İçeriğe atla

Karafatma

Karafatma
Biyolojik sınıflandırma
Üst âlem: Eukaryota
Âlem: Animalia
Alt âlem: Eumetazoa
Şube: Arthropoda
Alt şube: Hexapoda
Sınıf: Insecta
Takım: Coleoptera (kın kanatlılar)
Üst familya: Tenebrionoidea (kara böcekler)
Familya: Tenebrionidae (kara böcekgiller)
Alt familya: Tenebrioninae
Oymak: Blaptini
Alt oymak: Blaptina
Cins: Blaps
Türler

Metne bakınız.

Blaps lethifera
Blaps mortisaga (üstten)
Blaps mortisaga (yandan)
Blaps lusitanica
Blaps sp., Taklamakan Çölü, Sincan Uygur Özerk Bölgesi

Karafatma[1][2][3] (Blaps spp.), kara böcekgiller (Tenebrioniddae) familyasından karanlık yerleri seven ve ışıktan kaçınan gececi böcek cinsidir.

Evlerde (karyola altında bile), kiler, mahzen, hangar, ahır, ambar ve kuş yuvası olan çatılarda bulunurlar. Tahıl, kepek ve diğer tahıl ürünleri başta olmak üzere bitkisel ve hayvansal döküntülerle beslenirler. Tel kurdu (Elateridae) larvalarına çok benzeyen larvaları toprak içinde derinlerde bitkisel döküntülerle beslenen karafatmalar, aynı boyutta ve onlar gibi kara olan Doğu hamam böceği (Blatta orientalis) ile karıştırıldıklarından karafatma adı yanlışlıkla ve çoğu kez hamam böceği için kullanılır.

Blaps mortisaga

Morfoloji

Uzunlukları genelde 1 mm ile 5 cm arasında değişen Tenebrionidae familyasının en irileri 2–3 cm lik boylarıyla karafatmalardır. Bütünüyle mat siyah renktedirler. Fazlasıyla uzun bacaklarıyla da örümceğimsi bir görüntü sergilerler. Bu uzun bacaklılık ailenin çölde yaşayan türlerinde gözlemlenen tipik anatomik farklılaşmadır. Çünkü sıcak çöl kumlarından vücudu korumanın yolu zeminden yükselmeyi sağlayacak olan uzun bacaklarla mümkün olur.

İnsanla karşılaşması

Elle ya da karyola altını süpürürken süpürgeyle dokunulunca pis bir koku salmalarıyla tanınırlar. En tipik savunma hareketleri arka ayakları üzerine vücudunun alt bölümünü kaldırıp [a sort of headstand[4]] karın ucunu yukarı doğru uzatmaları ve savunma silahı olan kötü kokuyu salmalarıdır.

Kullanımı

Moğolistan'da Ayurveda tıp kitaplarında da yer alan Blaps femoralis türünden geleneksel Moğol tıbbında kullanılır[5]

İnsan sağlına zararları

Salgıladıkları kimyasalların (= kinonların), deride yanma, kabarcık ya da esmerliğe sebep olduğu Avrupa ve Orta Doğu'da biliniyor.[6]

Savunma

Saldırıya maruz kalınca arka bacakları üzerine bir tür amuda kalkması tipik korkutma hareketidir. Eğer saldırı devam ederse, karın ucunu dikerek, anüs çevresindeki bir bezden salgılanan ve p-benzokinon içeren sarımsı-kahverengi bir sıvıyı birkaç santimetrelik mesafeye fışkırtırlar. Saldırganı (insan derisinde yanma yapar) etkisiz kılan bu silahı pis bir kokuya dönüşür.[4]

Düşmanları

İçeriğindeki p-benzokinon kimyasalından dolayı tahriş edici özelliği olan savunma sıvıları (insana koku olarak da gelir) diğer böcekler için caydırıcı olsa da bazı asalak böcekler karafatmalara zarar verirler.[7][8]

Türler

[9][10][11][12][13]

