İçeriğe atla

Karlênê Çaçanî

Karlênê Çaçanî
Kürt kültürünün gelişmesi için faaliyet gösteren bazı Sovyet Kürtleri. Soldan sağa Hrayr Hovakimyan, Karlênê Çaçanî, Casimê Celîl, Celile Celil, Erebê Şemo, Emerîkê Serdar, Egîtê Xudo, Mîroyê Esed, Sarmen ve Heciyê Cindî.
Doğum25 Aralık 1929(1929-12-25)
Ölüm9 Nisan 2012 (82 yaşında)
Erivan
MilliyetSovyet Kürdü
VatandaşlıkSovyetler Birliği
Gürcistan SSC
Ermenistan
MeslekYazar, bilim insanı
Akraba(lar)Meyrê Çaçan (büyükanne)
Aram Çaçan (büyükbaba)

Karlênê Çaçanî (d. 25 Aralık 1929; Ermenistan- ö. 9 Nisan 2012; Erivan), Sovyet Kürdü bilim insanı ve yazar. Sovyetler Birliği'nde Kürtler hakkındaki çalışmalarıyla tanınır.

Hakkında

Karlênê Çaçanî 5 Aralık 1929'de Ermenistan'a bağlı Elegez yakınlarındaki Cerceris (günümüzde Dêrik) köyünde doğdu. Çocukluğunun çoğunu, büyükannesi Meyrê ve büyükbabası Aram Çaçan ile geçirdi. Büyükbabası bölge Kürtleri arasında büyük bir saygınlığa sahipti. 1948'de Elegez köyünden mezun oldu ve aynı yıl 1952'de mezun olacağı Hukuk Fakültesinde Pedagoji Fakültesine girdi. Edebi karakteri bu yıllarda ortaya çıktı. Enstitüden mezun olduktan sonra Erivan Radyosu'nda Kürt kültürü ile ilgili çalışmalara başladı. 1955-1969 yılları arasında Riya Teze gazetesinde yönetici olarak görev yaptı. Ermeni Bilimler Akademisi Rohilatoloji Enstitüsü'nde ders verdi. 1960'ların başından beri Sovyet Yazarlar Birliği'nin bir üyesiydi. 1966'da Sovyet Kürt Yazarlar Grubu'nda yönetici seçildi ve yıllarca bu görevi sürdürdü. 1965 yılında "19. ve 20. Yüzyıllarda Ermeniler ve Kürtlerin Dostluğu" konusunda başarılı bir çalışmaya imza attı ve bu çalışmayla büyük ses getirdi. Çaçanî gazetecilik ve editörlük de yaptı. Makalelerinin çoğu dergilerde ve gazetelerde yayınlarda ve röportajlarda yer aldı. Sovyetler Birliği'nde Kürt edebiyatını tanıttığı çalışmaları gereği iki kez ödülle onurlandırıldı.

Karlênê Çaçanî 9 Nisan 2012'de Erivan'da hayatını kaybetti.[1]

Kaynakça

  1. ^ "Niviskar U Zaniyare Kurdi Navdar Karlene Caсani Cu Li Ser Dilovaniya Xwe" (Kürtçe). Kurdist.ru. 11 Nisan 2012. 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Erivan</span> Ermenistanın başkenti

Erivan, Ermenistan'ın en büyük şehri ve 1918'den beri başkentidir. Erivan, Ermenistan'ın on ikinci başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ya da kısaca Ermenistan SSC, Sovyetler Birliğini oluşturan Sovyet cumhuriyetlerinden biriydi. Bu dönemden önce bağımsız Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti bazen "Birinci Ermeni Cumhuriyeti" olarak adlandırıldığı için Ermenistan SSC bazen "İkinci Ermeni Cumhuriyeti" olarak adlandırılır. 37 rayondan oluşan ve başkenti Erivan olan Ermenistan SSC, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin Ermenistan kolu olan Ermenistan Komünist Partisi tarafından yönetiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Erebê Şemo</span>

Erebê Şemo (Rusça: Arab Şamoyeviç Şamilov, Sovyet Kürdü yazar. İlk Kürtçe roman olan Şivanê Kurmanca’yı kaleme almıştır. Kürt romanının babası Şemo, latin harflerinden oluşan Kürtçe alfabenin de mimarlarından biri olmuştur. Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Emektar Kültür İşçisi ve Kızıl Bayrak Nişanı gibi ödüllerin sahibidir. 1930'lu yılların başlarında oluşturulan Kürtçe alfabe Şemo-Marogulov alfabesinin hazırlıyıcılarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan'daki Kürtler</span>

Ermenistan Kürtleri, büyük kısmı I. Dünya Savaşı esnasında Kars'tan Ermenistan'a göçen Kürtlerden oluşur. Kürt nüfusunun ezici çoğunluğu Yezidi dinine mensup olmakla beraber kalan kısmı Şii Kürtlerden oluşur.

