İçeriğe atla

Kara Mehmet Paşa

Kara Mehmet Paşa (d. ? - ö. 10 Ağustos 1684), Osmanlı İmparatorluğu'nda devlet adamı.

Mehmet Paşa, Bostancı Ocağı'nda büyümüştür.[1] Rumeli Beylerbeyi görevindeyken, Saint Gotthard Muharebesi sonrasında imzalanan Vasvar Antlaşması dolayısıyla, 1665 yılında Avusturya İmparatoru'nun huzuruna çıkan Osmanlı heyetinin başkanlığını yapmıştır.[2][3] Elçiliğinden hem Osmanlı hem de Avrupa kaynaklarında bahsedilmiştir. Klasik anlamda düzenlenen ilk sefâretnâme, Kara Mehmet Paşa tarafından yazılmıştır. Elçilik alayının Viyana'ya girişi, korteje tanık olan Johann Martin Lerch tarafından yapılan bir gravürde ele alınmıştır.[4]

Mehmet Paşa, 1682-1683 yılları arasında Diyarbakır Beylerbeyi olarak görev yaptı.[5] Bu görevdeyken Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın idaresindeki Avusturya seferine katıldı. İkinci Viyana Kuşatması'nda yaşanan bozgundan sonra Merzifonlu Kara Mustafa Paşa tarafından Osmanlı Ordusu'nu takip eden düşmanın önünü kesebilmesi için Ciğerdelen (Štúrovo)'e gönderilmiş, burada yapılan Ciğerdelen Muharebesi'nde ilk düşman saldırısını püskürttükten sonra ikinci saldırıda yenilmiştir. Daha sonra Budin Beylerbeyi görevine getirilen Mehmet Paşa, 1684 yılındaki Budin Kuşatması'nda ölmüştür.

Ayrıca bakınız

Kara Mehmet Paşa'nın tafsilatlı biyografisi ve sefaretnamesinin geniş değerlendirmesi için ayrıca bakınız: A. Çağrı Başkurt, Vallahi canım, ben Rumeli Beylerbeyiyim!, Avrupa'da İlk Muhteşem ve Mükemmel Elçilik Alayının Hikâyesi: Kara Mehmed Paşa ve Viyana Elçiliği(1665), İstanbul, 2020

Kaynakça

  1. ^ Kolçak, Ö., Habsburg Elçisi Walter Leslie'nin Osmanlı devlet yapısına dair gözlemleri(1665), Tarih Dergisi, Sayıː 54, Sayfaː 55-89, İstanbul-2012 4 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Erişim: 2017-02-03
  2. ^ Ercan, Y., Napoleon İstilası Sırasında Bir Türk Diplomatının Gözü İle Viyana Şehri 11 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Osmanlı Araştırmaları IV, İstanbul-1984.
  3. ^ Gemici, N., Evliya Çelebi'ye göre II. Viyana Muhasarası'nda Kırım Hanı'nın yanlış tutumunun sebepleri, Türkiyat Mecmuası, Cilt:26/1, Sayfa: 131-146, 2016. 4 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ Aktan, Berkin (2019). "Kara Mehmed Paşa'nın Viyana Elçiliği (1665)". Journal of Turkish Studies. Cilt 51. s. 147-176. 
  5. ^ Yılmazçelik, İ., Osmanlı Hakimiyeti süresince Diyarbakır Eyaleti Valileri (1516-1838) 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 10 Sayı: 1, s. 233-287, 2000

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gürcü Mehmed Paşa</span> 81. Osmanlı sadrazamı

Gürcü Mehmed Paşa, IV. Mehmed saltanatında 27 Eylül 1651 - 20 Haziran 1652 tarihleri arasında sekiz ay yirmi üç gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Merzifonlu Kara Mustafa Paşa</span> 91. Osmanlı sadrazamı

Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, Osmanlı padişahı Avcı Mehmet saltanatı sırasında 3 Kasım 1676 - 15 Aralık 1683 tarihleri arasında yedi yıl bir ay on iki gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı ve 1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşında kazandığı başarılara rağmen, II. Viyana Kuşatması ile özdeşlemiş olan sadrazamdır ve kuşatmanın hüsranla sonuçlanması üzerine idam edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kara İbrahim Paşa</span> 92. Osmanlı sadrazamı

Kara İbrahim Paşa, IV. Mehmed saltanatında, 15 Aralık 1683 - 18 Aralık 1685 tarihleri arasında iki yıl dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Sarı Süleyman Paşa ; IV. Mehmed'in saltanatında, 18 Aralık 1685-23 Eylül 1687 tarihleri arasında bir yıl dokuz ay altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Abaza Siyavuş Paşa, II. Süleyman saltanatında, 23 Eylül 1687 - 2 Şubat 1688 tarihleri arasında beş ay dokuz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Köprülü ailesi damadıdır.

<span class="mw-page-title-main">Köprülü Fazıl Mustafa Paşa</span> 97. Osmanlı sadrazamı

Köprülü Fazıl Mustafa Paşa,, II. Süleyman saltanatında, 25 Ekim 1689 - 19 Ağustos 1691 tarihleri arasında bir yıl dokuz ay yirmi beş gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Sokolluzade Lala Mehmed Paşa I. Ahmed saltanatı döneminde 26 Temmuz 1604 - 21 Haziran 1606 tarihleri arasında bir yıl on ay yirmi altı gün sadrazamlık yapmış ve devletin çeşitli kademelerinde hizmet vermiş bir Osmanlı devlet adamıdır. 1595 yılında dokuz gün sadrazamlık yapmış Tekeli Lala Mehmed Paşa ile karıştırılmamalıdır.

