İçeriğe atla

Kardeş Ocağı

Kardeş Ocağı
Kuruluş1909
Kuruluş yeriLefkoşa

Kardeş Ocağı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde faaliyet gösteren bir sivil toplum örgütü. Lefkoşa'daki ilk sivil toplum örgütüdür ve Kıbrıslı Türklerin tarihinde rol oynamıştır.[1][2] Başkanlığını Orbay Kılıç yapmaktadır.[1][3]

Tarihi

İngiliz yönetimi döneminde, 1909 yılında kurulmuştur.[1][2] Kurulduğu günden beri Kıbrıslı Türklerin tarihinde önemli bir rol oynamıştır. Kurulduğu ilk tarihte adada hakimiyet süren İngiliz yönetimine karşı adada geliştirilen fikirlerin tartışıldığı yer olur. Her konuda fikrin tartışıldığı ve sonucunda kararların alındığı yer haline gelir.[2] Bu dönemde "Senato" olarak adlandırılır.

Kardeş Ocağı'nın kurulmasına giden süreç, adanın 1878 yılında 92.800 lira karşılığında İngilizlere kiralanması ile başlar. Ada kiralandıktan sonra yaklaşık 300 yıllık Osmanlı-Türk hakimiyeti sona erer. Bunun sonucunda da adadaki Türk kimliği arka plana itilmeye başlanır.[2] Adanın ileri gelen Türkleri sorunların konuşulacağı bir yerin mevcudiyetini amaçlamaktadır. Bu amaçla, İrik Derviş Efendi'nin de gayretleriyle İtimad Kıraathanesi kurulur. Varlığını uzun süre devam ettiremeyen bu oluşum bir süre sonra kapanır.[2]

Atatürk Meydanı'nda, Kıraathane-i Osmani (Osmanlı Kıraathanesi) kurulur. Bu oluşumun kurulmasında Beliğ Paşa etkin rol oynar. Bu oluşumun amacı, Türk halkının hakkını savunmaktır. Bu dönemde, aralarında topladıkları paralar ile 25 Aralık 1891 yılında ilk Türk gazetesi olan Zaman'ı çıkarırlar.[2] Bir süre varlığını sürdüren Kıraathane ve Gazete, ekonomik sebeplerle kapanmak zorunda kalır.[2]

Osmanlı İmparatorluğu'nda II. Meşrutiyet'in ilanı, adada da birtakım fikirlerin oluşmasında etkili olur. Bu süreçte, cemaatin ileri gelenleri, bugünkü İslam Bankası'nın hemen yanındaki bir binada Terakki Kulübü'nü kurarlar. Lefkoşa'da o dönemde mevcut iki görüş vardır: Birisi İngiliz hakimiyetinin Evkaf siyaseti destekçisi; diğeri ise karşıt. Terakki Kulübü'nü kuranlar, İngiliz Evkaf siyaseti destekçisidir; bu nedenle, İngiliz Evkaf siyaseti karşıtları Hürriyet adı altında başka bir kulüp kurarlar.[2]

Kıbrıs Kadısı Numan Efendi, cemaatin görüş ayrılığının halka zarar vereceğini, bu nedenle ortak bir paydada buluşulması gerektiğini ifade eden açıklamalarda bulunur. Bu açıklamalar, iki kulübün birleşmesinde etkili olur ve 1909 yılına gelindiğinde bu iki kulüp Hürriyet ve Terakki adı altında birleşir ve Kardeş Ocağı'nın temelleri atılmış olur.[2] 23 Temmuz 1909'da Hürriyet ve Terakki Kulübü açılır.[2]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Fellahoğlu, Kardeş Ocağı'nı kabul etti". Kıbrıs Postası. 1 Haziran 2013. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2019. 
  2. ^ a b c d e f g h i j Siber, Sibel (20 Ocak 2013). "Tarihi Bir Kulüp İle Geçmişe Uzanmak". Haber Kıbrıs. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2019. 
  3. ^ "Kardeş Ocağı başkanı Orbay Kılıç oldu". Kıbrıs Postası. 24 Ocak 2016. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fazıl Küçük</span> Kıbrıs Türklerinin önderi ve Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı

Fazıl Küçük, Kıbrıs Türkü siyasetçi, gazeteci ve köşe yazarı. 1959 sonunda Kıbrıs Türkleri ile Kıbrıs Rumlarının ortak kurduğu Kıbrıs Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı yardımcısı. Kıbrıs Türklerinin, Rauf Denktaş'tan önceki önderi.

