İçeriğe atla

Karaağaçlar Altında (film)

Karaağaçlar Altında
Desire Under the Elms
"Karaağaçlar Altında" (Desire Under the Elms) filminin özgün sinema afişi
YönetmenDelbert Mann
YapımcıDon Hartman
SenaristIrwin Shaw
Eugene O'Neill (oyun)
OyuncularSophia Loren
Anthony Perkins
Burl Ives
MüzikElmer Bernstein
Görüntü yönetmeniDaniel L. Fapp
KurguGeorge Boemler
StüdyoDon Hartman Productions
DağıtıcıParamount Pictures
CinsiSinema filmi
TürüDram, aşk.
RenkSiyah-beyaz
Yapım yılı1958
Çıkış tarih(ler)i12 Mart 1958, New York
Süre111 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce
Diğer adlarıKaraağaçlar Altında (Türkiye)
Kara Ağaçlar Altında Arzu (Türkiye, TRT TV)
Désir sous les ormes (Fransa)
Desiderio sotto gli olmi (İtalya)
Deseo bajo los olmos (İspanya)
Begierde unter Ulmen (Almanya)

Karaağaçlar Altında, 1958 ABD yapımı dramatik bir filmdir. Özgün adı Desire Under the Elms dir. 1970'li yıllarda film TRT Televizyonu'nda Kara Ağaçlar Altında Arzu adıyla gösterilmişti.(Tanıtım bülteninde ve gazetelerde Kara ve Ağaç ayrı yazılmıştır). Filmin Türkiye'de Korkunç Arzu adıyla gösterildiğine dair de kayıtlar vardır.[1]

Artık bir Amerikan klasiği olarak kabul edilen Eugene O'Neill'in 1924 tarihli aynı adlı tiyatro oyunundan senaryosunu Irwin Shaw'un uyarlayıp yazdığı filmi Delbert Mann yönetmiştir. Filmin özgün müziği Elmer Bernstein'a aittir.

O'Neill bu eserinde klasik bir Yunan Trajedyası olan Oedipus'u 19. yüzyıl New England kırsalına taşımıştı. 1840 yılında New England'da tırnaklarıyla kazarak elde ettiği çiftliğine büyük bir tutkuyla bağlı 74 yaşında ama dinç bir çiftçi olan Ephriam Cabot (Burl Ives) genç yaşta bir kadın olan Anna ile (Sophia Loren) evlenir. Daha önceki iki evliliğinden üç yetişkin erkek çocuğu daha vardır. Trajedi kaçınılmaz olacaktır.

Film Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye'ye, siyah beyaz görüntü yönetimi dalında da Oscar'a ve Altın Defne (Laurel Awards) ödülüne aday gösterilmişti.

O'Neill'ın oyunu daha ABD'de sinemaya uyarlanmadan önce, 1957 yılında Türkiye'de Dormen Tiyatrosu'nda sahneye konmuştu. Yılmaz Gruda'nın babayı, Erol Keskin'in Eben'i, Yıldız Alpar'ın Abbie'yi (Filmde Anna) oynadığı oyunda Fikret Hakan ve Necdet Ayberk üvey kardeşleri canlandırıyordu. Tiyatroya henüz başlamış olan İzzet Günay ise Şerif rolünü üstlenmişti. Bu oyun Haldun Dormen'in Cep Tiyatrosu'ndan sonra kurduğu Dormen Tiyatrosu'nda sahnelenen ilk oyundu. Haldun Dormen'e göre "Tam anlamıyla bir fiyasko" olmuştu ve birkaç defa sahnelendikten sonra kaldırılmıştı.[2]

Konusu

Olaylar 1840 yılında ABD'nin New England kırsalında geçer. Ephraim Cabot 74 yaşında ama çok dinç ve yaşama dört elle sarılmış bir çiftçidir. 50 yıl kadar önce yerleştiği bu toprakları dişiyle tırnağıyla işlemiş ve çoklarının gıpta ettiği geniş toprakları olan büyük bir çiftliğin sahibi olmuştur. Bu çiftliğe alışılmışın dışında bir hırs ve açgözlülükle bağlıdır. Daha önceki iki evliliğinden olan üç oğlu da kendisinden nefret ederler, ama açgözlülük ve hırs söz konusu olduğunda ondan aşağı kalmazlar. Karılarını genç yaşta toprağa vermiş olan Ephraim Cabot üç oğlunu da karın tokluğuna ağır işlerde çalıştırmaktadır. İkinci karısından olan oğlu Eben bir bakıma ona çok benzemektedir, o da toprağa bağlanmak ister üstelik annesi ölmeden önce ona çiftliğin asıl sahibinin kendisi olduğunu ve öldükten sonra hakkını almasını tembih etmiştir.

