İçeriğe atla

Kara İssik Kağan

Kontrol Edilmiş
Kara İssik Kağan
Göktürk Kağanlığı'nın II. kağanı
Hüküm süresi552 – 553
Önce gelenBumin Kağan
Sonra gelenMukan Kağan
Çocuk(lar)ıİşbara Kağan
Baga Kağan
HanedanAşina
BabasıBumin Kağan

Kara Kağan (K'o-lo),[1] İ-hsi-chi (İlci) Kagan,[1] Kara Issık Kağan. 552-553 yılları arasında I. Göktürk Kağanlığı'nın kağanı.[1]

Bumın'ın ölümünden sonra yerine oğlu Kara (K'o-lo) geçti.[1][2] Ancak, SS 84 ve PS 99'da Bumın'dan sonra yerine kardeşi A-i veya İ geçti şeklindeki bir başka kayıt daha vardır. A-i (İ) olarak gösterilen şahıs arasında icraatları bakımından hiçbir fark yoktur. Diğer taraftan 587 yılındaki Ch'u-lo-hou'nun tahta geçecek iken ağabeyi Işbara Kagan'ın oğlu Yung-yü-lü'ye söylediği sözlerden[1][3] Kara'nın, Bumın'ın oğlu olduğu anlaşılmaktadır. Neticede A-i veya İ şeklinde kaydedilen kaydın bir karışıklık sonucu olduğu anlaşılmaktadır.[1][4]

Kara, kagan olduktan sonra İ-hsi-chi (İlci) unvanını almıştı. Daha önce mağlup edilmiş olan, Juan-juanlardan A-na-kui'in amcasının oğlu Teng-shu-tse'yı, Wo-ye'nin[1][5] kuzeyinde Mu-lai dağında bozguna uğrattı. Mağlup olanlar Batı Wei devletine sığındılar. 553 yılının mayısında Batı Wei devletine elçi gönderip, elli bin baş atı hediye olarak imparatora sundu.[1][6] Kaganlığı çok kısa süren Kara diğer adıyla İ-hsi-chi Kagan, aynı yıl içerisinde öldü.[1]

Ayrıca bakınız

  • Göktürk kağanlar listesi

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i Gök-Türkler I-II-III, 1 cilt bir arada 2. Baskı, sf: 23, Türk Tarih Kurumu Yayınları-2014, Prof. Dr. Ahmet Taşağıl
  2. ^ CS 50 Gök. böl., s. 909; TCTC (Tsu-chih T'ung-chien) 165, aynı yer.
  3. ^ TCTC 176, s. 5489, 5490
  4. ^ Bu konuda ayrıca bkz. Liu İ-t'ang, "Sui Shu T'u-chüe-chüan K'ao-chu", Pien-cheng Yen-chiu suo nien-pao, Taipei, sayı 12, 1981, s. 78-79. Ecsedy, Trade., s. 155-156 not 19.
  5. ^ Wo-ye, bugünkü Jehol eyaletinin Ordos sınırı tarafındadır.
  6. ^ CS 50, aynı yer; TCTC 165, aynı yer. Gök-Türk devletinin kuruluşunda Pien-i Tien'deki bilgiler için bkz. St. Julien, Documents Historiques Sur les Tou-kioue, Paris 1877, s. 2-10.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Göktürk Kağanlığı</span> Türk adını kullanan ilk Türk devleti

Göktürk Kağanlığı, asıl ismiyle Türk Kağanlığı Göktürkler tarafından kurulmuş ve 552-744 yılları arasında Orta ve İç Asya'da hükümdarlık sürdürmüş bir Türk imparatorluğudur ve bozkırların ilk model devletidir. Asya Hun İmparatorluğu'ndan sonra 2. Büyük Devlet lakabını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Bumin Kağan</span> Göktürk Kağanlığının kurucusu

Bumin Kağan veya İllig Kağan, Türk adıyla kurulmuş ilk devlet olan ilk Göktürk Kağanlığı'nın kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Karluklar</span> Orta Asyada göçebe Türk boylarının bir federasyonu

Karluklar, 766-1215 yılları arasında, Orta Asya'da varlığını sürdüren Türk boylarıdır. "Karluk" adı Arap kaynaklarında "حارلوق Harluk", Farsça eserlerde "حاللوه Halluh", Çin yıllıklarında ise "Géluólù" biçimlerinde kullanılmıştır. Kadim Türk çağlarında Karluklara "Üç Oğuz" yani "Üçboy" da denilmiştir. Türkçe anlamı "karlık" olan Karlukların Türk soyundan geldiği ve bir Gök-Türk boyu olduğu Çin kaynağında (T'ang-shu) belirtilmiş ve oturduğu saha olarak Altaylar'ın batısındaki Kara-İrtiş ve Tarbagatay havalisi gösterilmiştir. Karluklar burada üç kabileden kurulu bir birlik halinde bulunuyorlardı. Daha İstemi zamanında Türk hakimiyetinin Hazar'ın kuzeyi ve Maveraünnehir'e doğru genişlemesinde şüphesiz büyük rolleri vardır. 630-680 yılları arasında, diğer Türk boyları gibi kendi başlarına buyruk olarak zaman zaman Çin'e karşı geldikleri görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kül Tigin</span> İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı’nı yöneten devlet başkanı

Kül Tigin veya Köl Tigin, d. 684 - ö. 27 Şubat 731), İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı'nı ağabeyi Bilge Kağan ile birlikte yöneten devlet başkanıdır. Kül Tigin, devletin askerî kanadını yönetiyordu.