<span class="mw-page-title-main">Kâmil Paşa</span> 204. Osmanlı sadrazamı

Kıbrıslı Mehmet Kâmil Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde 4 kez sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lefkoşa</span> Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve Kıbrıs Cumhuriyetinin başkenti

Lefkoşa, Kıbrıs adasının ortasında yer alan, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin başkenti. Kıbrıs'ın en kalabalık kenti ve en önemli kültür, sanayi, ticaret ve ulaşım merkezidir. Lefkoşa, 35°10' kuzey, 33°21' doğuda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Lefkoşa</span> Lefkoşanın KKTC denetimindeki kuzey bölgesi

Kuzey Lefkoşa, Lefkoşa şehrinin Kuzey Kıbrıs kısmında kalan ve ülkeye başkentlik yapan bölümüdür. Lefkoşa Türk Belediyesi tarafından yönetilen şehrin belediye başkanı Mehmet Harmancı'dır. Ayrıca Lefkoşa ilçesinin şehir merkezi konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Yeniboğaziçi</span>

Yeniboğaziçi veya Aysergi, Kıbrıs'ın doğusunda bir kasaba. Fiilî olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Gazimağusa ilçesine bağlı iki muhtarlıktan oluşan bir beldedir.

Osman Nuri Örek, Kıbrıs Türkü siyasetçi, hukukçu, yazar ve akademisyen. Kıbrıs Türk Federe Devleti'nin 1978'de başbakanlık görevini yürüttü.

Lefkoşa Türk Belediyesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Lefkoşa sınırlarının belediye işlerini yürüten devlet kuruluşu. 16 Haziran 1958 tarihinde kurulan kuruluşun ilk başkanı Tahsin S. Gözmen, günümüzdeki başkanı ise Mehmet Harmancı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ersin Tatar</span> 5. KKTC cumhurbaşkanı

Ersin Tatar, Kıbrıslı Türk iktisatçı, siyasetçi ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanı. 22 Mayıs 2019'dan 23 Ekim 2020'ye Kadar Tatar Hükümeti'nde Başbakanlık görevini üstlendi. 2018-2020 yılları arasında Ulusal Birlik Partisi Genel Başkanlığı görevini yürütmüştür. Bundan önce 2009-2013 yılları arasında Maliye Bakanı olarak görev aldı. 2020 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı seçimine Ulusal Birlik Partisinin adayı olarak katılmış ve 18 Ekim 2020 tarihinde yapılan ikinci tur seçiminde cumhurbaşkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Akıncı</span> 4. KKTC cumhurbaşkanı

Mustafa Akıncı, Kıbrıs Türkü siyasetçi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin 4. Cumhurbaşkanı. 2015'ten 2020'ye kadar cumhurbaşkanlığı görevini yaptı. 2015 cumhurbaşkanlığı seçiminde %60,6 oy oranıyla ikinci turda Cumhurbaşkanı seçilen Akıncı, Cumhurbaşkanlığı süresince Nikos Anastasiadis'le görüşerek Kıbrıs sorununa iki toplumlu, iki bölgeli bir federasyon çerçevesinde çözüm bulmaya çalıştı, çözüm süreci 2017 yılında çöktü. 2020 seçimine bağımsız aday olarak katılmış ve seçimi ikinci turda kaybetmiştir. Son seçimden sonra aktif siyaseti bıraktığını açıklamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Vakıflar İdaresi</span>

Kıbrıs Vakıflar İdaresi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde vakıfları denetleme ve çalışmalarını tetkik ile yükümlü idare. Genel müdürlüğünü Prof. Dr. Mustafa Tümer yapmaktadır.

