İçeriğe atla

Karatau Dağları

Koordinatlar: 43°29′03″N 69°04′30″E / 43.484222°K 69.075128°D / 43.484222; 69.075128
Karatau
Қаратау жотасы
Kentau şehri civarındaki dağların görünümü
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik2.176 m (7.139 ft) [1]
Sıradağ zirvesiBessaz
Koordinatlar43°48′38″N 68°39′14″E / 43.810504°K 68.653867°D / 43.810504; 68.653867 [2]
Ölçüleri
Uzunluk420 km (260 mi) KB / GD
Genişlik90 km (56 mi) KD / GB
Coğrafya
Ülke Kazakistan
EyaletTürkistan, Kızılorda, Jambıl
Koordinat aralıkları43°29′03″N 69°04′30″E / 43.484222°K 69.075128°D / 43.484222; 69.075128[2]
SıradağTanrı Dağları
Jeoloji
Dağ türüAlpin Orojenezi
Kayaç türüŞeyl, Kumtaşı, Kireç taşı[1]
Tırmanma
En kolay rotaKentau şehri üzerinden
Kazakistan üzerinde Karatau
Karatau
Karatau
Kazakistan' daki konumu

Karatau (Kazakça: Қаратау жотасы, Rusça: хребет Каратау), Kazakistanın güneyinde yer alan bir sıradağıdır.

Kazakçada Karadağ anlamındadır. Dağlarda fosforit, kurşun ve çinko yatakları vardır.[3]

Coğrafya

Sırtın güneybatısında Siriderya Nehri vadisi, kuzeydoğusunda ise Talas Nehri vadisi yer alır.[4] İdari olarak sırt, Türkistan ve Jambıl Eyaletlerinin topraklarında yer alır. En batı kısmı ise Kızılorda Eyaleti topraklarındadır.[2]

Sıradağlar, Siriderya Nehri'nin hemen kuzeyinde kabaca KB/GD yönünde yaklaşık 420 kilometre (260 mi) boyunca uzanır. Sıradağların kuzeyinde Moyunkum Çölü uzanır. Karatau, Tanrı Dağları'nın en batıdaki uzantısıdır. En yüksek noktası 2176 m ile Bessaz Dağıdır. Ortalama yükseklik 1.000-1.500 m (3.300-4.900 ft) arasındadır. Dağların zirveleri düzlüklerden oluşur ve yamaçları karla beslenen nehirler tarafından kesilir.[3] Sıradağlarda kaynakları olan nehirler arasında; Şabaktı, Kırşabaktı, Üşbas, Bugun ve Asa bulunur.[5]

Türkistan üzerinde Karatau Dağları
Karatau Sıradağları
Karatau Sıradağları
Kızılorda (sol), Türkistan (orta) ve Jambıl (sağ) Eyaletleri

Dünya Mirası Durumu

Bölgede erken Paleolitik Çağ (GÖ 1 milyon) ile Neolitik Çağ (GÖ 6500) arasındaki kültürel evrim aşamalarını gösteren çok sayıda antik arkeolojik alan bulunmaktadır.[6] Bu alanlar 24 Eylül 1998'de Kültür kategorisinde UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesine eklendi.[6]

Doğa Koruma Alanı

Karatau Doğa Koruma Alanı, 2004 yılında sıradağlarında kurulan bir koruma alanı'dır.[7]

Kaynakça

  1. ^ a b Каратау (горн. хребет на Тянь-Шане) 6 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Büyük Sovyet Ansiklopedisi in 30 vols. — Ch. ed. Aleksandr Prohorov. - 3rd ed. - M. Soviet Encyclopedia, 1969-1978. (Rusça)
  2. ^ a b c Google Earth
  3. ^ a b "Qarataū". Encyclopedia Britannica. 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2022. 
  4. ^ Каратау (Karatau) // Kazakistan Ulusal Ansiklopedisi. — Almatı: Kazak Ansiklopedisi, 2005 (Rusça). — Т. Cilt III. — ISBN 9965-9746-4-0. (Cc-by-3.0)
  5. ^ "K-42 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça) 1:1.000.000". 20 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023. 
  6. ^ a b "Paleolithic sites and geomorphology of Karatau mountain range - UNESCO World Heritage Centre". 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  7. ^ Decree of the Government of the Republic of Kazakhstan "On the establishment of the state institution" Karatau State Nature Reserve "of the Committee for Forestry and Hunting of the Ministry of Agriculture of the Republic of Kazakhstan"; 1 March 2004

