İçeriğe atla

Karakter kusuru

Kurgusal eserlerin yaratılmasında ve eleştirisinde, karakter kusuru, (İngilizce: Character flaw) kurgusal karakterde bulunan bir önyargı, kısıtlama, sorun, kişilik bozukluğu, ahlaksızlık, fobi, önyargı veya eksikliktir. Kusur, şiddetli bir öfke gibi karakterin eylemlerini ve yeteneklerini doğrudan etkileyen bir sorun olabilir. Ya da karakterin güdülerini ve sosyal etkileşimlerini etkileyen basit bir zayıflık veya kişilik kusuru olabilir.

Kusurlar, bir anlatıdaki karakterlere karmaşıklık, derinlik ve insanlık katabilir. Örneğin, kumar bağımlısı bir şerif, yükseklik korkusu olan bir aksiyon kahramanı ya da kellik konusundaki güvensizliğini yenmesi gereken bir romantik komedi başrol oyuncusu, kusurları anlatıya yardımcı olan karakterlerdir. Belki de en çok alıntılanan ve klasik karakter kusurları, Aşil'in ünlü topuğudur.

Genel olarak kusurlar küçük, büyük veya trajik olarak kategorize edilebilir.

Küçük kusur

Küçük bir karakter kusuru, okuyucunun / izleyicinin / oynatıcının / dinleyicinin zihninde karakteri ayırt etmeye hizmet eden, onları unutulmaz ve bireysel kılan, ancak aksi takdirde hikâyeyi hiçbir şekilde etkilemeyen bir kusurdur.

Bunun örnekleri arasında gözle görülür bir yara izi, farklı bir aksanla konuşma veya parmak çıtlatmak gibi bir alışkanlık sayılabilir.

Kahramanlar ve diğer ana karakterler birden fazla küçük kusura sahip olabilir (ve genellikle vardır), bu onları daha erişilebilir hale getirir ve okuyucunun / izleyicinin / dinleyicinin karakterle (sempatik bir karakter olması durumunda) ilişki kurmasını sağlar.

Yalnızca bir kez veya nadiren karşılaşılan birçok önemsiz veya arketipsel karakter, yalnızca tek bir küçük kusurla tanımlanır ve onları bağlı oldukları kalıp karakter veya arketipten ayırır.

Büyük kusur

Büyük bir karakter kusuru, bireyi fiziksel, zihinsel veya ahlaki olarak gerçekten bozan çok daha belirgin ve önemli bir engeldir. Bazen büyük kusurlar aslında kendi başına olumsuz değildir (dini inançlara veya katı ahlaki kurallarına bağlı olmak gibi), ancak genellikle bir şekilde karakteri engellemeye veya kısıtlamaya hizmet ettikleri için bu şekilde sınıflandırılır.

Bu tür kusurlara örnek olarak körlük, hafıza kaybı veya açgözlülük verilebilir.

Küçük kusurların aksine, büyük kusurlar ya karakterin ya da hikâyenin gelişimi için önemlidir.

  • Kötü adamlar için, en büyük kusurları genellikle kaybetmelerinin nedenidir.
  • Kahramanlar genellikle hikâyenin bir noktasında kendi kararlılıkları veya becerileriyle (geçici veya kalıcı olarak) kusurlarının üstesinden gelirler
  • Tarafsız karakterler veya bağlılığı değişen karakterler için, ana kusur genellikle onların yozlaşmasının, kurtuluşunun veya her ikisinin de nedenidir.
  • Kahraman için, en görünür kusur genellikle daha hayati bir olaya hizmet eder ve aynı zamanda onun temel sorununu tanımlar. Bu kusur hikâyenin omurgasını oluşturan, bazen olay örgüsünü canlandırmak için MacGuffin gibi davranan, kahramanın bu sorunu çözmeye yönelik isteksiz (ve genellikle bilinçsiz) yolculuğudur.

