İçeriğe atla

Karadağ başbakanı

Karadağ Hükûmet Başkanı
Görevdeki
Milojko Spajić

31 Ekim 2023 tarihinden beri
AtayanKaradağ Parlamentosu
Görev süresiYok
Oluşum20 Mart 1879
İlk sahibiBožo Petrović-Njegoš
Maaş15.522 USD yıllık[1]
Websitesiwww.gov.me

Karadağ başbakanı (KaradağcaПремијер/Премијерка Црне Горе, romanizePremijer/Premijerka Crne Gore) veya resmi olarak Karadağ hükûmet başkanı (KaradağcaПредсједник/Предсједница Владе Црне Горе, romanizePredsjednik/Predsjednica Vlade Crne Gore) Karadağ hükûmetinin başkanıdır. Başbakanın rolü, hükûmetin çalışmalarını yönlendirmek ve önerilen bakanların bir listesini içeren hükûmet programını Parlamentoya sunmaktır. Başbakanın istifası, hükûmetin düşmesine neden olur.

Mevcut başbakan, sivil siyasi parti Avrupa Şimdi! lideri olan Milojko Spajić, Karadağ Parlamentosu tarafından seçildi. Çetine'de 44. Karadağ Hükûmeti'nin kurulmasından sonra 31 Ekim 2023'te seçildi.

Tarihçe

İlk modern Karadağ hükûmeti 20 Mart 1879'da Karadağ Prensliği sırasında kuruldu. Hükûmet başkanının unvanı "Bakanlar Kurulu Başkanı"ydı (Предсједник Министарског савјета).

28 Ağustos 1910'da Karadağ'ın bir krallık olduğu ilan edildi. Hem Prenslik hem de Krallık sırasında, makam önemli bir öneme sahip değildi ya da etkisi yoktu. Sadece Prens I. Nikola'nın (ve daha sonra da Kral) iradesine bağlıydı. Karadağ'ın I. Dünya Savaşı sırasında 15 Ocak 1916'da İttifak Devletleri'ne teslim olmasından sonra hükûmet sürgüne gitti ve varlığı sona erene dek yurt dışında kaldı. Podgorica Meclisinin 26 Kasım 1918’de Karadağ’ı Sırbistan ile birleştirmesinin ve Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı’nın kurulmasının kararının ardından Stojan Protić 20 Aralık 1918'de yeni kurulan krallığın başbakanı oldu. Bununla birlikte devrik Kral I. Nikola, 1921'de ölümüne dek Karadağ başbakanlarını sürgünde görevlendirmeye devam ettim. Sürgündeki Karadağ Hükûmeti, kısa bir süre sonra 1922'de sona erdi.

Komünist rejim yönetiminde, Karadağ 7 Mart 1945'te kendi hükûmetini elde etti. O gün, Yugoslavya hükümeti içinde (diğer beş cumhuriyette olduğu gibi) bir Karadağ bakanlığı kuruldu ve Karadağ Bakanı, 17 Nisan 1945'te savaş sonrası Karadağ'ın ilk gerçek hükümetini oluşturmaktan sorumlu oldu. Hükûmetler 4 Şubat 1953'e kadar bir Başbakan, 15 Ocak 1991'e kadar Yürütme Konseyi Başkanı ve o zamandan beri Başbakan tarafından yönetildi.

Liste

Önceki makamlar

Monarşi

      Doğru Halk Partisi      Halk Partisi      Bağımsız

Hükûmet Başkanı Görev Başlangıcı Görev Sonu Görev Süresi Siyasi Parti Hükümdar
Karadağ PrensiliğiI. Nikola

(1860-1921)
1 Voyvoda
Božo Petrović-Njegoš
(1846-1929)
20 Mart 1879 19 Kasım 1905 26 yıl,

