İçeriğe atla

Karabatakgiller

Karabatakgiller
Yaşadığı dönem aralığı: 66-0 myö
Senozoyik-Günümüz[1] 
Karabatak (Phalacrocorax carbo)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Aves
Takım:Suliformes
Familya:Phalacrocoracidae
Reichenbach, 1850
Türler
Metne bakınız.

Karabatakgiller (Phalacrocoracidae), Suliformes takımına ait bir kuş familyasıdır.[1]

Adlandırma

Bilimsel adı Phalacrocoracidae, Grekçe "kel" anlamına gelen φαλακρός (phalakros) ve "kuzgun" anlamına gelen κόραξ (korax) kelimelerinden Latinceleştirilmiştir. Erişkin karabatakların yanaklarında bulunan krem beyazı tüysüz bölgeden ötürü bu adın geldiği düşünülmektedir.

Özellikleri

Karabataklar orta ve büyük boyutlarda deniz kuşlarıdır. En küçükleri olan küçük karabatak 45 cm. boyunda ve 340 g. ağırlığında iken en büyük türü olan Phalacrocorax harrisi 100 cm. boyunda ve 5 kg. ağırlığındadır. Soyu tükenmiş Phalacrocorax perspicillatus ortalama 6,3 kg. ağırlığıyla daha da büyüktü. Kuzey Yarımküre türlerinin tamamına yakını ile birlikte türlerin çoğunluğu koyu renkli tüylere sahiptir. Güney Yarımküre türlerinin bazıları ise siyah ve beyaz tüylere sahip iken Yeni Zelanda'nın Phalacrocorax punctatus türü gibi çok azı daha renkli tüylere sahiptir. Türlerin çoğunda yüzde gözler ile gaga arasında parlak mavi, turuncu, kırmızı ya da sarı olan ve üreme döneminde daha da parlaklaşan tüysüz renkli deri bulunur. Gagaları ince ve uzundur. Gaganın üst ucu ise aşağıya doğru kanca gibi kıvrıktır. Ayaklarında dört parmağıda birleştiren perdeler bulunur.

Açık denizden çok kıyılarda yaşarlar ve bazı türleri kara içindeki sularda koloniler kurar. En eski soyunun yaşam alanına bakıldığında köken olarak tatlı su kuşları olduğu görülür. Pasifik Okyanusu'nun ortasındaki adalar hariç dünyanın tamamına yayılmışlardır.

Tüm türler balık ile beslenir. Su yüzünden dalarak avlanırlar ancak bazı türler dalmadan önce hafifçe sıçrayarak suya girişlerini kolaylaştırırlar. Su altında ayakları yardımıyla ilerler ve bazı türlerin kanatları da kullandığı görülür. Bazı karabatak türlerinin 45 m.'ye kadar dalabildikleri gözlemlenmiştir.

Balık avladıktan sonra karaya çıkan karabatakların kanatlarını açarak güneş altında kurudukları görülebilir. Tüm karabatakların üropigial bezleri vardır ve bu bezin salgısıyla kanatların sugeçirmez olmasını sağlarlar.

Ağaçlarda, kayalık adacıklarda ve kayalıklarda koloni hâlinde yuvalanırlar. Yumurtaları tebeşir mavisi rengindedir. Genellikle yılda bir kez yumurtlarlar. Yavruları yedikleri besinleri geri kusarak beslerler.

Türler

Cins Microcarbo Bonaparte, 1856

Cins Phalacrocorax Brisson, 1760

Cins Leucocarbo Bonaparte, 1856

Kaynakça

  1. ^ a b "Mindat.org". www.mindat.org. 9 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kaya güvercini</span> kuş türü

Kaya güvercini, yabani güvercin ya da bayağı güvercin Güvercingiller (Columbidae) familyasında yer alan bir kuştur. Günlük konuşma dilinde bu kuş yalnızca "güvercin" olarak anılır.