Trajik/ölümcül kusur

Bu, Aristotelesçi trajik kahramanların sahip olduğu, "Hamartia " olarak da bilinen belirli bir kusur türüdür. Karakterin kendi çöküşünü ve genellikle nihai ölümlerini meydana getirmesine neden olan bir kusurdur.

Bunun örnekleri arasında kibir, yanlış kişiye duyulan güven, aşırı merak, gurur ve özdenetim eksikliği sayılabilir.

Bu düşüş genellikle hikâyenin başlangıcında meydana gelir ve hikâyenin kendisi, düşüşün sonuçlarına veya telafisine odaklanır.

Örnekler

Edebiyat

Film

  • Rocky Balboa kendini boks ringinde başarısız bir kaybeden olarak görür: Rocky
  • Rick, kendisini Ilsa ile başarısız bir aşk ilişkisinin acısını ve hayal kırıklığını inkâr eden duygusuz bir alaycı olarak görür: Casablanca
  • Kaptan Kanca, Peter Pan'a takıntılıdır.
  • Travis Bickle, 1970'lerin Manhattan'ının karanlık ve acımasız sokaklarına karşı neredeyse mazoşist bir saplantıya sahiptir ve kendisini kentsel bozulmaya maruz bırakmak ve iç öfkesini körüklemek için sık sık taksisiyle bu sokakların etrafından dolaşmaktadır: Taksi Şoförü

Televizyon

  • Walter White'ın zeki, güçlü ve başarılı olarak görülme konusundaki ihtiyacı vardır ve bu güvenliğini, özgürlüğünü, aile ilişkilerini veya gelecekteki suç girişimlerini büyük riske atsa da bundan vazgeçmez: Breaking Bad
  • BA Baracus uçmaktan korkar: A Takımı
  • Philip J. Fry (genellikle) ciddi bir zeka eksikliğine sahiptir: Futurama
  • Bay Spock, büyük ölçüde mantığa güvenir ve daha insani duygularını bastırır: Star Trek
  • Peter Griffin son derece dürtüseldir ve ailesi ve arkadaşları için birçok soruna neden olur: Family Guy
  • Zuko, zalim babasının kabulünü kazanmak için yanlış kararlar verir: Avatar: Son Hava Bükücü
  • Aang çok kaygısızdır ve başlangıçta sorumluluklarıyla yüzleşmek yerine onlardan kaçmaya çalışır: Avatar: Son Hava Bükücü
  • Onuncu Doktor sürekli olarak başkalarının hayatlarını kurtarmaya ve yardım etmeye çalışıyor ve bazen daha sonra korkunç sonuçları olan öfkeden şeyler yapıyor: Doctor Who

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Anime</span> Japonyaya özgü çizim sanatıyla çizilmiş animasyonlar

Anime (Japonca: アニメ, IPA:

<span class="mw-page-title-main">Çizgi roman</span> çizgi ile hikâye anlatmak için birbirini takip eden panellerin kullanıldığı eserler

Çizgi roman veya resimli roman, çizgi ile hikâye anlatmak için birbirini takip eden panellerin kullanıldığı bir sanat türü.

<i>Frankenstein</i> 1818 Mary Shelley romanı

Frankenstein ya da Modern Prometheus, İngiliz yazar Mary Shelley (1797–1851) tarafından yazılan ve genç bir bilim insanı olan Victor Frankenstein'ın yarattığı alışılmışın dışında bir bilimsel deneyde garip şekilli ama akıllı bir yaratığın hikâyesini ele alan romandır. Shelley, hikâyeyi 18 yaşındayken yazmaya başladı ve romanın ilk baskısı, 1 Ocak 1818'de yazar 20 yaşındayken Londra'da isimsiz olarak yayımlandı. Yazarın adı ilk kez 1823'te Fransa'da yayımlanan romanın ikinci baskısında yer aldı.

