İçeriğe atla

Karadağ'ın dış ilişkileri

21 Mayıs 2006 tarihli referandumda, Karadağ halkı Sırbistan-Karadağ Devlet Birliği'nden ayrılmayı seçti. Bu sonuç, 3 Haziran 2006'da Karadağ parlamentosu tarafından bağımsızlık ilan edilmesiyle doğrulandı. Aynı zamanda uluslararası tanınma talebinde bulundu ve dış politika hedeflerini belirledi.

3 Haziran 2006'da yapılan parlamento bildirgesinde belirtildiği gibi, Karadağ'ın yakın vadeli birincil dış politika hedefleri Avrupa Birliği'ne entegrasyon, 28 Haziran 2006'da[1] kabul edildiği Birleşmiş Milletler'e üyelik ve NATO'ya kabul edilmek olarak belirlendi.[2]

Rusya, 11 Haziran 2006'da resmen tanıyan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin ilk daimi üyesi oldu. Avrupa Bakanlar Konseyi, 12 Haziran'da ABD’nin yaptığı gibi Karadağ’ın bağımsızlığını tanıdı.[3] İngiltere 13 Haziran'da tanınmayı genişletti. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin son iki daimi üyesi, Fransa ve Çin, 14 Haziran’da Karadağ hükûmetini tanıdı. 30 Kasım 2006'da Hükûmet, Karadağ ile Sırbistan Cumhuriyeti arasında Karadağ Vatandaşlarına Konsolosluk Koruma ve Hizmetler Anlaşması Mutabakat Muhtırasını kabul etmiştir. Bu anlaşma ile Sırbistan, diplomatik ve konsolosluk misyonları ağı aracılığıyla, Karadağ vatandaşlarına Karadağ'ın kendi misyonlarının bulunmadığı ülkeler bölgesinde konsolosluk hizmeti veriyor. Ekim 2008'de Karadağ Kosova'yı tanıdı.

