İçeriğe atla

Kara tahta

Kafkasya'daki bir kadın, kitapta yer alan tabloyu renkli tebeşirle kara tahtaya çizerek açıklıyor. (Kasım 1988)
Afrika'daki bir İngilizce dersinde kullanılan kara tahta

Aynı zamanda yazı tahtası olarak da bilinen kara tahta, bu amaçla kullanıldıklarında tebeşir olarak isimlendirilen kalsiyum sülfat ve kalsiyum karbonat çubuklarla üzerlerinde yazı yazılan ve çizim yapılan yeniden kullanılabilir yazım yüzeyleridir. Kara tahtalar ilk olarak siyah ve koyu gri renkli, yumuşak ve ince kayrak levhalarından yapılmıştır. Modern versiyonları gözü daha az yorduğu kabul edildiği için genellikle yeşil renklidir.

Tasarım

Kara tahta, sadece mat koyu boyayla (genellikle siyah veya koyu yeşil) boyanmış bir tahta parçası olabilir. Kara tahtaların daha modern versiyonları, yazılanların daha uzun süre tahtada durabilmesi ve ek yazma alanı sağlaması için iki paralel makara arasında kaydırılabilir bir yapıya sahiptir. En kaliteli kara tahtalar, siyah, yeşil, mavi veya bazen de diğer renkli porselen emaye çeliğin kaba bir türünden yapılır. Porselen, çok zor aşınır ve bu türdeki porselenden üretilmiş kara tahtalar, yoğun kullanımda bile 10-20 yıl arasında kullanılabilir.

Amfilerde ızgara düzeninde yerleştirilmiş bir dizi kara tahta olabilir. Öğretim görevlisi önce tahtaları yazmak için ulaşılabileceği şekilde hareket ettirir ve daha sonra da yazdığı materyallerin büyük bir kısmının aynı zamanda görüntülenebilmesi için önünü kapatmayacağı şekilde hareket ettirir.

Tebeşirle yazılanlar kolayca nemli bir bezle, süngerle veya genellikle keçe ile kaplı ahşap parçasından oluşan özel bir kara tahta silgisi ile silinebilir. Ancak, ıslak tahtanın bazı türleri üzerinde tebeşirle yazılanların silinmesi zor olabilir. Kara tahta üreticileri genellikle, yeni veya yeniden kaplanmış kara tahtaların, tebeşirin yan yüzeyiyle tamamen kaplanarak ve daha sonra normal şekilde temizlenerek kullanıma hazırlanmasını önerir.

Avantajları ve dezavantajları

Beyaztahtalarla karşılaştırıldıklarında kara tahtaların bazı avantajları vardır:

  • Tebeşir hiçbir özel bakım gerektirmez; beyaztahta kalemlerinin kapakları kapalı olmalıdır yoksa kururlar.
  • Tebeşirler, beyaztahta kalemlerinden daha ucuzdurlar.
  • Farklı koyulukta ve incelikte çizgiler çizmek beyaztahta kalemlerindense tebeşirlerle daha kolaydır.
  • Kesikli çizgiler, tebeşir ve kara tahtanın sürtünmesinden yararlanan bir teknik kullanılarak çok hızlı bir şekilde çizilebilir.
  • Beyaztahta kalemlerinin genellikle keskin bir kokusu vardır, tebeşirlerinse sadece hafif bir kokusu vardır.
  • Tebeşirle yazmak genellikle beyaztahta kalemlerinkinden daha iyi bir kontrast sunar.
  • Tebeşirle yazılanlar kolaylıkla silinebilir, uzun bir süre beyaztahta üzerinde bırakılmış yazıların silinmesiyse bir çözücü kullanımını gerektirebilir.
  • Tebeşir, kolayca kıyafetlerden temizlenebilir; beyaztahta kalemleriyse genellikle kumaşta kalıcı leke oluşturur.

Diğer taraftan da tebeşirler, miktarı, kullanılan tebeşirin kalitesine bağlı olarak toz üretir. Bazı insanlar bunu rahatsız edici bulabilirler hatta buna karşı alerjileri olabilir. Amerikan Alerji, Astım ve Bağışıklık Bilimi Akademisine (AAAAI) göre tebeşir tozu ile alerji ve astım problemlerinin bir bağlantısı vardır. Oluşan toz ayrıca kara tahtaların, bilgisayar gibi toza karşı duyarlı ekipmanların bulunduğu ortak alanlarda kullanımına mani olur. Kara tahtaların üzerinde yazılanların okunması karanlıkta kolay değildir. Tebeşirler kullanım sıklıklarına göre hızla küçülür ve içine konulması için özel olarak tasarlanan bir yazım aracıyla birlikte kullanılmazsa kolayca ortadan ikiye kırılır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pigment</span>