<i>Azumanga Daiō</i>

Azumanga Daioo, Kiyohiko Azuma'nın yarattığı aslı manga olan ve 2002 yılında animesi yapılan bir dizidir. "Büyük Kral Azumanga" anlamına gelen başlık, "Azuma'nın Dengeki Daioh magazini için çizdiği manga"nın kısaltılmış halidir.

Retorik ya da eski ismiyle Belagat, etkileyici ve ikna edici konuşma sanatıdır. Sözcük güncel kullanımda "etkileyici ve ikna edici olmakla beraber içtenlikten veya anlamlı içerikten yoksun lisan" anlamında da kullanılır. Kavram Yunanca rhētorikos (ῥητορικός) "hitabet" kavramından türemiştir. Antik Yunanistan'da MÖ 5. yüzyılda Sokrates çevresindekiler tarafından kullanılmış olan bu kelime, ilk kez Platon’un Gorgias adlı eserinde geçmiştir.

<i>Rocky</i> 1976 yapımı Amerikan filmi

Rocky, Sylvester Stallone tarafından senaryosu yazılan ve başrolde oynadığı ve John G. Avildsen tarafından yönetilen 1976 Akademi Ödüllü bir Amerikan spor drama filmidir. 8 filmden oluşan serinin ilk filmidir. Sylvester Stallone senaryosuyla birçok yapım evi ve prodüktöre başvurmuştur, içlerinden bazıları senaryoya ilgi duysa da Stallone'un başrolde kendisinin oynaması şartına sıcak bakmamıştır. En sonunda şans eseri bir yapımcı Stallone'u kabul etmiştir. Yapımcı Stallone'u oynadığı The Lord's of Flatbush adlı filmdeki rol arkadaşı Perry King zannedip Rocky rolünü kendisine vermiştir, böylece kendisini büyük başarı ve şöhrete taşıyacak olan yolun kapısı küçük bir yanlışlıkla da olsa açılmıştır.

<i>Avatar: Son Havabükücü</i> "Avatar Aang" ve arkadaşlarının dünyayı acımasız Ateş Kralından kurtarmak için çıktıkları macerayı anlatan Emmy Ödüllü çizgi dizi

Avatar: Son Havabükücü, ABD kaynaklı Emmy Ödüllü çizgi dizi. Asya etkileri taşıyan dövüş sanatları ve elementler etrafında dönen "Avatar Aang" ve arkadaşlarının dünyayı acımasız Ateş Kralı'ndan kurtarmak için çıktıkları macerayı anlatmaktadır. Dizinin senaryosu bir kitap serisi olarak yazılmıştır. Her sezon bir "kitap" ve her bölüm bir "bölüm" olarak tanımlanır. İlk olarak Kasım 2004'te yayınlanması planlanan dizi, ancak 21 Şubat 2005'te televizyonda gösterilmeye başlamıştır. Dizi ayrıca DVD olarak piyasaya çıkmıştır. Michael Dante DiMartino ve Bryan Konietzko yapımcı ekibin başındadır. Dizi, NickToons'da 6-11 yaş arası grubun dışında da çok yüksek reytinglere ulaşmıştır. Dizinin bu büyük başarısı üzerine 2. ve 3. sezonun siparişi verilmiştir. 3. sezon ABD'de başlamış ve 2008 yılında bitmiştir. Dizideki kahramanların oyuncak figürleri, bilgisayar oyunları, kart oyunları vb. satışa sunulmuştur.

Video oyunu türleri belirlenirken sınıflandırmada video oyunlarının mekanikleri, tasarım aşamasında, tasarımcının verdiği kritik kararlar yani daha basit bir şekilde oynanış tarzları esas alınır. Lakin bu sınıflandırma her zaman tutarlı veya sistematik bir yol izleyememiştir. Bunun nedeni kriterlerin, ayrımı yapan kişi ya da kuruma göre farklılık göstermesidir. Tümüyle akademik çalışmaların yürütülmemesinden ötürü kimi zaman keyfi isimlendirmeler de söz konusudur. Buna rağmen dünya genelinde benimsenmiş tür kalıpları da mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Ivan Drago</span>

