İçeriğe atla

Karayip Ortak Pazarı

Karayipler Topluluğu bayrağı.
Karayipler Topluluğu üyesi devletler.

Karayip Ortak Pazarı (Caribbean Community - CARICOM), Karayipler bölgesindeki ülkeler arasında işbirliği ve entegrasyonu arttırmayı hedefleyen, 1973 yılında kurulan uluslararası örgüt. Örgütün merkezi Guyana'nın başkenti Georgetown'da bulunmaktadır.

Tarihçe

CARICOM, 15 yıllık müzakerelerin ardından 4 Temmuz 1973'te Chaguaramas Antlaşması ile kurulan örgüt, aynı yılın 1 Ağustos'u itibarıyla yürürlüğe girmiştir. Antlaşmaya imza atan ilk dört ülke Trinidad ve Tobago, Jamaika, Barbados ve Guyana olmuştur. Örgütün önceli olan CARIFTA (Karayip Serbest Ticaret Bölgesi) 1968'den 1974'e kadar faaliyet göstermiştir. Kuruluşun ilk yılının ardından yedi ülke ve Montserrat'ta örgüte dâhil oldu. 1984'te Bahamalar, 1999 Surinam ve 2002'de güncel olarak son ülke olarak Haiti örgüte üye oldu. 2001 yılında hükûmet başkanları, Karayipler Topluluğu'nu kuran yeni bir Chaguaramas (Trinidad ve Tobago) Antlaşması imzaladı. 23 Şubat 2010'dan beri bu, çok daha büyük olan Latin Amerika ve Karayip Devletleri Topluluğu'nun (CELAC) bir parçası olmuştur.

Üyeler

CARICOM üyeleri
Statü İsim Katılım tarihi Not
Tam üye Antigua ve Barbuda Antigua ve Barbuda4 Temmuz 1974
Bahamalar Bahamalar4 Temmuz 1983 Gümrük Birliği içerisinde değil
Barbados Barbados1 Ağustos 1973 Dört kurucu üyeden biri
Belize Belize1 Mayıs 1974
Dominika Dominika
Grenada Grenada
Guyana Guyana1 Ağustos 1973 Dört kurucu üyeden biri
Haiti Haiti2 Temmuz 2002 4 Temmuz 1998'te geçici üye
Jamaika Jamaika1 Ağustos 1973 Dört kurucu üyeden biri
Montserrat Montserrat1 Mayıs 1974 Britanya denizaşırı bölgesi
Saint Kitts ve Nevis Saint Kitts ve Nevis26 Temmuz 1974 Saint Christopher-Nevis-Anguilla olarak katıldı
Saint Lucia Saint Lucia1 Mayıs 1974
Saint Vincent ve Grenadinler Saint Vincent ve Grenadinler1 Mayıs 1974
Surinam Surinam4 Temmuz 1995
Trinidad ve Tobago Trinidad ve Tobago1 Ağustos 1973 Dört kurucu üyeden biri
İlişkili üyeler Anguilla AnguillaTemmuz 1999 Britanya denizaşırı bölgesi
Bermuda Bermuda2 Temmuz 2003
Britanya Virjin Adaları Britanya Virjin AdalarıTemmuz 1991
Cayman Adaları Cayman Adaları16 Mayıs 2002
Turks ve Caicos Adaları Turks ve Caicos AdalarıTemmuz 1991
Gözlemci Aruba ArubaHollanda Krallığı kurucu ülkesi
Kolombiya Kolombiya
Curaçao CuraçaoHollanda Krallığı kurucu ülkesi
Dominik Cumhuriyeti Dominik Cumhuriyeti
Meksika Meksika
Porto Riko Porto RikoUnincorporated territory of the United States
Sint Maarten Sint MaartenHollanda Krallığı kurucu ülkesi
Venezuela Venezuela

Genel sekreterler

Karayip Ortak Pazarı'nın kuruluşundan bu yana görev alan genel sekreterler:

Görev süresiGenel sekreterÜye ülke
1973–1974William Demas Trinidad ve Tobago
1974–1977Sir Alister McIntyre Grenada
1977–1978Joseph Tyndall (geçici) Guyana
1978–1983Kurleigh King Barbados
1983–1992Roderick Rainford Jamaika
1992–2010Edwin W. Carrington Trinidad ve Tobago
2010–2011Lolita Applewhaite (geçici) Barbados
2011–2021Irwin LaRocque Dominika
2021–...Carla Barnett Belize

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Grenada</span> Atlas Okyanusunda yer alan bir ada devleti

Grenada, Karayip Denizi'nde, doğusunda Atlas Okyanusu yer alan ada ülkelerinden biridir. Grenada adası ile Grenadinler ada grubundan oluşur. Trinidad ve Tobago'nun kuzeyindedir. Grenada adasının uzunluğu 20 km'den biraz fazladır. Ülke, İngiliz Milletler Topluluğu üyesidir. Grenada Kralı III. Charles'tır

<span class="mw-page-title-main">Saint Lucia</span> Karayiplerde bir ada ülkesi

Saint Lucia, Batı Hint Adaları da denilen Karayipler'de Küçük Antiller'in bir parçası konumunda olan ve coğrafi açıdan Orta Amerika'ya dâhil edilen ada ülkesi. İngiliz Milletler Topluluğuna bağlı bir ülke olan Saint Lucia, Karayip Denizi ile Atlas Okyanusu arasında, Trinidad ve Tobago'nun kuzeyinde yer alır. Ülkenin başkenti Castries'dir. Ülkenin Kralı III. Charles’tır.