  • Blaps abbreviata Ménétriés, 1836 Türkiye
  • Blaps abdita Picka, 1978
  • Blaps adelae Soldati et Soldati, 1999
  • Blaps altaica Keleinikova, 1970
  • Blaps alternans Brullé, 1838
  • Blaps approximans Seidlitz, 1893
  • Blaps aruktavicus (sp. nova 2004, Tacikistan)
  • Blaps barbara Solier, 1848
  • Blaps bedeli Chatanay, 1914
  • Blaps bifurcata Solier, 1848
  • Blaps bipunctata Allard, 1880
  • Blaps bogatshevi G.Medvedev, 1964
  • Blaps brevicornis Seidlitz, 1893
  • Blaps caraboides Allard, 1882
  • Blaps cognata Solier, 1848
  • Blaps convexa Reiche, 1857
  • Blaps cordicollis Solier, 1848
  • Blaps cribrosa Solier, 1848
  • Blaps deplanata Ménétriès, 1832
  • Blaps doderoi Schuster, 1922
  • Blaps ecaudata Seidlitz, 1893
  • Blaps faustii Seidlitz, 1893
  • Blaps felix Waterhouse, 1889
  • Blaps femoralis Fischer, 1844
  • Blaps foveicollis Allard, 1880
  • Blaps gibba Laporte de Castelnau, 1840
  • Blaps gigas (Linnaeus, 1767)
  • Blaps graeca Solier, 1848
  • Blaps granulata Gebler, 1825
  • Blaps haberti Peyerimhoff, 1931
  • Blaps halophila Fischer von Waldheim, 1822 Türkiye
  • Blaps hiemalis Semenov Tjan-Shanskij et A.Bogacev, 1940
  • Blaps hispanica Solier, 1848
  • Blaps holconota Fischer de Waldheim, 1844
  • Blaps indagator Reiche, 1857 Türkiye
  • Blaps inflexa Zoubkoff, 1833
  • Blaps jakovlevi Semenov Tjan-Shanskij et A.Bogacev, 1936
  • Blaps jeannei Ferrer & Soldati, 1999 Türkiye
  • Blaps judaeorum Miller, 1861
  • Blaps juliae Allard 1880
  • Blaps kadyrbekovi (sp. nova 2004, Kazakistan)
  • Blaps kaifensis Seidl.
  • Blaps königi Seidlitz, 1893
  • Blaps lata Seidlitz, 1893
  • Blaps laticollis Solier
  • Blaps lethifera Marsham, 1802 Türkiye
  • Blaps lindbergi Kaszab, 1959 Türkiye
  • Blaps lusitanica Herbst, 1799
  • Blaps miliaria Fischer von Waldheim, 1844
  • Blaps milleri Seidlitz, 1893
  • Blaps mortisaga (Linnaeus, 1758) Türkiye
  • Blaps mucronata Latreille, 1804 Türkiye
  • Blaps murgabiensis A.Bogacev, 1961
  • Blaps nefrauensis Seidlitz, 1893
  • Blaps nitens Laporte de Castelnau, 1840
  • Blaps oblonga Kraatz, 1883
  • Blaps ocreata Allard, 1880 Türkiye
  • Blaps oertzeni Seidlitz, 1893
  • Blaps orbicollis Motschulsky, 1845
  • Blaps parvicollis Zoubkoff, 1829 Türkiye
  • Blaps pharao Seidleitz, 1893
  • Blaps plana Solier, 1848
  • Blaps planicollis Motschulsky, 1845
  • Blaps polychresta (Forskål, 1775)
  • Blaps polychresta effeminta Soldati, 2008
  • Blaps propheta Reichardt, Axel, 1861
  • Blaps pruinosa Faldermann, 1833
  • Blaps pterosticha Fischer von Waldheim, 1843
  • Blaps pterotapha Ménétriés, 1832
  • Blaps putrida Motschulsky, 1845
  • Blaps reflexa Gebler, 1832
  • Blaps robusta Motschulsky, 1845
  • Blaps rotundata Solier, 1848
  • Blaps rugosa Gebler, 1825
  • Blaps ruhmeri Seidlitz, 1893
  • Blaps rybalovi Tsernyshev et Mordkovitsch, 2002[14]
  • Blaps schweinfurthi Seidlitz, 1893
  • Blaps scutellata Fischer von Waldheim, 1844
  • Blaps seriata Fischer von Waldheim, 1822
  • Blaps sinuaticollis Solier, 1848
  • Blaps songorica Fischer de Waldheim, 1844
  • Blaps splichali Gebien, 1913
  • Blaps striola (Motschulsky, 1860)
  • Blaps sulcata Laporte de Castelnau, 1840
  • Blaps sulcifera Seidlitz, 1893
  • Blaps taeniolata Ménétriés, 1832
  • Blaps tenuicollis Solier, 1848
  • Blaps tibialis Reiche, 1857 Türkiye
  • Blaps tibiella Seidlitz, 1893
  • Blaps transversalis Gebler, 1845
  • Blaps tripolitanica Karsch, 1881
  • Blaps variolaris Allard, 1880
  • Blaps variolosa Faldermann, 1835
  • Blaps vialattei Peyerimhoff, 1919
  • Blaps virgo Seidlitz, 1893
  • Blaps waltli Seidlitz, 1893
  • Blaps wiedemanni Solier, 1848

