İçeriğe atla

Karl Rudolphi

Karl Rudolphi

Karl Asmund Rudolphi (14 Temmuz 1771- 29 Kasım 1832) "Helmintoloji'nin Babası" olarak bilinen İsveç doğumlu doğa bilimci.

Rudolphi Stockholm'de Alman bir anne babanın çocuğu olarak dünyaya geldi. Doktorasını 1795 yılında Anatomi Profesörü olarak atandığı Greifswald Üniversitesi'nden aldı . Botanik, zooloji, anatomi ve fizyoloji alanlarında geniş çapta çalıştı.Sinir anatomisini inceledi, bitki büyümesi hakkında çalışmalar yaptı ve hücrenin bitkilerin temel yapısal birimi olduğu görüşünün ilk savunucusuydu.1804'te Karl Rudolphi, J. H. F. Link ile birlikte,hücrelerin ortak duvarlardan ziyade bağımsız olduklarını kanıtladıkları için Königliche Societät der Wissenschaft (Kraliyet Bilim Derneği) tarafından "hücrelerin doğası sorununu çözme" ödülü aldı.[1]

İlk büyük yayını parazitik solucanlar hakkında olan "Enterozoorum Sive Vermium Intestinalium Historia Naturalis" adlı bir çalışmadır. Nematoda ilk kez bu yayında tanımlanmıştır. İkincisi, "Synopsis cui accedunt mantissima duplex et indices locupletissima", Ascaris lumbricoides gibi insanlarda bulunan önemli nematod parazitlerinin yaşam döngüsünü detaylandıran ilk çalışmadır.

1810'da Berlin Üniversitesi'nde vefatına değin devam edeceği Anatomi ve Fizyoloji Profesörlüğüne atandı. Üniversite rektörü olarak iki dönem görev yaptı ve Berlin Zootomik Müzesi'ni (daha sonra Naturkunde Müzesi) kurdu. 1816'da İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'ne yabancı üye seçildi.

1821'de Rudolphi, "Grundriss der Physiologie" adlı kitabını yayınladı ve burada insan cinsinin ırklara değil türlere ayrılması gerektiğini savunmuştur. Bu nedenle çalışmaları, Alman ve İskandinav ülkelerindeki Nazi döneminin "bilimsel" ırkçılığından önce gelmektedir.

Rudolphi 1832'de Berlin'de öldü ve Berlin Üniversitesi'ndeki yerini en iyi öğrencisi Johannes Müller aldı. Rudolphi'nin ismi, eski literatürde "Rudolphi's Whale" (Turner 1882) veya "Rudolphi's rorqual" (ör. Cocks 1886; Collett 1886; Haldane 1906, 1909; Thompson 1919) olarak bilinen sei balina gibi birçok tür adında anılır. Ayrıca Alman Parazitoloji Derneği tarafından bilimsel başarılar için Rudolphi Madalyası verilmektedir.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2020. 
  2. ^ "The anatomist, physiologist and pathologist Karl Asmund Rudolphi (1771-1832) of the Berlin University in the initial years of its existence". 29 Mayıs 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Max Planck</span> Nobel ödüllü Alman fizikçi, kuantum fiziğine katkılarıyla bilinir

Max Karl Ernst Ludwig Planck, Alman fizikçi ve 1918 Nobel Fizik Ödülü sahibi.

<span class="mw-page-title-main">Entomoloji</span> böcekleri inceleyen bilim dalı

Entomoloji böceklerin bilimsel çalışmasıdır ve zoolojinin bir dalıdır. Geçmişte böcek terimi daha az spesifikti ve tarihsel olarak entomolojinin tanımı, örümceğimsiler, çok bacaklılar ve kabuklular gibi diğer eklembacaklı gruplarındaki hayvanların incelenmesini de içerirdi. Bu daha geniş anlam, gayriresmi kullanımda hala karşılaşılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Anatomi</span> organizmaların yapı ve bölümlerinin incelenmesi

Anatomi, organizmaların ve parçalarının yapısının incelenmesi ile ilgili biyoloji dalıdır. Anatomi, canlıların yapısal organizasyonu ile ilgilenen bir doğa bilimi dalıdır. Tarih öncesi çağlarda başlangıcı olan eski bir bilim dalıdır. Anatomi doğası gereği gelişimsel biyoloji, embriyoloji, karşılaştırmalı anatomi, evrimsel biyoloji ve filogeniye bağlıdır, çünkü bunlar anatominin hem anlık hem de uzun vadeli zaman ölçeklerinde üretildiği süreçlerdir. Sırasıyla organizmaların ve parçalarının yapısını ve işlevini inceleyen anatomi ve fizyoloji, birbiriyle ilişkili disiplinlerin doğal bir çiftini oluşturur ve genellikle birlikte çalışılır. İnsan anatomisi, tıpta uygulanan temel bilimlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Edmund Husserl</span> fenomenoloji okulunu kuran Yahudi kökenli Alman filozof

Edmund Gustav Albrecht Husserl, fenomenoloji okulunu kuran Yahudi kökenli Alman filozoftur. İlk çalışmalarında, mantıkta tarihselcilik ve psikolojizm hakkında yönelimsellik analizlerine dayanan eleştirel incelemelerde bulundu. Olgun dönem çalışmalarında ise, fenomenolojik indirgeme denilen sistematik bir temel bilim geliştirmeye teşebbüs etti. Transandantal bilincin, tüm olası bilginin sınırlarını belirlediğini savunan Husserl, fenomenolojiyi transandantal - idealist bir felsefe olarak yeniden tanımladı. Husserl düşüncesiyle 20. yüzyıl felsefesini derinden etkiledi ve günümüzde hâlen çağdaş felsefe ve ötesinde önemli bir figür olmaya devam ediyor.