<span class="mw-page-title-main">Trinidad ve Tobago</span> Karayiplerde bir ada ülkesi

Trinidad ve Tobago, Karayipler'de yer alan, Trinidad ve Tobago adlı iki farklı adadan oluşan ülke. Ülkenin para birimi Trinidad ve Tobago dolarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Antiller</span> Karayip denizindeki Batı Hint Adalarını oluşturan adalar topluluğu parçası

Küçük Antiller, Karayip denizinde bulunan, Büyük Antiller ve Lucayan Adaları ile birlikte Batı Hint Adalarını oluşturan adalar topluluğudur.

<span class="mw-page-title-main">Dolar</span> başlıca ABD, Kanada ve Avustralyanın para birimi

Dolar, 100 sente denk para birimi. ABD, Kanada, Avustralya ile Güney Amerika, Pasifik, Karayipler, güneydoğu Asya ve Afrika'daki bazı ülkelerin resmî para birimidir.

Latin Amerika Serbest Ticaret Birliği Latin Amerika serbest ticaret bölgesi antlaşması ile kurulan uluslararası entegrasyon örgütüdür. 18 Şubat 1960'ta Montevideo Antlaşması ile kurulmuştur. Kurucu üyeler Arjantin, Brezilya, Uruguay, Paraguay, Meksika, Şili ve Peru'dur. LAFTA'ya sonradan Kolombiya ve Ekvador (1961), Venezuela (1966) ve Bolivya katılmıştır. Küba'nın LAFTA'ya katılma başvurusu ise reddedilmiştir. Montevideo Anlaşması'nda bölgede Avrupa Ekonomik Topluluğuna benzer bir ortak pazar oluşturulması hedeflenmesine karşın, ekonomik ve siyasi açıdan birbirine benzemeyen ülkelerden oluşan LAFTA bu hedefine ulaşamamıştır. LAFTA bünyesinde 1973 yılında kurulması gereken serbest ticaret bölgesi için gerekli adımlar atılamayınca STB'nin nihaileştirme süresi 1980'e uzatılmış, ancak yine sonuç alınamadığı için başarısız olan LAFTA girişimi yerini İkinci Montevideo Anlaşması ile Latin Amerika Entegrasyon Birliği: ALADI'ye bırakmıştır.

<span class="mw-page-title-main">CONCACAF</span> Kuzey ve Orta Amerika ile Karayipler Futbol Konfederasyonu

CONCACAF Kuzey ve Orta Amerika ile Karayipler Futbol Konfederasyonu'na verilen isimdir. 1961 yılında kurulan kuruluş bölgesindeki millî maçlar dışında, CONCACAF Altın Kupa ve CONCACAF Şampiyonlar Ligi organizasyonlarını da düzenler.

<span class="mw-page-title-main">Port of Spain</span> Trinidad ve Tobagonun başkenti

Port of Spain ya da resmî kullanımıyla City of Port of Spain, Karayipler ada ülkesi Trinidad ve Tobago'nun başkentidir.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan Devletleri Örgütü</span> Amerika kıtasındaki devletlerin uluslararası örgütü

Amerikan Devletleri Örgütü genel merkezi Washington, Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan bölgesel bir uluslararası kuruluştur. Üyeleri Amerika kıtasında toprağı bulunan 35 bağımsız ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Montserrat</span> Karayiplerde Birleşik Krallıka bağlı bir ada

Montserrat, Kuzey Amerika'da Antiller bölgesinde Birleşik Krallık'a bağlı bir ada. Adadaki volkan hareketleri canlılığını koruduğu için, zaman zaman volkanik depremler ve lav akıntıları yaşanmakta ve bölge halkı bundan etkilenmektedir.

Ortak pazar, ürün düzenlemeleri ve üretim faktörleri üzerine birtakım ortak politikalarla dolaşım serbestliği getirilmesini sağlayan bir tür gümrük birliğidir. Pazarda ortaklığın amacı, ortak ülkeler arasında anapara, işgücü, mallar ve hizmetin olabildiğince hızlı hareket edebilmesidir. Bu ortaklık iktisat literatüründeki ekonomik entegrasyonun dördüncü aşamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu</span>

Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, Soğuk Savaş döneminde Batı Avrupa ülkelerini birleştirmesi amacıyla kurulmuş, altı üyeli uluslararası bir örgüttü. Bu örgüt Avrupa demokrasisinin temellerinin atılmasında ve günümüz Avrupa Birliği'nin gelişmesinde rol oynamıştır. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu uluslarüstü prensiplere göre oluşturulmuş ilk örgüttür. Topluluğun ilkeleri 9 Mayıs 1950'de, Fransa Dışişleri Bakanı Robert Schuman tarafından Schuman Bildirgesi ile duyurulmuştur.