Pigment ya da boyar madde, suda tamamen veya hemen hemen çözünmeyen renkli bir malzemedir. Bunun tersine, boyalar genelde, en azından kullanımlarının bir aşamasında çözünürdür. Boyalar genellikle organik bileşik pigmentler ise genellikle inorganik bileşikdir. Tarih öncesi ve tarihi değeri olan pigmentler arasında koyu sarı, odun kömürü ve lapis lazuli bulunur. Sanayide olduğu kadar sanatta da kalıcılık ve istikrar istenen özelliklerdir. Kalıcı olmayan pigmentler kaçak olarak adlandırılır. Kaçak pigmentler zamanla veya ışığa maruz kaldıkça solarken bazıları sonunda kararır. Pigmentler boya, mürekkep, plastik, kumaş, kozmetik, gıda ve diğer malzemeleri renklendirmede kullanılır. İmalat ve görsel sanatlarda kullanılan çoğu pigment kuru renklendiricidir ve genellikle ince bir toz hâlinde öğütülür. Boyada kullanım için bu toz, pigmenti askıya alan görece nötr veya renksiz bir malzeme olan bağlayıcıya eklenir ve boyaya yapışkanlık verir. Genellikle aracında çözünmez olan bir pigment ile kendisi bir sıvı olan veya aracında çözünen boya arasında bir ayrım yapılır. Renklendirici, ilgili araca bağlı olarak bir pigment veya bir boya görevi görebilir. Bazı durumlarda pigment, bir metalik tuzla çözülebilir bir boyanın çökeltmesi ile boyadan üretilebilir. Oluşan pigmente göl pigmenti denir. Biyolojik pigment terimi, çözünürlüklerinden bağımsız olarak tüm renkli maddeler için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">İlaç</span> bir sayrılığı iyi etmek ya da önlemek için türlü yollarla kullanılan madde

İlaç ya da em, canlı hücre üzerinde oluşturduğu etki ile bir hastalığın tanısını, iyileştirilmesi veya semptomlarının azaltılması amacıyla tedavisini veya bu hastalıktan korunmayı mümkün kılan, canlılara değişik uygulama yöntemleri ile verilen doğal, yarı sentetik veya sentetik kimyasal preparatlardır. İlaçların tüketimi inhalasyon, enjeksiyon, sigara içme, yutma, derideki bir yama yoluyla emilim, fitil veya dil altında çözünme yoluyla olabilir. Ticari ilaçlar ilaç firmaları tarafından üretilir ve genellikle patentlidir. Etken maddesinin patent süresi dolmuş ve birden çok firmanın üretebildiği ilaçlara ise jenerik ilaçlar denir. İlaçlar uygulama yoluna, kimyasal özelliklerine ve etkilediği biyolojik sistemlere göre sınırlandırılabilir. Daha güvenilir ve geniş kullanım alanına sahip sınıflandırma sistemi ise Anatomical Therapeutic Chemical Classification Systemdir.

<span class="mw-page-title-main">Silgi</span> kalem, tebeşir vs. ile yazılan bir yazıyı silmek için kullanılan kauçuk veya bez parçası

Silgi; kalem, tebeşir veya daktiloyla yazılıp çizilmiş işaretlerin silinmesinde kullanılan kauçuk, vinil, plastik veya bezden yapılmış gereç. Silginin eş anlamlıları bozan ve öçürge sözcükleridir. Günümüzde silgiler genellikle bitkisel yağ, ince süngertaşı ve sülfürle bağlı kauçuğun bileşimidir. Bu karışım, kauçuk işleme aygıtlarında işlenir, kalıptan geçirilerek sertleştirilir. Vinil de oldukça yaygın kullanılan bir materyaldir.

<span class="mw-page-title-main">Egzama</span> Deri hastalığı

Egzama, çeşitli nedenlerle ortaya çıkan ve deride kızarıklık, veziküller, kaşıntı gibi belirtilerle görülen daha çok alerjilerin neden olduğu deri hastalığı. Başlıca özelliği, kızarık deri üzerinde beliren kabarcıklardır. Akut, kronik, yaş ve kuru egzama gibi türleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Çamaşır suyu</span> Temizlik ürünü

Çamaşır suyu, genellikle etken madde olarak sodyum hipoklorit (NaClO) içeren ağartma, temizlik ve hijyen amacıyla kullanılan kimyasal maddedir.

Mika bir düzleme göre çok iyi dilinimli bir takım mineralleri içeren bir mineraller grubudur. Dilinim (şistozite), yaprakcıkları elastik olarak bükülebilir. Dilinim yüzeyleri sedef parıltıdır. Mika grubu mineraller, yer kabuğunu oluşturan kayaçlar içerisinde ortalama % 3.8 oranında dağılım frekansına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">RGB renk modeli</span> Bir eklemeli renk modeli

RGB renk modeli bir eklemeli renk modelidir ki burada kırmızı, yeşil ve mavi ışık geniş renk yelpazesi üretmek için çeşitli şekillerde birbirine eklenir. Modelin adı, üç ek ana rengin baş harflerinden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Fasulye</span> bitki

Fasulye, baklagiller (Fabaceae) familyasının Phaseolus cinsinden Orta Amerika menşeli, bir yılda yetişen otsu bir bitki türü. Günümüzde fasulyenin; Orta Amerika (Mesoamerica) ve Güney Amerika (Andean) bölgeleri olmak üzere iki gen havuzuna sahip olduğu çeşitli araştırıcılar tarafından rapor edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alçı taşı</span>

Alçı taşı, kalsiyum sülfat dihidrattan oluşan yumuşak bir sülfat mineralidir ve kimyasal formül CaSO4 · 2H2O'dur. Alçıtaşı ayrıca selenitin yarı saydam kristalleri olarak kristalleşir. Aynı zamanda bir evaporit minerali ve anhidritin hidrasyon ürünü olarak oluşur. İçinde su bulunan kalsiyum sülfat minerali, tek veya ikiz sütunlar hâlinde billûrlanır. Alçı billurlarına kil ve marn içinde veya tuzlu ve alçılı dağların boşluklarında rastlanır.

