İçeriğe atla

Karadağ (Karaman)

Karadağ
Karadağ; Konya, Çumra, Üçhüyük köyü'nden görünüm
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik2.288 m (7.507 ft)
Koordinatlar37°24′0″K 33°9′0″D / 37.40000°K 33.15000°D / 37.40000; 33.15000
Coğrafya
KonumKaraman Merkez, Karaman, Türkiye
Jeoloji
Dağ türüKalkan volkan
Türkiye üzerinde Karadağ (Karaman)
Karadağ (Karaman)
Türkiye' deki konumu
Karadağ'ın uzaydan görünümü
Zirvede TRT televizyon verici istasyonu

Karadağ, Karaman ilinde bulunan sönmüş volkanik bir dağ. Konya ilinin güneyinde Karaman ilinin kuzeyinde Konya ile Karaman arasına yer alır. Dağ Hotamış bataklığı ile Karaman ve Çumra ovaları arasındadır. Karaman'a uzaklığı yaklaşık 30 km kadardır. Karadağ 3 yüksek tepenin birleşmesinden oluşmaktadır. Bunlar; Baştepe, Kızıltepe ve en yüksek noktası olan Mahalaç Tepe'dir (yüksekliği 2271 m). Baştepe'de 150 metre çaplı bir krater bulunmaktadır.[1] Dağ kütlesinin içinde çokça ikincil tepenin yer alması, dağın farklı zamanlarda pek çok kez püskürdüğünü düşündürmektedir. Önemli zirveler şunlardır: Mahalaç, Kızıldağ, Yellibel, Başdağ, Göz (Maden) dağı.

Başdağ Kalesi; dağın Kılbasan ilçesi tarafında bulunan Başdağ yükseltisi üzerinde bulunur. sekizgen planlı kalenin burçları yuvarlaktır. İki tepe arasında yer alan kale bir krater çukurunu da kapsamaktadır. Roma ve Bizans devirlerinde kullanılan kale büyük kesme taşlardan inşa edilmiştir.[2]

Binbir Kilise; Dağın eteklerinde halkın Binbir Kilise adını verdiği tarihi kalıntılar bulunmaktadır. Vadiler ve çeşitli yükseltilerde bulunan, manastır, kilise, konut, şapel, bazilika, sarnıç, mezar yapıları ve askeri yapılar bulunur. Hangi antik kente ait olduğu belirlenemeyen yerleşmeye araştırmacılar değişik isimler vermektedir: Debe, Lystra, Barata, Hyde ve Siderepolos gibi. İstanbul'daki Bizans sanat anlayışından farklı olarak, yapılar yerli anlayışa göre inşa edilmiştir. Dini yapılar, kireç harcı ve kesme taşlar kullanılarak, serbest haç, latin haçı, bazilikal, yuvarlak ve yonca planlarda yapılmıştır.[2][3]

Mahalaç Tepe

Hristiyanlıktaki baş melek Mikhael adının bozularak önce Mihaliç, sonra da Mahalaç'a döndüğü tahmin edilmektedir. Tepe üzerinde Hititler ve Bizans zamanından kalma tarihi kalıntılar yer alır. Hititler devrine ait hiyeroglif yazıtlar ve sunak yer alır. Hitit hiyografisi ile yazılan kitabede, Hitit kralı Hartapus'un ismi geçmektedir. Alanda yükseklik, ulaşım zorluğu ve su kıtlığından dolayı yerleşim yerinin bulunmadığı düşünülmektedir. Bu alanın kutsal bir kült merkezi olduğu tahmin edilmektedir.[4]

Tepede Bizans devrinden kalma haç şekilli bir kilise, haç şekilli mezar şapeli ve kare plana sahip sarnıç bulunur. Hititler devrindeki kutsallığın, Bizanslılar döneminde de devam ettiği görülmektedir.

Karadağ'ın üzerindeki diğer tepelerde de (Göz Dağı, Çet Dağı, Kızıldağ) Mahalaç Tepe'deki kalıntılara benzer kilise ve manastırlar yer alır.

