İçeriğe atla

Kardak

Kardak
Ίμια
Imia
Harita
Coğrafya
Türkiye üzerinde Kardak Ίμια Imia
Kardak Ίμια Imia
Kardak
Ίμια
Imia
Koordinatlar37°03′K 27°09′D / 37.050°K 27.150°D / 37.050; 27.150
DeniziEge Denizi
Ada sayısı2
Yüzölçümü&0000000000000000.4000000,4 km2
Siyasi
ÜlkeHukuki:
 Türkiye
 Yunanistan Gayri Hukuki
Demografi
Nüfus&İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi..İfade hatası: Tanınmayan "iss" kelimesi.Issız

Kardak (Yunanca: Ίμια, Imia), Ege Denizi'nde Kalolimni Kayalığı'nın 5 km doğusunda, Muğla ilinin 7 km batısında bulunur.[1] Kayalıkların toplam alanı 40 dönüm kadardır. Halk dilinde İkizce veya Limnia (Yunanca) diye de adlandırılır.

II. Dünya Savaşı öncesi koşullar çerçevesinde müzakere edilen 4 Ocak 1932 tarihli Türk-İtalyan Sözleşmesi ile bölgenin güneyinde egemenlik düzenlemeleri yapılmış ve bu amaçla çekilen hattın kuzeyde üzerinde hiçbir tartışma olmayan hatla birleştiği ifade edilmiştir. Kardak Kayalıkları da içeren bu bölgeyle ilgili düzenlemeler ise 28 Aralık 1932'de hazırlanan bir metinde ele alınmıştır ve burada Kardak Kayalıkları açıkça İtalyan (sonra Yunan) tarafında görülmektedir (aşağıdaki haritada "G" bayraklı ada). Ancak bu metnin resmi olarak yürürlüğe girip girmediği tartışmalıdır ve Türkiye, Kardak Kayalıkları'nın aslında hiçbir zaman devredilmediği tezini de bu metnin bağlayıcı bir belge olmadığı iddiasına dayandırmaktadır. Nihayetinde 1923'teki Lozan Antlaşması'nın İtalya'ya devredilen adacıkları tanımlamak için kullandığı "bağlı adacıklar" ifadesinin içeriği 1932'de doldurulmaya çalışılmış, II. Dünya Savaşı'nı takiben imzalanan Paris Antlaşması'yla da ismen sayılan adalar ve "bitişik adacıkları" Yunanistan'a devredilmiştir. Bu durumda Türkiye ile Yunanistan arasında tartışma konusu olan da Lozan Antlaşması'nın "bağlı", Paris Antlaşması'nın da "bitişik" olarak nitelediği adacık (ve kayalıkların) hangi coğrafi formasyonları (ve özellikle de Kardak Kayalıkları'nı) içerip içermediğidir.

Ocak 1996'da Yunanistan ile Türkiye arasında, bir Türk gemisinin karaya oturması sonucu meydana gelen olaylar yüzünden iki ülke savaşın eşiğine geldi. Bu olay Kardak Krizi diye adlandırılmaktadır.

Geçmiş

1996 yılında savaşın eşiğine gelmesiyle birlikte Ankara kırmızı alarma geçmişti. Tansu Çiller kayalıklara SAT (Su Altı Taarruz) ve SAS (Su Altı Savunma) komandolarının gitmesini istemişti. SAT komandoları denizden taarruza geçip kayalıklara Türk bayrağını dikmiştir.

Kardak Krizi

Kardak Krizi (Yunanca: Κρίση των Ιμίων) Ocak 1996'da Yunanistan ile Türkiye arasında Türk bandıralı bir geminin Kardak Kayalıkları'nda karaya oturması sonucu Türk ve Yunan kurtarma ekipleri arasında anlaşmazlık çıkınca patlayan krizdir ve iki ülkeyi savaşın eşiğine getirmiştir.

Figen Akat isimli Türk gemisi 25 Aralık 1995 tarihinde Ege Denizi'ndeki Kardak Kayalıkları'nda karaya oturdu. Bu olaydan sonra Yunanistan, deniz kazasının kendi kara sularında olduğunu ileri sürdü. Türkiye ise söz konusu adaların kendisine ait olduğunu belirtti.

Yunanistan ordusu, bir süre sonra doğudaki adacığa asker çıkarıp bayrak dikti. Bunun üzerine iki ülkenin deniz kuvvetleri, adanın çevresinde konuşlandı.