Eben çiftliğin ağır işlerinden bıkmış olan iki üvey kardeşine para vererek çiftlikteki haklarından vazgeçtiklerine dair bir senet imzalatır. Kardeşler tam evi terkededip Kaliforniya'ya altın aramak üzere yola çıkarlarken, baba Cabot birkaç haftadır uğramadığı eve yeni evlenmiş olduğu Anna adında genç bir kadınla döner. Onun da amacının yakın zamanda öleceğini umduğu kocasından sonra çiftliğe sahip olmak olduğu anlaşılır. Bu nedenle başlarda Eben'le aralarında başlayan sürtüşme kısa süre sonra bir aşka dönüşür ve aralarında başlayan bu yasak ilişki gizliden gizliye sürerken Abbie gebe kalır. Çocuğun kendisinden olduğunu sanan Ephraim Cabot artık çiftliği devredebileceği daha güvenilir bir erkek çocuk sahibi olmanın verdiği rahatlıkla komşularına bir davet verir, ancak onlar durumun farkındadırlar ve arkasından kıs kıs gülerler. Eben'e delicesine aşık olan Abbie bebeğin aralarında bir engel olarak kalacağını düşünerek bebeği öldürür. Bu arada Ephraim de çocuğun kendinden olmadığını artık öğrenmiştir. Eben önce Abbie'yi kanuna teslim eder, sonra bu cinayetten kendinin de sorumlulu olduğunu görerek kendisi de teslim olur.

Filmin uyarlandığı Eugene O'Neill'ın eseri 1945 tarihinde Maarif Bakanlığı Devlet Konservatuvarı Yayımlarından çıkmıştı.

Oyuncu kadrosu

  • Sophia Loren ... Anna Cabot (Abbie)
  • Anthony Perkins ... Eben Cabot
  • Burl Ives ... Ephraim Cabot (Baba)
  • Frank Overton ... Simeon Cabot
  • Pernell Roberts ... Peter Cabot
  • Rebecca Welles ... Lucinda Cabot
  • Jean Willes ... Florence Cabot
  • Anne Seymour ... Eben'in Annesi
  • Roy Fant ... Kemancı
  • Robert Williams ... Şerif Jim

Film hakkında notlar

  • "Karaağaçlar Altında", Anthony Perkins'in iki üvey kardeşinden biri olan Peter'ı canlandıran Pernell Roberts'ın sinemadaki ilk filmidir. Roberts Türkiye'de de çok popüler olmuş televizyon dizisi Bonanza'da 1959-1965 yılları arasında tam 184 bölüm boyunca Adam Cartwright'ı oynamış, birkaç bölümün de şarkılarını seslendirmişti.
  • Tiyatro eserinin yapı olarak sinemaya fazlaca uygun olmaması, hem özgün trajedinin hem de O'Neill'ın eserindeki derinliğin senaryo ve reji aşamasında yüzeyselleştirilmesi, karmaşık olması gereken karakter yapılarının basite indirgenmiş olması, özellikle Sophia Loren'in oyununun canlandırdığı karaktere pek uymaması filmin tiyatro eserinin başarısına erişememesi sonucunu doğurmuştur. Ortaya fazlaca teatral, ağır tempolu, aksayan ve yüzeysel bir Oedipus uyarlaması çıkmıştı.[3]

Çekim tekniği

"Karaağaçlar Altında" geniş ekran sinema tekniğinin bir türü olan VistaVision tekniği ile çekilmişti. Bu sistem Paramount Pictures stüdyolarının patentli bir buluşuydu ve 35mm film şeridi merceklerin önünden dikey olarak değil de yatay olarak geçiyordu. Sinemaskop tekniğinin aksine bunda anamorfik mercek kullanılmıyor, yani görüntü sıkıştırılmıyordu ve mümkün olan en fazla film yüzeyi kullanılabildiği için de görüntüler son derece net ve grensiz oluyordu. Çerçeve oranı 1.85 : 1 'dir.[4] O dönem için üstün sayılabilecek bu tekniğe rağmen film siyah beyaz çekilmişti.

