Karanlık Kanyon - Turkipedia

Karanlık Kanyon

Coğrafya
Konum	Kemaliye, Erzincan, Türkiye
Koordinatlar	39°16′12″K 38°29′51″D / 39.27000°K 38.49750°D / 39.27000; 38.49750
Genel Bilgiler
Uzunluk	25 km (16 mi)
En derin noktası	1.000 m (3.300 ft)

Tür	Kanyon
Sıradağlar	Munzur Dağları
Akarsu	Karasu Nehri
Durum	Dünya Mirası Geçici Listesi
Konum haritası

Karanlık Kanyon, Erzincan ili Kemaliye ilçesinde Munzur Dağları üzerinde Karasu Nehri'nin oluşturduğu kanyondur.

Yaklaşık olarak doğu-batı yönünde uzanan Munzur Dağları, Karasu Nehri tarafından kuzey-güney yönünde boğaz vadiler ile parçalanmıştır. Bu alana Kemaliye Boğazı adı verilir. Boğazın, İliç'in Bağıştaş köyü ile Kemaliye'nin Dutluca köyü arasında kalan kısmı Karanlık Kanyon olarak isimlendirilir.

Karanlık Kanyon, 25 km uzunluk, 1.000 m derinlik, %90 yamaç eğimi ve zaman zaman 10–15 m vadi tabanına sahiptir.^[1]

Karanlık Kanyon'da kaya tırmanışı, kanyoning, tekne gezintileri yapılmaktadır. Türkiye Dağcılık Federasyonu yılda 300 sporcuya arama kurtarma ve dağcılık eğitimi vermektedir.^[2]

Kanyon, Kemaliye kent merkeziyle birlikte 2021 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edildi.^[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ AKPINAR, Yard. Doç. Dr. Erdal. "Doğu Anadolu Bölgesi'nde Alternatif Turizm Merkezi Olmaya Aday Bir İlçe: Kemaliye" (PDF). sbd.aku.edu.tr. 16 Ocak 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2019.
^ "Kemaliye Karanlık Kanyon Eğin Park Turizm Merkezi Ön Fizibilite Raporu" (PDF). kemav.org.tr. 16 Ocak 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2019.
^ "Historic Town of Kemaliye" (İngilizce). UNESCO. 30 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.

Konuyla ilgili yayınlar

Sarp, Hüseyin Özgür (Kasım 2020). Geçmişin Mirasçıları, Geleceğin Mimarları: Kemaliyeli Kültür Karıncaları Kemaliye (Eğin) Gezi Rehberi (Murat Ofset Matbaacılık Sanayi bas.). Topkapı/İstanbul: Kemaliye İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü. s. 84.

İlgili Araştırma Makaleleri

Tunceli, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Bölümü'nde yer alan bir il.

<span class="mw-page-title-main">Erzincan (il)</span> Türkiyenin Doğu Anadolu Bölgesinde bir il

Erzincan, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Yukarı Fırat Bölümü'nde Tarihi İpek Yolu'nun üzerinde yer alır. 2020 nüfus sayımına göre il nüfusu 234.431'dir. Bu nüfusun %81,5'i şehirlerde yaşamaktadır. İlin yüzölçümü 11.815 km²'dir. İlde km²'ye 20 kişi düşmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tunceli</span> Tunceli ilinin merkezi olan şehir

Tunceli, Türkiye'nin Tunceli ilinin merkezi olan şehirdir. Munzur Çayı'nın kıyısında yer almaktadır.

Yahyalı, İç Anadolu Bölgesi'nde Kayseri iline bağlı ilçedir.

Munzur Dağları yahut Mercan sıradağları, Yukarı Fırat bölgesinde, Doğu Anadolu Bölgesi'nin batısındadır. Torosların uzantısı olup kalkerli, dişli kütledir. Yerleşim olarak Tunceli ile Erzincan arasındaki platoda 130 km uzunlukta batıdan doğuya Avcı Dağları'na uzanır. Yüksekliği 3,300 m'yi geçer. Yaşı 5 milyon yıldır. Üzerinde buzul gölleri, meşe ormanları, yabani türde çeşitli hayvanlar, sayısız bitki ve çiçek türleri, akarsular, dereler, yaylalar, alabalık gölleri bulunmaktadır.

Ağın, Elâzığ ilinin 11 ilçesinden birisidir. Ağın, hem nüfus hem de yüzölçümü bakımından Elazığ'ın en küçük ilçesidir. Leblebisi ile ünlüdür.

Kemaliye, eski adıyla Eğin, Erzincan ilinin ilçesidir.

