İçeriğe atla

Karl Stein

Karl Stein (d. 1 Ocak 1913, ö. 19 Ekim 2000), Alman matematikçi. Çok değişkenli kompleks analiz ve kriptografi alanlarındaki çalışmalarıyla bilinir.

Karl Stein
Doğum1 Ocak 1913
Hamm, Vestfalya, Almanya
Ölüm19 Ekim 2000
Ebersbach an der Fils, Baden-Württemberg, Almanya
MilliyetAlman
EğitimVestfalya Wilhelm Üniversitesi Dr.phil, 1937 [1]
Tanınma nedeniStein manifoldu, Stein uzayı, Stein faktörizasyonu, Behnke-Stein teoremi, Remmert-Stein teoremi
ÖdüllerCantor Madalyası (1990)
Kariyeri
DallarıKompleks analiz, Kriptografi
Çalıştığı kurumlarMünih Ludwig Maximilian Üniversitesi
Vestfalya Wilhelm Üniversitesi
Doktora
danışmanı
Heinrich Behnke
Doktora öğrencileriReinhold Remmert
Michael Schneider
Otto Forster
Ivo Schneider
Gunther Schmidt
Konrad Königsberger
Martin Schottenloher

Biyografi

Karl Stein Eichstätt'dayken (1968 yılında)

Karl Stein, 1932'den 1936'ya kadar Münster'deki Vestfalya Wilhelm Üniversitesi'nin yanı sıra Hamburg ve Berlin'de okudu. Doktorasını 1937'de Heinrich Behnke'nin danışmanlığında aldı.[2] 1938'de bursiyer olarak Heidelberg'de kaldı. 1940 yılında Münster'de habilitasyonunu tamamladı.

İkinci Dünya Savaşı sırasında Wehrmacht Yüksek Komutanlığı'nın şifreleme bölümünde çalıştı. Burada, gizli yazıcıdan ve Lorenz anahtar makinesinden sorumluydu; meslektaşı Gisbert Hasenjaeger ise Enigma'dan sorumluydu.

1946'da Münster'de (Vestfalya Wilhelm Üniversitesi) öğretim görevlisi ve daha sonra yardımcı profesör oldu. 1953/54'te Paris'te misafir olarak kaldıktan sonra, 1955'te Münih'teki Ludwig Maximilian Üniversitesi'ne profesör olarak atandı.[3][4]

Eserleri

1941 yılında yaptığı habilitasyonda Cousin probleminin çözülebilirliği için topolojik koşulları verdi. Stein, bu çalışmasında Japon matematikçi Kiyoshi Oka'nın çalışmalarını ele alıp ileri götürmüştür.

1951'de açık Riemann yüzeylerinin birden fazla kompleks boyuta genelleştirmesini gerçekleştirdi. Bu genelleştirme, daha sonraları Henri Cartan and Jean-Pierre Serre gibi ünlü matematikçiler tarafından Stein manifoldu olarak anılmaya başlandı ve bu adlandırma böylece yaygınlaştı. 1951'de Behnke ile (Riemann'ın çalışmalarından esinlenmeyle) kompleks uzayların geometrik bir teorisini geliştirdi. Hemen hemen aynı yıllarda, Henri Cartan da analitik kümeler tanımı altında daha cebirsel bir yaklaşım geliştirmiştir ki 1953 yılında Stein ve Reinhold Remmert bunun da teorisini geliştirmiştir. 1958'de, Hans Grauert ve Remmert her iki tanımın birbirine denk olduğu göstermiştir.

Ödül ve başarıları

1990 yılında Cantor Madalyası'na layık görülen ilk matematikçi oldu. 1962'den itibaren Bavyera Bilimler Akademisi'nin üyesi oldu. 1970'ten beri Göttingen Bilimler Akademisi'nin ve 1982'den itibare ise Avusturya Bilimler Akademisi'nin muhabir üyesiydi. 1973 yılında Münster Üniversitesi'nden fahri doktora unvanı aldı. 1966'da Alman Matematikçiler Derneği'nin başkanlığını yaptı.

Manuscripta Mathematica dergisinin 1969'dan 1983'e kadar editörlüğünü yaptı.

Kaynakça

  1. ^ https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=24766 13 Eylül 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. []
  2. ^ Zur Theorie der Funktionen mehrerer komplexer Veränderlichen; Die Regularitätshüllen niederdimensionaler Mannigfaltigkeiten.
  3. ^ https://www.mathematik.uni-muenchen.de/festschrift/node17.html []
  4. ^ Daha doğrusu Lehrstuhl Mathematik I pozisyonuna atanmıştır. Bu pozisyonda, Stein'dan önce Ferdinand von Lindemann ve Constantin Carathéodory gibi ünlü matematikçiler görev yapmıştır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Leopold Kronecker</span> Sayılar teorisi ve cebir üzerine çalışan Alman matematikçi (1823-1891)

Leopold Kronecker sayı teorisi, cebir ve mantık üzerine çalışan bir Alman matematikçiydi. Georg Cantor'un küme teorisi üzerine çalışmalarını eleştirdi ve Weber (1893) tarafından "Almanca: Die ganzen Zahlen hat der liebe Gott gemacht, alles andere ist Menschenwerk " söylemiyle alıntılandı. Kronecker, Ernst Kummer'in öğrencisi ve ömür boyu arkadaşıydı.

