İçeriğe atla

Karagöz Müzesi

Koordinatlar: 40°12′07″K 29°01′38″D / 40.20194°K 29.02722°D / 40.20194; 29.02722
Karagöz Müzesi
Harita
Açılış2007
KonumAnkara, Türkiye
Koordinatlar40°12′07″K 29°01′38″D / 40.20194°K 29.02722°D / 40.20194; 29.02722
TürKaragöz kültürü, kukla ve gölge oyunları müzesi
Önemli parça(lar)Hayali Küçük Ali yapımı Karagöz-Hacivat tasvirleri

Karagöz Müzesi, Karagöz gölge oyunu kültürünü yaşatmak amacıyla Bursa'da 2007 yılında açılan müze.

Türkiye'nin ilk Karagöz müzesidir. Çekirge Caddesi'ndeki Karagöz Hacivat Anıt Mezarı'nın tam karşısındadır.[1] Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından kurulmuştur.

Eski bir trafo binasında yer alan müzede Karagöz tasvirleri, Karagöz kültürüne ait objeler, dokümanlar ile değişik kültürlere ait kukla figürleri sergilenir.

30 yıl kadar trafo binası olarak hizmet veren iki katlı bina 1997'de Karagöz Evi adıyla bir sanat evine dönüştürülmüş;[2] 2007'de yenilenerek müze haline getirilmiştir.

Müzede sergi alanları dışına 5 öğrenci kapasiteli bir Karagöz Temsil Atölyesi,3 galeri Karagöz kültürü üzerine araştırma yapanların yararlandığı bir ihtisas kütüphanesi ve 69 kişilik bir gösteri salonu bulunur.[3] 1008 m²'lik bir alana sahiptir[]

Tarihçe

Karagöz Evi

Kasım 1995'te gerçekleşen Uluslararası 3. Bursa Karagöz Festivali'nin ardından Bursa Büyükşehir Belediyesi, Çekirge Caddesi üzerinde Karagöz Anıtı karşısında bulunan atıl durumdaki trafo binasını Karagöz sanatının yaşatıldığı bir yapı haline getirmek için çalışmalar başlatmıştır.

Bina, Milletlerarası Kukla ve Gölge Oyunu Birliği'nin (UNIMA) Bursa Şubesi ile koleksiyoner ve hayalî Şinasi Çelikkol'un katkılarıyla bina bir sanat evi olarak düzenlendi. Açılışı, 10 Haziran 1997'de yapıldı. Karagöz Sanat Evi'nde haftanın üç günü Karagöz gösterileri yapılmaya başladı.

10 Eylül 1997'de Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı'na tahsis edilen binada Şinasi Çelikkol'un koleksiyonundaki Keles yöresine ve yörük halklarına ait dokuma, el sanatları ve kıyafetler Karagöz Evi'nde sergilenmeye başladı. Bir odası UNİMA bürosu olarak kullanıldı.

Bina, on yıl boyunca Karagöz Evi adıyla hizmet verdi. Karagöz sanatını yaşatmak için çeşitli tarihlerde bu sanatın icrasına ve tasvir yapımına ilişkin eğitimler gerçekleştirildi. 1997-2005 arasında düzenlenen Uluslararası Bursa Kukla ve Gölge Oyunları Festivali'nin ana etkinlik mekânlarından birisi Karagöz Evi idi.

2005 yılında Sanat Evi'ndeki yöresel kıyafetler sergisi kaldırılarak Karagöz oyunu tasvirlerinin sergilenmesi için özel dolaplar yapıldı. Binanın dış cephesi kabartma seramik figürler olarak imal edilmiş Karagöz gölge oyunu karakterleri ile kaplandı. Bina, 2006 yılında boşaltıldı[4] ve müzeye dönüşme süreci başladı.

