İçeriğe atla

Karekin Pastırmacıyan

Karekin Pastırmacıyan
Գարեգին Փաստրմաճեան
Meclis-i Mebûsan
3. Dönem Mebusu
Görev süresi
17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912
Seçim bölgesi1908Erzurum
Ermenistan'ın ABD büyükelçisi
Görev süresi
1918-1920
Yerine geldiğiMakam yeni oluşturuldu
Yerine gelenMakam kaldırıldı
Kişisel bilgiler
Doğum 09 Şubat 1872(1872-02-09)
Erzurum, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 23 Mart 1923 (51 yaşında)
Cenevre, İsviçre
Vatandaşlığı Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu
Ermenistan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti
Milliyeti Osmanlı Ermenisi
Bitirdiği okul Sanasaryan Koleji

Pastırmacıyan Karekin Efendi ya da Armen Karo (ErmeniceԳարեգին Պասդրմաճեան Garegin Basdırmacıyan; 9 Şubat 1872 - 23 Mart 1923), Ermeni Devrimci Federasyonu (Taşnak) liderlerinden, 1896 Osmanlı Bankası Baskını elebaşı, 1908-1912 dönemi Meclis-i Mebûsan Erzurum mebusu, Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin ABD elçisidir.

Karekin Pastırmacıyan Efendi 1872 yılında Erzurum'da doğdu. Babası Harutün Pastırmacıyan, dedesi ise Haçadur Efendi'ydi. 1894 yılında Fransa'daki Nancy Üniversitesinde Ziraat mühendisliği bölümünde okudu. O sıra Ermeni Devrimci Federasyonu'na katıldı. 1895 yılında Zeytun Ermeni isyanlarına katılmak için Osmanlı Devleti'ne geri döndü. O dönemde kendine gerilla adı olarak Armen Karo adını aldı. 1896 yılında Hayig Tirâkyan'la birlikte Osmanlı Bankası Baskını'nı planladı. Baskın sırasında Papken Süni ölünce baskının liderliğini üstlendi. Rusya ve Fransa'nın arabuluculuğuyla baskın sona erdi ve yargılanmadan serbest bırakılarak eylemci arkadaşlarıyla birlikte Marsilya'ya getirildi. Fransa Hükûmeti bu kişilerin Fransa'da kalmalarına izin vermeyince İsviçre'ye gitti. 1900 yılında Cenevre Üniversitesi'nde doktorasını tamamladı ve Tiflis'e gitti.

24 Temmuz 1908 tarihinde İkinci Meşrutiyet'in ilanı üzerine Erzurum'daki Taşnaklı Ermeniler Pastırmacıyan'a telgraf çekerek yeni kurulan 1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nda Erzurum'u temsil etmesini istediler. 4 yıl İstanbul'da bu görevi yaptıktan sonra tekrar Doğu Anadolu Bölgesi'ne geri döndü. 1914 yılının Ağustos ayında Erzurum'da toplanan Ermeni Kongresi'ne katıldı. I. Dünya Savaşı'nın başlaması üzerine diğer Taşnaklı arkadaşlarıyla birlikte Rusya'nın yanında Osmanlı Devleti'ne karşı Ermeni Gönüllü Tugayları'nı örgütledi. 1915 yazında Van Ermeni İsyanı'na katıldı.

Karekin Pastırmacıyan 1918 yılında yeni kurulan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin ABD elçisi tayin edildi. 1923 yılında Cenevre'deyken kalp hastalığından öldü.[1]

Kaynakça

  1. ^ "Time Dergisi vefat ilanı". 24 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Gönüllü Tugayları</span>

Ermeni Gönüllü Tugayları veya Ermeni gönüllü kolordu Rus Kafkas ordusunda I. Dünya Savaşı sırasında kurulan Ermeni taburlarıdır. Çoğunluk bu birimlerin Orta Doğu tiyatro I. Dünya Savaşı bu birimlerin kökenli çeşitlenir de askeri faaliyetleri desteklemektedir. Bu birimler Osmanlı Ermenilerden oluşmakta hatta Osmanlı Temsilcileri Meclisi üyesi Karekin Pastırmacıyan gibi komutanları vardır. General Andranik Toros Ozanyan Rus gönüllü birliklerin genel komutanı idi. Bu askerlerin nereden geldikleri tartışma konusudur. Ermeni kaynakları yüzbinleri bulan bu askerlerin dünyanın değişik ülkelerinden geldiklerini söylemektedir. Osmanlı kaynakları bu askerlerin Osmanlıda ayaklanan Ermeni nüfusundan oluştuğunu savunmaktadır. Pastırmacıyan Karekin Efendi ve Hamparsum Boyacıyan ın varlıkları Osmanlı tarihçileri arasında kendi görüşlerine destek olarak ortaya atılmakta.