<span class="mw-page-title-main">İvan Pavlov</span> Rus fizyolog

İvan Petroviç Pavlov , klasik koşullanma üzerine yaptığı çalışmalarla bilinen Rus fizyologdur.

<span class="mw-page-title-main">Paul Ehrlich</span> araştırmacı

Paul Ehrlich, Yahudi kökenli Alman bakteriyolog.

<span class="mw-page-title-main">Karl von Frisch</span> Alman-Avusturyalı davranış bilimleri uzmanı (1886-1982)

Karl von Frisch, Avusturya asıllı etolog. Özellikle arı davranışları ve duyuları üzerinde yaptığı çalışmalarla tanınır. Arıların morötesi ve polarize ışığa karşı hassasiyetlerini ortaya çıkarmış, ayrıca bal arılarının kendilerine özgü bir "dans" kullanarak kovanda birbirlerine nasıl bilgi aktardıklarını çözmüştür. Meslektaşları Konrad Lorenz ve Nikolaas Tinbergen ile beraber 1973 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'ne layık görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Karl Landsteiner</span> Avusturyalı biyolog ve hekim (1868 – 1943)

Karl Landsteiner ForMemRS, Avusturyalı-Amerikalı immünolog ve patolog. 1900 yılında ana kan gruplarını ayırdı, günümüz kan grupları sınıflandırma sistemini kandaki aglütininlerin varlığını tanımladı. Bu biyolojik gelişmeleri sayesinde, tıbbî uygulamada da kullanıldı ve hasta hayatını tehlikeye atmadan kan nakledildi. Constantin Levaditi ve Erwin Popper ile birlikte çocuk felcine yol açan virüsü 1909'da keşfetti. 1926'da Aronson Ödülü'nü aldı. 1930'da Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü aldı. Transfüzyon tıbbının babası olarak tanımlandı.

<span class="mw-page-title-main">Johannes Peter Müller</span> Alman zoolog (1801-1858)

Johannes Peter Müller, Alman fizyolog, karşılaştırmalı anatomist ve ihtiyolog.

<span class="mw-page-title-main">Albrecht Kossel</span>

Ludwig Karl Martin Leonhard Albrecht Kossel Alman biyokimyacı ve genetik çalışmalarının öncüsü bilim insanı. Biyolojik hücrelerin genetik materyali olan nükleik asitlerin kimyasal bileşiminin belirlenmesinde yaptığı çalışmalarla 1910 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Banks</span> İngiliz doğabilimci, botanikçi ve doğa bilimleri koruyucusu

Joseph Banks, İngiliz doğabilimci, botanikçi ve doğa bilimleri koruyucusu. Kendisi James Cook'un 1768 ile 1771 yılları arasında yaptığı ilk yolculuğuna katılmıştır. Okaliptüs, Akasya ve Mimoza'yı batı dünyasına tanıttı. Ayrıca kendi adını taşıyan Banksia türü ile saygınlık kazandı. Bitkilerin yaklaşık 80 türü Banks adını taşımaktadır. Banks aynı zamanda Afrika'nın keşfine adanan bir İngiliz organizasyonu olan, Afrika Birliği'nin kurucuları arasında yer almıştır. Ayrıca Dilettanti Cemiyeti'nin üyesi olmakla birlikte Kraliyet Sanat Akademisi'nin kurulmasına yardımcı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Christian Gottfried Ehrenberg</span> Alman yaşambilimci

Christian Gottfried Ehrenberg bakteri(bacterium) ismini kullanıma sokan Alman Doğa tarihçisi, zoolog, jeolog ve mikroskop uzmanı.

<span class="mw-page-title-main">Anti-Sosyalist Yasa</span>

Sosyalistlere Karşı Yasa ya da Sosyal Demokrat Çabaların Kurumsal Tehlikelerine Karşı Yasa, Otto von Bismarck döneminde 21 Ekim 1878'de Almanya'da çıkartılan antikomünist yasa. Buna yasaya göre, Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin bütün örgütleri ve işçilere ait yayın organları yasaklanmış, sosyalist yayınlar toplattırılmış ve dönemin sosyal demokratları cezalandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yoshinori Ohsumi</span>

Yoshinori Oshumi ; Japon biyolog ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Karl Schmidt-Rottluff</span> Alman ressam (1884-1976)

Karl Schmidt-Rottluff Alman dışavurumcu ressam ve grafiker; Die Brücke isimli sanatçı grubunun dört kurucusundan birisidir.

Oskar Mann, İran dillerinde uzman Alman dilbilimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Wilhelm Peters</span> Alman doğa tarihçisi ve kâşif

Wilhelm Karl Hartwich Peters, Alman doğa tarihçisi ve kâşiftir.

<span class="mw-page-title-main">Karl Ludwig Michelet</span> Alman Filozof

Karl Ludwig Michelet Alman filozof. Berlin'de doğdu ve yine orada öldü.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Appellöf</span> İsveçli deniz zooloğu

Jakob Johan Adolf Appellöf, İsveçli deniz zooloğudur.

<span class="mw-page-title-main">Heinrich Moritz Gaede</span>

Heinrich Moritz Gaede veya Henri-Maurice Gaede, bir Alman doğa bilimci ve entomologdur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.