Karl Guthe Jansky | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 22 Ekim 1905 Oklahoma, ABD |
| Ölüm | 14 Şubat 1950 (44 yaşında) New Jersey, ABD |
| Milliyet | Amerikalı |
| Meslek | Fizikçi ve mühendis |
| Tanınma nedeni | Radyo astronomi |
Karl Guthe Jansky (22 Ekim 1905, Oklahoma - 14 Şubat 1950, New Jersey), astronomi üzerine çalışmış Amerikalı fizikçi ve mühendistir. Ağustos 1931'de gökcisimlerinin radyo dalgaları ile ışıma yaptığını keşfetmiştir. Radyo astronomi dalını keşfeden kişi olarak bilinir.
Astronomi, gök bilimi ya da gökbilim gök cisimlerinin kökenlerini, evrimlerini, fiziksel ve kimyasal özelliklerini açıklamaya çalışan doğa bilimi dalıdır. Astronominin sınırlı ve özel bir alanı olan gök mekaniği ile karıştırılmaması gerekir. Astronomi daha açık bir deyişle, yörüngesel cisimleri ve Dünya atmosferinin dışında gerçekleşen, yıldızlar, gezegenler, kuyrukluyıldızlar, kutup ışıkları, gökadalar ve kozmik mikrodalga arkaalan ışınımı gibi gözlemlenebilir tüm olay ve olguları inceleyen bilim dalıdır.
Işık yılı, astronomide uzaklıkları ifade etmek için kullanılan ve yaklaşık 9,46 trilyon kilometreye (9,46×1012 km) karşılık gelen uzunluk birimi. Uluslararası Astronomi Birliğinin (IAU) tanımına göre bir ışık yılı, ışığın bir Jülyen yılında (365,25 gün) boşlukta kat ettiği mesafedir. İçinde "yıl" sözcüğü geçtiği için bazen hatalı olarak zaman birimi gibi algınsa da zaman birimi değildir.
Jak İhmalyan Türkiye Ermenilerinden ressam.
Astronom, astrofizikçi ya da gök bilimci, Dünya'nın kapsamı dışındaki belirli bir soru veya alan üzerine çalışan astronomi alanında uzmanlaşmış bir bilim insanıdır. Gözlemsel veya teorik astronomide yıldızlar, gezegenler, uydular, kuyruklu yıldızlar ve gökadalar gibi astronomik nesneleri gözlemlerler. Astronomların çalıştığı konular veya alanlar arasında gezegen bilimi, güneş astronomisi, yıldızların kökeni veya evrimi ile gökadaların oluşumu gibi konular yer alır. İlgili ancak farklı bir konu olan fiziksel kozmoloji ise Evren'i bir bütün olarak inceler.
Gözlemsel astronomi astronomi bilimlerinin, teorik astrofizikten farklı olarak veri almayla ilgilenen bir dalıdır. Ana olarak fiziksel modellerin ölçülebilir içeriklerini bulmaya dayanır. Uygulama olarak, Teleskop ve diğer astronomi araç gereçleri kullanılarak gökcisimlerinin gözlenmesidir.
Uluslararası Astronomi Birliği, dünyanın pek çok yerindeki ulusal astronomi topluluklarını birleştirir. Uluslararası anlamda astronomlar tarafından, yıldızların, gezegenlerin ve diğer gök bilimsel cisim ve olguların isimlendirilmesi konusunda sorumlu resmî makam ve astronominin resmî kurulu olarak kabul görmektedir. Uluslararası Bilim Konseyi'nin üyesidir.
Zaman dilimi; hukukî, ticarî ve sosyal gerekçelerle dünyanın bölündüğü dikey zaman şeritlerinden her birine verilen ad. Her bir zaman dilimi yaklaşık 15 derecelik boylama göre dizilmiştir. Zaman dilimleri Greenwich, İngiltere'deki 0 derece boylamından başlar ve doğuya doğru artarak, batıya doğru azalarak devam eder.
Radyo astronomi, gök cisimlerinin radyoelektrik dalgaları alanındaki elektromanyetik ışımasını inceleyen astronomi dalı.