Kaynakça

  1. ^ "Milliyet Gazete Arşivi". Gazetearsivi.milliyet.com.tr. 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2010. 
  2. ^ Sürç-ü Lisan Ettikse. Haldun Dormen. 2003, Epsilon Yayınları.s.229-233
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2008. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ocak 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Kemal Atatürk</span> Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı

Mustafa Kemal Atatürk, Türk mareşal, devlet adamı, yazar, Türk Kurtuluş Savaşı'nın başkomutanı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır. Türkiye'yi laik, sanayileşen bir ulusa dönüştüren kapsamlı ilerici reformlar üstlenmiştir. İdeolojik olarak sekülarist ve milliyetçi politikaları ve sosyo-politik teorileri Kemalizm olarak tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri</span> Kuzey Amerikada bulunan ülke

Amerika Birleşik Devletleri, yaygın olarak Birleşik Devletler veya Amerika olarak bilinir. Kuzey Amerika kıtasında, Kanada ve Meksika arasında bulunan, elli eyalet ve bir federal bölgeden oluşan, federal anayasal cumhuriyet ile yönetilen bir ülkedir. Dünya'nın, 9,8 milyon km2 yüz ölçümü ile karasal alan bakımından dördüncü, toplam alan bakımındansa üçüncü en büyük ülkesi ve 334 milyonu aşan nüfusu ile de en kalabalık üçüncü ülkesidir. Ülkenin başkenti, aynı zamanda federal bölgesi olan Washington, DC'dir. En kalabalık şehri ise New York'tur.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Yunanistan, resmî adıyla Helen Cumhuriyeti, Güneydoğu Avrupa'da bulunan bir ülkedir. Nüfusu 2022 itibarıyla yaklaşık 10,3 milyon olan ülkenin en büyük şehri ve başkenti Atina'dır. Kuzeybatısında Arnavutluk, kuzeyinde Kuzey Makedonya ve Bulgaristan, kuzeydoğusunda Türkiye, doğusunda Ege Denizi, batısında İyon Denizi, güneyinde Girit Denizi ve Akdeniz ile sınırlanan Yunanistan, Avrupa, Asya ve Afrika'nın kavşağında stratejik bir konumda yer almaktadır.

Ahmet Refik Erduran, Türk oyun yazarı, yayımcı ve gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul</span> Türkiyenin ve Avrupanın en kalabalık şehri

İstanbul, Türkiye'de Marmara Bölgesi'nde yer alan ve İstanbul ilinin merkezi olan şehirdir. Ekonomik, tarihî ve sosyo-kültürel açıdan önde gelen şehirlerden biridir. Şehir, iktisadi büyüklük açısından dünyada 34. sırada yer alır. Nüfuslarına göre şehirler listesinde belediye sınırları göz önüne alınarak yapılan sıralamaya göre Türkiye ve Avrupa'da birinci, dünyada ise altıncı sırada yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kenan Işık</span> Türk oyuncu ve sunucu (1947–2024)

Kenan Işık veya tam adıyla Yusuf Kenan Işık, Türk oyuncu, sunucu ve gazetecidir.

Mehmet Ali Erbil, Türk tiyatrocu, oyuncu, sunucu, yapımcı, komedyen, şovmen ve seslendirme sanatçısı. Ankara Devlet Konservatuvarı mezunudur. 30'dan fazla filmde, 10'dan fazla dizide ve tiyatro oyununda oynamış, 5'ten fazla televizyon programının sunuculuğunu yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lale Belkıs</span> Türk oyuncu ve şarkıcı

Lale Belkıs, gerçek adı ile Belkıs Durmaz, evlilik sonrası Belkıs Otağ,, şarkıcı, eski manken, söz yazarı, besteci, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, dublaj sanatçısı, şair, yazar ve ressam.