Karagöz Müzesi

Karagöz Müzesi'nin kurulması sürecinde müze koleksiyonuna ilk önce Metin And'ın koleksiyonundaki 72 karakter katıldı.[5] Koleksiyona daha sonra Tacettin Diker, Orhan Kurt, Mustafa Mutlu, Metin Özlen, Riaf Kaplanoğlu, Osman Ezgi gibi Karagöz sanatçılarına ait tasvirler de eklendi.[6]

Çekirge Caddesi'ndeki Karagöz Sanat Evi, olşturulan koleksiyonu sergilemek üzere 2007 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından yeniden düzenlendi ve Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından müze olarak tescillendi.[7][8]

Bölümleri

Karagöz Müzesi'nin ilk galerisinde Karagöz oyunun tarihçesini anlatan panolar bulunur; ayrıca Karagöz oyunu tasvirlerinin yapım süreçlerinde kullanılan alet ve materyaller tanıtılır. Hayali Nevzat Çiftçi'nin el yapımı kuklaları ile tasvir yapım materyalleri burada sergilenmektedir.[9]

İkinci galeride Kültür ve Turizm Bakanlığı envanterinde bulunan 119 adet Karagöz tasviri sergilenir.

Müzede ayrıca şehirdeki kukla ve gölge oyunları festivaline gelen kukla sanatçılarının bağışı olan el kuklaları ve ipli kuklalar;[3] eski gazetelerde bulunan Karagöz-Hacivat karikatürleri ve çeşitli Karagöz efemeraları sergilenir.

Gösteri salonunda Milletlerarası Kukla ve Gölge Oyunu Birliği (UNIMA) iş birliği ile Karagöz gölge oyunu gösterileri yapılmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "KARAGÖZ EVİ MÜZESİ". Kültür Portalı. 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2024. 
  2. ^ Taş, Hülya (1 Haziran 2007). "Günümüz Bursa'sında Karagöz". Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 8 (12): 133-146. ISSN 2564-6834. 
  3. ^ a b "Karagöz Müzesi". www.bursamuze.com. 10 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2024. 
  4. ^ "Bursa: Karagöz Evi Boşaltıldı". Haberler. 15 Kasım 2006. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
  5. ^ Kuter, Murat (2 Kasım 2014). "Karagöz Müzesi". Bursahakimiyet.com.tr. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
  6. ^ Eken, Yasemin (2020). "Bursa ili Karagöz Müzesinde yapılan deri tasvirlerinin incelenmesi". Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü yüksek lisans tezi. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ "Karagöz Müzesi tescillendi". Milli Gazete. 17 Eylül 2007. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
  8. ^ Bakır, Zeynep (16 Mart 2014). "Yıktın perdeyi eyledin viran okuyucuya müzeyi haber edeyim heman". aksam.com.tr. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
  9. ^ "Bursa Karagöz Müzesi". Türkiye Turizm Ansiklopedisi. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bursa Kent Müzesi</span>

Bursa Kent Müzesi, 2004 yılından bu yana kentin eski adliye binasında hizmet veren, Bursa’nın 7000 yıllık süreçte geçirdiği değişim ve dönüşümlerin sergilendiği müzedir. Bursa Kent Müzesi, şehrin tarihini ve kültürünü sergileyen bir müzedir. Müzenin amacı, Bursa’nın tarihi ve kültürel mirasını koruyup ziyaretçilere sunmaktır.

"Hayalî" Şinasi Çelikkol, Bursalı Karagöz Ustası, tasvir yapımcısı.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Modern</span> modern sanat galerisi

İstanbul Modern Sanat Müzesi veya kısaca İstanbul Modern, İstanbul'un Karaköy semtinde 2004 yılında kurulmuş modern sanat müzesi.

