Karasu Çayı (Sinop)

Karasu Çayı
Karasu Çayı'nın Gürleyik kolu üzerinde Tatlıca Şelaleleri

Genel bilgiler
Kaynak	Küre dağları
Ağız	Karadeniz
Ağız rakımı	0 m
Uzunluk	80 km
Debi	4,28 m³/sn^[1]

Karasu Çayı, Sinop ili sınırlarında, Küre Dağları'ndan doğan, Karadeniz'e dökülen akarsu. Uzunluğu 80 km'dir. Sinop'un 8 km batısından Akliman yakınlarından denize dökülür. Sinop'un başlıca içme suyu kaynağıdır.

Karadeniz'in son buzul devrinde 85 m alçaldığından Karasu Çayı yatağını derin kazmıştır. Suları yeterli olmayan yan kolları bu düzene ayak uyduramamış, asılı vadiler oluşturmuştur. Karadeniz'in günümüzdeki seviyesine çıkmasıyla, çay yeniden biriktirme yapmış ve allüvyon tabanlı geniş vadi meydana getirmiştir.^[2]

Karasu Çayı'nın suları orta sert-sert su sınıfında olup, hafif alkalin ve orta derece kirlidir.^[3]

Karasu Çayı vadisinin Karadeniz'den gelen nemli hava yamaçlardan yükselerek yağışlara sebep olur. Erfelek çevresi 1000 mm'den fazla yağış alır.^[4]

Karasu Çayı'nın Gürleyik Deresi kolu, araziyi derine aşındırırken tabaka başlarında merdiven gibi sıralı halde çağlayanlar oluşturmuştur. 28 adet irili ufaklı bu çağlayanlara Tatlıca Şelaleleri adı verilir. Gürleyik, Karasu'nun orta çığırındaki küçük kollarından biridir. 4,5 km uzunluğundadır ve 445 m yükseltisinde Karasu'ya katılmaktadır.^[2]

Karasu Çayı üzerinde sulama ve içme suyu temini amaçlı Erfelek Barajı yapılmıştır.

Kaynakça

^ "SİNOP İL İ 2016 YILI ÇEVRE DURUM RAPORU" (PDF). csb.gov.tr. 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Kasım 2018.
^ ^a ^b UZUN, Yrd.Doç.Dr. Sebahat ve ark. "ERFELEK ÇAĞLAYANLARI, SİNOP". dergipark.gov.tr. 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2018.
^ ERSANLI, Elif TEZEL; ÖZTÜRK, Rıdvan. "Ecological and Statistical Evaluation of Algal Flora and Water Quality of Karasu Stream". dergipark.gov.tr. 22 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2018.
^ ÖZDEMİR, Yrd.Doç.Dr. Nevin. "SİNOP İLİNDE ETKİLİ BİR DOĞAL AFET TÜRÜ: HEYELAN" (PDF). zgefdergi.com. 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2018.

İlgili Araştırma Makaleleri

Karadeniz Bölgesi, ismini Karadeniz'den alan, Sakarya Ovası'nın doğusundan Gürcistan sınırına kadar uzanan Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden biridir. Gürcistan, Doğu Anadolu Bölgesi, İç Anadolu Bölgesi, Marmara Bölgesi ve adını aldığı deniz ile komşudur. Türkiye'deki bölgeler arasında büyüklük bakımından üçüncü sırada yer almaktadır, ayrıca doğu batı genişliği ve yerel saat farkı en fazla olan bölgedir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük ve gelişmiş şehirleri sırasıyla 1.371.274 nüfusuyla Samsun, ardından Trabzon ve Ordu'dur.

Sakarya Nehri Kızılırmak ve Fırat nehirlerinden sonra Türkiye'nin üçüncü en uzun, Kuzeybatı Anadolu'nun ise en büyük akarsuyudur. Nehir, ismini Yunan Mitolojisi'ndeki nehir tanrısı Sangarius'dan almaktadır.

Kocaali, Sakarya ilinin ilçesi, Karadeniz Bölgesi'nin sahilde yer alan en batıdaki yerleşim birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşilırmak</span> Karadeniz Bölgesinde nehir

Yeşilırmak, eskiden İris, Sivas'ın kuzeydoğusundaki Suşehri ilçesi sınırları içindeki Kösedağ eteklerinden doğan ve Samsun'un Çarşamba ilçesinden Karadeniz'e dökülen nehir. Hititler döneminde önemli bir nehir olan Yeşilırmak, Kumeşmaha olarak isimlendirilmiştir. Daha sonrasında, antik dönemde kendisine verilen ad ise İris'ti.

<span class="mw-page-title-main">Asi Nehri</span> Nehir

Asi Nehri, Lübnan'daki Bikâ Vadisi'nin doğu kısmından doğar ve Türkiye'nin Hatay ilinden Akdeniz'e dökülür. Asi Nehri'nin toplam uzunluğu 556 km olup, 366 km Suriye'de, 98 km Türkiye'de, 40 km Lübnan'dadır. 52 km'si Türkiye-Suriye sınırını oluşturur. Antakya ile Akdeniz'e doğal su yolu bağlanmış olan Asi Nehri'nin ortalama su debisi 30 m³/sn dir. Kış mevsimi ile ilkbaharda taşkınlar nedeniyle pek çok su baskını yaşanmıştır.