<span class="mw-page-title-main">Karl Weierstrass</span> Alman matematikçi (1815-1897)

Karl Theodor Wilhelm Weierstraß, Alman öğretmen ve matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Henri Léon Lebesgue</span> Fransız matematikçi (1875 – 1941)

Henri Léon Lebesgue, 17. yüzyıl integral kavramının-bir eksen ile o eksen için tanımlanmış bir fonksiyonun eğrisi arasındaki alanı toplamak- bir genellemesi olan entegrasyon teorisi ile tanınan Fransız matematikçiydi. Teorisi ilk olarak 1902'de Nancy Üniversitesi'ndeki Intégrale, longueur, aire tezinde yayınlandı.

<span class="mw-page-title-main">Peter Gustav Lejeune Dirichlet</span>

Johann Peter Gustav Lejeune Dirichlet, sayı teorisi ve Fourier serileri teorisi ile matematiksel analizdeki diğer konulara derin katkılarda bulunan Alman bir matematikçiydi. Bir fonksiyonun modern biçimsel tanımını veren ilk matematikçilerden biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Göttingen Üniversitesi</span>

Göttingen Üniversitesi, Almanya'nın Göttingen şehrinde bulunan bir araştırma üniversitesidir. 2019 itibarıyla Göttingen Üniversitesi; 13 fakültesi, 32.000 öğrencisi ve 4.200'den fazla profesör ve akademisyeni ile eğitim vermeye devam etmektedir. Üniversite, Coimbra Grubu'na üyedir ve Göttingen'deki 4 Max Planck Enstitüsü ve 1 Leibniz Enstitüsü ile yakından iş birliği içerisindedir.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Wilhelm Bessel</span> Alman astronom ve matematikçi (1784-1846)

Friedrich Wilhelm Bessel bir Alman astronom, matematikçi, fizikçi ve jeodezist idi. Paralaks yöntemiyle güneşten başka bir yıldıza olan uzaklık için güvenilir değerler hesaplayan ilk astronomdu. Matematiksel fonksiyonların özel bir türü, başlangıçta Daniel Bernoulli tarafından keşfedilmiş ve daha sonra Bessel tarafından genelleştirilmiş olmalarına rağmen, Bessel'in ölümünden sonra Bessel fonksiyonları olarak adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Alexis Clairaut</span> Fransız matematikçi, astronom ve jeofizikçi (1713 - 1765)

Alexis Claude Clairaut, Fransız matematikçi. Jeodezi ve gök mekaniği üzerindeki çalışmalarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Sergey Mergelyan</span>

Sergei Nikitovich Mergelyan, Ermeni ve Sovyet matematikçi ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Eugene Wigner</span>

Eugene Paul "E. P." Wigner, Macar-Amerikalı teorik fizikçi ve matematikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Hermann Schwarz</span> Alman matematikçi

Karl Hermann Amandus Schwarz karmaşık analiz üzerine çalışan bir Alman matematikçiydi.

Thomas Jürgen Bauer, Arap dili ve edebiyatı, İslâmî çalışmalar alanlarında uzmanlaşmış Alman bilim insanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hermann Hankel</span> Alman matematikçi (1839-1873)

Hermann Hankel, Alman matematikçi. Karmaşık analiz de dahil olmak üzere matematiksel analize olan katkılarda bulunmuştur. Hankel dönüşümü, Hankel fonskiyonları ve Hankel matrisi ile tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kazimierz Kuratowski</span>

Kazimierz Kuratowski,, , Polonyalı bir matematikçi ve mantıkçı. Varşova Matematik Okulu'nun önde gelen temsilcilerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Élie Cartan</span> Fransız matematikçi (1869 – 1951)

Élie Joseph Cartan, ForMemRS Lie grupları, diferansiyel sistemler ve diferansiyel geometri teorisinde temel çalışmalar yapan etkili bir Fransız matematikçi. Ayrıca genel göreliliğe ve dolaylı olarak kuantum mekaniğine önemli katkılarda bulundu. Yirminci yüzyılın en büyük matematikçilerinden biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hellmuth Kneser</span> Alman matematikçi (1898-1973)

Hellmuth Kneser, grup teorisi ve topolojiye kayda değer katkılarda bulunan bir Baltık Alman matematikçi.

Hans Hefer, çok değişkenli karmaşık analiz alanında doktora yapmış Alman matematikçidir. Hefer önsavı ya da Hefer teoremi, Hans Hefer'in adını taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Behnke</span>

Heinrich Adolph Louis Behnke Alman matematikçi ve Münster Üniversitesi'nin geçmiş rektörü.

<span class="mw-page-title-main">Henri Cartan</span> Fransız matematikçi (1904 – 2008)

Henri Cartan matematiğe önemli katkılarda bulunan Fransız matematikçi. Bourbaki grubunun kurucularından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Peter Thullen</span>

Peter Thullen,, Alman kökenli Ekvadorlu bir matematikçidir. Bir yandan karmaşık analiz alanındaki çalışmalarıyla, diğer yandan aktüerya bilimindeki temel çalışmalarıyla tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Wirtinger</span>

Wilhelm Wirtinger karmaşık analiz, geometri, cebir, sayılar teorisi, Lie grupları ve düğüm teorisi alanlarında çalışmış olan Avusturyalı matematikçi.