Ivan Drago, 1985 yılı ABD yapımı Rocky IV filminde Dolph Lundgren'in canlandırdığı Sovyet ve Rus boksör. Bu filmde Rocky Balboa'nın rakibi olarak ortaya çıkan bir kurgusal karakterdir. Eski ağır sıklet şampiyonları ve önde gelen boks yazarlarından oluşan bir anket Drago'yu Rocky film serisinin en iyi üçüncü dövüşçü olarak seçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avatar: Son Havabükücü karakterleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Avatar: Son Havabükücü Nickelodeon'da ve CNBC-e Nickelodeon kuşağında üç sezon yayınlanmış olan Emmy ödüllü çizgidizi. Dizi diğer üç ulus ve Ateş Ulusu'nun arasındaki dengeyi ve dünyadaki barışı sağlayacak gücü tek başına elinde bulunduran Avatar'ın ortadan kaybolması sonucunda Ateş Ulusu'nun dünyayı ele geçirmeye kalkışmasıyla başlayan bir savaşı ele alıyor. Avatar'ın yokluğu sebebiyle dünya bir savaş yüzyılı geçirmekteydi; Hava gezginleri ortadan kaldırılmış, Su kabilesi halkının soyu tükenmenin eşiğine getirilmiş ve Toprak Krallığındaki sömürgeleştirme faaliyetleri ile sona yaklaşılmıştır.

<i>Mary Shelleyden Frankenstein</i>

Mary Shelley'den Frankenstein, 1994 İngiltere - ABD ortak yapımı Gotik korku filmidir. Özgün adı Mary Shelley's Frankenstein olan film yapımcı ülkelerde gösterime girdikten üç ay sonra, 24 Şubat 1995'te Türkiye'de de sinemalarda gösterime verilmiştir.

<i>The Legend of Korra</i> Amerikan animasyon ve televizyon dizisi

The Legend of Korra, Amerikan animasyon televizyon dizisidir. 14 Nisan 2012 ila 19 Aralık 2014 tarihleri arasında yayımlanan dizi, Bryan Konietzko ile Michael Dante DiMartino tarafından Nickelodeon için oluşturuldu. The Legend of Korra, Konietzko ile DiMartino'nun 2005'ten 2008'e kadar yayımlanan önceki dizisi olan Avatar: The Last Airbender'ın devamı niteliğindedir ve animasyonun çoğu Güney Kore'li Studio Mir ve bir kısmı Japon Pierrot Co. tarafından animeden oldukça etkinlenmiş bir şekilde canlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Percy Jackson</span> Rick Riordan tarafından yaratılmış kurgusal karakter

Perseus Percy Jackson, Percy Jackson & Olimposlular serisinin baş karakteridir. Serinin ilk kitabı Şimşek Hırsızı'nda ilk kez görünen Percy, serinin ilk kitabında annesi ve üvey babası Gabe'le, Manhattan'da, Yukarı Doğu Yakası'nda yaşıyordu, annesiyle küçük evlerinden taşınan Percy, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) yüzünden, pek çok kez okullardan atıldı.

Hatalı başkahraman, kurguda, romanın konusunun daha sarsıcı ve unutulmaz olabilmesi için, izleyicileri önyargılarla kandırarak yapılan edebî bir tekniktir. Bu teknikte bir karakter kurgu boyunca izleyiciye başkahramanmış gibi gösterilir ve sonradan aslında öyle olmadığı anlaşılır. Başlangıçta izleyici tarafından, sunulan karakter kurgunun ana karakteri sanılır ve ilerleyen kısımlarda genellikle bu yaratılan karakter öldürülerek aslında bu yaratılan karakterin başkahraman olmadığı gösterilir. Bazen de yaratılan karakterler arasında sadece rolleri değişerek şaşırtma yapılabilir. Kurgu da ilk başta başkahraman sayılan kişi daha önemsiz bir role düşer ve kurgudan ayrılır ya da daha etkili bir şaşırtmayla öncesinde baş kahraman sanılan kişi sonrasında izleyicinin karşısına baş düşman olarak çıkartılabilir.