<span class="mw-page-title-main">Pelikan</span> kuş cinsi

Pelikan, monotipik pelikangiller (Pelecanidae) familyasını ve Pelecanus cinsini oluşturan iri su kuşu türlerinin ortak adı. Uzun gagaları, avlanmak için kullandıkları ve yutmadan önce gagalarıyla topladıkları avın bulunduğu suyu süzmeye yarayan geniş boğaz keseleri en ayırt edici özellikleridir. Kahverengi pelikan, Peru pelikanı dışındaki türlerinin tüyleri genellikle soluk renklidir. Tüm türlerinin gagaları, keseleri ve yüzlerindeki tüysüz deri, üreme mevsiminden önce parlak renklere kavuşur. Yaşayan sekiz türü dönencelerden ılıman kuşağa kadar olan bölgelerde yaşar ancak Güney Amerika'nın iç kısmında, kutup bölgelerinde ve açık denizde bulunmazlar. Pelikanlara ait fosil kayıtları Fransa'da Oligosen döneminden kalma ve günümüz pelikanlarının gagasına benzeyen fosil buluntularıyla birlikte en az 30 milyon yıl öncesinden itibaren vardır. Uzun süre fregat kuşları, karabataklar, tropik kuşları ve sümsük kuşları ile akraba olduğu düşünülen pelikanlar günümüzde Pelikansılar (Pelecaniformes) takımında sınıflandırılır ve en yakın akrabaları ise pabuç gagalı ve hamerkoptur. Aynı takım içinde yer alan aynaklar, kaşıkçılar ve balıkçıllar ise uzak akrabalarıdır. Genellikle su yüzeyinde ya da yüzeye yakın yakaladıkları balıklarla beslenirler ve kıyılar ile göllerde yaşarlar. Koloniler oluşturarak üreyen pelikanlar sıklıkla toplu olarak avlanır. Beyaz tüylü dört türü yerde yuva yaparken kahverengi ya da gri renkli diğer dört türü ise ağaçlarda yuvalanmayı tercih eder.

<span class="mw-page-title-main">Alcidae</span>

Alcidae Charadriiformes takımına bağlı bir kuş familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pelikansılar</span>

Pelikansılar ya da Pelecaniformes orta ve büyük boyda su kuşlarının oluşturduğu kuşlar sınıfına ait bir takımdır. Geleneksel olarak dört parmakları arasında perde bulunan tüm kuşları içeren takım olarak tanımlanmış olsa da bu tanım doğru değildir. Daha önceleri kullanılan kürek ayaklılar ya da kürek ayaklı kuşlar adlandırması da bu yanlış tanımlamadan gelir. Çoğunun boğazlarındaki deri tüysüzdür ve burun delikleri işlevi olmayan yarıklar hâline dönüşmüş ve bu nedenle ağızdan soluma yapmaktadırlar. Balık, kalamar benzeri deniz hayvanlarıyla beslenirler. Koloniler hâlinde yuva yaparlar ancak bireysel çiftler tek eşlidir. Yavruları yumurtadan tüysüz ve gözleri açılmamış olarak çıkar, bakıma ihtiyaçları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tepeli karabatak</span>

Tepeli karabatak, deniz kuşlarından karabatakgiller (Phalacrocoracidae) familyasına ait bir tür.

<span class="mw-page-title-main">Kahverengi pelikan</span> pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu

Kahverengi pelikan, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından 8 pelikan türünün en küçüğü olan bir su kuşu türüdür. Amerika'da yaşayan bu kuş türü ABD'nin güney ve batı sahillerinde en iyi bilinen kuş türlerinden biridir. Batı Yarımkürede bulunan üç pelikan türünden biri olduğu gibi balıkları denize dalarak avlayan iki pelikan türünden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye eklem bacaklılar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Yaklaşık 1.170.000 eklem bacaklı türü tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika ak pelikanı</span>

Amerika ak pelikanı, pelikangiller (Pelecanidae) familyasından çok büyük bir su kuşu türüdür. Üreme dönemini Kuzey Amerika'nın iç su havzalarında geçirir, kışları güneye ve kıyılara Orta ve Güney Amerika'ya kadar göç eder.

<i>Theristicus</i>

Theristicus, Threskiornithidae familyasında yer alan bir kuş cinsidir. Güney Amerika'da düzlük otlaklarda yaşayan dört aynak türünü içinde barındırır. Hepsinin gagaları koyu renkli, uzun ve aşağı doğru kıvrıktır. Kızılımsı renkli ayakları kısadır ve Eudocimus ile Plegadis cinsleri gibi uçarken kuyruklarını geçmez. Sırt tüyleri gri renklidir.