1973 CONCACAF Şampiyonası, altıncı CONCACAF Şampiyonası'dır. Katılan ülkeler Kuzey Amerika, Orta Amerika ve Karayipler'de bulunan ülkelerdir. 29 Kasım-18 Aralık 1973 tarihleri arasında Haiti'de düzenlenen turnuvadır. Tüm maçlar başkent Port-au-Prince'teki Stade Sylvio Cator'da oynanmıştır. Şampiyonayı kazanan Haiti, futbol tarihinde ilk kez CONCACAF bölgesinden 1974 FIFA Dünya Kupası'na katılma hakkı elde etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Trinidad ve Tobago pasaportu</span>

Trinidad ve Tobago pasaportu, Trinidad ve Tobago vatandaşlarına yurt dışı seyahatleri için verilen belgedir. Normal bir Trinidad ve Tobago pasaportunun geçerlilik süresi 5 yıldır.

<span class="mw-page-title-main">Tobago</span>

Tobago, Trinidad ve Tobago'yu oluşturan ada topluluğundan ana iki adasından biridir ve ülkenin Trinidad'dan sonra ikinci büyük adasıdır. Güney Karayipler'de bulunan ada, Trinidad'ın kuzeydoğusunda ve Grenada'nın ise güneydoğusundadır. Ada "kasırga şeridi" olarak adlandırılan Atlas Okyanusu'ndaki bölgenin dışında yer alır. Eski İngilizce kaynakları arasında yer alan Oxford Sözlüğüne göre, Tobago ismini İngilizce tütün anlamına gelen tobaccodan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Hint Adaları Federasyonu</span> 1958-1962 arasında Karayiplerde kurulmuş Britanya denizaşırı bölgeleri birliği

Batı Hint Adaları Federasyonu, 1958-1962 yılları arasında Karayiplerdeki Britanya Denizaşırı Topraklarına dâhil adalarda hüküm sürmüş kısa ömürlü politik birliktir. Federasyon, Trinidad ve Tobago, Barbados, Jamaika, Rüzgâraltı ve Rüzgârüstü adalarının bir araya gelmesiyle oluşturulmuştu. Başkenti bugün Trinidad ve Tobago'nun da başkenti olan Port of Spain kentiydi. Federasyon fikrinde asıl amaç adaların tek bir ülke halinde Britanya'dan bağımsızlığını ilan etmesiydi ancak bağımsızlık ilanından önce iç politik çekişmeler nedeniyle bu birliktelik çöktü. Neticede federasyon toprakları, hâlen Britanya Denizaşırı Toprakları bünyesinde olan Anguilla, Montserrat, Cayman Adaları ve Turks ve Caicos Adaları haricinde, Antigua ve Barbuda, Barbados, Dominika, Grenada, Jamaika, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler, Trinidad ve Tobago olmak üzere Birleşik Krallık'tan ayrılarak dokuz ayrı bağımsız ülke haline gelmiştir.

Caribbean Airlines Limited, Trinidad ve Tobago'nun devlet havayolu ve bayrak taşıyıcısıdır. Merkezi Piarco House'da bulunan havayolu, Piarco Uluslararası Havalimanı'ndaki tabanından Karayipler, Kuzey Amerika ve Güney Amerika'ya uçuşlar gerçekleştiriyor. Halen Caribbean Airlines 1.700'den fazla kişiyi istihdam etmektedir ve Karayipler'deki en büyük havayolu şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Karayip Devletleri Örgütü</span>

Doğu Karayip Devletleri Örgütü, ekonomik uyum ve entegrasyona, insan haklarının ve yasal hakların korunmasına ve Doğu Karayipler'deki bölgeler ve ülkeler arasında iyi yönetişimin teşvik edilmesine adanmış hükûmetlerarası bir kuruluştur. Aynı zamanda doğal afet durumunda sorumluluğun ve yükümlülüğün dağıtılması rolünü de yerine getirir.

Chaguaramas Antlaşması, halk arasında CARICOM olarak bilinen Karayip Topluluğunu ve Ortak Pazarı'nı kuran antlaşmadır. Antlaşma, 4 Temmuz 1973'te Trinidad ve Tobago'nun bir şehri olan Chaguaramas'ta imzalanmıştır. Antlaşma kurucu üyeler Barbados, Guyana, Jamaika ve Trinidad ve Tobago tarafından imzalanarak 1 Ağustos 1973'te yürürlüğe girdi. Antlaşma, 1 Mayıs 1974'te varlığı sona eren Karayipler Serbest Ticaret Birliği'nin yerine geçerek bölgesel kurumu kurdu. 2001 yılında imzalanan revize edilmiş anlaşma, Karayip Tek Pazarı ve Ekonomisini yarattı.