Uluslararası kuruluşlara üyelik

OrganizasyonBaşvuru tarihiKabul tarihi
NATO tam üyelik04 Aralık 2009 5 Haziran 2017
NATO'nun Barış İçin Ortaklığı [1]28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.30 Ağustos 2006 [2]5 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 14 Aralık 2006 [3]17 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICCt) 23 Ekim 2006 [4]
Avrupa Konseyi (CoE) [5]6 Haziran 2006 [6]11 Mayıs 2007 [7]3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci (SECP) 11 Mayıs 2007 [8]
Karadeniz Ekonomik İşbirliği (BSEC) Kıbrıs Sorunu nedeniyle kabul edilmedi[9]30 Eylül 2007 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
Avrupa-Atlantik Ortaklık Konseyi (EAPC) Evet [10]6 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) 1 Mart 2007 [11]18 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dünya Ticaret Örgütü (WTO) 10 Aralık 2004 [12]27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.29 Nisan 2012[13]10 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 Birleşmiş Milletler (UN) [14]29 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.5 Haziran 2006 28 Haziran 2006 [15]12 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [16]30 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 29 Ağustos 2006 14 Eylül 2006 [17]7 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) 21 Haziran 2006 [18]11 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.[19]6 Aralık 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Enerji Topluluğu 1 Ocak 2007 [20]
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (OSCE) [21]27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. [22] 17 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.5 Haziran 2006 [23]22 Haziran 2006 [24]
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) 18 Temmuz 2006 [25]27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dünya Posta Birliği (UPU) 26 Temmuz 2006 [26]25 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Orta Avrupa Girişimi (CEI) 2 Ağustos 2006 [27]4 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Güneydoğu Avrupa İstikrar Paktı 3 Ağustos 2006 [28]Evet [29]
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) 14 Haziran 2006 [30]12 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 18 Eylül 2006 [31]12 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Interpol27 Temmuz 2006 [32]22 Eylül 2006 [33]
Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) [34]3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.10 Ekim 2006 [35]
Parlamentolar Arası Birlik (IPU) [36]16 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.16 Ekim 2006 [37]16 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW) 23 Ekim 2006 [38]
Dünya Gümrük Örgütü (WCO) 24 Ekim 2006 [39]
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) 25 Ekim 2006[40]5 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) [41]3 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütü (UNIDO) 22 Kasım 2006 [42]1 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Uluslararası Göç Örgütü (IOM) 28 Kasım 2006 [43]
Dünya Fikrî Mülkiyet Örgütü (WIPO) 4 Aralık 2006 [44]15 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Uluslararası Para Fonu (IMF) 18 Temmuz 2006 [45]3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.18 Ocak 2007 [46]18 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dünya Bankası Grubu (IBRD, IDA, IFC, MIGA) 3 Ağustos 2006 [47]18 Ocak 2007 [48]7 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD) [49] [50]9 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) 25 Mayıs 2007 [51]
Dünya Turizm Örgütü (UNWTO) 30 Kasım 2007 [52]
borfer Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (IFRCS) 21 Eylül 2006 [53]
Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu (IFAD) 16 Şubat 2015
Uluslararası Hidrografi Örgütü (IHO)
Uluslararası Standardizasyon Örgütü (ISO)
Daimi Tahkim Mahkemesi (PCA) 3 Haziran 2006 [54]
Güneydoğu Avrupa İşbirliği Girişimi (SECI) Haziran 2008 [55]
Avrupa Sivil Havacılık KonferansıJune 2008 [56] 17 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Eurocontrol1 Temmuz 2007 [57]
Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) 17 Kasım 2007[58]27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Avrupa Elektrik İletim Sistemi Operatörleri Ağı (ENTSO-E) [59]
Demiryoluyla Uluslararası Taşımacılık Örgütü (OTIF) 1 Temmuz 2010 [60]
Uluslararası Motorlu Sigorta Kartı Sistemi (CoBx) [61]2012 22 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Akdeniz için Birlik13 Temmuz 2008
Tam Avrupa Birliği Üyeliği15 Aralık 2008
Uluslararası Spor Organizasyonları
Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği 27 Temmuz 2006 [62]
Uluslararası Hentbol Federasyonu7 Ağustos 2006 [63]21 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
FINA 21 Ağustos 2006 [64]28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Uluslararası Tenis Federasyonu24 Ağustos 2006 [65]
FIBA27 Ağustos 2006 [66]
Uluslararası Voleybol Federasyonu23 Ekim 2006 [67]4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Avrupa Futbol Federasyonları Birliği30 Haziran 2006 26 Ocak 2007 [68]21 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dünya Tekvando Federasyonu 17 Mayıs 2007 [69]
Uluslararası Futbol Federasyonu30 Haziran 2006 31 Mayıs 2007 [70]
Dünya Okçuluk Federasyonu5 Temmuz 2007 [71]
Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) 6 Temmuz 2007 [72]2 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dünya Bowlingi 30 Ağustos 2007 [73]27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Uluslararası Masa Tenisi Federasyonu
  • Karadağ, 2 Ağustos 2006 tarihinde Cenevre Sözleşmelerine katılmıştır.[74][]
  • 382 Karadağ'ın telefon ülke kodudur [75]11 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler</span> toplumsal, ekonomik ve kültürel bir iş birliği oluşturmak amacıyla kurulan bir örgüt

Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945'te kurulmuş; dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslararasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan uluslararası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini "adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç edinmiş küresel bir kuruluş" olarak tanımlamaktadır. Uluslararası ilişkilerde kuvvet kullanılmasını evrensel düzeyde yasaklayan ilk antlaşma 26 Haziran 1945'te 50 ülke tarafından imzalanan Birleşmiş Milletler Antlaşması'dır.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Karadağ</span> Balkanlarda federal cumhuriyet (1992-2003) ve siyasi birlik (2003-2006)

Sırbistan-Karadağ Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin bir arada kalan son parçaları olan Sırbistan ve Karadağ devletleri arasında kurulan devlet birliği. 1992 yılından Yugoslavya Federal Cumhuriyeti adı altında kuruluşlarını ilan ettiler. Yeni devletin bu adı alması, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin yasal mirasçısı olduğu sonucunu çıkarıyordu. Bu duruma Yugoslavya SFC'den kopan diğer devletlerin karşı çıkmaları üzerine Birleşmiş Milletler bu yeni devletin üyeliğini reddetti. 2003 yılında Sırbistan-Karadağ adı altında yeni bir devletin kuruluşu ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Ibrahim Rugova</span>

Ibrahim Rugova, Kosova Cumhurbaşkanı. 2002 yılından görev başında ölümüne dek Kosova Cumhurbaşkanlığı ve Kosova'nın önde gelen siyasi partisi Kosova Demokratik Birliği'nin (LDK) başkanı. 1944'te o dönemde Yugoslavya'nın bir parçası olan Kosova bölgesinin Çerçi (Cerrcë) köyünde doğmuştur. Babası ve dedesi II. Dünya Savaşı'nın hemen akabinde, Nazi Almanyası işgal güçleri ile iş birliği yaptıkları gerekçesiyle kurşuna dizilmişlerdir. Üniversite öğrenimini Paris'te Sorbonne Üniversitesi'nde yapmıştır. 1990'da ihracına dek Yugoslav Komünist Partisi'nin üyesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ</span> Balkanlarda bir ülke