Kalem, yazı yazmakta ve resim yapmakta kullanılan, genellikle ince bir çubuk şeklindeki araç.

<span class="mw-page-title-main">Mürekkep</span>

Mürekkep çeşitli renklendirici ya da boyalar kullanılarak üretilmiş akışkan bir maddedir. Fırça ya da kalem yardımıyla bir yüzeyi boyamak ya da yazı yazmak için kullanılır. Genellikle demir, sülfat ve az miktarda asit karışımından oluşan açık mavi veya siyah bir çözelti olan mürekkep, bu haliyle soluk göründüğünden içine toz halinde anilin esaslı boya katılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Karakalem çizim</span> kurşun, kömür veya grafit ile yapılan bir çizim türü

Karakalem; kurşun, kömür, grafit gibi çizim araçları ile çizilen resim. Pek çoğu doğada bulunan, geniş malzeme yelpazesi nedeniyle en eski sanat dallarından biridir.

Kara tahta kelimesi aşağıdaki anlamlara gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Beyaz tahta</span>

Bir beyaz tahta kalıcı olmayan işaretler için parlak, genellikle beyaz bir yüzeydir. Beyaz tahtalar tebeşir kullanılan kara tahtalara benzer, ancak yüzeylerindeki işaretlerin hızlı işaretlenmesini ve silinmesini sağlayan daha pürüzsüz bir yüzeye sahiptir. Yazmak için beyaz tahta kalemi kullanılır. Beyaz tahtaların popülaritesi 1990'ların ortalarında hızlı bir şekilde arttı ve birçok ofis, toplantı odası, okul sınıfı ve diğer çalışma ortamlarında bir fikstür haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz tahta kalemi</span>

Bir marker kalem, beyaz tahta kalemi, işaretleme kalemi, keçeli kalem, eskiz kalemi veya koki, kendi mürekkepine sahip bir kalemdir. Bülten tahtası ve beyaz tahtalarda kullanılır. Kaynak ve keçe gibi gözenekli, sıkıştırılmış elyaftan yapılmış bir uçludur. Flo-Master gibi, kalıcı bir işaretleyici bir kap ve emici bir malzeme çekirdeğinden oluşur. Bu doldurma, mürekkep için bir taşıyıcı görevi görür. İşaretleyicinin üst kısmı, daha önce sert keçe malzemeden yapılmış olan ucu ve işaretleyicinin kurumasını önleyen bir kapağı içerir. 1990'ların başına kadar mürekkep için kullanılan en yaygın çözücüler toluen ve ksilendi. Bu iki madde hem zararlıdır hem de çok kuvvetli bir koku ile karakterizedir. Bugün, mürekkep genellikle alkoller bazında yapılır. Markerler su geçirmez, kuru silme, ıslak silme veya kalıcı olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Fosforlu kalem</span>

Fosforlu kalem bir yazı metnini canlı, optik saydam ve yarı saydam bir renkle işaretleyerek dikkat çekmede kullanılan bir kalem türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Gres kalemi</span> Wikimedia anlam ayrımı sayfası

Gres kalemi, sertleştirilmiş renkli balmumundan yapılmış bir yazı aracıdır ve sert, parlak, gözenekli olmayan yüzeyleri işaretlemek için kullanışlıdır. Bu kalem genellikle, bir mum boyaya benzeyen ancak daha güçlü toksik olmayan opak balmumundan yapılır. Gres kalemlerinden yapılan işaretler neme karşı dayanıklıdır ve genellikle işaretli yüzeyleri bir kâğıt havluyla ovalayarak giderilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Gece modu</span>

Koyu renk, karanlık tema veya gece modu olarak da adlandırılan açık renk şeması, koyu arka plan üzerinde açık renkli metin, simge ve grafik kullanıcı arayüzü öğeleri kullanan ve genellikle bilgisayar kullanıcısı açısından tartışılan bir renk şemasıdır. Arayüz tasarımı ve web grafik tasarımı olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Çört</span> tortul

Çört, Silisyum dioksit bileşimli ve ince taneli olan kimyasal bir tortuldur. Çört karakteristik olarak biyolojik kökenlidir, ancak taşlaşmış ağaçta olduğu gibi kimyasal bir çökelti veya diyajenetik bir ikame olarak inorganik olarak da oluşabilir.

<span class="mw-page-title-main">Cin Ali Müzesi</span> Ankarada bir müze

Cin Ali Müzesi, Ankara'da, Bülten Sokak No:32 Kavaklıdere'de bulunmaktadır.