İçeriğe atla

Karl-Marx-Allee

Koordinatlar: 52°31′04″K 13°26′07″D / 52.51778°K 13.43528°D / 52.51778; 13.43528
Karl-Marx-Allee
Karl Marx Bulvarı
Karl-Marx-Allee'nin havadan görünümü, 2019
Harita
Haritadaki yeri
Eski adıStalinallee
Adını verenKarl Marx
Uzunluğu2 km
Genişliği89 metre
Trafik durumuTrafiğe açık
Trafik akışıSağ
KonumFriedrichshain, Berlin, Almanya
Koordinatları

Karl-Marx-Allee (Türkçe: Karl Marx Bulvarı) Doğu Almanya tarafından 1952 ile 1960 yılları arasında Berlin Friedrichshain ve Mitte'de inşa edilen anıtsal bir sosyalist gerçekçi akımına uygun inşa edilen bir bulvardır.

Bulvar, 1949 ile 1961 yılları arasında Stalinallee (önceki adıyla Große Frankfurter Straße) olarak adlandırıldı ve Doğu Almanya'nın II. Dünya Savaşı'ndan sonra yeniden inşa programının amiral gemisi bina projesiydi. Mimarlar Hermann Henselmann, Hartmann, Hopp, Leucht, Paulick ve Souradny tarafından işçiler için geniş ve lüks dairelerin yanı sıra mağazalar, restoranlar, kafeler, turistik bir otel ve muazzam bir sinema olan Kino International'ı içerecek şekilde tasarlandı.

89 metre (292 ft) olan cadde genişliğinde ve yaklaşık 2 kilometre (1,2 mi) uzunluğunda, Sovyetler Birliği'nin sosyalist klasisizmi olan düğün pastası tarzında tasarlanmış anıtsal sekiz katlı binalarla kaplıdır. Her iki uçta da Frankfurter Tor ve Strausberger Platz'da Hermann Henselmann tarafından tasarlanan ikiz kuleler bulunmaktadır. Binalar, genellikle Karl Friedrich Schinkel'in geleneksel Berlin motiflerini içeren cephe kaplamalarında farklılık göstermektedir. Binaların çoğu seramiklerle kaplıdır.

Üçüncü Dünya Gençlik ve Öğrenci Festivali vesilesiyle bir Komsomol heyeti tarafından Doğu Almanya hükûmetine hediye edilen anıtsal Stalin heykeli, yeni tasarlanan etkileyici bulvar üzerindeki bir yere geçici olarak yerleştirildikten sonra 3 Ağustos 1951'de resmen açıldı. Heykel, Destalinizasyon sürecinde gizli bir operasyonla kaldırıldığı 1961 yılına kadar orada kaldı.

17 Haziran 1953'te Stalinallee, genç devletin varlığını tehlikeye atan bir işçi ayaklanmasının merkezi haline geldi. İnşaatçılar ve inşaat işçileri komünist hükûmete karşı gösteri yaparak ulusal bir ayaklanmaya yol açtı. İsyan, Sovyet tankları ve birlikleriyle bastırıldı ve 125 kişinin ölümüyle sonuçlandı. Daha sonra cadde, komünist hükûmetin gücünü ve ihtişamını sergilemek için binlerce askerin yanı sıra tanklar ve diğer askeri araçların da yer aldığı Doğu Almanya'nın yıllık 1 Mayıs geçit töreni için kullanıldı.

De-Stalinizasyon, 1961'in sonlarında sokağın Marksizmin kurucusunun adıyla yeniden adlandırılmasına yol açtı. Doğu Avrupa komünizminin 1989/1990'da çöküşünden bu yana, sokağın adının savaş öncesi Große Frankfurter Straße olarak yeniden adlandırılması periyodik olarak tartışıldı, ancak şu ana kadar kesin bir sonuç alınamadı.

Bulvar daha sonra postmodernistlerin beğenisini kazand.; Philip Johnson bunu 'büyük ölçekte gerçek şehir planlaması' olarak tanımlarken, Aldo Rossi onu 'Avrupa'nın son büyük caddesi' olarak nitelendirdi.'[1] Almanya'nın yeniden birleşmesinden bu yana, iki kule de dahil olmak üzere binaların çoğu restore edildi.