Adlandırma

Latince cins adı Blaps, Yunanca βλάπτειν (blaptein 'zarar vermek') fiilinden türetilmiştir.[15]

Türkiye'de halk dilinde yerel olarak karaheççe, kara böcek, osurgan böceği, tıstan adları da verilen karafatmanın Türkçe kaynaklarda görülen "ölü böceği, ölüm böceği" adları Almanca Totenkäfer sözünden, "mezarlık böceği" adı ise İngilizce churchyard beetle sözünün birebir çevirilmesiyle oluşmuştur.

  • Renginden (ve belki de çıkardığı kokudan) dolayı:
    • Türkçe karafatma
      • NOT: Türkçedeki karafatma adı yanlışlıkla hamam böceğinin sinonimi olarak kullanıldığı gibi kitaplarda Carabidae üyeleri için de kullanılmaktadır.
    • İzlandaca (svertingi) zenci (<svartur 'siyah' + -ingi)
  • Bıraktığı pis kokudan dolayı:
  • Avrupa'daki "göründüğü evden ölü çıkar" biçiminde özetlenebilecek bir halk inanışından kaynaklanan ve Blaps mortisaga türünün epitetinde [mortisaga: ölüm kehanetçisi] de yer alan bu inanç böceğin kötü şöhretli olmasına yolaçar:
    • Almanca (Totenkäfer) ölüm böceği
    • Felemenkçe (dodenkever) ölüm böceği
    • İsveççe (dödsbud) ölüm böceği
    • Danca (dødningebille) ölüm böceği
    • Norveççe (dødningsbille) ölüm böceği
    • Esperanto (mortoskarabo) ölüm böceği
    • Macarca (halálbogár) ölüm böceği
    • Çekçe (smrtnik) ölümcü
    • Slovakça (smrtník) ölümcü
    • Hırvatça (mračnjak) ölümcü
    • Bulgarca (вестител на мъртвите) ölüm habercisi
    • Slovence (mrtvaški sel) ölüm habercisi
    • Almanca (Totenansager) ölüm habercisi
    • İtalyanca (annunciatore della morte) ölüm habercisi
    • Fransızca (blaps annonce-mort) ölüm habercisi Blaps
    • Esperanto (mortodora tenebrio)
    • İspanyolca (la leyenda de la muerte) ölüm menkıbesi
    • Fransızca (socière de mort) ölüm cadısı
    • İngilizce (churchyard beetle) kilise mezarlığı böceği
    • İspanyolca (escarabajo de cementerio, gorgojo de cementerio) mezarlık böceği
    • Estonca (kalmumardikas) mezarlık böceği
    • Macarca (gyászbogár) yas böceği
    • Macarca (halottbűzű bogár) kaza kokusu böceği
  • Bulunduğu karanlık mekândan dolayı:
  • Ağır hareketinden dolayı:
    • Rusça (медляк) yavaşçı
  • Belirsiz:
  • ?
    • Lehçe (pokątnik) (?< pokątnie 'illicitly')
  • ?