Beliğ Paşa, 1851 yılında Kıbrıs'ın Malatya köyünde doğan Kıbrıslı girişimcidir. Soyu, Kıbrıs'ta Osmanlı yönetimi ile birlikte İslamiyet'i kabul eden Venedikli Kont Hugo ile Malatya taraflarında ikamet eden iki aileye dayanır. Lefkoşa'daki ilk modern sinema salonunun banisidir. Önemli bir kültür ve devlet adamı olan Beliğ Paşa, çocukluk yıllarında Mısır'a göç eder. Öğrenimini Kahire'de Fransızca olarak sürdürürken III. Napolyon'un karısı Eugénie de Montijo'nun dikkatini çeker ve Fransa'ya götürülür. Sorbonne Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi görür.

Lefkoşa Türk Hanımları Cemiyet-i Hayriyesi ya da bazı kaynaklarda kısaltılmış olan adıyla Lefkoşa Hanımlar Cemiyeti, Kıbrıs Türk toplumunun ilk kadın örgütüdür. Dernek, 1931 yılında aktivist Ulviye Mithat liderliğinde Lefkoşa'da kuruldu.

Ziyai Efendi, Kıbrıs müftüsü.

<span class="mw-page-title-main">Dükkânlar Önü Camii</span> Lefkoşadaki bir cami

Dükkânlar Önü Camii, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) başkenti Kuzey Lefkoşa'nın Karamanzade Mahallesi'nde yer alan bir camidir. Yapı, günümüzde KKTC Milli Arşiv Dairesinde tercümesi bulunan Hicri 1254/Miladi 1838 tarihli vakfiyede, Baf Kapısı civarında Tevfik Camii olarak geçmektedir. Özgün hâli ile günümüze ulaşamayan cami, 1962 yılında bakımsızlıktan yıkılmıştır. Yıkılışından sonra tekrar inşa edilmeyen yapı, Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumlar arasında yaşanan toplumsal çatışmalar neticesinde ayırıcı olarak çekilen yeşil hattın yanından geçmiş olması nedeniyle kaderine terk edilmiştir. 2017 yılında KKTC Vakıflar İdaresi ve TC Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün işbirliği ile hazırlanan restitüsyon-rekonstrüksiyon projeleri ile caminin yeniden inşa çalışmaları başlatılmıştır.

Mehmet Şevket Bodamyalızade, Kıbrıs'lı gazeteci ve siyasetçi. 1905 ve 1911 yıllarında seçilerek Kıbrıs milletvekilliği görevinde bulunmuştur. Lefkoşa Belediyesi'nin ilk Türk başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Samanbahçe</span> Kuzey Lefkoşada geleneksel mahalle

Samanbahçe, yerel olarak Saman Bahça olarak da bilinir, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde, tarihi Suriçi bölgesinde, Girne Kapısı yakınlarında yer alan ve 19 yüzyılda inşa edilmiş bir toplu konut projesidir.

<span class="mw-page-title-main">Saray Hotel</span>

Saray Hotel, Kuzey Lefkoşa, KKTC'de yer alan bir otel.

<span class="mw-page-title-main">İki devletli çözüm (Kıbrıs)</span> Kıbrıs Sorunu için önerilen diplomatik çözüm

İki devletli çözüm, Kıbrıs Sorunu’na yönelik Kıbrıs'ın yeniden birleşmesi için çeşitli önerilerin aksine, Kıbrıs adasının kuzeyde bir Kıbrıs Türk Devleti'ne ve güneyde bir Kıbrıs Rum Devleti'ne bölünmesini ifade etmektedir.

Süleyman Uluçamgil, tam adıyla Süleyman Ali Uluçamgil, Kıbrıs Türkü şairdir.

Sadık Gardiyanoğlu, Kıbrıslı Türk mimar ve siyasetçi. 23 Ocak 2022 tarihinde gerçekleşen Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti genel seçimlerinde Cumhuriyet Meclisi'nde milletvekilli seçilmiştir. 11 Ağustos 2021'den beridir KKTC'nin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.