Karasu, Marmara Bölgesi'nde, Sakarya iline bağlı bir ilçedir. Doğusunda Kocaali ilçesi, güneyinde Hendek ilçesi, güneybatısında Ferizli ilçesi, batısında Kaynarca ilçesi ve kuzeyinde de Karadeniz ile çevrilidir. Marmara Bölgesi'nin Batı Karadeniz ile birleştiği yerde, Sakarya'nın kuzeyinde yer alan ilçe toprakları hafif dalgalı alçak alanlardan oluşmuştur. Karadeniz kıyısındaki düzlüklerin gerisinde hafif eğimlerle yükselen alanlar, bu alanların güneyinde de dalgalı düzlükler bulunur. Ancak birkaç yıl içerisinde kıyı bölümlerinin bir kısmına dalgakıran yapılarak akıntı kısmi engellenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ovacık, Tunceli</span> Tuncelinin ilçesi

Ovacık, eskiden Nahîye-i Ovacık, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Tunceli iline bağlı bir ilçedir. 1879'ya kadar Çemişgezek'e bağlı bir nahiyeydi. 2000'li yıllarda Çemişgezek'e sınırı olan Ovacık köyleri Hozat'a bağlanarak iyice ayrılmıştır.

Kanyon, Dünya yüzeyinde nehirlerce oluşturulmuş derin vadilere denir. Türkçeye Frenk dillerden gelen Kanyon adı, kaynağı İspanyolca asıllı olan cañón sözüdür.

Nemrut Dağı, Türkiye'nin Adıyaman ilinde yer alan 2.150 metre yüksekliğinde bir dağdır. Adıyaman'ın Kahta ilçesinde yer alan Nemrut Dağı, Ankar Dağları civarında Toros dağ silsilesinde bulunur. 1987'de UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edilen Nemrut Dağı, 1988 yılında tesis edilen Nemrut Dağı Millî Parkı ile korumaya alınmıştır. Nemrut Dağı Kültür rotası Adıyaman merkezde bulunan Perre Antik Kenti ile başlayıp sonrasında Kahta ilçesinde bulunan Karakuş Tümülüsü, Cendere Köprüsü ve Kanyonu, Komagene Medeniyeti'nin yazlık başkenti olan Arsemia Ören Yeri, Kahta Kalesi, Şeytan Köprüsü ve nihayetinde Nemrut Dağı'nda son bulur.

Munzur Vadisi Millî Parkı, Tunceli ve Ovacık arasında uzanan Munzur Vadisi'nde, 42.000 hektarlık bir alandır. 1971 yılında millî park olarak ilan edilmiştir. Bu bölgenin millî park olarak ilan edilmesinde, başta akarsu kaynakları ve gözeler olmak üzere, zengin doğal veriler, endemik bitki türleri ve yöreye özgü hayvan türleri ile zenginleşen bitki örtüsü ve yaban hayvan varlığıdır.

Akçalı, Erzincan ilinin Kemaliye ilçesine bağlı bir köydür.

Dersim, Türkiye'nin doğu kesiminde tarihi bir bölgenin adıdır.

Karasu Nehri, Erzurum Dumlu Dağı'ndan doğan, Keban yakınlarında Murat nehriyle birleşerek, Fırat nehrini oluşturan akarsu. Keban barajına kadar uzunluğu 460 km'dir.

Valla kanyonu, Kastamonu ili, Pınarbaşı ilçesi, Muratbaşı (Valla) köyü sınırları içinde bulunur. Küre Dağları Millî Parkı içinde yer alan kanyon 800 m derinliği ile Türkiye'nin en derin kanyonları arasındadır. Devrekani Çayı'nın Küre Dağları'nı parçalayarak oluşturduğu kanyondur. Uzunluğu 12 km'dir.

Başpınar, Erzincan ilinin Kemaliye ilçesine bağlı bir köydür.

Tazı Kanyonu, Antalya ilinin Manavgat ilçesi Beşkonak Mahallesi Gaziler köyü içerisinde yer alan bir kanyon vadidir. Köprülü Kanyon Milli Parkı sınırları içerisinde bulunan Tazı Kanyonu, Köprüçay Akarsuyunun vadiyi aşındırması ile oluşmuştur. Kanyonun oluşumunun buzul çağına dayandığı tahmin edilmektedir. Buz kütlelerinin birbirinden ayrılarak erimesi ve büyük bir enerji ile erozyon yaratarak vadilere kendini salması sonucunda, kireçli olmayan bölgelerde kalker kayalarının içlerini oyarak oluşmuştur. Kanyonun uzunluğu 4 km, genişliği 30–50 m, kenar yüksekliği ise 300-400 metredir.

Harmankaya Kanyonu Tabiat Parkı, Bilecik ili, Yenipazar ile İnhisar ilçeleri arasında bulunan tabiat parkıdır. 26 Aralık 2012 tarihinde 397,59 hektar alan tabiat parkı ilan edilmiştir.

Hınıs Kanyonu, Erzurum ilinin Hınıs ilçesinde bulunan bir kanyondur.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.