Dönemin başbakanı Tansu Çiller; "O bayrak iner, o asker gider." diyerek Türk Silahlı Kuvvetlerinin savaşa hazır olduğunu belirtti ve 30 Ocak 1996 gecesi adaya asker çıkarılmasını istedi. Türk SAT ve SAS komandoları, Doğu Kardak'ı kuşatmış olan Yunan donanmasının arasından geçerek hemen yandaki ikinci adaya (Batı Kardak) gece operasyonu ile çıkıp Türk bayrağını diktiler. Daha sonra Bill Clinton'un telefonu ve Amerikan delegesi Richard Holbrooke ile NATO Genel Sekreteri Javier Solana girişimleriyle tansiyon düşürülmüş ve kriz öncesi duruma dönülmüştür. Çıkan krizde Yunan helikopterinin düşmesi sonucu üç Yunan subayı öldü.

Kaynakça

  1. ^ Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ege Adaları</span> Yunanistan yarımadası ile Anadolu yarımadası arasında bulunan 3000e yakın ada ve kayacık

Yunanistan yarımadası ile Anadolu yarımadası arasında bulunan ve toplam alanı 23.000 kilometrekare kadar olan 3000'e yakın ada ve adacığa Ege Adaları adı verilir. Ege denizindeki adalar, yüz ölçümleri çok farklı ve sayıları çok fazla olmasına rağmen yine de gruplara ayrılabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Tansu Çiller</span> 22. Türkiye başbakanı

Tansu Çiller, Türk ekonomist, akademisyen, siyasetçi ve 22. Türkiye Başbakanı. Başbakanlık görevini 1993-1996 yılları arasında sürdüren Çiller, Türkiye siyasi tarihindeki ilk ve tek kadın başbakandır. 1993-2002 yılları arasında Doğru Yol Partisi genel başkanlığı görevini yürütmüştür. 1996-1997 yılları arasında Başbakan yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lozan Antlaşması</span> İsviçrenin Lozan şehrinde Türkiye ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan barış antlaşması

Lozan Antlaşması, 24 Temmuz 1923 tarihinde İsviçre'nin Lozan şehrinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileriyle Britanya İmparatorluğu, Fransız Cumhuriyeti, İtalya Krallığı, Japon İmparatorluğu, Yunanistan Krallığı, Romanya Krallığı ve Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (Yugoslavya) temsilcileri tarafından, Leman Gölü kıyısındaki Beau-Rivage Palace'ta imzalanmış bir barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türk Silahlı Kuvvetleri</span> Türkiye Cumhuriyetinin askerî gücü

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı Türk vatanını savunmakla görevli askerî kuvvettir. Görevi caydırıcılık sağlayacak şekilde askerî gücün muhafazasını ve güçlendirilmesini sağlamak, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla yurt dışında verilen görevleri yapmak ve uluslararası barışın sağlanmasına yardımcı olmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Turgutreis</span> Muğla ilinin Bodrum ilçesine bağlı bir mahalle

Turgutreis, Ege Bölgesi'nde Muğla'nın Bodrum ilçesinin bir mahallesidir.

<span class="mw-page-title-main">On İki Ada</span> Ege Denizinde bir grup adaya verilen isim

On İki Ada, Menteşe Adaları veya Dodekanez, Adalar Denizi'nde bulunan bir grup adaya verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Kardak Krizi</span> 1996da Kardakta karaya oturan Türk bandıralı bir gemiye yardım eden Türk ve Yunan kurtarma ekipleri arasında çıkan anlaşmazlıkla başlayan diplomatik ve askeri kriz

Kardak Krizi, 25 Aralık 1995 tarihinde Yunanistan ile Türkiye arasında Figen Akat isimli Türk bandıralı kargo gemisinin Kardak Kayalıkları'nda karaya oturması sonucu Türk ve Yunan kurtarma ekipleri arasında çıkan anlaşmazlık sonucu patlayan diplomatik ve askerî krizdir. İki ülkeyi savaşın eşiğine getirmiştir. Olayı 20 Ocak 1996 tarihinde ilk kez Yunan Gramma gazetesi kamuoyuna duyurmuştur. Olaylardan yaklaşık on yıl sonra ikinci bir kriz Yunan balıkçılarının bölgeye yaklaşmasıyla ortaya çıktı.

Ege Adaları'nın silahlandırılması, 1923 yılında imzalanan Lozan Antlaşması ve 1947 yılında imzalanan Paris Antlaşması gereğince Yunanistan tarafından Limni, Semadirek ve Doğu Ege Adaları ile On İki Ada'da (Stompalya, Rodos, Kalki, Skarpanto, Kasos, Piskopis, Misiros, Kalimnos, Leros, Patmos, Lipsos, Sömbeki, İstanköy ve bağlantısı olan adalar ile Kolluk Kuvvetleri dışında silahlı kuvvet bulundurulmaması ve tahkimat yapılmaması hükme bağlandı.