<span class="mw-page-title-main">Suliformes</span>

Suliformes kuşlar sınıfına ait bir takımdır. Geleneksel Pelecaniformes takımının polifiletik olduğuna dair bulunan kanıtlara istinaden bölünerek oluşturulması Uluslararası Ornitoloji Kongresi tarafından önerilmiştir.

<i>Microcarbo</i>

Microcarbo, karabatakgiller (Phalacrocoracidae) familyasından bir kuş cinsidir. Önceleri Phalacrocorax cinsinin içinde sınıflandırılmaktaydı.

<i>Microcarbo melanoleucos</i> Bir kuş türü

Microcarbo melanoleucos karabatakgiller (Phalacrocoracidae) familyasından bir kuş türüdür. Avustralya, Yeni Gine, Yeni Zelanda, Malezya ve Endonezya ile birlikte Pasifik Okyanusu'nun güneybatısında yaşar. Küçük gagalı bir karabatak türü olan bu kuş genellikle üstü siyah altı beyazdır. Gagası sarıdır ve küçük bir tepeliği vardır.

<i>Microcarbo africanus</i>

Microcarbo africanus karabatakgiller (Phalacrocoracidae) familyasından bir kuş türüdür. Sahra Çölü'nün güneyinden itibaren Afrika'nın büyük bir bölümünde ve Madagaskar'da yaşar. Göçmen değildir ancak mevsimsel olarak yer değiştirebilir.

<i>Microcarbo niger</i>

Microcarbo niger, karabatakgiller (Phalacrocoracidae) familyasından bir kuş türüdür. Hint altkıtasına yayılmıştır ve doğuda Cava'ya kadar yaşam alanı uzanır.

<i>Leucocarbo</i>

Leucocarbo, karabatakgiller (Phalacrocoracidae) familyasından bir kuş cinsidir. Önceleri Phalacrocorax cinsinin içinde sınıflandırılmaktaydı.

<i>Phalacrocorax gaimardi</i>

Phalacrocorax gaimardi karabatakgiller (Phalacrocoracidae) familyasından bir kuş türüdür. Güney Amerika'nın kıyılarında yaşar. Çoğu deniz kuşu türünün aksine koloni hâlinde yaşamaz. Karabataklarda görülen kanatlarını açarak tüneme duruşunu sergilediği gözlemlenmemiştir.

<i>Phalacrocorax harrisi</i>

Phalacrocorax harrisi karabatakgiller (Phalacrocoracidae) familyasından bir kuş türüdür. Galapagos Adaları'na endemiktir. Karabatakgiller familyasında uçma yeteneğini kaybetmiş olan tek türdür. Önceleri monotipik Nannopterum ya da Compsohalieus cinsleri altında sınıflandırılmış olsa da günümüzde diğer karabatak türlerinin çoğu ile birlikte Phalacrocorax cinsi içinde sınıflandırılmaktadır.

<i>Phalacrocorax fuscicollis</i>

Phalacrocorax fuscicollis karabatakgiller (Phalacrocoracidae) familyasından bir kuş türüdür. Asıl olarak Hint altkıtasının su havzalarında yaşar ancak batıda Pakistan'ın Sind Eyaletinden doğuda Tayland ve Kamboçya'ya kadar uzanan bölgede bulunurlar. Sosyal bir tür olan bu kuş benzer bir tür olan Microcarbo niger'den mavi gözü, küçük kafası, eğili alnı ve ince uzun gagası ile ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Malta'daki kuşlar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Malta'da yer alan kuş türlerinin bir listesidir. Malta'da yaklaşık 436 tür vardır. Büyük bir göç güzergahı üzerinde yer alan bir bölge olduğu için birçok tür ilkbahar ve sonbahar aylarında buradan geçer. Malta'da insanlar tarafından getirilen iki tane egzotik tür bulunur. Dünya çapında 23 tür tehdit altındadır.

Koşucu kuşlar (Palaeognathae), Gondvana kökenli Afrika, Güney Amerika, Yeni Gine, Avustralya ve Yeni Zealanda'da dağılmış kuş türlerinden oluşan bir kladdır. Deve kuşları, nandular, kiviler, tepeli devekuşları, emular ve tinamular gibi 50'den fazla yaşayan türü içerir. Neognathae grubu ile birlikte modern kuşların iki ana kladını oluşturur. Listede soyu tükenmiş türler için Mikko's Phylogeny Archive, Paleofile.com ve Brodkob kaynakları kullanılmıştır.