Kaynakça

  1. ^ Türk Ansiklopedisi [Blaps maddesi]
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2010. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2010. 
  4. ^ a b [1] 30 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Domestic Beetles
  5. ^ [2] 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Disan Gunbilig & Wilhelm Boland (2009), Defensive Agents of Blaps femoralis, a Traditional Mongolian Medicinal Insect
  6. ^ Gary R. Mullen & Lance A. Durren (2009), Medical and Veterinary Entomology
  7. ^ [3][] Pierfilippo Cerretti & Maurizio Mei (2001), Eugymnopeza braueri (Diptera, Tachinidae) as parasitoid of Blaps gibba (Coleoptera, Tenebrionidae), with description of the preimaginal instars, Italian Journal of Zoology, 68: 3, 215 - 222
  8. ^ A. Filipponi, Stylocephalus (Gregarinida) parasites of Tenebrionidae (Blaps); method of study
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2010. 
  10. ^ [4] 23 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Tenebrionidae of Libya
  11. ^ [5] 13 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Collection of Siberian Zoological Museum (curator - Sergei E. Tshernyshev)
  12. ^ [6] 13 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Egyptian Fauna
  13. ^ [7][] Jonathan's Check-List of Israeliinsects
  14. ^ [8][] New species of the genus Blaps found in Siberia S. E. Tshernshev & V. G. Mordkovich (2002)
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2010. 

Dış bağlantılar

  • [9]16 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. M. C. Cartagena & E. Galante (2003, Barcelona) Ecología del género Blaps en el Sudeste Ibérico
  • [10][] Tenebrionidae present in the Entomological Museum of Lund University (2009)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vampir</span> insanların kanını emdiğine inanılan yaratık

Vampir, günbatımı ile şafak arasında dirilerek mezarından çıktığına, insanlara saldırıp kanlarını emdiğine inanılan mitolojik bir varlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Köpek</span> evcil, etçil ve memeli bir hayvan

Köpek ; köpekgiller (Canidae) familyasına ait, görünüş ve büyüklükleri farklı 400'den fazla ırkı olan, etçil bir memelidir. Bozkurt'un alt türlerinden biri olan köpek, tilki ve çakallarla da yakın akrabalardır. Kedilerle birlikte dünyanın en geniş coğrafyaya yayılan ve en çok beslenen iki evcil hayvanından biridir. 2001 yılı tahminlerine göre dünyada 400 milyondan fazla köpek vardır.

<span class="mw-page-title-main">Arı</span> zar kanatlılardan, bal ve bal mumu yapan bir böcek

Arı, zar kanatlılar takımına ait Apoidea familyasını oluşturan tüm böcek türlerine verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Kutup ayısı</span> Kuzey kutup dairesinde yaşayan ayı türü

Kutup ayısı aynı zamanda beyaz ayı ya da deniz ayısı, ayıgiller (Ursidae) familyasından soğuk kuzey kutup bölgesinin karlı sahillerinde ve buzullar üzerinde yaşayan ayı türüdür. Yaşamakta olan en büyük kara etoburudur ve bulunduğu ortamdaki süper yırtıcıdır. Yaşadığı çevreye çok iyi uyum sağlamıştır. Kalın kürkü onu soğuktan korur, beyaz görünümü avlarından saklar. Kutup ayısı hem karada, hem denizde, hem buzda, hem de su içinde zorlanmadan avlanır.

<i>Toros kurbağası</i> endemik tür

Toros kurbağası, Ranidae familyasından ortalama boyları 6 cm ile 7.5 cm arasında değişen Türkiye'de endemik bir kurbağa türüdür. Ayrıca dünyada ötmeyen tek kurbağa türü de toros kurbağasıdır. Yalnızca Orta Toroslar'da bulunan Bolkar Dağlarındaki Çiniligöl ve Karagöl'de yaşadığı sanılırken, 2007 yılında yapılan bir araştırma ile bu dağın yaklaşık 3000 m. yüksekliğinde Eğrigöl mevkiinde de yaşamakta olduğu ilk kez tespit edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çiçek hastalığı</span> ortadan kaldıran insan hastalığı

Çiçek hastalığı veya smallpox Orthopoxvirus cinsine ait olan variola virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Doğal olarak ortaya çıkan son vaka Ekim 1977'de teşhis edilmiş ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 1980 yılında hastalığın küresel olarak yok edildiğini onaylayarak çiçek hastalığını yok edilen tek insan hastalığı haline getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Böbrek yetmezliği</span> böbreklerin kandaki atık ürünleri yeterince filtreleyemediği hastalık

