
Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

Kızıl. Rusya’da, Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti. Kızıl, pek çok Türki dilde ve Ana-Türki dilinde olduğu gibi Tuvaca'da da “kırmızı” anlamına gelir. Kentin nüfusu: 104.105 (2002) iken 110.000 (2010) olmuştur.
Abakan, Rusya Federasyonu'na bağlı özerk bir cumhuriyet olan Hakasya'nın başkentidir. Nüfusu — 163,400 (2009). Şehir alanı — 112,38 kilometrekaredir.

Ilgaz dağları, Batı Karadeniz Bölgesi'nin en yüksek dağ kütlesidir. Kastamonu-Çankırı yolunun 1.875 m'lik bir geçitle aştığı Ilgaz dağı doğu-kuzeydoğu, batı-kuzey batı doğrultusunda 50 km uzunluğunda oval bir kütle oluşturur. En yüksek zirvesi Batı Karadeniz'in en yüksek zirvesi de olan Büyükhacat tepesi 2587 m, ikinci zirvesi Küçükhacat tepesi ise 2546 m yüksekliktedir.
Hakasça veya Hakas Türkçesi Hakas Türklerinin dili. çağdaş Türk yazı dillerinden Sibirya kesiminde konuşulup yazılan kollarından biridir. Hakas eski Kırgız devletinin ismidir. Hakas Türkleri tarafından konuşulmaktadır. Hakaslar Hakasya adı verilen ülkede yaşamakta olup, Güney Sibirya bölgesindedir. Hakas Cumhuriyeti veya Hakasya, Rusya'da yer alır. Hakasların nüfusu 78,500 olup, bunun 60,168 kadarı Hakasça konuşmayı bilmektedir.

Biy-Hem ili, Tuva Cumhuriyeti'nde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi Turan şehridir.

Aleksandr Darjay (3 Kasım 1944; Sug Aksı, Süt göl ilçesi, Çağdaş Tuva edebiyatında önemli bir yeri olan çok sayıda eserlere imza atmış roman, öykü ve oyun yazarıdır, şairdir. Tıva Edebiyatı'nın belkemiğidir. Tuva kişisi olarak yakından tanımıştır. Eserlerinde Tuva'daki yaşamı ve toplumsal sorunları ele almış insanı insan çevre ilişkisi içinde yansıtmıştır. Vatansever bir şair, yazardır. Rusya Federasyonu Kültür Ansiklopedisinde Rusya'nın en önemli insanları arasında geçer.

Stepan Maynagaşev, Hakas kökenli Türkologdur. Rus İmparatorluğunda etnograf, Hakasça'nın edebi dilinin oluşturucusu, Hakas alfabesinin kurucusu, toplumcu, halkçı siyasi aktivisttir.
Pıdırah — Rusya'da Hakas Cumhuriyetinde Taştıp rayonunda bir köy. Yönetim merkezi Pıdırah (Butrah) köy beldesidir.
Karagay — Rusya'da Hakas Cumhuriyetinde Taştıp rayonunda bir köy. Yönetim merkezi Pıdırah (Butrah) köy beldesidir. Taştıp köyüne 18 km uzaklıktadır. En yakın demiryolu durağı Abaza — 43 km. Nüfus- 91 kişi, hepsi — Hakas Türkleri (01.01.2004). Kuruluş — 1680. Karagay'da ilkokul, kütüphane bulunmaktadır.
Yılanlık — Rusya'da Hakas Cumhuriyetinde Taştıp rayonunda bir köy. Yönetim merkezi Pıdırah (Butrah) köy beldesidir. Taştıp köyüne 11 km uzaklıktadır. En yakın demiryolu durağı Abaza — 36 km. Nüfus- 164 kişi, hepsi — Hakas Türkleri (01.01.2004). Kuruluş — 1700. Karagay'da ilkokul, kütüphane, köy kulübü bulunmaktadır.

Taştıp — Rusya'ya bağlı özerk cumhuriyet Hakasyada Taştıp aymağının yönetim merkezi olan köy. Aynı adı taşıyan Taştıp özeninin yanıbaşındadır.

Altay aymağı — Rusya Hakasya Cumhuriyetinde ilçe düzeyinde idari birim.
Alaş yaylası dağı - Tuva Cumhuriyeti'nin Bay Tayga kojununda bir dağ.
Biçe Möngün Tayga, Tuva Cumhuriyeti'nin Möngün Tayga bölgesi ile Moğolistannın kuzeyinde Tandı dağları silsilesinde bir sınır dağ sırtı.
Çabaş dağı, Tuva Cumhuriyeti'nin Sütgöl bölgesi kuzeyinde ile Hakasyanın güneydoğusunda dağ.
Kurttug Şivi veya Kurtluk Şibi, Tuva Cumhuriyeti'nin Biğkem bölgesi kuzeyinde Krasnoyarsk krayı sınırında dağ.
Öök veya Eğik, Tuva Cumhuriyeti'nin Biğkem bölgesi kuzeyinde dağ.

Ergek Targak Tayga Dağları, Batı Sayanlar ve Doğu Sayanlar kavşağındaki dağ silsilesi.

Tastıp veya Taştıp Belediyesi — Hakas Cumhuriyeti'nde Tas tıp aymağına bağlı kırsal yerleşim durumunda bir belediye idari birimidir.