İçeriğe atla

Karadağ Sosyalistleri Demokratik Partisi

Karadağ Sosyalistleri Demokratik Partisi
Demokratska Partija Socijalista Crne Gore
Демократска Партија Социјалиста Црне Горе
KısaltmaDPS
LiderDanijel Živković
Kuruluş tarihi22 Haziran 1991
ÖnceliKaradağ Komünistler Ligi
MerkezPodgorica
İdeolojiPopülizm
Neoliberalizm
Milliyetçilik
Pro-Avrupacılık
Siyasi pozisyonBüyük çadır
Resmî renklerMor
Parlamento
17 / 81
İnternet sitesi
Parti bayrağı
Karadağ

Karadağ Sosyalistleri Demokratik Partisi (KaradağcaDemokratska partija socijalista Crne Gore, DPS) Karadağ'da 1990'da çok partili sistemin kurulmasından bu yana iktidarda olan sosyal demokrat siyasi partidir.

Parti, II. Dünya Savaşı'ndan sonraki dönemde Yugoslavya içinde Karadağ'ı yöneten Karadağ Komünistler Ligi'nin ardılı olarak 1991'de kuruldu. DPS, kuruluşu ve çok partili bir sistemin başlamasından bu yana bugüne kadar her koalisyon hükûmetinin başını oluşturarak Karadağ siyasetinde egemen bir rol oynadı.

Parti başkanları

# Başkan Doğum-Ölüm Görev Başlangıcı Görev Bitişi
1 Momir Bulatović1956–22 Haziran 199119 Ekim 1997
2 Milica Pejanović 1959– 19 Ekim 1997 31 Ekim 1997
3 Milo Đukanović1962–31 Ekim 19976 Nisan 2023
4 Danijel Živković 1987– 6 Nisan 2023 Görevde

Seçimler

Parlamento seçimleri

Karadağ Parlamentosu
Seçim Oy % Sandalye +/− Koalisyon Hükûmet Lider
1990 171,316 56.18%
83 / 125
Sabit 0 Hükümet Momir Bulatović
1992 126,083 42.66%
46 / 75
azalış 37 Hükümet Momir Bulatović
1996 150,237 49.92%
45 / 75
azalış 1 Hükümet Momir Bulatović
1998 170,080 48.87%
32 / 75
azalış 13 ECG Hükümet Milo Đukanović
2001 153,946 42.04%
30 / 75
azalış 2 ECG Hükümet Milo Đukanović
2002 167,166 48.0%
31 / 75
artış 1 ECG Hükümet Milo Đukanović
2006 164,737 48.62%
32 / 81
artış 1 ECG Hükümet Milo Đukanović
2009 168,290 51.94%
35 / 81
artış 3 ECG Hükümet Milo Đukanović
2012 165,380 45.60%
32 / 81
azalış 3 ECG Hükümet Milo Đukanović
2016 158,490 41.41%
35 / 81
artış 3 Hükümet Milo Đukanović
2020 143,548 35.06%
29 / 81
azalış 6 Muhalefet Milo Đukanović
2023 70,292 23.26%
18 / 81
azalış 12 Birlikte! Muhalefet Danijel Živković

Cumhurbaşkanlığı seçimleri

Seçim Aday 1. Tur 2. Tur Sonuç
Oy % Oy %
1990 Momir Bulatović170,092 42.22% (#1) 203,616 76.1 (#1) Kazandı
1992 Momir Bulatović123,183 42.8% (#1) 63.4% (#1) Kazandı
1997 Milo Đukanović145,348 46.71% (#2) 174,745 50.79% (#1) Kazandı
2003 Filip Vujanović139,574 64.2% (#1) Kazandı
2008 Filip Vujanović171,118 51.89% (#1) Kazandı
2013 Filip Vujanović161,940 51.21% (#1) Kazandı
2018 Milo Đukanović180,274 53.90% (#1) Kazandı
2023 Milo Đukanović119,673 35.37% (#2) 154,769 41.12% (#2) Kaybetti

Önemli makamlardaki parti mensupları

Karadağ Sosyalistleri Demokratik Partisi üyelerinin görev yaptığı önemli makamlar:

Yugoslav Federal Cumhuriyeti BaşbakanıYıllar
Radoje Kontić1993–1998
Sırbistan-Karadağ CumhurbaşkanıYıllar
Svetozar Marović 2003–2006
Sırbistan-Karadağ BaşbakanıYıllar
Svetozar Marović 2003–2006
Karadağ CumhurbaşkanıYıllar
Momir Bulatović1990–1998
Milo Đukanović1998–2003

2018-2023

Filip Vujanović2003–2018
Karadağ BaşbakanıYıllar
Milo Đukanović1991–1998
2003–2006
2008–2010
2012–2016
Filip Vujanović1998–2003
Željko Šturanović2006–2008
Igor Lukšić2010–2012
Duško Marković2016–2020
Karadağ Parlamentosu BaşkanıYıllar
Risto Vukčević 1992–1994
Svetozar Marović 1994–2001
Filip Vujanović2002–2003

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İşçi Partisi (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1992–2015)

İşçi Partisi, 10 Temmuz 1992 tarihinde kapatılan Sosyalist Parti'nin yerine Doğu Perinçek tarafından 11 Temmuz 1992 tarihinde kurulmuş olan Türk siyasî parti. Rus milliyetçisi Aleksandr Dugin'in Neo-Avrasyacılık düşüncesini desteklemekteydi.