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Batı Kazakistan (il)</span>

Batı Kazakistan Eyaleti, Kazakistan'da bir eyalettir. Merkezi Oral'dır ve nüfusu 200.000'dir. Rusya'ya sınırı vardır ve Ural Dağları'na yakındır. Ural Nehri Rusya'dan doğar ve eyaletin içinden akarak Hazar Denizi'ne dökülür. Batı Kazakistan kısmen Avrupa'da kısmen Asya'da yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Charyn Millî Parkı</span>

Charyn Ulusal Parkı resmi olarak, Charyn Kanyonu Ulusal Doğa Parkı, Charyn Kanyonu da dahil olmak üzere Charyn Nehri boyunca uzanan bir ulusal parktır. Kanyon, ince tabakalı kırmızı tortul kayaçlarının varlığı nedeniyle ABD'deki Büyük Kanyon'a benzetilir; ancak Charyn daha küçüktür - uzunluğu 50 km civarındadır. Yaklaşık 125.050 hektar alanı ile park Almatı Eyaleti'ndeki Enbekshikazakh, Raiymbek ve Uygur ilçeleri arasında uzanmaktadır. Almatı il merkezinin yaklaşık 200 km doğusunda yer almaktadır. Park, kanyonun jeolojik cazibe merkezlerini, nehir ve çöl sisteminin ekolojik bölgelerini ve çevresindeki arkeolojik alanları korumak için 2004 yılında kurulmuş; park alanda bazı bölümler de rekreasyon için ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alay Sıradağları</span>

Alay veya Alai Sıradağları Kırgızistan'ın batısındaki Tanrı Dağları sıradağlarından Tacikistan'a kadar uzanan bir sıradağdır.Pamir-Alay dağ sisteminin bir parçasıdır. Dağ sırası yaklaşık olarak doğudan batıya doğru uzanır. En yüksek doruğu 5.544 m'ye ulaşan Pik Tandykul'dur. Fergana Vadisi'nin güney sınırını oluşturur, güneyde ise dik bir şekilde Alay Vadisi'ne iner. Sıradağların güney yamaçları, Amu Darya'nın bir kolu olan Kyzylsuu veya Vahş Nehri'ne akar. Sıradağların kuzey yamaçlarını akıtan akarsular Sir Derya'nın kollarıdır ve dağ sırasının kuzeyindeki Fergana Vadisi'ne boşalırlar. 5.051 m'lik Pik Skobeleva, aynı zamanda iyi bilinen bir doruktur. İrkeştam'dan Oş'a giden yollar bu dağlardan geçer.

<span class="mw-page-title-main">Buldırtı Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Buldırtı, Kazakistan'da Batı Kazakistan eyaletinin Sırım, Karatöbe ve Şıngırlav ilçelerinden akan bir nehirdir. Buldırtı, Ural havzasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Asa Nehri</span> Kazakistan ve Kırgızistanda bir nehir

Asa, yukarı kesimlerde Teris, Kırgızistan'da Talas ilinin Kara-Buura ilçesi ve Kazakistan'da Jambıl eyaletinin Jambıl, Jualı, Talas ve Sarısu ilçelerinden akan bir nehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Çarın Nehri</span> İli Nehrinin bir kolu

Çarın (Kazakça: Шарын, Şarın; Rusça: Чарын, Çarın ya da Şarın, orta kesimlerde Kegen, üst kesimlerde Şalkudısu, Kazakistan'da Almatı Eyaletinin Rayımbek ve Uygur ilçelerinden akan bir nehirdir. İli'nin sol koludur. Çarın Milli Parkı içinden akar. İli Nehri, Balkaş Gölü'ne akan en büyük ana arter olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Aris Nehri</span> Kazakistanda bir nehir, Siri Deryanın sağ kolu

Aris, Kazakistan’ın güneyinde Türkistan eyaletinin Tülkibas, Sayram ve Ordabası ilçelerinden akan bir nehirdir. Siriderya'nın sağ koludur.

