İçeriğe atla

Karma dövüş sanatları

Karma dövüş sanatları (mixed martial arts, MMA), tarafların karşılaşmalarda üstünlük sağlamak için her türlü dövüş sanatı tekniğinden faydalanabildiği dövüş sporu. Grappling, karate, boks, kick boks, Brezilya Jiujitsusu, güreş, hapkido, judo, sambo, sumo, tekvando, jujutsu, pankration, capoeira, Muay Thai gibi popüler dövüş sanatlarını birleştirir.[1] En çok tanınan karma savaş sanatları organizasyonları; Ultimate Fighting Championship ve Pride Fighting Championships'tir.

Tarihçe

MÖ 648'de Antik Yunan'da yapılan Olimpiyat Oyunları arasında Pankreas (Pankration) adında bir spor da katılmıştı. Pankration kelimesi Yunancadaki her şey, tüm anlamına gelen "Pan" ile güçler anlamına gelen "kratos" kelimesinden türetilmişti ve Helenik boks ile güreşin karmasıydı. Karşılaşmalarda yalnızca iki kural vardı; biri ısırmamak diğeri gözlere zarar vermemekti. Karşılaşmalar taraflardan birinin bilincini kaybetmesi veya yenilgiyi kabul etmesiyle bitirilirdi fakat bazen de müsabıklardan birinin veya ikisinin ölümüyle son bulurdu. Kullanılan teknikler arasında yumruklar, eklem kilitleri, fırlatmalar, dirsek ve diz vuruşları ve tekmeler bulunurdu.

Büyük İskender pankreasçıların silahsız dövüşteki yetenekleri yüzünden askerlerini onlar arasından seçerdi. MÖ 326'da Hindistan'ı işgal ettiğinde beraberinde çok sayıda pankreasçı da bulunmaktaydı. İnanışa göre pek çok asya savaş sanatının doğuşu da bu döneme denk gelmektedir. Pankreas günümüzde karma savaş sanatları olarak bilinen şeyin de ilk kayıtlı formunu oluşturmaktadır.[2]

Yunanıstan'daki pankreasın düşüşü Roma İmparatorluğunun doğuşuyla aynı zaman dilimine denk gelmektedir. Diğer dövüş sporları pankreasın önüne geçmiş ve Batı'da güreş ve boks hakim duruma geçmişti. Bu durum yüzyıllarca böyle devam etmiş ve Rio de Janeiro'da (Brezilya) ilk kez 1925 yılında karma savaş sanatları uygulanmaya başlamıştı.

1801 yılında George Gracie İskoçya'dan Brezilya'ya göç etmiş ve kuzeydoğu Brezilya'nın Para bölgesinde yaşamaya başlamıştı. Aynı bölgeye 1900'lerin başlarında Japon Mitsuyo Maeda da göç etmişti. Maeda bölgede kurulan kolonide Japon hükûmetinin temsilcisiydi ve Graice'nin soyundan gelen Gustão ile yakın arkadaş olmuşlardı.

Maeda aynı zamanda tanınmış bir Judo şampiyonuydu ve onun oğlu Carlos'a Judo'yu öğretmeye başlamıştı. Maeda Japonya'ya döndükten sonra Carlos çalışmalarına devam eder ve kardeşine de öğrendiği sanatı öğretmeye başlar ancak Carlos bu sanata öğrendiği diğer savunma sanatından unsurları da eklemeye başlar. Carlos ve kardeşi Helio Bölgenin Karate okullarının temcilcilerinin, profesyonel boksörlerin, Capoeiracıların ve diğer sanatçılarının katıldığı Antik Yunan'daki Pankreas karşılaşmalarını andıran Vale-Tudo karşılaşmalarına katılırlar. Helio Gracie bu karşılaşmalarda karşısına çıkan Japon dövüşçüleri, boksörleri ve güreşçileri yenilgiye uğratır.

Vale-Tudo karşılaşmaları Amerika'ya da taşınır. Gracie kardeşlerden Rorion, Tayland'a yaptığı gezilerde gizli karma dövüş karşılaşmalarına şahit olmuş olan Art Davie ve Semaphore Entertainment Group'in (SEG) başkanlığını yapmış olan Bob Meyrowitz Ultimate Fighting Championship'i kurmuşlardır.

Kilo kategorileri, zaman veya raund kısıtlaması ve güvenlik ekipmanı bulunmayan bu karşılaşmalarda dövüşçülere sadece göz oyma, ısırma, balık kancası kullanmalarına izin verilmemekte ve dövüşler hakemin durdurması, Knock out veya sözlü veya işaretle bildirilen teslimiyet ile sona erdirilmektedir.