Demokratik sosyalizm, sosyalist piyasa ekonomisi içinde ekonomik demokrasi, işyeri demokrasisi ve işçilerin öz yönetimine veya alternatif bir merkeziyetçi planlı sosyalist ekonomi biçimine özel bir vurgu yaparak, siyasi demokrasiyi ve bir tür sosyal sermayeli ekonomiyi destekleyen solcu bir siyaset felsefesidir. Demokratik sosyalistler, kapitalizmin doğası gereği özgürlük, eşitlik ve dayanışma değerleriyle bağdaşmadığını ve bu ideallerin ancak sosyalist bir toplumun gerçekleştirilmesiyle elde edilebileceğini savunuyorlar. Çoğu demokratik sosyalist, sosyalizme kademeli bir geçiş arayışında olsa da, demokratik sosyalizm, sosyalizmi kurmanın aracı olarak devrimci veya reformist siyaseti destekleyebilir. Demokratik sosyalizm, 20. yüzyılda Sovyetler Birliği'nde ve diğer ülkelerde tek parti devletine doğru gerilemeye karşı çıkan sosyalistler tarafından popülerleştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Tek parti rejimi</span> sadece bir partinin hükûmeti kurma hakkına sahip olduğu devlet

Tek parti rejimi, devlet yönetimiyle özdeşleşen bir siyasi partinin tek başına yasama meclisi ve hükûmeti oluşturduğu rejimlere verilen addır. Mutlak hakim tek parti dışındaki tüm partiler ya yasa dışıdır ya da tek parti rejiminde partiler bulunuyorsa da; bu partiler seçimlere yalnızca sınırlı ve kontrollü katılım hakkına sahiptir. Ülkede başka siyasi partilerin kurulmasının yasak olmadığı, mecliste yürütme ve yasamada farklı partilerin koltuk sahibi olabildiği ancak devletin tek partiyle yönetildiği de facto durumlara ise tek parti yönetimi denir.

<span class="mw-page-title-main">Kıbrıs Cumhuriyeti'ndeki siyasi partiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Kıbrıs Cumhuriyeti'nde bulunan siyasal partiler listesi, Kıbrıs Cumhuriyeti'nde bulunan siyasal partileri göstermektedir. Kıbrıs Cumhuriyeti'nde çok partili sistem vardır, birçok parti birden Kıbrıs Temsilciler Meclisi'nde yer alabilir.

<span class="mw-page-title-main">Filip Vujanović</span> 1. Karadağ cumhurbaşkanı (hd. 2002-2018)

Filip Vujanović, , Karadağlı siyasetçi. 2003-2018 yılları arasında Karadağ Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

Baskın parti sistemi, tek baskın parti sistemi veya hâkim parti sistemi; bir ülke içinde, bir siyasi partinin diğer tüm partilerden baskın ve geniş yetkiye sahip olmasına verilen isimdir. Bu sistem günümüzde birçok ülkede bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Sosyalistler Partisi</span>

Avrupa Sosyalistler Partisi, Avrupa Birliği'ndeki sosyal demokrat partililerin bir araya geldiği partidir. Asıl adı Party of European Socialists olan parti kısaca PES olarak bilinir. PES'in genel amacı Avrupa'da sosyal demokrat hareketleri güçlendirmektir. Son manifestolarında NATO ile uyum içerisinde bir Avrupa savunulmuş ve demokratik bir serbest piyasa talep etmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kongo Halk Cumhuriyeti</span> Afrikada 1970-1992 yıllarında varlığını sürdürmüş sosyalist devlet

Kongo Halk Cumhuriyeti, 1969 yılından 1992 yılına kadar bugünkü Kongo Cumhuriyeti sınırları içerisinde kurulan devlet.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Komünist Partisi (1920)</span> 1920 yılında Azerbaycanda Sovyetler Birliği Komünist Partisinin bir parçası olarak kurulmuş parti