Hikâye aracı tek amacı anlatının ilerlemesini sağlayan veya altarnetif olarak hikâyedeki bölümlerde zorluklar çıkmasına sebep olan, hikâyedeki nesne veya karakterlere verilen addır. Hikâyedeki, okuyucuyu rahatsız edebilen veya aşırı şaşırtan, yapmacık ya da keyfi olarak oluşturulmuş kurgusal bölümler okuyucunun güven derecesini azaltabildiği gibi iyi hazırlanmış bir kurgu veya kendiliğinden ortaya çıkan karakter ya da bölümler okuyucu tarafından kabul görüp hatta tahmin edilebilir. Hikâye araçları bu kurguların oluşmasını sağlayan baş etkenlerdir.

Epik Fantezi, fantastik edebiyatın gerçek dünyadan uzak, hayali bir ikincil dünyayı geçen bir alt türüdür. Epik fanteziye verilebilecek örnekler, Yüzüklerin Efendisi üçlemesi Buz ve Ateşin Şarkısı serisi ve Hobbit olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Gotik kurgu</span>

'Gotik kurgu; kasvet, ölüm gibi unsurları korku/gerilim teması ile birleştiren, kimi zaman romantizm unsurlarını da kapsayan ve tüm bunları karanlık bir atmofer içinde kurgulayan bir edebiyat ve film türüdür. Yirminci yüzyılda Gotik korku olarak anıldığı da görülür. İngiliz yazar Horace Walpole’un ‘Gotik Bir Hikaye’ alt başlığıyla yayınlanan ‘Otranto Şatosu adlı romanından türetildiği söylenir. Katkıda ilk bulunanlar arasında Clara Reeve, Ann Radcliffe, William Thomas Beckford ve Matthew Lewis gibi yazarlar vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kahraman</span>

Kahraman, tehlike karşısında ustalık, cesaret veya güç özellikleriyle zorluklarla mücadele eden gerçek bir insan veya edebi eserin ana karakteridir. Klasik destanlara ait özgün kahraman tipleri, şan ve şeref adına böyle şeyler yapmaktadır. Öte yandan gurur ve şöhret gibi klasik hedefler yerine sıradan iyilik için büyük işler yapan Orta Çağ kahramanlarıyla modern kahramanlar da mevcuttur.

Plot twist, bir kurgu eserde planda yapılan radikal bir değişiklik içeren edebi tekniktir. Hikâyenin sonuna yakın olduğunda sürpriz son olarak bilinir. İzleyicinin önceki olaylara ilişkin algısını değiştirebilir veya onu farklı bir bağlama yerleştiren yeni bir çatışma ortaya çıkarabilir. İzleyiciyi belli bir duruma hazırlamak amacıyla olay örgüsünün habercisi olarak kulllanılabilir. İzleyiciden bilgi saklama veya belirsiz veya yanlış bilgilerle onu yanıltma gibi olay örgüsünü değiştirmek için kullanılan çeşitli yöntemler vardır.

<span class="mw-page-title-main">John William Polidori</span> İngiliz yazar ve doktor

John William Polidori İngiliz yazar ve doktor. Bazı eleştirmenler tarafından fantastik kurgu çatısı altındaki modern vampir edebiyatı türünün yaratıcısı olarak kabul edilir. Romantizm akımına olan yakınlığı ile tanınır. En başarılı eseri, ilk modern vampir anlatısı sayılan Vampir adlı öyküsüdür. Bu eser ilk basıldığında Lord Byron'a atfedilmişti; fakat baskıda bir yanlışlık yapıldığı ve öykünün aslında Polidori'ye ait olduğu, hem Byron hem de Polidori tarafından doğrulandı.