Ultimate Fighting Championship dışında farklı karma savaş sanatları müsabakaları da bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 

Dış bağlantılar

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dövüş sanatları</span>

Dövüş sanatları veya savaş sanatları, çeşitli kurallara bağlanarak sistemleştirilmiş fiziksel mücadele ve talim geleneklerinin ve spor dallarının ortak adı. Günümüzde bu sporlar; fitness, kendini koruma, zihinsel disiplin, karakter gelişimi, kendine güven ve karşılıklı mücadele amacıyla yapılmaktadır. Bir kısmı özel silah ve ekipmanlar gerektirir.

<span class="mw-page-title-main">Kick boks</span> eldivenli yarışmacıların çıplak ayakla yumruk ve tekme atabilecekleri tam temaslı dövüş sporu

Kick boks, yumruk, tekme, diz ve sınırlı clinch uygulamalarının bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş eklektik bir yakın dövüş stili ve dövüş sporudur. Egzersiz sistemi olarak uygulanabildiği gibi tam temaslı bir mücadele sporu olarak da uygulanabilmektedir. Bu spor dalının küresel federasyonu WAKO'dur.

Kore karma dövüş sanatı. "Kun" yumruk, "Gek" atak "do" sanat veya yol demektir. Anlamı atakda bulunma ve yumruk sanatı anlamına gelir.

Melez dövüş sanatları, çeşitli dövüş sanatlarından teorileri ve teknikleri bir araya getirerek oluşturulmuş dövüş sanatları.

<span class="mw-page-title-main">Ultimate Fighting Championship</span>

Ultimate Fighting Championship (UFC), William Morris Endeavor'un (WME-IMG) sahibi olduğu ve işlettiği Las Vegas, Nevada merkezli Amerikalı karma dövüş sanatları organizasyonudur. Endeavor Group ve TKO Group Holdings tarafından yönetilir. Organize ettiği etkinlikler Türkiye'de S Sport kanalında yayınlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Brezilya Jiujitsusu</span> kökleri Japon judo ve jiu-jitsuya dayanan Brezilya dövüş sanatı, boğuşma ve yerde dövüşe odaklanır.

Brezilya jiu-jitsusu (BJJ) veya bir savaş sanatı ve dövüş sporu sistemi olup grappling, tutuşlar, boğma, atma ve yer pozisyonları ile dövüş yapma üzerine teksif olmaktadır. Brezilya jiu-jitsu'su, Kodokan judo ustaları olan Takeo Yano, Mitsuyo Maeda, Soshihiro Satake gibi ustalar tarafından jujutsu ve Kodokan judo dövüş sanatının yer pozisyonlarını (newaza) temel alıp geliştirilmiş ve öğretilmeye başlanmıştır.

Meşru müdafaa, yasal savunma veya meşru savunma; uğranılan bir saldırı karşısında kişinin kendisini veya bir başkasını koruması. Saldırıyı durdurmak veya saldırının etkilerini azaltmak amacıyla orantılı güç ile gerçekleştirilen karşı saldırı da meşru müdafaaya dahildir. Örneğin üzerine silahla ateş açılan bir kişinin, kendi silahını kullanarak saldırganı etkisiz hale getirmek için ateşle karşılık vermesi meşru müdafaa kapsamındadır; ancak yumrukla saldıran bir kişiye ateşli silah ile karşılık vermek, orantısız güç kapsamındadır ve meşru müdafaa değildir. Meşru savunmanın amacı cezalandırmak değildir. Saldırıyı def etmeye yetecek kadar güç kullanılmalı ve saldırı bitince savunma da sona ermelidir. Bazı kişiler sınırlı pasifist bir yanıtı tercih ederken başkaları silah veya mücadele sanatlarından öğrendikleri teknikleri kullanmayı tercih edebilmektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Rezar (güreşçi)</span> Hollandalı profesyonel güreşçi

Gzim Selmani, Arnavut profesyonel güreşçi ve eski karma dövüş sanatçısı. Şu anda WWE'nin gelişim aşaması olan NXT'de Rezar ring adıyla güreşmektedir.

UFC 229: Khabib vs. McGregor, Ultimate Fighting Championship tarafından 6 Ekim 2018'de organize edilecek karma dövüş sanatları şovudur. Geceye Las Vegas şehrindeki T-Mobile Arena evsahipliği yapacak.

<span class="mw-page-title-main">Nebi Memmedov</span> Azerbaycanlı karma dövüş sanatçısı

Nebi Memmedov, Azerbaycanlı Karma dövüş sanatları sporcusu ve milli sambocu,2018 Avrupa Sambo Şampiyonasının bronz madalya kazananıdır.