Hamsilos; Sinop il sınırları içinde, Türkiye'nin en kuzey ucunu oluşturan İnceburun üzerinde bulunan bir koy. Deveci Deresi'nin ağız kısmından karaya doğru 300-400 metrelik deniz girintisidir.

Osmaniye ilinin Düziçi ilçesi Düldül Dağı eteklerinden doğup Aslantaş Barajı ve böylece Ceyhan Nehri'ne dökülen bir çaydır. Sabun Çayı, Düziçi Ovasının büyük bir bölümünü sulamaktadır. Oldukça temiz olan bu suda balık bulunmakta ve çevresinde bol miktarda piknik yapılmaktadır. Su çok temiz kaynaklardan beslenmekte ve Düziçi Ovasının büyük bir bölümünü sulamaktadır. Ama bu sulama yetersiz kalmakta Üreticiler ürünlerini zamanında ve yeterince sulayamadıkları için ekili dikili alanlar her geçen yıl biraz daha azalmaktadır.

D.030 Batı ve Orta Karadeniz'in iç bölgesinde yer alır.

Harşit (Doğankent) Çayı, Gümüşhane ilinin doğu sınırındaki dağlarından doğar. Gümüşhane İl Merkezi, Torul, Kürtün ve Doğankent'i geçip Tirebolu'nun 1,5 km doğusundan Karadeniz'e dökülür.

Kufi Çayı, Büyük Menderes Nehri'nin kollarından biridir. Uzunluğu 98 km, yağış alanı 2015 km²'dir. Yıllık ortalama akım 3368 m/sn, maksimum akım 35644 m/sn'dir. Ortalama yıllık 106.213.248 m³ su taşımaktadır. Çay, Sandıklı ovasının doğu ve kuzeyindeki dağlardan kaynağını almaktadır.

Çekerek Çayı, Yeşilırmak'ın kollarından biri. Sivas Çamlıbel Dağları'ndan doğar, Akdağ'dan gelen dereleri alır. Sulusaray'da ovada akarken Alan Dağı'nı geçtiği yerlerde dar derin vadiler oluşturur. Çorum Çayı'nın katılmasıyla iyice büyür. Kayabaşı Ovası'nda Tokat tarafından gelen Yeşilırmak'ın ana kolu ile birleşerek Yeşilırmak'ı oluşturur. İlkbahar ve sonbaharda taşıdığı su artmakta ve nehir kabarmaktadır.

Anamur Çayı , Mersin ili, Anamur ilçesinde bulunan akarsu. Toros Dağları'ndan yeraltı akarsuyu olarak doğar, 35 km sonra Anamur merkezden Akdeniz'e dökülür.

Bayramdere, Çanakkale ili, Lapseki ilçesi sınırlarında yer alan akarsu. Beyçayırı'nın 2 km kuzeyinde bulunan, 700 m yüksekliğindeki Dumanlı Dağları'ndan, Nusretiye köyü yakınlarından doğar. 89,46 km²'lik havzanın sularını toplar. Havzasının üst kısımlarında KB-GD yönünde, orta ve aşağı çığırda K-G doğrultulu, Yaklaşık olarak L şekilli akış gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Kirmir Çayı</span> Sakarya Nehrinin sağ kolu

Kirmir Çayı, İç Anadolu'da, Ankara'nın KB'sındaki, Sakarya Nehri'nin sağ kolu.

Karasu Deresi (Karadere), İznik Gölü'ne dökülen en büyük akarsudur. 273 km² alanın sularını toplar, ortalama debi 2,4 m³/sn'dir.

Batlama Deresi, Giresun ilinde, Doğu Karadeniz Dağları'ndan doğan, Karadeniz'e dökülen akarsu. Çal Dağı'nın batı kısmındaki Bektaş Yaylası'ndan doğar, Giresun şehir merkezinin batısından denize dökülür.

Madra Çayı, Madra Dağı eteklerinden doğup, Kuzey Ege sularına dökülen akarsu. Balıkesir ile İzmir sınırlarında, Madra Dağı kütlesi üzerinde bulunur. Dağın GB eteklerinden doğduktan kuş uçumu 45 km sonra Altınova sınırlarında, Ege Denizi'ne dökülür. Çay üzerinde 79 m yüksekliğinde, içme ve kullanma suyu temin edilen Madra Barajı bulunur.

Demre Çayı, Antalya'nın batısında, Finike, Kaş ilçeleri arasındaki alanın sularını Akdeniz'e taşıyan akarsu. Demre Ovası'ndan, Demre ilçe merkezi doğusundan denize ulaşır.

<span class="mw-page-title-main">Baraj gölü</span>

Baraj gölü, bir baraj yapısının gerisinde biriken suların oluşturduğu yapay göldür. Küçük yapay göllere gölet denilir.

Bolaman Irmağı, Orta Karadeniz'de, Ordu ili sınırlarında yer alan, Fatsa'nın doğusundan Karadeniz'e dökülen akarsu. Reşadiye-Aybastı sınırında dağların zirvelerinden, yaklaşık 1600 m'den doğar.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.