Galeri

Binbir kilise harabeleri:

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "2006 YILI KARAMAN İL ÇEVRE DURUM RAPORU" (PDF). cdr.cevre.gov.tr. 2007. s. 20. 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2015. 
  2. ^ a b "KARAMAN BÖLGESİ TURİZM SEKTÖRÜ ALANSAL VARLIK, ULUSLARARASI REKABETÇİLİK VE MAKRO DÜZEY KÜMELENME ÇALIŞMASI". 2011. 3 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2014. 
  3. ^ "Madenşehir Örenyeri: Binbirkilise". 19 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2014. 
  4. ^ KURT, Mehmet. "Karadağ-Mahalaç Tepesi (Karaman) Üzerine Bir Araştırma" (PDF). 19 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Göreme Tarihî Millî Parkı</span>

Göreme Tarihî Millî Parkı, İç Anadolu bölgesinde, Nevşehir ili sınırları içerisinde yer alan Millî park idi. 1985 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne alındı. 30 Ekim 1986'da Bakanlar Kurulu kararıyla millî park ilan edildi, 22 Ekim 2019 tarihinde millî park statüsünden çıkarıldı.

<span class="mw-page-title-main">Pınara</span> Seydikemer yakınlarındaki Likya antik kenti

Pınara. Seydikemer yakınlarındaki Likya antik kenti.

Altıntepe, Erzincan iliniin Üzümlü ilçesi sınırlarında Urartu, Bizans ve Osmanlı medeniyetlerine ev sahipliği yapmış eski bir yerleşim yeridir. Urartu döneminde kurulan yerleşim yerinde hâlen arkeolojik kazılar sürdürülmektedir.

Lifos, 3917 m'lik yüksekliği ile İç Anadolu Bölgesinin birinci, Türkiye'nin ise 5. büyük dağı olma özelliğine sahip Erciyes Dağı'nın 2509 m yükseklikteki tepelerinden biridir. Erciyes Dağı'nın doğu kısmında 2628 m yüksekliğinde Koç dağı; güneyinde ise, 2423 m yükseklikte Beyyurdu ile, 2909 m yüksekliğindeki Oğlakkıran tepeleri yer almaktadır. Lifos, bu tepelerin içerisinde sanki Erciyes'in komşusu gibi görünümü ile ayrı bir güzelliğe sahiptir. Erciyes'in Kuzey-doğusunda yer alan lifos, kimi kaynaklara göre 2509 m, kimi kaynaklara göre ise 2503 ya da 2501 m yüksekliğe sahip, binlerce sene öncesinin bir yerleşim alanıdır. Lifos hamamları ile ünlüdür ve söylentiye göre dünyada sabun ilk kez burada kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sultanahmet Meydanı</span> İstanbulda tarihi bir meydan

Sultanahmet Meydanı, İstanbul'un Fatih ilçesinin Binbirdirek mahallesinde bulunan tarihî bir meydan. Bizans İmparatorluğu döneminde Konstantinopolis'teki adı Hipodrom, Osmanlı İmparatorluğu zamanında ise Atmeydanı olarak adlandırıldı. Şehrin en önemli meydanlarından birisi olan alanın içerisinde Roma sirki, bugün Sultanahmet Camiinin olduğu noktada ise Büyük Saray bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Hasandağı</span> Aksaray-Niğde sınırında eski bir Stratovolkan