272 gün

Bağımsız
2 Lazar Mijušković
(1867-1936)
19 Aralık 1905 24 Kasım 1906 340 gün Doğru Halk Partisi
3 Marko Radulović
(1866-1935)
24 Kasım 1906 1 Şubat 1907 69 gün Halk Partisi
4 Andrija Radović
(1872-1947)
1 Şubat 1907 17 Nisan1907 75 gün Halk Partisi
5 Lazar Tomanović
(1845-1932)
17 Nisan 1907 28 Ağustos 1910 3 yıl,

132 gün

Bağımsız
Karadağ Krallığı
(5) Lazar Tomanović
(1845-1932)
28 Ağustos 1910 19 Haziran 1912 1 yıl,

295 gün

Bağımsız
6 Voyvoda
Mitar Martinović
(1870-1954)
19 Haziran 1912 8 Mayıs 1913 323 gün Doğru Halk Partisi
7 Serdar
Janko Vukotić
(1866-1927)
8 Mayıs 1913 16 Temmuz 1915 2 yıl,

68 gün

Bağımsız
8 General
Milo Matanović
(1879-1955)
16 Temmuz 1915 2 Ocak 1916 170 gün Bağımsız
(2) Lazar Mijušković
(1867-1936)
2 Ocak 1916 25 Ocak 1916 23 gün Doğru Halk Partisi
Sürgündeki Karadağ Hükûmeti.
(2) Lazar Mijušković
(1867-1936)
25 Ocak 1916 12 Mayıs 1916 108 gün Doğru Halk Partisi
(4) Andrija Radović
(1872-1947)
12 Mayıs 1916 17 Ocak 1917 245 gün Halk Partisi
(8) General
Milo Matanović
(1879-1955)
17 Ocak 1917 11 Haziran 1917 150 gün Bağımsız
9 Evgenije Popović
(1842-1931)
11 Haziran 1917 17 Şubat 1919 1 yıl,

249 gün

Bağımsız
10 General
Anto Gvozdenović
(1853-1935)
17 Şubat 1919 1 Mart 1921 2 yıl,

12 gün

Bağımsız
11 Jovan Plamenac
(1873-1944)
1 Mart 1921 13 Ocak 1922 318 gün Doğru Halk Partisi Michael

(1921-1922)
12 General
Milutin Vučinić
(1869-1922)
13 Ocak 1922 13 Şubat 1922 31 gün Doğru Halk Partisi
(10) General
Anto Gvozdenović
(1853-1935)
13 Şubat 1922 13 Temmuz 1922 150 gün Bağımsız
1922'den 1941'e kadar Karadağ toprakları, Yugoslavya Krallığı'ndaki önce Zeta Oblastı'nın ve daha sonra Zeta Banlığı'nın bir parçasıydı.

1945 öncesi yönetim başkanları

Sosyalist Cumhuriyet

      Komünist Parti / Komünistler Birliği

Hükûmet Başkanı Görev Başlangıcı Görev Sonu Görev Süresi Siyasi Parti
Karadağ Bakanı
Milovan Đilas
(1911-1995)
7 Mart 1945 17 Nisan 1945 41 gün Komünist Parti
NR Karadağ Başbakanı
General
Blažo Jovanović
(1907-1976)
17 Nisan 1945 4 Şubat 1953 7 yıl,

291 gün

Komünist Parti
(parti yeniden adlandırıldı)
Komünistler Birliği
(parti yeniden adlandırıldı)
İcra Kurulu Başkanı
1
(13)
General
Blažo Jovanović
(1907-1976)
4 Şubat 1953 16 Aralık 1953 315 gün Komünistler Birliği
2
(14)
Filip Bajković
(1910-1985)
16 Aralık 1953 12 Temmuz 1962 8 yıl,

208 gün

Komünistler Birliği
3
(15)
Đorđije Pajković
(1917-1980)
12 Temmuz 1962 25 Haziran 1963 348 gün Komünistler Birliği
4
(16)
Veselin Đuranović
(1925-1997)
25 Haziran 1963 8 Aralık 1966 3 yıl,