Karadağ, Avrupa'nın güneydoğusunda Balkanların Adriyatik kıyısında bir ülkedir. Kuzeyde Bosna-Hersek, kuzeydoğuda Sırbistan, doğuda Kosova, güneydoğuda Arnavutluk, batıda ise Hırvatistan ve Adriyatik Denizi ile çevrilidir. Başkenti ve en büyük şehri Podgorica ülke topraklarının %10,4'ünü ve nüfusun %29,9'unu kapsamaktadır, Çetine kenti eski krallık başkenti statüsündedir. Ülkenin büyük çoğunluğunu Karadağlılar oluşturur, Sırplar %28,7 ile en büyük azınlıktır. Ayrıca Boşnaklar, Arnavutlar ve Hırvatlar da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi</span> BMnin uluslararası güvenliği sağlamakla görevli altı ana organından biri

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Birleşmiş Milletler'in üye ülkeler arasında güvenlik ve barışı korumakla yükümlü en güçlü organı. Birleşmiş Milletler'in diğer organları sadece tavsiye kararı alabilirken, Uluslararası Adalet Divanı ile birlikte bağlayıcı karar alma yetkisine sahip iki Birleşmiş Milletler organından biridir. Bu bağlayıcılık, üye ülkelerin tamamına yakını tarafından imzalanmış olan Birleşmiş Milletler Antlaşması'nda açık bir şekilde belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki diplomatik temsilcilikler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'deki diplomatik temsilcilikler listesi , Türkiye'de diğer ülkelerin bulundurduğu diplomatik ve konsüler temsilciliklerin listesini içermektedir. Başkent Ankara'da 135 yerleşik büyükelçilik bulunmaktadır. İstanbul ise 73’ü başkonsolosluk, 1'i konsolosluk olmak üzere 74 diplomatik misyona ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hırvat pasaportu</span>

Hırvat pasaportu Hırvatistan vatandaşlarına uluslararası seyahat edebilmeleri amacıyla verilmektedir. Pasaport, Hırvat vatandaşlığının ve kimliğinin kanıtı olarak kabul edilir. Pasaport işlemleriyle ülke içerisinde İçişleri Bakanlığı, ülke dışında Hırvat büyükelçilikleri ve konsoloslukları ilgilenir. Hırvat pasaportları beş veya on yıl süreyle geçerli olup, uzatılamazlar. Süresi biten pasaportun yerine yeni bir pasaport alınmalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kosova pasaportu</span>

Kosova pasaportu, kısmen tanınan Kosova vatandaşlarının yurt dışına çıkışta kullandıkları yolculuk belgesidir. Bu belge, Kosova vatandaşlığının kanıtı olarak hizmet etmeye ek olarak uluslararası yolculuğu kolaylaştırır. Dışişleri Bakanlığı ile çıkarılan diplomatik pasaportların istisnasıyla pasaportların verilmesi yalnız İçişleri Bakanlığı'nın ayrıcalığındadır. Kosova pasaportları, ICAO tarafından tavsiye edilen standart pasaport tasarımına uyar.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Birliği'nin gelecekteki genişlemesi</span>

Avrupa Birliği'nin gelecekteki genişlemesi, demokratik olan, serbest piyasaya sahip olan ve Avrupa Birliği hukukuna uygun seviyeye gelebilecek olan her Avrupa ülkesine açıktır. Geçmişteki genişleme Avrupa Birliği'ne üye ülke sayısını kurulduğundan beridir altıdan yirmi yediye çıkarmıştır.. Giriş kriterleri 1993'te kabul edilen Kopenhag Kriterleri ve Maastricht Anlaşması'nın 49. maddesinde belirtilir. Bir ülkenin Avrupalı olup olmadığı Avrupa Birliği kurumları tarafından yapılan siyasi değerlendirmeyle ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Türkiye ilişkileri</span>

Bu madde, Sırbistan-Türkiye ve eskiden beri süregelen Türk-Sırp ilişkilerini içerir.