Hasandağı ya da Hasan Dağı deniz seviyesinden 3268 metre yüksek olan tepesiyle bir volkanik dağdır. Büyük Hasan ve Küçük Hasan Dağı olmak üzere iki büyük krateri vardır. Melendiz dağının büyük kısmı, bu iki kraterden çıkan lavlardan meydana gelmiştir. Büyük Hasan dağında iyi muhafaza edilmiş bir ana krater ile onun etrafında parazit koniler bulunur. Küçük Hasan dağının zirvesi bir Somma durumundadır. Yani eski kalderanın sınırlarını teşkil eden dikliklerin artıkları vardır. Bunlar sayesinde ilk kraterin şeklini çıkarmak mümkündür. Adı geçen kraterden çıkan andezit ve bazalt lavları kuzeye doğru akarak geniş bir alana yayılmış, tüfler ise Kızılırmak'a kadar ulaşmıştır. Bu dağ Aksaray ve Niğde il sınırları içerisinde yer almaktadır. 1750 metresine kadar meşe ormanlarıyla kaplıdır. Dağın eteklerinde ve çevresinde çeşitli Türk boyları ve özellikle de Yörükler yaşarlar. Özellikle ana volkan konisini oluşturan Büyük Hasan Dağı ; kuzeybatısındaki Aksaray Ovası batısındaki Obruk Platosu ve güneyindeki Bor Ovası düzlüklerinden aniden yükselerek kasvetli bir doğal Abide görüntüsü sunmaktadır. Bu ana volkan konisinin doruğu tipik bir kraterden oluşmakta ve kraterin tabanında bir krater gölü bulunmaktadır. Ana koninin hemen güneydoğusundaki daha küçük boyutlu ve yükseltisi daha az olan ikiz koni ise Küçük Hasan Dağı olarak anılmaktadır. Bu volkan konisinin de doruğu tipik bir krater halindedir. Oldukça taze ve karakteristik volkan şekilleriyle Türkiye'nin en genç volkan dağları arasında bulunan Hasan Dağı volkanik ünitesi tarihi çağlardan bu yana daldığı uykusuna devam etmektedir. Dağın eteklerinde Antik Roma şehri Nora bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mokissos</span>

Mokissos ya da bir diğer adıyla Nora, Aksaray ilinin, merkez ilçesinin 30 km güneyinde, Helvadere Kasabası sınırları içinde antik kent.

<span class="mw-page-title-main">Tokluca, Savur</span>

Tokluca, Mardin ilinin Savur ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Hattuşa</span> Hititlerin Geç Tunç Çağı dönemindeki başkenti

Hattuşa ya da Hattuşaş, Hititler'in Geç Tunç Çağı dönemindeki başkentidir. Çorum il merkezinin 82 km güneybatısındaki Boğazkale ilçesinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Tepesi</span> Konya kent merkezinde yer alan tarihi ve turistik bir tepe

Alâeddin Tepesi, Türkiye'nin Konya ili kent merkezinde, üzerinde Alâeddin Camii ve avlusunda sekiz Anadolu Selçuklu Sultanı'nın mezarı da dahil olmak üzere önemli tarihî yapılar bulunduran tepe.

<span class="mw-page-title-main">Yunt Dağları</span>

Yunt Dağları, Batı Anadolu'da Ege Bölgesi'nin kuzeyinde yer alan kırık tipi dağ oluşumudur. Yükseltisi 1076 m'dir.

Balkanlar'daki dağlar, bölgenin adı olan Balkanlar'ın adının anlamından anlaşıldığı şekilde bölgenin genelinde yer alır. Balkanlar sözü Türk Dil Kurumu tarafından “öz. a. Hırvatistan, Sırbistan, Karadağ, Kosova, Slovenya, Arnavutluk, Makedonya, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Romanya, Yunanistan ve Trakya'yı içine alan bölge” şeklinde belirtilir. Kelimenin yapısında yer alan Balkan sözünün, “sarp ve ormanlık sıradağ; sık ormanla kaplı dağ; yığın, küme; sazlık, bataklık” gibi anlamları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Küçükağrı Dağı</span> Türkiyede dağ

Küçükağrı dağı, Ağrı Dağı'nın güneydoğusunda yer alan 3896 m yüksekliğindeki stratovolkanik dağ. Doğubayazıt ilçe sınırlarında yer alan dağın doğu yamacından Türkiye-İran sınırı geçer.

