri hakkında bilgi sağlamak hedefiyle hazırlanmıştır. Opera konusunda otoriter yazarlar tarafından seçilmiş olan Operalar listesi'nin içeriğine alınan opera eserlerinin opera bestecileri alınıp, bunların sınıflandırılmasından ortaya çıkmıştır. Bu listede bulunan opera bestecileri doğum tarihlerine göre sıralanmışlardır. Bu listedeki her madde opera bestecisinin adını, doğum ve ölüm tarihini, doğumda ve sonraki milliyetini ve önemli eserlerinin prömiyer tarihlerini ve adlarını vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Leoš Janáček</span>

Leoš Janáček, bir Çek asıllı bir besteci, folklorcu, müzik öğretmeni ve müzik teorisyenidir. 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyıl başlarında isim yapmış "Ünlü Beş Çek Besteci"'den biridir.

<span class="mw-page-title-main">Mihail Glinka</span>

Mihail İvanoviç Glinka, Rusya'da geniş olarak tanınan ilk Rus asıllı klasik müzik bestecisidir ve Rus klasik batı müziğinin babası sayılmaktadır. Glinka'nın besteleri kendisinden sonra gelen tüm Rus bestecilere çok büyük etki yapmıştır. Bunlar arasında en önemlileri Rus Beşleri adı verilen besteciler Glinka'nın eserlerini kılavuz alarak Rusya'ya has bir klasik batı müziği stili geliştirmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Jules Massenet</span> Fransız besteci (1842 – 1912)

Jules Massenet, özellikle opera eserleri hazırlayıcısı olarak tanınan, bir Fransız besteci ve müzik hocasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ignacy Jan Paderewski</span>

Ignacy Jan Paderewski, Polonyalı piyanist, besteci, diplomat, siyasetçi ve eski Polonya Başbakanı.

Hanna Kulenty Polonyalı çağdaş klasik müzik bestecisidir.