<span class="mw-page-title-main">Randy Couture</span> Amerikalı karma dövüş sanatları ustası

Randy Duane Couture Amerikalı aktör, eski Amerika Birleşik Devletleri Ordusu çavuşu, emekli karma dövüş sanatçısı ve eski üniversiteli ve Greko-Romen güreşçidir. Ultimate Fighting Championship'teki (UFC) görev süresi boyunca, üç kez UFC Ağır Sıklet Şampiyonu, iki kez UFC Hafif Ağır Sıklet Şampiyonu, geçici olarak bir kez UFC Hafif Ağır Sıklet Şampiyonu oldu. İki farklı kategoride iki UFC şampiyonluğu unvanına sahip yedi dövüşçüden ilkidir.

Reza Goodary doğmak Mohammadreza Goodary ; d. 14 Aralık 1988, Tahran) İranlı bir karma dövüş sanatçısıdır. Karate, Muay Thai, Brezilya Jiujitsusu uzmanlaşmıştır ve 299 profesyonel karate dövüşü kaydı vardır.

Pankration, MÖ 648'de Yunan Olimpiyat Oyunlarında başlayan, çok az kuralı olan, çıplak elle yapılan bir boyun eğme sporuydu. Sporcular, modern karma dövüş sanatlarına benzer şekilde boks ve güreş tekniklerinin yanı sıra, tekme, tutuş, eklem kilitleri ve yerde boğma gibi diğer teknikleri de kullandılar. Terim Yunanca παγκράτιον [paŋkrátion], yani 'gücün tümü', πᾶν (pan) 'hepsi' ve κράτος (kratos) 'kuvvet, kudret, güç' kelimelerinden gelmektedir.

André Muniz de Aguiar, Ultimate Fighting Championship'in orta sıklette yarışan Brezilyalı bir karma dövüş sanatçısıdır. 13 Aralık 2021 itibarıyla UFC orta sıklet sıralamasında 13. sıradadır.

<span class="mw-page-title-main">Georges St-Pierre</span>

Georges St-Pierre, Kanadalı eski bir profesyonel karma dövüş sanatçısıdır. Genel olarak karma dövüş sanatları (MMA) tarihindeki en büyük dövüşçülerden biri olarak kabul edilmektedir. St-Pierre, Ultimate Fighting Championship'te (UFC) iki sıkletli bir şampiyondur. welterweight ve orta sıklet bölümlerinde şampiyonluklar kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Mac Danzig</span> Amerikalı dövüş sanatları ustası

Mac Danzig, başta Ultimate Fighting Championship olmak üzere çeşitli MMA promosyonlarında hafif sıklet olarak yarışan Amerikalı bir karma dövüş sanatçısıdır. The Ultimate Fighter'ın altıncı sezonunun galibiydi.

Alistair Cees Overeem, Hollandalı eski profesyonel ağır sıklet karma dövüş sanatçısı ve kickboksçudur. Overeem eski bir Strikeforce Ağır Sıklet Şampiyonu, Dream Ağır Sıklet Şampiyonu, K-1 Dünya Grand Prix Şampiyonu ve aynı zamanda MMA ve K-1 kickboksta dünya şampiyonluklarına sahip olan ilk dövüşçüydü.

<span class="mw-page-title-main">Hamzat Çimayev</span> Çeçen Asıllı Karma Dövüş Sanatı Ustası

Hamzat Hızaroviç Çimayev, Çeçen kökenli İsveçli karma dövüş sanatları dövüşçüsü, BAE'yi temsil ediyor. UFC çatısı altında orta sıklet kategorisinde mücadele ediyor. UFC'nin orta sıklet resmi sıralamasında 9. sırada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dövüş sporu</span> spor türü

Dövüş sporu, genellikle bire bir mücadeleyi içeren bir bireysel spor ve temas sporudur. Birçok dövüş sporunda, bir yarışmacı rakibinden daha fazla puan alarak, rakibini durdurarak, rakibini devre dışı bırakarak (nakavt) veya rakibe belirli bir teknikle saldırarak kazanır. Dövüş sporları tatami veya ring'de yapılır. Çeşitli koruyucu ekipmanlar da kullanılmaktadır. En popüler dövüş sporlarına grappling, karma dövüş sanatları, melez dövüş sanatları, profesyonel boks, kick boks, karate, pankration, judo, güreş ve başkaları dahildir.

<span class="mw-page-title-main">Oleg Taktarov</span>

Oleg Nikolayeviç Taktarov, Rus oyuncu ve emekli karma dövüş sanatçısıdır. Sambo ve Judo uygulayıcısıydı ve Ultimate Fighting Championship ve Pride Fighting Championships'te yarıştı UFC 6 turnuvasını kazandı. Marco Ruas, Tank Abbott, Mark Kerr ve Anthony Macias'a karşı kayda değer galibiyetleri var. Taktarov karışık Mari ve Rus kökenlidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.