Sefaretnâme, özellikle Osmanlı Devleti döneminde, bir dış merkeze sefir (elçi) olarak atanan kişinin, döneminin siyaset ve diplomasisine ve bu arada da sefirlik görevinde bulunduğu şehrin ve ülkenin güncel hayatına ilişkin izlenim ve görüşlerini kitap şeklinde bir araya getirdiği eserdir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı-Kutsal İttifak savaşları</span> Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal İttifak (Habsburg İmparatorluğu, Polonya-Litvanya, Venedik, Rusya) arasında yapılan ve ittifakın zaferiyle sona eren bir dizi savaş (1683-1699)

Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları (1683-1699), Osmanlıların II. Viyana Kuşatması'nda başarısızlığa uğramasından cesaret alan bir grup Avrupa ülkesinin Kutsal İttifak adı altında birleşip Osmanlılara karşı giriştikleri ve bu ülkelerin Macaristan, Ukrayna ve Dalmaçya'da hâkimiyet kurup Balkanlar'daki Osmanlı hâkimiyetine büyük darbe vurmaları ile sonuçlanmış bir savaşlar dizisidir. Osmanlı tarihinde Felaket Seneleri veya Küçük Kıyamet olarak da geçer. Avrupa tarihinde ise genelde Büyük Türk Savaşı olarak bahsedilir.

Şeytan İbrahim Paşa ya da Melek İbrahim Paşa, Osmanlı devlet adamıdır. Mısır, Şam, Mora, Erzurum, Diyarbakır valiliği yaptı. 1683-1685 yıllarında Osmanlı egemenliğindeki Budin (Budapeşte) kentini savunan birliklerin kumandanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Bıyıklı Mehmed Paşa</span> Şark serdarı ve Diyarbakır beylerbeyi

Bıyıklı Mehmed Paşa, sancakbeyi, beylerbeyi ve vezir görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır. Fırat-Dicle Seferi ile geniş bir coğrafyada Safevi hakimiyetini bitirerek Fatih Paşa unvanı aldı ve Diyarbakır'ın da ilk Osmanlı valisi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı</span> 1593-1606 yıllarında Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma Imparatorluğu arasında yaşanan savaş

1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı ya da genel tarih kaynaklarındaki kullanımlarda Long Turkish War, Osmanlı Devleti ile Kutsal Roma İmparatorluğu arasında sınır çatışmalarının artması ve Bosna Beylerbeyi Telli Hasan Paşa'nın 1593 yılında Kulpa'da ağır yenilgiye uğraması sonucunda başlayan savaş.

<span class="mw-page-title-main">Budin (eyalet)</span>

Budin Eyaleti, Budin Beylerbeyliği veya Budin Paşalığı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir eyaleti. 1526'daki Mohaç Muharebesi sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'na bağlanan Macaristan Krallığı'nın başkenti Budin'e 1530, 1540 ve 1541 yıllarında Habsburg Hanedanı'nın kontrolündeki Avusturya Arşidüklüğü tarafından gerçekleştirilen ve başarısızlıkla sonuçlanan kuşatmalar sonrasında kurulmuştur. 1552'de Temeşvar ele geçirilmiş ve Temeşvar ve çevresinde Temeşvar Eyaleti kurulmuştur. 1606'da Zitvatorok Antlaşması'yla Eğri ve Kanije şehirleri de alınarak Eğri (1596) ve Kanije (1600) Eyaletleri kurulmuştur. 17. yüzyılda II. Viyana Kuşatmasının başarısızlığından sonra 2 Eylül 1686'da Habsburg ordusu Budin şehrini düşürdü ve eyalet de düşmüştür.

Viyana Sefaretnâmesi, 1665 yılında Osmanlı elçisi olarak Viyana’ya giden Kara Mehmed Paşa'nın Evliya Çelebi tarafından kaleme alınan elçilik raporudur.

II. Hacı Giray Kırım hanı. 1648 yılında Kırım'da doğdu. Kalgay Kırım Giray'ın oğludur.

İstanbul Antlaşması, Avusturya Arşidüklüğü ile Osmanlı İmparatorluğu arasında 1 Haziran 1562 tarihinde İstanbul'da imzalanan antlaşma. Sekiz yıl geçerliliği olan antlaşmayla birlikte Avusturya Arşidüklüğü'nün Osmanlı İmparatorluğu'na yıllık 30.000 altın vergi vermesi ve her iki tarafın da birbirine saldırılmaması kabul edilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Estergon Kuşatması (1605)</span>

Estergon Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Estergon Kuşatması (1543)</span>

Estergon Kuşatması, Avusturya Arşidüklüğü'nün elindeki Estergon'un Osmanlı İmparatorluğu tarafından, 25 Temmuz ile 8 Ağustos 1543 tarihleri arasında kuşatılması. Yaklaşık iki hafta süren kuşatma sonrasında şehir Osmanlı egemenliğine girdi.

<span class="mw-page-title-main">Yanıkkale Kuşatması (1594)</span>

Yanıkkale Kuşatması ya da Györ Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda evre.

Sarı Hüseyin Paşa (?-1683?); beylerbeyi görevinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.