Son dönem böbrek hastalığı (ESRD) olarak da bilinen böbrek yetmezliği, böbreklerin artık kandaki atık maddeleri yeterince filtreleyemediği ve normal seviyelerin %15'inden daha azında çalıştığı tıbbi bir durumdur.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Günşiray</span> Türk oyuncu ve film yapımcısı

Orhan Mahir Günşiray, Türk sinema, dizi oyuncusu ve film yapımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Orchidaceae</span> bitki familyası

Orkideler, Asparagales takımına bağlı Orchidaceae familyasına ait bitkilerdir. Orkideler, çiçekleri genellikle renkli ve hoş kokulu olan çeşitli ve yaygın çiçekli bir bitki grubudur. Orkideler, buzullar hariç Dünya'daki hemen hemen her yaşam alanında bulunan kozmopolit bitkilerdir. Dünyanın en zengin orkide cinsleri ve türleri tropiklerdedir.

<span class="mw-page-title-main">Kedi</span> küçük, evcil ve memeli bir hayvan

Evcil kedi, küçük, genelde kıllı, evcilleştirilmiş, etobur memeli. Genelde ev hayvanı olarak beslenenlere ev kedisi, ya da diğer kedigillerden ve küçük kedilerden ayırmak gerekmiyorsa kısaca kedi denir. İnsanlar kedilerin arkadaşlığına ve böcek gibi ev zararlılarını avlayabilme yeteneğine önem vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Selamsız</span>

Selamsız, İstanbul ilinin Anadolu Yakası'nda bulunan Üsküdar ilçesine bağlı semtlerden biridir. Büyük ölçüde Selami Ali ve Murat Reis mahallelerine yayılan semtin kuzeyinde Sultantepe, kuzeyinde ve kuzeydoğusunda İcadiye, doğusunda Altunizade, güneyinde Valide-i Atik, batısındaysa Mimar Sinan mahalleleri yer alır. Semtin adının, bölgedeki bir cami, bir tekke, bir hamam ve bir çeşmeye adını veren Şeyh Selami Ali'den geldiği sanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tahta kurdu</span>

Tahta kurdu, tos böceğigiller (Anobiidae) familyasından zararlı bir kın kanatlı böcek türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Adli entomoloji</span>

Adli entomoloji veya adli böcek bilimi ya da biyokriminal entomoloji, adli tıbba yardımcı olan ya da onun yetersiz kaldığı durumlarda, ceset üzerinde bulunan böcek ve diğer eklembacaklıların ergin ve larvalarından, maktulün ("cesedin") ölüm zamanını doğruya yakınlıkta ya da yaklaşık olarak tahmin etmeye çalışan bir bilim dalıdır.

<i>Cüceler de Başta Küçüktü</i>

Cüceler de Başta Küçüktü, 1970 Batı Almanya yapımı gerçeküstücü deneysel filmdir. Özgün adı Auch Zwerge haben klein angefangen olan film İngilizce konuşulan ülkelerde Even Dwarfs Started Small adıyla gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İnyupikler</span> Alaskanın kuzey ve kuzeybatısında yaşayan, İnuit kolundan olan bir Eskimo halkı

İnyupikler, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin kuzey ve kuzeybatısında yaşayan İnuit kolundan bir Eskimo halkıdır. Alaska'daki tek İnuit halkı olduğu için Alaska İnuitleri adı da verilmektedir. Kendilerini iñuk («insan») kelimesi ile -piaq («gerçek») ekinden türettikleri Iñupiaq adıyla ifade ederler. Dillerini ise Iñupiatun olarak adlandırırlar. Alaska Yerli Dil Merkezine göre Alaska yerlileri içinde 25.000 nüfuslu Yupiklerden sonra 15.700 kişilik nüfuslarıyla ikinci en büyük halktır ve ancak 2.144 kadarı dilini konuşabilmektedir. İngilizce bilmeyen Alaska yerlileri içinde 1993 yılında ilk sırayı %42'lik oranla Yupikler, ikinci sırayı da %20'lik oranla İnyupikler çeker. Şamanist inançlı avcı ve toplayıcıdırlar. Kültürel açıdan deniz sahiline yakın yaşayıp balina, fok, mors gibi deniz memelilerini avlayan Taġiuġmiut ile denizden uzak içbölgede rengeyiği avlayan Nunamiut olmak üzere iki ana gruba ayrılırlar. Bazen, iki ayrı dil ve halk olarak ele alındığı da olur ve Seward Yarımadasındakiler Qawiaraq adıyla, North Slope ile Northwest Arctic ilçelerindekiler ise Inupiaq adı altında toplanır. İnyupiklerin Kanada'da yaşayan ırkdaşları (Uummarmiut) siyasi ve idari kaygılarla Batı Kanada İnuitleri ile birlikte Inuvialuit adı altında toplanırlar. Eskimolar içinde en uzun boylular Kuzey Alaska'daki İnyupiklerdir ve Kanada İnuitlerinden 10 cm daha uzundurlar. Kobuk İnyupikleri doğu komşuları ve ticari ortakları olan Atabasklardan Koyukon Kızılderilileriyle sınır bölgelerinde evlilik de yapmışlardır. Beyaz Avrupalıların kültürleriyle en geç tanışan Eskimolar 1890 yılından sonra Hristiyanlıkla tanışan Kuzey Alaska İnyupikleridir.