Alpay Ekler, Türk Karagöz ve kukla sanatçısı, tiyatro dekor, kostüm, mask tasarımcısı, müzisyen, yazar ve yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Sadberk Hanım Müzesi</span>

Sadberk Hanım Müzesi, Sarıyer, İstanbul'un Sarıyer ilçesindeki Büyükdere semtinde bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Picasso Müzesi (Paris)</span> Pariste sanat müzesi

Picasso Müzesi, Paris’te, üç binden fazla Picasso eseri ile Picasso’ya ait sanat koleksiyonunun sergilendiği, 1985’ten bu yana hizmet vermekte olan müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Burdur Müzesi</span>

Burdur Müzesi, Burdur şehir merkezinde 57 binden fazla arkeoolojik ve etnoğrafik eserin sergilendiği müzedir. 1969 yılında ziyarete açılmıştır. Bulguroğlu (Pirkulzade) Mederesesi'nin kütüphane binasında ve bu tarihi bina ile aynı mimari görünümü taşıyan yeni ek binalarda hizmet vermektedir. 2008 yılında Avrupa'da Yılın Müzesi olmaya aday olmuştur ve 2008 yılında “Gezilip Görülmeye Değer Müze” ödülünü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pera Müzesi</span> İstanbulda bir sanat müzesi

Pera Müzesi, İstanbul'un Tepebaşı semtinde bulunan özel bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Ermitaj Müzesi</span> Rusya, Sankt-Peterburgda bir müze

Ermitaj Müzesi, Rusya’nın Sankt-Peterburg şehrinde yer alan bir sanat ve kültür müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">High Museum of Art</span>

High Museum Of Art ABD’nin Georgia eyaletindeki Atlanta şehrinde yer alan bir sanat müzesidir. Peachtree Caddesi üzerinde yer alan müze binası Woodruff Sanat Merkezi’nin bir parçasıdır. Sanat merkezinin diğer bölümleri Alliance Tiyatrousu, Atlanta Senfoni Orkestrası, Genç Seyirciler Merkezi ve 14. Cadde Gösteri Merkezi’dir.

<span class="mw-page-title-main">Afyonkarahisar Müzesi</span>

Afyonkarahisar Müzesi; Afyonkarahisar'da bulunan 1933 yılında hizmete girmiş arkeoloji müzesi.

<span class="mw-page-title-main">Somut Olmayan Kültürel Miras Müzesi</span> Ankaradaki bir müze

Somut Olmayan Kültürel Miras Müzesi; Gazi Üniversitesi Türk Halkbilimi Araştırma ve Uygulama Merkezi ve Ankara Kalkınma Ajansı'nın ortak katkılarıyla 15 Haziran 2013 tarihinde, Ankara'nın Altındağ ilçesinde açılmış olan bir müzedir. Müzenin denetimi, Etnografya Müzesi Müdürlüğünce yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Antalya Atatürk Evi Müzesi</span>

Antalya Atatürk Evi ve Müzesi, Antalya Muratpaşa ilçesinde Atatürk Caddesi üzerinde bulunan Mustafa Kemal Atatürk'ün 6-11 Mart 1930 tarihleri arasındaki Antalya ziyaretinde kaldığı ve sonradan müzeye dönüştürülen iki katlı ev.

Antalya Oyuncak Müzesi, 23 Nisan 2011'de açılan Antalya Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı bir oyuncak müzesidir.

Hayalî Nevzat Çiftçi, Karagöz ve Hacivat oynatıcısı, tasvir ve kukla yapım ustası ve dizi oyuncusu

Estonya Sanat Müzesi, Tallinn'de 1919 yılında Estonya kurulan ve günümüzde beş müzeyi bünyesinde bulunduran bir kurumdur.

<span class="mw-page-title-main">Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi</span> Ankaradaki bir müze

Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan özel bir arkeoloji müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Gökyay Vakfı Satranç Müzesi</span> Ankaradaki bir satranç müzesi

Gökyay Vakfı Satranç Müzesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde 2015 yılında açılmış tematik bir müzedir.

<span class="mw-page-title-main">Beypazarı Yaşayan Müze</span> Beypazarında müze

Yaşayan Müze; Ankara'nın Beypazarı ilçesinde 2007 yılında bir sivil inisiyatif girişimi ile kurulmuş halk bilim müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">PTT Pul Müzesi</span> Ankarada müze

PTT Pul Müzesi; Ankara'nın Altındağ ilçesinde yer alan pul müzesi.