165 gün

Komünistler Birliği
5
(17)
Mijuško Šibalić
(1915-1995)
8 Aralık 1966 5 Mayıs 1967 148 gün Komünistler Birliği
6
(18)
Vidoje Žarković
(1927-2000)
5 Mayıs 1967 7 Ekim 1969 2 yıl,

154 gün

Komünistler Birliği
7
(19)
Buarko Bulajić
(1922-2009)
7 Ekim 1969 6 Mayıs 1974 4 yıl,

211 gün

Komünistler Birliği
8
(20)
Marko Orlandić
(1930-)
6 Mayıs 1974 28 Nisan 1978 3 yıl,

356 gün

Komünistler Birliği
9
(21)
Momčilo Cemović
(1928-2001)
28 Nisan 1978 7 Mayıs 1982 4 yıl,

9 gün

Komünistler Birliği
10
(22)
Radivoje Brajović
(1935)
7 Mayıs 1982 6 Haziran 1986 4 yıl,

30 gün

Komünistler Birliği
11
(23)
Vuko Vukadinović
(1937-1993)
6 Haziran 1986 29 Mart 1989 2 yıl,

296 gün

Komünistler Birliği
12
(24)
Radoje Kontić
(1937)
29 Mart 1989 15 Şubat 1991 1 yıl,

321 gün

Komünistler Birliği

Parlamenter cumhuriyet

      Sosyalistler Demokratik Partisi      Bağımsız

Hükûmet Başkanı Seçim Görev Başlangıcı Görev Sonu Görev Süresi Siyasi Parti Cumhurbaşkanı
Karadağ Cumhuriyeti
1
(25)
Milo Đukanović
(1962-)
1990
1992
1996
15 Şubat 1991 5 Şubat 1998 6 yıl,

355 gün

Sosyalistler Demokratik PartisiMomir Bulatović

(1990-1998)
2
(26)
Filip Vujanović
(1954-)
1998
2001
5 Şubat 1998 8 Ocak 2003 4 yıl,

337 gün

Sosyalistler Demokratik PartisiMilo Đukanović

(1998-2002)
(1)
(25)
Milo Đukanović
(1962-)
2002 8 Ocak 2003 21 Mayıs
2006
3 yıl,

134 gün

Sosyalistler Demokratik PartisiFilip Vujanović

(2003-2018)
Bağımsız Karadağ
(1)
(25)
Milo Đukanović
(1962-)
 — 21 Mayıs
2006
10 Kasım 2006 173 gün Sosyalistler Demokratik Partisi
3
(27)
Željko Šturanović
(1960-2014)
2006 10 Kasım 2006 29 Şubat 2008 1 yıl,

110 gün

Sosyalistler Demokratik Partisi
(1)
(25)
Milo Đukanović
(1962-)
2009 29 Şubat 2008 29 Aralık 2010 2 yıl,

304 gün

Sosyalistler Demokratik Partisi
4
(28)
Igor Lukšić
(1976-)
 — 29 Aralık 2010 4 Aralık 2012 1 yıl,

339 gün

Sosyalistler Demokratik Partisi
(1)
(25)
Milo Đukanović
(1962-)
2012 4 Aralık 2012 28 Kasım
2016
3 yıl,

358 gün

Sosyalistler Demokratik Partisi
5
(29)
Duško Marković
(1959-)
2016 28 Kasım
2016
4 Aralık 2020 4 yıl, 6 gün Sosyalistler Demokratik PartisiMilo Đukanović

(2018–günümüz)
6
(30)
Zdravko Krivokapić
(1957-)
2020 4 Aralık 2020 28 Nisan 2022 1 yıl, 145 gün Bağımsız
Ne damo Crnu Goru
7
(31)
Dritan Abazović
(1985-)
 — 28 Nisan 2022 31 Ekim 2023 2 yıl, 165 gün Birleşik Reform Eylemi Jakov Milatović

(2023–günümüz)
8
(32)
Milojko Spajić jun 2023.pngMilojko Spajić
(1987-)
 — 31 Ekim 2023 Günümüz345 gün Şimdi Avrupa