Azerbaycan Komünist Partisi Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ni (ASSC), Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin bir parçası olarak yönetmiş siyasi partidir. Parti, 20 Şubat 1920 tarihinde Himmet Partisi, Adalet Partisi, Çiftçi Partisi'nin ve Bakü bolşeviklerinin bir araya gelmesiyle tesis edilmiştir. Aynı yılın 1 Nisan tarihinde, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin beşinci hükûmeti istifa ederek, tüm yetkiyi Azerbaycan Komünist Partisi'ne devretmiştir. Komünist Parti, 16 Eylül 1991 tarihinde, ASSC resmen dağılana kadar ülkeyi yönetmeye devam etmiştir. Böyle olmakla birlikte, Azerbaycan Komünist Partisi'nin eski yöneticileri, nepotizm ve patronaja dayalı sistemi devam ettirerek ülkeyi yönetmeye ve devlete hakim olmaya devam etmişlerdir. Azerbaycan Komünist Partisi, 14 Ekim 1990 tarihinde, Yüksek Sovyet için, ilk kez yapılan çok partili seçimi ezici çoğunlukla kazanmış, 360 sandalyeden 280'nine sahip olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya'daki siyasi partiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Avusturya'nın çok partili bir sistemi bulunmaktadır. Kayıtlı 700'den fazla siyasi partiden yalnızca küçük bir bölümü halk tarafından bilinmektedir. 1980'lerden bu yana dört parti, ulusal parlamentoda sandalye almak için sürekli yüksek oy aldı.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki siyasi partiler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Çin, fiilen Çin Komünist Partisi'nin tek parti egemenliğine dayalı bir devlettir. Bununla birlikte Çin resmî olarak, doğu Avrupa'daki eski komünist ülkelerdeki halk cephelerine benzer şekilde Birleşik Cephe şeklinde Çin Komünist Partisi (ÇKP) önderliği altında çok partili devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Birliği (Mısır)</span> Mısırda bir siyasi parti

Arap Sosyalist Birliği, Mısır'da Nasırcı Arap milliyetçisi ve sosyalist merkez sol bir siyasi partiydi. Parti, Aralık 1962 tarihinde Cemal Abdünnasır tarafından ülkenin tek siyasi partisi olarak kuruldu.

Arnavutluk; iki büyük siyasi partinin öncülüğünde, çok partili sistem ile yönetilen bir ülkedir. Merkezi Seçim Komisyonu'nun 2014 yılı verilerine göre mecliste toplam 124 siyasi partinin kaydı bulunmaktadır. Buna rağmen 2015 Yerel Seçimleri yalnızca 54 partinin katılımıyla gerçekleşmiştir.

Yugoslavya Krallığı (1921-1941), Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti (1947-1991), Yugoslavya Federal Cumhuriyeti (1991-2003) ve Sırbistan-Karadağ (2003-2006) devlet başkanları listesidir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslav Solu</span>

Yugoslav Solu, Sırbistan-Karadağ'da faaliyet yürüten sol siyaset yürüten siyasi partiydi. Partinin 1997 genel seçimlerinden sonra Sırbistan Cumhuriyeti Ulusal Meclisi'nde 20 sandalyesi vardı. 12 Nisan 2010 yılında feshedildi.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ başbakanı</span> Karadağın hükûmet başkanı

Karadağ başbakanı veya resmi olarak Karadağ hükûmet başkanı Karadağ hükûmetinin başkanıdır. Başbakanın rolü, hükûmetin çalışmalarını yönlendirmek ve önerilen bakanların bir listesini içeren hükûmet programını Parlamentoya sunmaktır. Başbakanın istifası, hükûmetin düşmesine neden olur.

Bu liste Güney Kore'deki siyasi partileri içermektedir. Güney Kore'nin zayıf kurumsallaşmış çok partili bir sistemi var. Bu parti düzenlemelerinde sıklıkla yapılan değişikliklerle karakterize edilir. Siyasi partilerin tek başına güç kazanma şansı var.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği siyaseti</span>

Sovyetler Birliği'nin siyasi sistemi, Anayasa'nın izin verdiği tek parti olan Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin (SBKP) öncü rolü ile karakterize edilen tek partili sosyalist cumhuriyet çerçevesindedir

<span class="mw-page-title-main">Arap Demokratik Sosyalist Baas Partisi</span> Fransa merkezli Suriye siyasi partisi

Arap Demokratik Sosyalist Baas Partisi 1970 yılında kurulan ve eski Suriye dışişleri bakanı İbrahim Makhus tarafından yönetilen neo-Baasçı bir siyasi partidir. Arap Sosyalist Baas Partisi – Suriye Bölgesi'nin eski üyesi Salah Cedid'in sol kanadının bir kalıntısıdır. Parti; Paris, Fransa merkezlidir ve 1981'de Ulusal Demokratik Toplantı koalisyonuna katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'de siyaset</span> Suriyenin siyasi sistemi

Suriye Arap Cumhuriyeti'nde siyaset, çok partili temsili olan yarı başkanlık cumhuriyeti çerçevesinde gerçekleşir. Devlet Başkanı Beşşar Esad ve onun Arap Sosyalist Baas Partisi, 1970 darbesinden bu yana ülke siyasetinde baskın güçler olarak kaldılar.