İçeriğe atla

Karasu Çayı (Asi)

Koordinatlar: 36°15′10.0″K 36°12′13.8″D / 36.252778°K 36.203833°D / 36.252778; 36.203833
Karasu Çayı
Konum
Ülke(ler)Akdeniz
Genel bilgiler
AğızAsi Nehri
Ağız rakımı80 m
Uzunluk122 km
Havza alanı2300 km²
Debi11,15 m³/sn

Karasu Çayı, Kahramanmaraş topraklarından doğan, Amik Ovasında, Asi Nehri ile birleşen akarsu.

İslahiye Ovasındaki yan kolları ile Eymen Ovası drenaj sularını alarak Tahtaköprü Barajına ulaşır. Afrin Çayı ile eski Amik Gölü aynasında konumunda 36°15′10.0″K 36°12′13.8″D / 36.252778°K 36.203833°D / 36.252778; 36.203833 birleşir. 122 km uzunluğundaki akarsu bir kanal vasıtası ile Asi Nehri'ne ulaşır. Akarsu üzerinde Kırıkhan Ovasında 16 yy'dan kalma, altı gözlü, tarihi Dana Ahmetli Köprüsü yer almaktadır.[1]

Akımı uzun yıllar ortalaması 11,15 m³, en yüksek ortalama akım 27,2 m³, en düşük ortalama akım 3,07 m³ olarak ölüçülmüştür. En yüksek anlık akım 1968'de 268 m³ olarak ölçülmüştür. Üzerine baraj yapılmadan önce yaz aylarında kuruyan akarsuyun barajdan sonra yatağında 2–3 m³ kadar can suyu bulunur. 2300 km²'lik havza alanı ile Asi Nehri'nin büyük alt havzalarından biridir. 250 km²'den geniş alana sahip akarsu havzaları, "büyük havza" olarak kabul edilir. Havzanın 132 km²'si (%5,2) Suriye, Halep sınırları içerisindedir.[2]

Karasu Çayı, Halep ili, Afrin ilçesine bağlı sınır köşesinde yer alan yerleşimi Meidane Ekbez'den başlayarak 31 km boyunca Türkiye-Suriye sınırını oluşturur. Akarsuyun talveg çizgisini takip eden sınır, Kaletepe'nin kuzeyinden akarsudan ayrılır.[3]

Karasu Çayı üzerinde Hatay topraklarında sulama amaçlı, toprak dolgu gövdeli Tahtaköprü Barajı yapılmıştır. 50 m yüksekliğindeki baraj 1975 yılında hizmete açılmıştır.[4] Baraj yapıldıktan sonra yaban hayatı için önemli hale gelmiş, kış sayımında 22 türe ait 6.477 kuş tespit edilmiştir.[5]

Kaynakça

  1. ^ "Köprüler". hataykulturturizm.gov.tr/. 17 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2017. 
  2. ^ KARATAŞ, Atilla (2017). "Karasu Çayı Havzasının Hidrografik Planlaması". İstanbul: academia.edu. 29 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2021. 
  3. ^ ATASOY, Ahmet ve ark. "Siyasi Coğrafya Açısından Türkiye (Hatay) – Suriye Sınırı" (PDF). www.mku.edu.tr. 3 Eylül 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2017. 
  4. ^ "TAHTAKÖPRÜ BARAJI". DSİ. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2017. 
  5. ^ "Tahtaköprü Baraj Gölü'ndeki Kuşlar Sayıldı". Milliyet. 4 Şubat 2017. 1 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fırat</span> Türkiyeden başlayıp Basra Körfezine uzanan ırmak

Fırat, Güneybatı Asya'nın en uzun ırmağıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sakarya Nehri</span> Türkiyenin Karadeniz bölgesinde bir ırmak

Sakarya Nehri Kızılırmak ve Fırat nehirlerinden sonra Türkiye'nin üçüncü en uzun, Kuzeybatı Anadolu'nun ise en büyük akarsuyudur. Nehir, ismini Yunan Mitolojisi'ndeki nehir tanrısı Sangarius'dan almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gediz Nehri</span> Türkiyede bir nehir

Gediz Nehri, Anadolu'dan Ege Denizi'ne dökülen Büyük Menderes Nehri'nden sonra ikinci büyük akarsudur.

Tahtaköprü Barajı, Gaziantep'in İslahiye ilçesinde, Karasu Çayı üzerinde, sulama amacı ile 1967-1975 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. 2017-2019 yılları arasında barajda yükseltme çalışması yapılmıştır.

Karasu, aşağıdaki anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Yeşilırmak</span> Karadeniz Bölgesinde nehir

Yeşilırmak, eskiden İris, Sivas'ın kuzeydoğusundaki Suşehri ilçesi sınırları içindeki Kösedağ eteklerinden doğan ve Samsun'un Çarşamba ilçesinden Karadeniz'e dökülen nehir. Hititler döneminde önemli bir nehir olan Yeşilırmak, Kumeşmaha olarak isimlendirilmiştir. Daha sonrasında, antik dönemde kendisine verilen ad ise İris'ti.