Galeri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Ladd, Brian (1998). The Ghosts of Berlin: Confronting German History in the Urban Landscape. Chicago: University of Chicago Press. s. 187. ISBN 978-0-226-46762-7. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karl Marx</span> Almanya doğumlu filozof (1818–1883)

Karl Marx, 19. yüzyılda yaşamış Alman filozof, politik ekonomist ve bilimsel sosyalizmin kurucusu. Bir müddet gazetecilik de yapan Marx, iktisadi ve beşerî konularda eleştirel fikirler ve tespitler ortaya koymuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ludwig Mies van der Rohe</span> Alman mimar (1886 – 1969)

Ludwig Mies van der Rohe kısaca Ludwig Mies, Alman mimar ve tasarımcı.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Duvarı</span> 1961–1989 yılları arasında Doğu Almanya ile Batı Almanyayı ayıran bariyer

Berlin Duvarı, Doğu Almanya vatandaşlarının Batı Almanya'ya kaçmalarını önlemek için Doğu Alman meclisinin kararı ile 13 Ağustos 1961 tarihinde Berlin'de yapımına başlanan 46 km uzunluğundaki duvar. Demokratik Almanya Cumhuriyeti açısından resmî adı Antifaschistischer Schutzwall şeklindeydi.

<span class="mw-page-title-main">Chemnitz</span>

Chemnitz [ˈkɛmnɪts], Almanya'nın Saksonya eyaletine bağlı bir şehir. Eyaletin üçüncü en büyük şehridir. Herhangi bir hükûmet kesimi ya da bir bölgenin parçası olmayan bağımsız bir şehirdir. Chemnitz Teknik Üniversitesi 10.000 civarında öğrenciye sahiptir ve bilimsel yaşamın merkezidir. 10 Mayıs 1953'ten 21 Haziran 1990'a kadar şehrin resmî adı Karl-Marx-Stadt idi.

<span class="mw-page-title-main">Toruń</span>

Toruń, Polonya'nın kuzey kesiminde Vistül Irmağı üstündedir. Haziran 2014 sayımlarına göre şehirde 203.148 kişi yaşamaktadır. Mikolaj Kopernik'in doğum yeri olan bu Orta Çağ şehri, UNESCO Dünya Tarihî Miras Sit Alanı listesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Reichskanzlei</span>

Reichskanzlei, 1871'den 1945'e kadar Alman Reich'ı döneminde Almanya Şansölyeliğinin geleneksel adıydı. 1875'teki Şansölyelik yeri, Berlin'deki Wilhelmstraße'de bulunan Prens Antoni Radziwiłł'nin (1775-1833) eski şehir sarayıydı. Hem saray hem de yeni bir Reich Şansölyesi binası II. Dünya Savaşı sırasında ciddi şekilde hasar gördü ve sonra yıkıldı. Günümüzde Almanya Şansölyelik ofisine genellikle Kanzleramt ya da daha resmi olarak Bundeskanzleramt adı verilir. İkincisi, 2001 yılında tamamlanan Şansölye Ofisinin yeni yer adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kaiserdamm</span>

Kaiserdamm (Türkçe anlamı: İmparator caddesi) Berlin'in Charlottenburg ve Westend semtlerinden geçen ve Almanya İmparatoru II. Wilhelm'ın isteğiyle kurulan büyük ve görkemli cadde. 1 Kasım 2006'da cadde yüz yaşına girdi.

<span class="mw-page-title-main">Pariser Platz</span>

Pariser Platz, Almanya'nın başkenti Berlin'de Unter den Linden caddesi sonunda Brandenburg Kapısı yanında yer alan meydan. Şehrin odak noktalarından biri olan meydan, Prusya kuvvetlerinin 1814 yılında Fransız başkenti Paris'i işgalinin anısına bu ismi almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Unter den Linden</span>

Unter den Linden Almanya başkenti Berlin'in Mitte ilçesinde bir bulvar. Adını, caddenin ortasından geçen yaya yolunun iki yanında bulunan ıhlamur ağaçlarından almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Berliner Fernsehturm</span>

Fernsehturm, Berlin'in şehir merkezinde bir televizyon kulesidir. Alexanderplatz meydanına çok yakındır. Doğu Almanya yönetimi, 1965-1969 yılları arasında inşa edilen kulenin Berlin'in sembolü haline gelmesini amaçlamıştır. Günümüzde de şehrin sembolü olarak görülen kule, şehir merkezi ve bazı banliyölerden görülebilmektedir. Kule, 368 metrelik uzunluğuyla, Almanya'daki en uzun yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Friedrichstraße</span> Berlinde bir cadde

Friedrichstraße, Berlin'in merkezindeki başlıca kültür ve alışveriş caddelerinden biridir. Eski Mitte'nin kuzey bölgesinden Kreuzberg'deki Hallesches Tor'a doğru uzanır. Kuzey-güney eksenindeki cadde, doğu-batı eksenindeki Leipziger Straße ve Unter den Linden gibi önemli caddelerle kesişerek kavşaklar oluşturmaktadır. Adını, Prusya kralı I. Friedrich'den almıştır. U6 U-Bahn metro hattı caddenin altından geçmektedir. Soğuk Savaş döneminde cadde, Berlin Duvarı tarafından ikiye bölünmüş ve geçiş noktası Checkpoint Charlie de cadde üzerinde yer almaktadır.

