Ön Bulgarlar veya Protobulgarlar, asıl kitlesini Ogur kitlelerinin oluşturduğu, 7. yüzyılda Karadeniz'in kuzeyi ile daha sonra İdil Nehri ve Tuna nehri bölgelerinde de yaşamış, Türkçe konuşan, yarı göçebe Türk kökenli bir halk. Sabir, Uz, Hazar v.b diğer Türk kökenli halklardan kalıntıları da içlerinde barındırmakla birlikte, bazı Fin-Ugor boylarının da Ön Bulgarların içinde yer aldığı bilinmektedir. Ayrıca aralarında Sarmat ve Alan kökenli kitlelerin de var olduğu düşünülmekte. İdil Tatarları ve Çuvaşlar, Ön Bulgarların ya da İdil Ön Bulgarlarınının soyundan gelen torunlarıdır.
I. Boris ya da Boris-Mihail, 852-889 yılları arasında hüküm süren Tuna Bulgar Devleti'nin ve Ön Bulgarların ilk Hristiyan hanı. Hristiyanlığa geçtiğinde "Mihail" adını aldı.
Büyük Bulgar Hanlığı, Latince: Patria Onoguria ), adlarıyla da bilinen, Onogur Ön Bulgarlarının Göktürklerin yıkılması ve Avarların zayıflamasıyla batı Pontus-Hazar bozkırında oluşturduğu 7. yüzyıldan kalma Göçebe bir imparatorluktur.
Birinci Bulgar İmparatorluğu, Ön Bulgarların 681'de bugünkü Balkan bölgesinde Asparuh komutasında kurdukları devlettir. Devlet bugünkü Bulgaristan, Arnavutluk, Bosna, Hırvatistan, Yunanistan, Macaristan, Kosova, Kuzey Makedonya, Moldova, Karadağ, Romanya, Sırbistan, Slovakya, Türkiye ve Ukrayna topraklarını içine alan yaklaşık Türkiye kadar bir toprak büyüklüğü olan (750.000 km²) topraklarda kurulmuştur.
Krum Han, 803 öncesi - 13 Nisan 814 tarihleri arasında hüküm süren Tuna Bulgar Devleti hanı.
Tervel, 700-721 yılları arasında hüküm süren Tuna Bulgar Devleti hanı. Asparuh'un oğludur ve onun ölmesi üzerine han olmuştur. 717-718 yıllarındaki Arapların İstanbul Kuşatması'nda Araplara karşı başarı kazandığı için, Avrupa'nın kurtarıcısı unvanıyla anılmıştır.
Telets, 762-765 yılları arasında hüküm süren Tuna Bulgar Devleti hanı. Telets Han, 3 yıl iktidarda kalmasına karşın, Ugayin sülalesinden tahta geçen ilk hükümdar olmuştur.
Теlerig, 768-777 yılları arasında hüküm süren Tuna Bulgar Devleti hanı.
Omurtag, 814–831 yılları arasında hüküm süren Birinci Bulgar İmparatorluğu Hanı.
Malamir, 831–836 yılları arasında hüküm süren Tuna Bulgar Devleti hanı. Malamir adı, Slav kökenlidir.
I. Presyan, 836-852 yılları arasında hüküm süren Tuna Bulgar Devleti hanı. I. Presyan'ın ile Tuna Bulgar Devleti'nin Hristiyanlık öncesi dönemi kapanmıştır.
I. Petr, 927-969 yılları arasında hüküm süren Tuna Bulgar Devleti çarı.
Kırım, Doğu Avrupa'da, Karadeniz'in kuzey kıyısında yer alan ve Karadeniz ile Azak Denizi tarafından çevrelenen Ukrayna’da bulunan bir yarımada. Ukrayna'nın Herson Oblastı'nın güneyinde ve Rusya'nın Kuban bölgesinin batısında bulunmaktadır. Perekop Kıstağı ile Herson Oblastı'na bağlanmaktadır ve Kerç Boğazı ile Kuban'dan ayrılmaktadır.
Krum hanedanlığı, Bulgaristan Hanı Krum (803-814) tarafından kurulan ve 803 ve 991 yılları arasında Birinci Bulgar İmparatorluğu'nun hükümdarlarını temsil eden kraliyet ve daha sonra imparatorluk ailesini ifade eder. Bulgar tarihinin, en büyük toprak genişliğine ulaştı ve altın kültür ve edebiyat çağını tetiklemiştir. Kral Simeon'un döneminde Altın Çağlarını yaşamışlardır.
Ongal Muharebesi 680 yazında, Romanya'nın Tulça ili, Peuce Adası yakınlarındaki Tuna Deltası ve çevresinde belirtilmemiş bir yer olan Ongal bölgesinde gerçekleşmiş muharebedir. Kısa bir süre önce Balkanlar'ı işgal eden Ön Bulgarlar ile sonunda savaşı kaybeden Bizans İmparatorluğu arasında gerçekleşen bu muharebe, Birinci Bulgar İmparatorluğu'nun kurulması için çok önemlidir.
Sabin ya da Savin, 765-766 yılları arasında hüküm süren Vokil sülalesine mensup Tuna Bulgar Devleti hanı.
Pagan, 767-768 yılları arasında hüküm süren Vokil sülalesine mensup Tuna Bulgar Devleti hanı.
Kormesiy, 721-738 yılları arasında hüküm süren Dulo sülalesine mensup Tuna Bulgar Devleti hanı.
Vineh, 756-761 yılları arasında hüküm süren Vokil sülalesine mensup Tuna Bulgar Devleti hanı.
Markellai Muharebesi 792'de VI. Konstantinos liderliğindeki Bizans İmparatorluğu'nun güçleri ile Kardam yönetimindeki Birinci Bulgar İmparatorluğu'nun güçleri arasındaki muharebedir. Bizanslılar bozguna uğratıldı ve Konstantinopolis'e çekilmek zorunda kaldılar. Çatışma, Bulgaristan'ın güneydoğusundaki modern Karnobat kasabası yakınlarındaki Marcellae'de (Markellai) 756'da daha önceki bir savaşla aynı yerde gerçekleşti.