<span class="mw-page-title-main">Cücenler</span> Orta Asya kökenli bir Türk topluluğu

Cücenler, Kuzeydoğu Asya kökenli bir Moğol kavimdir. Önce 3. yüzyıl ile 6. yüzyıl arasında Asya'nın kuzeyinde etkinliği gösteren izole bir göçebe topluluk. Tarihte ilk defa Kağan (可汗) ünvanını bu devlette Yükük Şelun kullanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Batı Göktürk Kağanlığı</span> Göktürk devletinin ikiye ayrılmasıyla kurulmuş bir Türk devleti

Batı Göktürk Kağanlığı, Göktürk Kağanlığı'nın 582 yılında ikiye ayrılmasıyla bu ülkenin batısında Tardu tarafından kurulan tarihi Türk devletidir. 582-659 yılları arası varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı</span> 7. ve 8. yyde hüküm sürmüş Türk devleti

İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı, Çin egemenliğine giren Göktürkler Kutluk Kağan zamanında yeniden bağımsızlığına kavuştu. Bu yüzden bu devlete "Kutluk Devleti" de denir.

İstemi Yabgu d. ? - ö. 576 yılları arasında yaşamış, Göktürk Kağanlığı'nın kurucusu olan Bumin Kağan'ın kardeşi, kağan, yabgu ve elçidir. Bumin Kağan'ın yanında batı kanadını yönetmiştir.

İşbara Kağan, 582- 587 tarihleri arasında kağanlık yapan Doğu Göktürk hükümdarıdır.

Mukan Kağan, Muhan Kağan, Bağan Kağan ya da Bukan Kağan olarak da bilinir,, Doğu Göktürk Kağanlığı'nın kağanı. Bumin Kağan'ın oğlu ve İssik Kağan'ın küçük kardeşi.

Yami Kağan veya Yamı Kağan, soyadı ve ad: Ashina Jankan, Tolis Qaghan olarak da bilinir ve daha sonra unvanını aldı. 600-609 yılları arasında hükümdarlık yapan Doğu Göktürk Kağanlığı'nın kağanlarındandır. İşbara Kağan ya da Baga Kağan'ın oğludur.

Taspar Kağan, 572-581 yılları arasında hükümdarlıkta bulunan Göktürk Kağanlığı'nın kağanı. Bumin Kağan'ın oğlu ve Mukan Kağan'ın kardeşidir.

Baga Kağan(Ch'u-lo-hou),Pinyin:葉護可汗, Sasanilerce Šāwa/Sāva/Sāba, Yabghu Qaghan-Magha Qaghan. 587- 588 tarihleri arasında kağanlık yapan Doğu Göktürk Kağanlığı hükümdarıdır.

İl ya da İllig Kağan, Pinyin: xiélì kěhàn, Wade-Giles: hsieh-li k'o-han, Baghatur Shad, kişisel adları; Ashina Duobi/To-pi, 621-630 yılları arasında kağanlık yapan Doğu Göktürk Kağanlığı’ nın son hükümdarıdır. Yami Kağan' ın oğludur.

İnekler Gölü Savaşı, 682 yılında İkinci Göktürk Kağanlığı ile Dokuz Oğuzlar arasında yapılan savaştır.

Bayırku seferi, Kapgan Kağan'ın Dokuz Oğuzlardan Bayırkular üzerine düzenlediği ve zaferle sonuçlandırdığı son seferidir.

Göktürk-Cücen Savaşı, 552-555 yılları arasında Göktürkler ile Cücenler arasındaki bir dizi askeri çatışmadır. Bu savaşlar sonucunda Cücenler tarih sahnesinden çekilirken Göktürk Kağanlığı kurulmuştur.

Buhara Muharebesi, Göktürk-Sasani ittifakı ile Ak Hun İmparatorluğu arasında gerçekleşmiş bir savaştır. Savaş sonunda Ak Hun İmparatorluğu yıkılmış ve toprakları, Ceyhun Nehri sınır olmak üzere Göktürkler ile Sasaniler arasında paylaşılmıştır.

Göktürk adıyla da bilinen Türk Kağanlığı, Aşina ailesi yönetimindeydi. Bu ailenin kağanlık, yabguluk gibi üst görevler yapan üyeleri aşağıda gösterilmiştir. Renkli kutular kağanları gösterir. Buna göre;

<span class="mw-page-title-main">Tongra boyu</span>

Tongra boyu, Tula nehrinin kuzeyinde ömür sürmüş Dokuz Oğuzların savaşçılıklarıyla bilinen bir boyudur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.