Tiergarten Berlin'in merkezinde yer alan Mitte ilçesinde bulunan bir semt. İçinde bulunan ve semtle aynı adı taşıyan parkıyla ünlüdür. Semt, Almanya'nın yeniden birleşmesi öncesi Batı Berlin'in bir parçasıydı. 2001 Berlin İdarî Reformundan önce Tiergarten şu anki Tiergarten Bezirkini de içine alan ilçenin de adıydı.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Metrosu</span>

Berlin U-Bahn, Almanya'nın başkenti Berlin'deki hızlı bir metrodur ve şehrin toplu ulaşım sisteminin önemli bir parçasıdır. Bir banliyö tren hatları ağı ve daha çok şehrin doğu kesimlerinde çalışan bir tramvay ağı olan S-Bahn ile birlikte, başkentin ana ulaşım aracı olarak hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Welthauptstadt Germania</span>

52°31′00″K 13°23′20″D

<span class="mw-page-title-main">Moses Hess</span>

Moses (Moshe) Hess, Alman-Fransız-Yahudi filozof, sosyalist ve İşçi Siyonizmi'nin kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hitler'in Münih'teki apartman dairesi</span>

Adolf Hitler'in Münih'teki apartman dairesi, 1920'de Münih'te kurulan Nazi Partisi'nin doğum yeri ve başkenti olan Alman kenti Münih'teki Prinzregentenplatz 16'da bulunan, Adolf Hitler'in sahip olduğu bir apartmandı.

<span class="mw-page-title-main">Alle</span> İki taraftan ağaç hattı olan düz ve geniş yol

Alle, geleneksel olarak ağaçlar ya da büyük çalılar hattı olan geniş ve düz bir cadde ya da yoldur. Çoğu durumda, bir caddeye dikilmiş olan ağaçlar, cadde boyunca düzgün bir görünüm verecek şekilde düzenlenir ve aynı tür veya kültivarlardan seçilirler. Terim, parklar ve peyzaj bahçelerine dikilmiş caddelerin yanı sıra, Québec'deki Grande Allée ve Berlin'deki Karl-Marx-Allee gibi bulvarlar ve anıtsal yollar için de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Rotes Rathaus</span> Berlin belediye binası

Rotes Rathaus Berlin, Mitte semtinde Alexanderplatz yakınlarındaki Rathausstraße üzerinde yer alan belediye binasıdır. Berlin eyaletini yöneten belediye başkanı ve hükûmetine ev sahipliği yapar. Simgesel yapının adı, kırmızı tuğlalı cephe tasarımından gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Karl Marx Anıtı</span> Chemnitzte heykel

Karl Marx Anıtı, Almanya'nın Chemnitz kentinde bulunan 7,10 m uzunluğunda, stilize edilmiş bir Karl Marx başıdır. Heykel, taban platformuyla birlikte 13 metre ve yaklaşık 40 ton ağırlığındadır. Anıtın hemen arkasındaki bir duvarda, "Bütün ülkelerin işçileri, birleşin!" ifadesi Almanca, İngilizce, Fransızca ve Rusça olmak üzere dört dilde yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Stalin Heykeli (Berlin)</span>

Stalin heykeli, Sovyet lideri Joseph Stalin'in bronz bir tasviriydi. Bir Komsomol heyeti, heykeli 1951'de Üçüncü Dünya Gençlik ve Öğrenci Festivali vesilesiyle Doğu Berlin hükûmetine sunmuştu. Anıt, o zamanlar Berlin'in Friedrichshain semtinde inşa edilmekte olan yeni tasarlanmış ve etkileyici bulvar Stalinallee'deki bir konuma geçici olarak yerleştirildikten sonra 3 Ağustos 1951'de resmen adandı. Stalin'in anıtları, De-Stalinizasyon döneminde Sovyetler Birliği ve Doğu Almanya da dahil olmak üzere diğer ilişkili ülkelerin liderleri tarafından bulundukları yerlerden kaldırıldı. Berlin'de heykel ve Stalinallee'yi gösteren tüm sokak tabelaları bir gece gizli bir operasyonla alelacele kaldırıldı ve caddenin adı Karl-Marx-Allee ve Frankfurter Allee olarak değiştirildi. Bronz heykel parçalandı ve parçalar geri dönüştürüldü.