Karabaş Mustafa Ağa Camii
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Beyoğlu, İstanbul, Türkiye |
Koordinatlar | 41°01′38″K 28°58′50″D / 41.02722°K 28.98056°D |
İnanç | İslam |
Durum | Faal |
Mimari | |
Mimari tür | Cami |
Mimari biçim | Osmanlı |
Tamamlanma | 16. yüzyıl |
Özellikler | |
Minare sayısı | 1 |
Karabaş Mustafa Ağa Camii Tophane, Beyoğlu semtinde bulunan bir Osmanlı camisidir.
Tarihçe
Babüssaade Ağası Karabaş Mustafa Bin Korkut Bey tarafından 16. yüz yılda yaptırılmış. Müteaddit zamanlarda tamir görmüştür. 1957 yılında Merhum Başbakan Adnan Menderesin emriyle temelden yıkılıp yeniden yaptırılmıştır. Cami ile bütünlük oluşturan Zaviye, sıbyan mektebi ve namazgahtan eser kalmamıştır. Vaktiyle burada var olan zaviye bir Halveti zaviyesidir. Fakat son dönemlerde Kadiri ayinlerinin yapıldığı bazı kaynaklarda yer alır. Bunu haziresinde bulunan mezar taşları da teyit eder vaziyette. Zaviye de görev yapan şeylerin kronolojisi ise ölüm tarihleri itibarıyla şöyledir: Molla-zade Şeyh Mehmed Kasım Çelebi (1506), Karabaş Ramazan (1609), Mısırlı Ömer (1658), Karabaş İskender (1667), Hacı Hüseyin (1717), Hacı Mehmed (1719), Hacı Nur Ahmed (1765), Hüseyin (1774), Hacı Abdullah (1785), Mustafa Muhsin (Kadiri,1796), Seyyid Abdulkadir (1802), Seyyid Mustafa (Sümbülî,1807), Seyyid Ahmed (Kadiri, 1832), Şeyh Şakir (1860), Şeyh Ahmed (1908) ve Hobcuoğlu Şakir Bey.[1]
Mimari özellikleri
295m2 toplam arsa üzerine inşa edilen cami duvarları taş ve tuğladır. Kare bir planda olup, çatısı ahşaptır. Tek şerefeli minaresi tuğladan olup, külah tamirler sırasında taştan yapılmıştır. Vaktiyle civarda bulunan bir çeşmenin kitabesi, dış giriş kapısı sağ tarafına (Cami ihata duvarına) sonradan monte edilmiştir. Avlusunda üzeri yakın zamanda ahşap malzeme ile kapatılan yekpare mermerden oyulma, servi motifleri ile tezyin edilmiş tarihi su haznesi vardır. Etrafında bulunan ve planında yer almayan meşrutası son restorasyon çalışmalarında kaldırılmıştır. Şadırvan çevresi duvarla çevrilidir. Haziresi ise bakımsızdır. Haziresinde banisi ile Kılıç Ali Paşa Camii yazılarının hattatı Demirci Kulu Yusuf Efendi ve diğer şahıslar medfundur. Demircikulu Yusuf Efendi, Hattat Ahmed Karahisarî ekolünün son temsilcisidir.[2] Hattat Demircikulu Yusuf Efendi'nin asıl adı Yusuf Bin Abdullah'tır. Mescidin yanı başındaki Topçu ocağında vazifeli Demirci Ali Ağanın kölesi olduğundan “Demircikulu” lakabıyla bilinir. Kölelerin baba adı için Abdullah yazılması da yine kaynaklarda yer alır. Demircikulu, Topçu ocağında, günümüzdeki adıyla Tophane-i Amire de “Ulufeli Duacılık” hizmetinde bulunmuş. Top dökümü esnasında, ateş yakılmadan evvel ocak başında dua eden kimselere “Ulufeli Duacı” denilirmiş.[3] Bu vazife daha sonra burada bulunan Karabaş Zaviyesi şeyhliğine tahsis olunmuş.[4] Cami haziresinin etrafı taş duvarla çevrilidir. Hazireinin Kılıç Ali Paşa Cami yönüne bakan köşesinde antik porfir sütundan dönüştürülmüş bir de Sadaka taşı bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ Özdamar, Mustafa. Tophane'yi Nakış Nakış İşleyen Gönül Sığınakları, Altınoluk Dergisi, Sayı.42, 1988, s.33
- ^ Tophane Kılıç Ali Pşa Cami Yazıları 12 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. http://earsiv.sehir.edu.tr[]. Erişim Tarihi:12.10.2016
- ^ Hat talebeleri kalemlerini neden gömerlerdi? 26 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. dunyabizim.com. Erişim Tarihi: 26.10.2016
- ^ Yusuf (Demircikulu) 23 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. hatvesanat.com. Erişim Tarihi:18.10.2016