Nado Mahmudov, Sovyet Kürdü yazar ve siyasetçi, SSCB Yüksek Sovyeti 1. dönem milletvekili, Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulaştırma bakanı yardımcısı, kamu hizmetleri komiseri, belediye ekonomisi ve pamuk üretiminden sorumlu devlet komitesi başkanı.

<i>Riya Teze</i>

Riya Teze veya kiril alfabesiyle Р’йа т'әзә, Mart 1930 tarihinde Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Ermenistan'daki Kürtler için Kürtçe dilinde yayımlanmaya başlayan gazete. Gazete Ermenistan Komünist Partisi'nin Kürtçe yayın organıydı.

<span class="mw-page-title-main">Mîroyê Esed</span>

Mîroyê Esed , Sovyet Kürdü yazar, Ermenistan SSC Yüksek Sovyeti 10. Dönem milletvekili, gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Aşkanaz Mravyan</span>

Askanaz Artemeviç Mravyan veya Askanaz Arutiunoviç Mravyan, Ermeni devlet adamı, siyasi aktivist ve Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin liderlerinden biri.

<span class="mw-page-title-main">Heciyê Cindî</span>

Heciyê Cindî veya Hajiye Jndi, Sovyet Kürdü yazar, araştırmacı ve filologdur.

<span class="mw-page-title-main">Ferik Polatbekov</span>

Ferik Polatbekov veya Fyodor Lıtkin, Bolşevik Sovyet Kürdü siyasetçi, şair, gazeteci, hatip, devrimcidir.

Ermenistan Devlet Radyosu, Ermenistan'ın başkenti Erivan'da 1955'ten beri yayın yapan radyo kanalı.

<span class="mw-page-title-main">Ordîxanê Celîl</span>

Ordîxanê Celîl Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti doğumlu Sovyet Kürdü yazar ve akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde Kürtler</span>

Sovyetler Birliği'nde Kürtler, Sovyetler Birliği sınırları içerisinde içinde yaşayan Kürt kişi veya grupları betimler.

Emînê Evdal veya Emin Abdal, Sovyet Kürdü yazar, dilbilimci ve şair. Sovyetler Birliği'ndeki Kürtleri konu alarak Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde çok sayıda çalışma üretti. O zamanlar Rus İmparatırluğu kontrolü altında olan Kars Oblastı yakınlarındaki Yaman çayır köyünde bir Yezidi ailesinde doğdu. Türk-Ermeni çatışması sırasında köyü yıkılmış, annesi, babası ve erkek kardeşini kaybetmiştir. 1924 yılında Tiflis'teki işçi okuluna gitti ve 1926'da Alagyaz Dağı yakınlarındaki Yezidi köylerinde ders vermeye başladı. 1931'de Erivan Üniversitesi filoloji bölümüne girdi ve aynı dönemde Kürt gazetesi Riya Teze'de çalışmaya başladı. İlk kitabını 1933 yılında Kürtçenin Kurmanci lehçesi ile yayınladı. 1933'ten 1937'ye kadar Kurmanci dil eğitiminde birçok ders kitabı yayınladı. Doktorasını 1944 yılında Yazidoloji alanında aldı ve tezi geleneksel ailede Kürt kadını olarak adlandırıldı. Mezun olduktan sonra Ermeni Tarih Enstitüsü'nde Yazidoloji alanında çalıştı ve 1959'da Ermeni Bilimler Akademisi Doğu Araştırmaları Bölümü tarafından işe alındı. 1960 yılında Ermenistan Parlamentosu tarafından En İyi Emekli Öğretmen unvanını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Çerkezê Reş</span>

Çerkezê Reş, Sovyet Kürdü entelektüel, şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Eliyê Ebdilrehman</span> Sovyetlerde yaşayan Kürt Yazar

Eliyê Ebdilrehman, Sovyet Kürdü yazar.

Eskerê Boyîk,, Sovyet Kürdü Yezîdî şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Keremê Anqosî</span>

Keremê Anqosî, Gürcistan Kürdü yazar, bilim insanı ve politikacı. Sovyetler Birliği'nde Kürtler hakkındaki çalışmalarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan'da konuşulan diller</span>

Ermenistan'daki resmî dil Ermenicedir; ülkenin etnik açıdan homojen olmasından dolayı, burada yaşayan insanların çoğu Ermeniceyi anadil olarak konuşur.

<span class="mw-page-title-main">Razmik Davoyan</span> Ermeni şair ve halk figürü

Razmik Davoyan, Ermeni şair, siyasetçi ve halk figürü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.