2006 Karadağ bağımsızlık referandumu, 21 Mayıs 2006'da Karadağ'da yapılan bir bağımsızlık referandumudur. Yaklaşık %55 katılım oranına sahip referandumda katılımcıların %55.5'i bağımsızlık yönünde oy kullanmıştır. 23 Mayıs tarihine kadar referandumun ilk sonuçları Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin beş kalıcı üyesi tarafından da onaylanmış, bu da referandumun sonuçlarının ülke resmî olarak bağımsızlığını ilan etmeden önce uluslararası toplulukta tanındığı anlamına gelmiştir. 31 Mayıs tarihinde referandum komisyonu resmî olarak halkın %55.5'inin bağımsızlıktan yana oy kullandığını ilan etmiştir. Avrupa Birliği tarafından konulan %55 seçime katılım kuralı seçmenler tarafından az bir farkla aşıldığından dolayı 31 Mayısta referandum sonuçları bağımsızlık ilanına yol açmıştır. Karadağ Cumhuriyeti Meclisi resmî Bağımsızlık İlanı'nı 3 Haziran Cumartesi günü yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">G4 ülkeleri</span>

G4 ülkeleri, Brezilya, Almanya, Hindistan ve Japonya arasında birbirlerini Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi daimi üyelik önerilerini destekleyen siyasi birlikteliktir. Ekonomik ve uzun vadeli siyasi hedefleri olan G7'nin aksine G4'ün başlıca hedefi Güvenlik Konseyi'ne daimi üye olmaktır. Grubun ekonomik ve politik etkisi son yıllarda önemli ölçüde artmış olup daimi üyelerle karşılaştırılabilecek seviyeye ulaşmıştır. Ancak G4'ün talepleri genellikle Uniting for Consensus grubu ile özellikle de ülkelerin ekonomik ve siyasi rakipleri tarafından karşı çıkılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 478 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 478 sayılı kararı, İsrail'in Doğu Kudüs'ü işgali ve Kudüs'ü başkent ilan etmesi üzerine Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 20 Ağustos 1980 tarihinde aldığı 478 sayılı karar.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ-Sırbistan ilişkileri</span>

Karadağ-Sırp ilişkileri, Karadağ ve Sırbistan arasındaki dış ilişkilerdir. 1918'den 2006'ya kadar iki devlet Yugoslavya Krallığı, Sosyalist Federal Yugoslavya Cumhuriyeti ve Sırbistan ve Karadağ altında birleşti. Bölgedeki son siyasi gelişmeler nedeniyle Karadağ'ın ulusal kimliği konusunda tartışmalar var. Karadağlıların etnik kimlikleri ve ulusal dilin adı hakkında bir tartışma var. Buna rağmen iki ülke çoğunlukla dostane ilişkileri sürdürdü.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ'ın Avrupa Birliği üyelik süreci</span>

Karadağ'ın Avrupa Birliği'ne (AB) katılımı, AB'nin gelecekteki genişlemesi için mevcut gündemdedir.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ milliyetçiliği</span>

Karadağ milliyetçiliği, Karadağlıların bir millet olduğunu iddia eden ve Karadağlıların kültürel birliğini teşvik eden milliyetçiliktir.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Sırbistan ilişkileri</span>

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Sırbistan arasındaki ilişkiler ilk olarak 1882 yılında, yani Sırbistan'ın bir krallık olduğu dönemde, kuruldu. 1918 ile 2006 yılları arasında ABD, Yugoslavya Krallığı, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti ve ardıl devleti Sırbistan olan Yugoslavya Federal Cumhuriyeti ile ilişkiler sürdürdü.

Meksika-Sırbistan ilişkileri, Meksika ve Sırbistan arasındaki diplomatik ilişkileri ifade eder. Her iki ülke de G77 ve Birleşmiş Milletler'in kurucu üyeleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Suudi-Sırp ilişkileri, Suudi Arabistan ve Sırbistan arasındaki ikili ilişkileri ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1250 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1250 sayılı kararı, Kıbrıs'taki duruma ilişkin tüm kararların yeniden teyit edildiği ve adadaki gerilimi azaltmak amacıyla liderlerin müzakereye davet edildiği karardır. Karar, 29 Haziran 1999'da tüm ülkelerin kabul oyu vermesiyle birlikte kabul edilmiştir. Kıbrıs'taki duruma ilişkin tüm kararları, özellikle de 1218 sayılı Kararı (1998) yeniden teyit ettikten sonra, Konsey, Genel Sekreter Kofi Annan'ın Kıbrıs'ta iyi niyet misyonuna değindi.