İran'daki Yahudilerin tarihinin başlangıcı Antik çağın son zamanlarına rastlar. Dini kitaplar olan Yeşaya, Daniel, Ezra ve Nehemya kitaplarında Yahudilerin Pers İmparatorluğu'ndaki yaşamı ve deneyimleri aktarılmıştır. Ezra kitabında, Pars Krallarının Yahudilerin Kudüs'e dönmesine ve Tapınağın tekrar inşa edilmesine izin verdiği yazılıdır; "İsrail Tanrısı'nın buyruğu ve Pers kralları Koreş'in, Darius'un, Artahşasta'nın buyrukları uyarınca tapınağın yapımını bitirdiler." Yahudi tarihi için önemli olan bu olay M.Ö. 6. yüzyılda gerçekleşti ve bu sırada İran'da köklü ve etkili bir Yahudi cemaati bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">János Kádár</span> Macaristan başbakanı (1912-1989, hd. 1956-1958 & 1961-1965)

János Kádár, Macar devlet adamı, politikacı, Macar Sosyalist İşçi Partisi Genel Sekreteri, 1956 yılından, emekli olduğu 1988 tarihine kadar 32 yıl boyunca Macaristan'a Başkanlık yapmış komünist lider. İlerlemiş yaşı ve buna bağlı sağlık problemleri yüzünden 1988 yılında emekli olmak zorunda kalıncaya kadar Parti Genel Sekreterliği görevini sürdürdü ve görevini daha genç reformcu kadrolara devretti.

<span class="mw-page-title-main">Sinir kanatlılar</span> böcek grubu

Sinir kanatlılar (Neuroptera), karıncaslanlarını, mantispidleri ve akrabalarını içeren bir böcek takımıdır. Bu grup yaklaşık 6.000 türden oluşmaktadır. Sinir kanatlılar, Sialidae, Corydalidae gibi familyaları da içerir. Neuropterida kladı içerisinde Megaloptera ve Raphidioptera gruplarıyla kardeş taksondur.

<span class="mw-page-title-main">Yaprakarıları</span> zar kanatlılar takımındaki Symphyta alt takımının böcekleri

Yaprak arıları; karıncalar, arılar ve yaban arıları ile birlikte Zar kanatlılar takımındaki Symphyta alt takımının böcekleridir. Yaprakarıları özellikle, bilinen yaklaşık 7.000 tür içeren en büyük üst aile olan Tenthredinoidea üst ailesi ile ilişkilidir; bütün alt takımda ise 800'den çok cins içerisinde yaklaşık 8000 tür tanımlanmıştır. Symphyta alt takımı, Hymenoptera takımındaki çeşitli bazal gruplardan oluşan parafiletiktir.

<span class="mw-page-title-main">Nitrobenzen</span> Kimyasal Bileşik

Nitrobenzen kimyasal formülü C6H5NO2 olan bir organik bileşiktir. Acıbadem benzeri bir kokuya sahip, suda çözünmeyen soluk sarı renkli bir yağdır. Donduğunda yeşilimsi sarı renkli kristallere dönüşür. Anilinin öncül maddesi olarak benzenden büyük ölçüde üretilir. Laboratuvarda, özellikle elektrofil reaktifler için, bazen bir çözücü olarak kullanılır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.