Yaşayan eski başbakanlar

İsim Dönem Doğum tarihi
Radivoje Brajović 1982 - 1986 11 Ocak 1935 (89 yaşında)
Radoje Kontić1989 - 1991 31 Mayıs 1937 (87 yaşında)
Milo Đukanović1991 - 1998,
2003 - 2006,
2008 - 2010,
2012 - 2016
15 Şubat 1962 (62 yaşında)
Filip Vujanović1998 - 2003 1 Eylül 1954 (70 yaşında)
Igor Lukšić 2010 - 2012 14 Haziran 1976 (48 yaşında)
Duško Marković2016 - 2020 6 Temmuz 1959 (65 yaşında)
Zdravko Krivokapić2020 - 2022 2 Eylül 1963 (61 yaşında)

Karadağ'ın eski başbakanlarından en son ölenler 2014'te Željko Šturanović (2006-2008) ve 2019'da Marko Orlandić (1974-1978) oldu.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Kosovo's PM is the highest paid in the region". 19 Ağustos 2018. 26 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Krallığı</span> 1918den II. Dünya Savaşının sonuna kadar Balkanların batısında var olmuş devlet

Yugoslavya Krallığı, Güneydoğu ve Orta Avrupa'da 1918'den 1941'e kadar var olan bir devletti. 1918'den 1929'a kadar resmî olarak Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı olarak adlandırıldı, ancak kökenleri nedeniyle Yugoslavya terimi onun günlük konuşma dilindeki adıydı. Devletin resmi adı 3 Ekim 1929'da Kral I. Aleksandar tarafından Yugoslavya Krallığı olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nikola Pašić</span>

Nikola Pašić, 1891 ve 1918 yılları arası toplam 5 kez Sırbistan Başbakanlığı yapmış ve 1918-1926 yılları arasında da 3 defa Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı'nın başbakanı olarak görev yapmış Sırp siyasetçi.

Hükûmet başkanı veya hükûmetin başı, egemen bir devletin, federasyonel bir devletin veya özerk bir bölgenin yürütme organında en yüksek veya ikinci en yüksek yetkili kişidir. Genellikle bir kabineyi, bakanları veya sekreterleri yöneten ve yönetim departmanlarını yönlendiren bir grup olarak da kabine toplantılarına başkanlık eder. Diplomasi alanında, "hükümet başkanı" terimi, "devlet başkanı"ndan ayrılır, ancak bazı ülkelerde, örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde veya Türkiye'de aynı kişi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Krallığı</span> 1910-1918 Güneydoğu Avrupada devlet

Karadağ Krallığı, Balkanlar'da 1910-1918 yıllarında varlığını sürdürmüş olan bir krallıktı. Krallığın başkenti Çetine idi (Cetinje). Krallığın para birimi Karadağ Perperi idi. Ülke pratikte Mutlakiyetçi olmasına rağmen aslında bir Meşrutiyet olarak yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan Krallığı</span> Güneydoğu Avrupada 1908-1946 arasında hüküm sürmüş krallık

Bulgaristan Krallığı veya Bulgaristan Çarlığı, 1908-1946 yılları arasında var olmuş bir devlet. 1885'te Doğu Rumeli'yi Osmanlılardan alan Bulgaristan Prensliği'nin 5 Ekim 1908 tarihinde krallık olmasıyla kurulmuştur. Bulgaristan de jure olarak Osmanlı'ya karşı bağımsızlığını bildirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Başbakan</span> hükûmetin başı, kabinenin başkanı

Başbakan, bir ülkedeki yürütme organı kurulun (hükûmetin) başkanına verilen ad. Her ülkede başbakan olmaz. Başbakanlar görevlerine seçimle gelir. Belçika, Danimarka, Japonya, Hollanda, Norveç, Malezya, İspanya, İsveç, Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Birleşik Krallık gibi anayasal monarşi ile yönetilen ülkelerde olabileceği gibi Finlandiya, Fransa, Almanya, Hindistan, İtalya, İrlanda, Portekiz, Karadağ, Hırvatistan, Bulgaristan, Romanya, Sırbistan gibi cumhuriyetlerde de olabilir.