Hüsnü Engin Cezzar, Türk yönetmen, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Gregory Peck</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1916 – 2003)

Eldred Gregory Peck, Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusu, seslendirme sanatçısı ve prodüktör; 1940'ların ortalarında üne kavuşmuş, kariyeri boyunca Akademi Ödülleri'ne beş kez "En İyi Erkek Oyuncu" dalında aday gösterilmiş ve 1963 yılında aynı isimli romandan uyarlanan "Bülbülü Öldürmek" filmindeki "Atticus Finch" rolüyle ödüle layık görülmüştür. 1967-1970 yılları arasında Sinema Sanatları ve Bilimleri Akademisi başkanlığını yürütmüştür. 1969 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nin en yüksek nişanesi olan "Özgürlük Madalyası" ile onurlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Peter Sellers</span> İngiliz oyuncu

Richard Henry Sellers ya da bilinen adıyla Peter Sellers, İngiliz komedyen ve oyuncudur. Daha çok Pembe Panter film serisindeki Şef Müfettiş Clouseau karakteri, Dr. Strangelove filminde oynadığı üç ayrı rol ve Lolita filminin 1962'deki orijinal versiyonunda oynadığı Clare Quilty karakteriyle bilinmektedir. Ayrıca kendisinin sondan bir önceki filmi olan Being There filmindeki çocuk saflığına sahip olan Bahçıvan Chance karakteri ile bilinmektedir.

Ruhsar Öcal,, Türk opera solisti, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.

<i>Karaağaçlar Altında</i>

Karaağaçlar Altında, Nobel ödüllü Amerikan oyun yazarı Eugene O'Neill'ın ilk kez olarak 1924'te yayımladığı tiyatro oyununun adıdır. Bugün Amerikan klasikleri arasındadır. Oyunun özgün adı Desire Under the Elms dir.

<span class="mw-page-title-main">Lady Gaga</span> Amerikalı şarkıcı ve oyuncu

Stefani Joanne Angelina Germanotta, bilinen adıyla Lady Gaga, Amerikalı müzisyen, şarkı yazarı ve oyuncudur. Gençlik yıllarında şarkılar yazdı, açık mikrofon toplantılarında çaldı ve lise oyunlarında performans sergiledi. Ayrıca müzik kariyerine odaklanmak için eğitimini yarıda bırakmadan önce CAP21'da öğrenim gördü. Anlaşma yaptığı Def Jam Recordings'ten çıkarıldıktan sonra Sony/ATV Music Publishing'de şarkı yazarı olarak görev aldı. Orada Gaga'nın vokal yeteneklerini beğenen şarkıcı Akon, 2007'de Gaga'nın Interscope Records ve kendi şirketi KonLive Distribution ile ortak bir anlaşma imzalamasına yardımcı oldu. Gaga, 2008'de yayımladığı ilk stüdyo albümü The Fame ve albümden çıkan "Just Dance" ve "Poker Face" gibi dünya genelindeki listelerde bir numara olan single'lar ile ünlendi. Ardından 2009 yılında yayımladığı The Fame Monster adlı EP, benzer başarılar yakaladı ve "Bad Romance", "Telephone" ve "Alejandro" single'larına yer verdi.

Leyla Selen Uçer, Türk oyuncu. Ara filmi ve DOT yapımı Böcek oyunuyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Sahne</span>

Küçük Sahne, İstanbul'da Atlas Pasajı içinde 1951-2018 arasında hizmet vermiş tiyatro sahnesi.

<span class="mw-page-title-main">Tunca Yönder</span> yönetmen

Tunca Yönder, Türk oyuncu, yapımcı ve yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Natalie Dormer</span>

Natalie Dormer, İngiliz televizyon ve sinema oyuncusu. Showtime yapımı The Tudors dizisinde Anne Boleyn karakterini, Home Box Office yapımı Game of Thrones dizisinde Margaery Tyrell karakterini canlandırarak geniş kitleler tarafından tanındı.

63. Grammy Ödülleri töreni 14 Mart 2021'de Los Angeles'taki Staples Center'da gerçekleşecek. 1 Eylül 2019'dan 31 Ağustos 2020'ye kadar yayınlanan, uygunluk yılının en iyi kayıtlarını, bestelerini ve sanatçılarını içermektedir. Adaylıklar, 24 Kasım 2020'de Chair ve Interim Recording Academy Başkanı / CEO'su Harvey Mason Jr. tarafından Megan Thee Stallion, Dua Lipa, Mickey Guyton, Lauren Daigle, Pepe Aguilar, Nicola Benedetti, Yemi Alade, Imogen Heap, Sharon Osbourne Gayle King ile birlikte sanal bir canlı yayın sırasında açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">Margaret Rutherford</span>

Dame Margaret Taylor Rutherford,, İngiliz tiyatro, televizyon ve sinema oyuncusu.