<span class="mw-page-title-main">Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi</span>

Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi, 1908 Osmanlı genel seçimleri ile Meclis-i Mebûsan'a seçilen mebusların tam listesidir. 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912 tarihleri arasında görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Andranik Ozanyan</span> Ermeni gerilla ve siyasetçi (1865-1927)

Andranik Toros Ozanyan veya Antranig Paşa veya Voyvoda Antranik, Osmanlı Ermenisi gerilla lideri, Rus Ordusunda Ermeni gönüllülerinden oluşan birliklerden birinin komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Devrimci Federasyonu</span> Ermenistan’da bir siyasi parti

Ermeni Devrimci Federasyonu, Ermeni siyasi partisi. Ermenistan'ın bağımsızlığını sağlamak amacıyla 1890'da kuruldu. Hâlen gerek Ermenistan Cumhuriyeti'nde gerek diasporadaki Ermeniler arasında aktif bir siyasi partidir. Doğu Ermenice adıyla Daşnaktsutyun olan örgütün adı Türkçeye Batı Ermenice'den bir takım ses değişikliklerinden sonra Taşnaksutyun olarak geçmiştir ve kısaca Taşnak adıyla da bilinir. Ermenicede Federasyon anlamına gelir; çünkü örgüt özellikle Rusya'daki Ermeni örgütleri başta olmak üzere birçok örgütün birleşmesinden oluştuğundan bu adın verilmesi uygun görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Ulusal Hareketi</span>

Ermeni Ulusal Hareketi, 1780 Zeytun İsyanı ile başlayarak 1984 yılına kadar süren dönemdeki "Ermeni ulusal kurtuluş hareketi" olarak da bilinen Ermeni milliyetçiliğini savunan Ermenilerin tarihte kurulmuş olan Ermeni devletlerinin kapsadığı bölgelerde, Doğu Anadolu Bölgesi ve Kafkasya'da, yeniden bir Ermeni devleti kurma amacı doğrultusunda düzenlenen faaliyetlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Aram Manukyan</span>

Aram Manukyan ya da Sarkis Hovanesyan, Ermeni siyasetçi ve Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nın ilk İçişleri Bakanı.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Bankası Baskını</span>

1896 Osmanlı Bankası Baskını, İstanbul'daki Osmanlı Bankası merkez şubesinin 26 Ağustos 1896 günü bir grup Ermeni Devrimci Federasyonu üyesi Ermeni tarafından ele geçirilmesi eylemidir.

<span class="mw-page-title-main">Nemesis Operasyonu</span>

Nemesis Operasyonu, Ermeni Devrimci Federasyonu tarafından Ermeni Kırımı'ndaki rollerinden ötürü bir dizi eski Osmanlı siyasi ve askeri liderinin yanında Eylül Günleri ile suçlanan Azeri siyasetçilere de karşı 1920 ve 1922 arasında gerçekleştirilmiş bir dizi suikastten oluşan bir gizli operasyondur. Şahan Natali ve Karekin Pastırmacıyan, operasyonun başındakilerdir. Operasyon adını Yunan mitolojisindeki intikam tanrıçası Nemesis'ten almıştır.

Sadettin Paşa, Osmanlı paşası. Defterdarlı Mehmet Şükrü Efendi'nin oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Batı Ermenistan</span> Tarihsel iddiaların olduğu bir bölge

Batı Ermenistan, Ermenilerin tarihî ana vatanının bir parçası olan ve günümüzde Türkiye'nin doğusunda kalan bir bölgedir. Bizans Ermenistanı olarak da anılan Batı Ermenistan, MS 387'de Büyük Ermenistan'ın Bizans İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu arasında bölünmesinden sonra ortaya çıkmıştır.

Garo aşağıdaki anlamlara gelebilir:

Karekin aşağıdaki anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Hayig Tirâkyan</span>

Hayig Tirâkyan veya Tiryakiyan, Osmanlı Ermeni ziraat mühendisi ve siyasetçi. Trabzon doğumludur.

<span class="mw-page-title-main">Bedros Hallaçyan</span>

Bedros Hallaçyan Efendi,, Osmanlı Ermeni siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Onnik Tertsakyan</span> Ermeni siyasetçi

Onnik Tertsakyan Vinniyan, Osmanlı Ermeni siyasetçi ve Meclis-i Mebûsan üyesi. Ermeni Kırımı sırasında öldürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Kegam Dergarabedyan</span>

Kegam Dergarabedyan Efendi, Osmanlı Ermeni siyasetçi ve yazar.

Osmanlı Ermenileri listesi, kayda değer Osmanlı Ermenilerinin bir kısmını listelemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Agop Kazazyan Paşa</span> Ermeni kökenli Osmanlı maliyeci ve siyasetçi

Agop Ohannes Kazazyan Paşa, Ermeni kökenli Osmanlı maliyeci ve siyasetçi.

Heyet-i Ayan Üyeleri, Osmanlı Devleti'nin Meşrutiyet sistemi içinde bir Senato veya bir Üst Kamara benzeri bir kurum olan Meclis-i Mebûsan ile birlikte Meclis-i Umumî'yi meydana getiren ve 23 Aralık 1876 tarihli Kanûn-ı Esâsî'ye (Anayasa) göre kurulmuş Meclis-i Âyan üyelerinin tam listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Papken Süni</span> Ermeni isyancı

Bedros Pariyan, daha çok Papken Süni başka adı ile bilinir, Ermeni ulusal hareketinde önemli bir figür, Ermeni Devrimci Federasyonu üyesi ve Karekin Pastırmacıyan ile birlikte 1896 Osmanlı Bankası Baskını lideriydi.