<span class="mw-page-title-main">Su Altı Taarruz Komutanlığı</span> Türk Deniz Kuvvetlerine bağlı elit birlik

Su Altı Taarruz Komutanlığı (SAT), Türk Deniz Kuvvetleri personeli olan subay ve astsubayların arasından seçilen, üstün yetenekli askerlerden oluşan, Türkiye'nin deniz komando birliğidir. Türk Deniz Kuvvetleri Harekât Başkanlığına bağlıdır. Karargâhı Beykoz'un Anadolukavağı semtinde bulunan Keçilik Koyu'ndadır.

<span class="mw-page-title-main">Çoban Adası</span>

Kaşot veya Çoban Adası Ege Denizi'nin güney ucundaki son ada. 2001 yılı sayımlarına göre nüfusu 990. Türkiye Lozan Antlaşması'nda bu adaları İtalya'ya bırakmışsa da sonradan İtalya 14 büyük ada ve bunların küçük adacıklarını Yunanistan'a devretmiştir.

<span class="mw-page-title-main">1932 Türkiye-İtalya Sözleşmesi</span>

İtalya ile Türkiye arasında 1932'de imzalanan bir sözleşme, Ege Denizi'nde bir toprak anlaşmazlığını çözmüştür.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul iline bağlı adalar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İstanbul, kuzeyde Karadeniz, güneyde Marmara Denizi ile sınırlandırılmış; iki farklı denize kıyısı olan bir ildir. İstanbul Boğazı da, ili kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda kabaca ikiye bölmektedir. Coğrafyasını büyük ölçüde suyun biçimlendirdiği şehir, irili ufaklı pek çok adaya sahiptir. Bu adaların pek çoğu, yerleşime olanak vermeyecek derece küçük, çorak ve kayalıktır.

<span class="mw-page-title-main">Perejil Adası</span> Fasın Akdeniz kıyılarının 200 metre açıklarında yer alan bir kayalık ada

Perejil Adası, Cebelitarık boğazında, Fas'ın Akdeniz kıyılarının 200 metre açıklarında yer alan kayalık bir ada. Ada üzerinde İspanya ve Fas egemenlik iddiasında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karayer Adaları</span>

Karayer Adaları, Tavşan Adaları, Eşek Adaları ya da Merkep Adaları; 5 ada ve kayalıklardan oluşan Çanakkale Boğazı Boğazönü adalarına bağlı ada grubudur. Ada grubu sıklıkla grubun en büyük adası olan Tavşan Adası'nın adıyla Tavşan Adaları olarak anılmaktadır. Antik çağlarda ise Kalidne ismi ile anılırdı. Kıyadan 7 km açıkta bulunan adalar, güneyde Bozcaada'ya, doğuda Çanakkale'nin Ezine ilçesinin kıyılarına, kuzeyde ise Gökçeada'ya komşudur. Batısında ise bir yunan adası olan Limni'ye komşudur. Adalar Çanakkale Boğazı'nın çıkışında yer alır ve bilinen kalıcı insan yerleşimi yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Ege sorunu</span> Türkiye ile Yunanistan arasındaki anlaşmazlıklar bütünü

Ege sorunu veya Ege ihtilafı, Ege Denizi bölgesindeki egemenlik ve ilgili haklar konusunda Yunanistan ile Türkiye arasında birbiriyle ilişkili bir dizi anlaşmazlık. Bu tür çatışmalar, 1970'lerden beri Yunan-Türk ilişkilerini güçlü bir şekilde etkiledi ve iki kez 1987 ve 1996'nın başlarında, askeri çatışmanın patlak vermesine neden olabilecek krizlere yol açtı. Ege'deki sorunlar birkaç kategoriye ayrılır:

<span class="mw-page-title-main">Ali Türkşen</span> Türk asker ve siyasetçi

Ali Türkşen Türk asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Plati Kayalığı</span>

Plati, Ege Denizi'nde, On İki Ada'dan biri olan Kalimnos'un güneydoğusunda, Keçi Adası'na 500 metre uzakta bulunan ve Yunanistan tarafından yönetilen küçük bir adacık. 2011 Yunanistan nüfus sayımına göre adada 2 kişi yaşamaktadır. Adada ayrıca 2006 yılında inşa edilmiş küçük bir şapel yer alır. 2001 yılında bir yerleşim bölgesi olarak Kalimnos Belediyesi tarafından kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kelemez</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

Kelemez, Kilimli ya da Kalimnos, Yunanistan'ın Güney Ege bölgesinde bulunan bir ada ve belediyedir. Ada, Ege Denizi'nin güneydoğusunda yer almakta olup On İki Ada'nın bir parçasıdır. Yüzölçümü 134,5 km² olan belediyenin nüfusu 2011 yılı itibarı ile 16.179'dur.

Bu maddede 1996 yılında Türkiye'de görevdeki siyasi kurumlar ve kişiler, yaşanan olaylar, doğan ve ölen kişiler yer alır.