<span class="mw-page-title-main">Cengiztau</span> Kazakistanda bir sıradağ

Cengiztau Kazakistan'ın Abay Eyaletinde bulunan bir sıradağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bagyrlai Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Bagyrlai, Kazakistan'da Batı Kazakistan Eyaleti'nin Akjayık İlçesi ve Atırav Eyaleti'nin İnder İlçesi'nden akan bir nehirdir. Ural nehrinin sağ kıyısından ayrılır. Nehir bir zamanlar eski Ural deltasının bir koluydu.

<span class="mw-page-title-main">Bugun Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Bugun, Kazakistan'ın güneyinde Türkistan Eyaleti'nin Baydibek ve Otırar ilçelerinden akan bir nehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Kaldygaity Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Kaldygaity, Kazakistan'da Batı Kazakistan Eyaleti'nde Şıngırlav ve Karatöbe ilçelerinden akan bir nehirdir. Kaldygaity Ural havzasında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Ulutau</span> Kazakistanda bir sıradağ

Ulutau, Kazakistan'da, Ulıtav ve Karagandı eyaletlerinde bulunan bir sıradağdır.

<span class="mw-page-title-main">Ayr Dağları</span> Kazakistanda bir sıradağ

Ayr Dağları, Kazakistan'nın Karagandı eyaletinin Karkaralı İlçesi'ne bulunan bir sıradağdır.

<span class="mw-page-title-main">Aksu (Aris)</span> Kazakistanda bir nehir. Aris Nehrinin sol kolu.

Aksu ,Kazakistan'da Türkistan Eyaleti'nde Töle Bi ve Sayram ilçelerinden akan bir nehirdir. Aris Nehri'nin sol koludur.

<span class="mw-page-title-main">Kırşabaktı Nehri</span> Kazakistanda bir nehir, Şabaktı Nehrinin sağ kolu

Kırşabaktı Kazakistanın güneyinde Jambıl Eyaletinin Sarısu İlçesinden akan bir nehirdir. Şabaktı Nehrinin sağ koludur.

<span class="mw-page-title-main">Köşim Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Köşim ya da Kuşum, Kazakistanda, Batı Kazakistan Eyaletinde, Bayterek, Akjayık ve Janakala ilçelerinden akan bir nehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Ugam Dağları</span> Kazakistan ve Özbekistanda bir sıradağı

Ugam Sıradağları, Kazakistan'ın Türkistan Eyaleti ve Özbekistan'ın Taşkent İli'nde bulunan bir sıradağıdır. Batı Tanrı Dağları'nın bir parçasıdır. Sıradağlar kuzeydoğudan güneybatıya uzanır, kuzeydoğuda Talas Ala Dağları ile birleşir, güneybatıda Siriderya vadisine doğru yavaş yavaş düzleşir. Sıradağların toplam uzunluğu yaklaşık 100 kilometre (62 mi)'dir ve en yüksek zirveleri 4.000 metre (13.000 ft)'in üzerindedir. Dağlar Kazakistan ve Özbekistan arasındaki sınırı belirler.

<span class="mw-page-title-main">Kızılkol Gölü</span> Kazakistanda bir göl

Kızılkol, Kazakistan'da Türkistan Eyaleti'nin Sozak ilçesinde bulunan bir göldür.

<span class="mw-page-title-main">Tokrau Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Tokrau, üst kesimlerde, olarak da bilinir, Kazakistan'da Karagandı Eyaleti'nin Aktogay ilçesinden akan bir nehirdir. Balkaş-Alakol Havzası'nda yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Uba Nehri</span> Kazakistanda bir nehir

Uba, Kazakistan'da Doğu Kazakistan eyaletinin Ridder Akimliği, Glubokoye ve Şemonaiha ilçelerinden akan bir nehirdir. İrtiş'in sağ koludur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.