<span class="mw-page-title-main">Güllük Dağı Millî Parkı</span>

Güllük Dağı (Termessos) Millî Parkı, Antalya ilinde 1970 yılında, 6.702 hektarlık alan üzerinde kurulan mili park. Toros dağlarının eteklerinde, Korkuteli ilçe sınırlarında yer alır.

Keremali (Elmacık) Dağı, Köroğlu Dağlarının batıda bölümünü oluşturan, Sakarya ilinin en yüksek dağı. 1543 m yüksekliğindeki dağ Hendek ilçesinin güneyi, Akyazı'nın doğusunda bulunur. Dağ adını zirveye yakın bir alanda bulunan türbeden almaktadır. Dağın genel adı Elmacık Dağı iken Sakarya ilinde kalan kısmı için Keremali Dağı olarak kullanılmaktadır. Dağın batısı Sakarya, doğusu Düzce ve Bolu (Mudurnu) il sınırlarında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Dana Adası</span> Mersin, Silifkede kıyı boyundaki bir ada

Dana Adası, Akdeniz'de, Mersin ili, Silifke ilçesinde kıyı boyunda yer alan bir adadır. Üzerinde antik yerleşme ve tersane kalıntıları bulunur. Dalış yapılan adaya tekne turları yapılmaktadır. Antik adı Pithyussa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Hagios Mokios Sarnıcı</span>

Hagios Mokios Sarnıcı veya Altımermer Çukurbostanı, İstanbul'un Fatih ilçesinde, Altımermer semtinde; Ziya Gökalp Sokak ve Cevdet Paşa Caddesi arasında yer alır. İstanbul'un 7. Tepesinin yüksek noktasında bulunan bir Bizans sarnıcıdır.

Balabolu Mersin ili Mut ilçesi kırsalında yer alan bir kent örenidir. 36°38′56″K 33°06′30″D koordinatlarındaki ören Yalnızcabağ köyünün 5 km kadar batısında ve Karamanoğlu Beyliği kurucusu Karaman Bey'in babası Nure Sofi'nin mezarının olduğu Değirmenlik'in kuş uçuşu 4 kilometre kadar güney batısındadır. Köye Mut'u Ermenek'e bağlayan il yolundan sapılarak ulaşılır. Örenler Mut'a 45, Mersin'e 205 kilometre uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ağva Merkez</span> Şile, İstanbul, Türkiyede mahalle

Ağva Merkez, İstanbul ilinin Şile ilçesine bağlı bir mahalledir. Hititler, Frigler, Romalılar ve Osmanlılar gibi birçok uygarlığın geçiş yeri olmuş bir belde. MÖ 7. yüzyıla uzanan tarihin kalıntılarına, Ağva'ya bağlı civar köylerde rastlamak mümkün. Kalem Köy'de Romalılara ait kilise kalıntıları ve mezar taşları, Hacıllı Köyü'nde, 3. yüzyıl sonu - 4.yüzyıl başlarında bulunan Gürlek Mağarası, Hisar Tepe'de bulunan kale kalıntısı, Sungurlu Mahallesi'ndeki dağ değirmeni önemli buluntular. Ağva'ya 14. yüzyılın ikinci yarısında Konya, Karaman ve Balıkesir'den gelen Türkmen boyları yerleşmiş. Bugünkü Ağvalılar da aynı Türkmen boylarının çocukları.

<span class="mw-page-title-main">Peribleptos Manastırı (İstanbul)</span>

Peribleptos Manastırı ya da Theotokos Peribleptos Manastırı, Konstantinopolis'in en önemli Rum Ortodoks manastırlarından biridir. İstanbul’un Fatih ilçesi, Samatya semtinde, Kocamustafapaşa Mahallesi, Marmara Caddesi ve Cambaziye Mektebi Sokak arasında, Surp Kevork Ermeni Kilisesi’nin bulunduğu alanda konumlanmıştır. Meryem Ana’ya adanan yapı, Orta Bizans döneminde, 11. yüzyılda inşa edilmiştir.