Karadağ Sosyalistleri Demokratik Partisi Karadağ'da 1990'da çok partili sistemin kurulmasından bu yana iktidarda olan sosyal demokrat siyasi partidir.

Karadağ Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi Çetine idi.

<span class="mw-page-title-main">Temistoklis Sofulis</span> Yunanistan başbakanı (1860-1949; hd. 1924)

Temistoklis Sofulis, Liberal Parti'nin merkez sol kanadında olan ve Sisam Adası'ndan önemli bir merkezci Yunan politikacı. Uzun yıllar parti liderliğini sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Komünistler Birliği</span>

Karadağ Komünistler Birliği, Yugoslavya'nın 1945-1990 yılları arasındaki tek yasal partisi olan Yugoslavya Komünistler Birliği'nin Karadağ koludur. 1952 yılına kadar Karadağ Komünist Partisi adıyla faaliyet gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan başbakanı</span> Sırbistanın hükûmet başkanı

Sırbistan başbakanı,, resmi olarak Sırbistan Cumhuriyeti Hükûmeti başkanı, Sırbistan Hükûmeti başkanı.

Yugoslavya Krallığı (1921-1941), Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti (1947-1991), Yugoslavya Federal Cumhuriyeti (1991-2003) ve Sırbistan-Karadağ (2003-2006) devlet başkanları listesidir.

Devlet Karadağ ve Boka Ulusal Kurtuluş Konseyi veya kısaca ZAVNOCGB, Yugoslavya Krallığı'na bağlı Karadağ'daki antifaşist direniş hareketinin en yüksek yönetim organı. Örgütsel olarak Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi'nin bir parçası idi.

Karadağ Cumhurbaşkanı Karadağ devletinin başkanıdır. Mevcut cumhurbaşkanı, 2023 cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunda 58.88% oyla seçilen Jakov Milatović'tir. Cumhurbaşkanı'nın resmî konutu eski kraliyet başkenti Çetine'de bulunan Mavi Saray'dır.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Parlamentosu</span>

Karadağ Parlamentosu, Karadağ'ın tek meclisli yasama organıdır. Meclis'in şu anda dört yıllık bir süre için seçilen 81 üyesi vardır. 2006 bağımsızlık referandumunun ardından Parlamento, Karadağ'ın bağımsızlığını 3 Haziran 2006'da ilan etti ve onayladı. Yasama organının sitemi nispi temsil sitemidir.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Prensliği</span> 1852-1910 arası var olan Balkan devleti

Karadağ Prensliği, Güneydoğu Avrupa'da 13 Mart 1852 - 28 Ağustos 1910 tarihleri arasında var olan eski bir prenslikti. Daha sonra Prens olan I. Nikola tarafından krallık ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ arması</span> Ulusal arma

Karadağ arması 12 Temmuz 2004'te Parlamento'da kabul edilen yasa ile resmen kabul edildi. 2 Ekim 2007'de ilan edilen Anayasa tarafından onaylanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Noel Ayaklanması</span>

Noel Ayaklanması veya bilinen adıyla Noel İsyanı Ocak 1919'un başlarında Karadağlı Yeşiller tarafından yönetilen Karadağ'da başarısız bir ayaklanmaydı. Ayaklanmanın askeri lideri Krsto Popović ve siyasi lideri Jovan Plamenac'tı.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ milliyetçiliği</span>

Karadağ milliyetçiliği, Karadağlıların bir millet olduğunu iddia eden ve Karadağlıların kültürel birliğini teşvik eden milliyetçiliktir.

Bu, Norveç başbakanları listesidir. Modern çağda, hükûmet başkanı, başbakan unvanına sahiptir. Geçmişte çeşitli zamanlarda, en yüksek devlet unvanı kâhya ya da vali, genel vali ve birinci bakan idi.