Astronomi'de, bir devir veya referans dönemi, zamanla değişen bir astronomik miktar için referans noktası olarak kullanılan bir an zamandır. Bir gök cisminin gökyüzü koordinat sistemi veya yörünge öğeleri için yararlıdır, çünkü bunlar pertürbasyonlar'a tabidir ve zamanla değişir. Bu zamanla değişen astronomik miktarlar, örneğin, bir cismin ortalama boylam veya bir cisme göre Ortalama ayrıklık, yörüngesinin referans düzlemi ‘ne göre düğümünü, yeröte’sinin yönü veya yörüngesinin günötesi veya yörüngesinin ana eksen büyüklüğünü içerebilir.
Radar astronomisi gökcisimlerini, üzerlerine yüksek frekanslı radyo dalgaları göndererek inceleyen astronomi dalıdır. Meteorlar, Ay ve iç gezegenler gibi yakın gökcisimlerine gönderilen ve yansıyarak geri dönen radyo sinyallerinin ölçümüyle gökcisminin yüzey biçimleri konusunda bilgi edinilir.
Bell Laboratuvarları, önceleri American Telephone & Telegraph Company (AT&T) 'nin şimdilerde ise Alcatel-Lucent 'in araştırma geliştirme kurumudur. Merkezi Murray Hill, New Jersey ABD'de bulunmaktadır.
Ankara Üniversitesi Gözlemevi, 1959 yılında Ahlatlıbel, Ankara'da, astrofizikçi Prof. Dr. Egbert Adriaan Kreiken tarafından kurulmuştur.
Albert Marth, İngiltere ve İrlanda'da çalışmalar yapmış bir Alman astronomdur.
Astrokimya, dünya dışında bulunan kimyasal elementleri, kimyasal maddeleri ve bu maddelerin birbirine etkisini tahribatını genellikle Güneş Sistemi'nden daha geniş alanlarda özellikle moleküler gaz bulutlarında inceleyen bir bilim. Bu nedenle astrokimya, astronomi ve kimya bilimlerinin birleşmesidir. Güneş sistemi genişliğindeki incelemelere "kozmokimya" denmektedir.
Joseph Hooton Taylor Jr., Amerikalı astrofizikçi. Kütleçekim çalışmaları için olanaklar yaratan bir buluş olan yeni bir tür pulsarı keşfettiği için Russell Alan Hulse ile birlikte 1993 yılında Nobel Fizik Ödülü almıştır.
Martin Ryle FRS, İngiliz radyo gök bilimcidir. Radyo teleskop sistemlerini devrim niteliğinden geliştirmiş, zayıf radyo sinyallerinden doğru konum tespiti ve görüntüleme yapılabilmesine olanak sağlamıştır. Sydney Üniversitesi'nden Joseph Pawsey 1945 yılında interferometrik ölçümler yaptığını iddia etmesine rağmen, Ryle ve Vonberg 1946 yılında, radyo dalgaboylarında interferometrik astronomik ölçümler yayınlayan ilk gök bilimciler olmuştur. Ryle gelişmiş ekipmanları sayesinde, o yıl evrendeki bilinen en uzak gökadayı görüntülemeyi başarmıştır. Ayrıca Cambridge Üniversitesi Radyo Astronomi bölümünün ilk profesörü ve Mullard Radyo Astronomi Rasathanesinin kurucu müdürü olmuştur. 1972 yılından 1982 yılına kadar ise İngiliz Kraliyet astronomu oldu.
Galaktik astronomi, esas olarak gökadamız Samanyolu'nu ve içerdiği her şeyi inceleyen bir astronomi dalıdır. Bu, diğer tüm gökadalar da dahil olmak üzere gökadamızın dışındaki her şeyin incelenmesi olan ekstragalaktik astronominin tersidir.
Ekstragalaktik astronomi, Samanyolu gökadasının dışındaki cisimlerle ilgilenen bir astronomi dalıdır. Başka bir deyişle, galaktik astronomi tarafından kapsanmayan tüm astronomik cisimlerin incelenmesidir.
Blazar, aktif, dev eliptik bir galaksinin merkezinde tahmini bir süper kütleli kara delik ile ilişkili yoğun bir kuasardır. Blazarlar evrendeki en enerjik fenomenler arasında gösterilirler ve gökadalararası astronomi için önemli bir konudur.
Reinhard Genzel Max-Planck-Institut für extraterrestrische Physik'de yönetici, LMU'da profesör ve Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley' de emeritus profesör olan bir Alman astrofizikçi. Andrea Ghez ve Roger Penrose ile paylaştığı " galaksimizin merkezinde süper kütleli kompakt bir nesnenin keşfi için" 2020 Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.