<span class="mw-page-title-main">Amik Ovası</span> Hatayda yer alan bir ova

Amik Ovası, Hatay ili sınırları içerisinde Hatay çöküntü alanının ortasında yer alan Türkiye'nin en verimli arazilerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Asi Nehri</span> Nehir

Asi Nehri, Lübnan'daki Bikâ Vadisi'nin doğu kısmından doğar ve Türkiye'nin Hatay ilinden Akdeniz'e dökülür. Asi Nehri'nin toplam uzunluğu 556 km olup, 366 km Suriye'de, 98 km Türkiye'de, 40 km Lübnan'dadır. 52 km'si Türkiye-Suriye sınırını oluşturur. Antakya ile Akdeniz'e doğal su yolu bağlanmış olan Asi Nehri'nin ortalama su debisi 30 m³/sn dir. Kış mevsimi ile ilkbaharda taşkınlar nedeniyle pek çok su baskını yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara coğrafyası</span>

Ankara coğrafyası, Ankara ili İç Anadolu Bölgesi'nin kuzeybatısında, 39° 55' kuzey enlemi ve 32° 50' doğu boylamı koordinatında bulunur. Ankara'nın doğusunda Kırşehir ve Kırıkkale, batısında Eskişehir, kuzeyinde Çankırı bulunur. Ankara Türkiye'nin başkentidir. Ankara'nın nüfusu 5,663 milyondur.

Osmaniye ilinin Düziçi ilçesi Düldül Dağı eteklerinden doğup Aslantaş Barajı ve böylece Ceyhan Nehri'ne dökülen bir çaydır. Sabun Çayı, Düziçi Ovasının büyük bir bölümünü sulamaktadır. Oldukça temiz olan bu suda balık bulunmakta ve çevresinde bol miktarda piknik yapılmaktadır. Su çok temiz kaynaklardan beslenmekte ve Düziçi Ovasının büyük bir bölümünü sulamaktadır. Ama bu sulama yetersiz kalmakta Üreticiler ürünlerini zamanında ve yeterince sulayamadıkları için ekili dikili alanlar her geçen yıl biraz daha azalmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kelkit Çayı</span> Kaynağı Gümüşhanede, Yeşilırmak ile birleşip Karadenize dökülen akarsu

Kelkit Çayı, Yeşilırmak'ın kollarından biridir ve uzunluğu 320 km'dir. Gümüşhane'nin Çimen Dağları'ndan kaynaklanıp Yeşilırmak'a katılıp Karadeniz'e dökülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Köprüçay</span> Akdeniz Bölgesinde nehir

Köprüçay, eskiden Eurimedon, Isparta Sütçüler yakınlarında Toros dağlarından doğan, dar ve derin kanyonlardan geçerek Serik yakınlarında Akdeniz'e dökülün akarsu. Antik zamanlarda adı Eurymedon'dur. Köprü Çayı'n; havza alanı 2.357 km2, yıllık debisi 3065 hm³, uzunluğu 178 km, ağız yüksekliği 0 m (Akdeniz), kaynak rakımı 2.151 m'dir.

<span class="mw-page-title-main">Afrin Çayı</span> Çay

Afrin Çayı, Kilis'in kuzeyinden doğar, Suriye'ye geçer, Hatay'dan yeniden Türkiye topraklarına giren akarsu. Kilis'in batı kısmının sularını Akdeniz'e boşaltır.

<span class="mw-page-title-main">Anamur Çayı</span> Mersinde akarsu

Anamur Çayı , Mersin ili, Anamur ilçesinde bulunan akarsu. Toros Dağları'ndan yeraltı akarsuyu olarak doğar, 35 km sonra Anamur merkezden Akdeniz'e dökülür.

Sınıraşan sular, bir ülkeden doğan başka ülke ile sınır oluşturan veya başka ülkeye akan sınıraşan sulardır. Ülke sınırlarında doğup, yine sınırlar içinde sona eren akarsulara milli/ulusal akarsu denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Engil Çayı</span> Vanda akarsu

Engil (Dönemeç) Çayı, Van ili sınırlarından doğup, Van Gölü'ne GD yönünden dökülen akarsu. Başkale çevresinden İspiriz Dağları (3688 m) ve Norduz Yaylası'ndan kaynaklarını alır. Doğu-batı akışıyla Zernek Barajı'na dökülür, buradan çıktıktan sonra Havasor Ovası'na geçer, Gevaş ilçe merkezinin kuzeyinden Van Gölü'ne dökülür. Akarsuyun adı, Zernek Barajı'ndan önce Hoşap Çayı dır.

Beyazçay , Hatay ili, Altınözü ilçesi sınırlarında, Suriye sınırı bitişiğindeki Asi Nehri'nin kolu olan akarsudur. Kuseyr yaylasının 850 m yüksekliğinden doğan Beyzaçay kuzeye yönelir. 110 m rakımında, Akdeniz'e 54 km kala Asi Nehri'ne dökülür. Antakya merkez Bohşin köyü yakınlarında Türkiye-Suriye sınırında akmakta olan Asi'ye karışır. 234 km2'lik alanın sularını toplar.

Kusyr Platosu, Hatay ili güneyinde, Suriye sınırında yer alan bir platodur. Doğu ve güneyden Suriye toprakları, kuzeyden Amik Ovası, batıdan Akdeniz ve Asi Nehri sınırlandırır. 35° 48′ ile 36° 16′ N enlemleri ve 35° 55′ ile 36° 24′ D boylamları arasındadır. Büyük kısmı Yayladağı ve Altınözü ilçe sınırlarında, az bir kısmı Samandağ ve Antakya ilçe sınırlarındadır.

<span class="mw-page-title-main">Sarısu Çayı</span> Kandırada yer alan bir akarsu havzası ya da bir tatil beldesi, adası

Sarısu Çayı , Kocaeli ili, Kandıra ilçesinde Karadeniz'e dökülen akarsu. Akarsuyun havza alanı 368 km², uzunluğu 137 km, ortalama akımı 3,82 m³/sn'dir.

<span class="mw-page-title-main">Acısu Çayı</span>

Acısu Çayı, Akdeniz'e dökülen Antalya ili akarsuyu. Serik sınırlarında Toroslar üzerindeki Akkayrak Tepe güneyinden, karstik kaynaklardan doğar. Mevsimlik veya sürekli akarsu kollarını alarak Belek'ten denize dökülür.