İçeriğe atla

Kara Kuvvetleri Devrimci Subaylar Örgütü

12 Mart Muhtırası öncesinde Marksist-Leninist tezler çerçevesinde, Kara Kuvvetleri bünyesindeki solcu subaylar tarafından kurulmuş illegal devrimci örgüt.

Örgüt o dönem çoğu Yüzbaşı ve daha alt rütbelerdeki Ömer Laçiner, Atilla Özsever, Mehmet Alkaya, Oktay Cengizbay, Olcay Özsever, Kadir Kaynar, Güner Özgün, Yücel Top gibi karacı subaylar tarafından kurulmuştu.

Silahlı Kuvvetler içindeki diğer Devrimci Örgütler ile iletişim halindeydiler. THKP-C örgütünün lider kadrosundan Mahir Çayan'ın Maltepe Askeri Cezaevi'nden kaçışı sonrasında düzenlenen operasyonlar ile Mahir Çayan'ın kayınbiraderi Hava Yüzbaşı Orhan Savaşçı ile Kara Kuvvetleri Devrimci Subayler Örgütü ilişkisi ortaya çıkartıldı. Örgüte yönelik bir dizi tutuklama operasyonu yapıldı. Tutuklananlardan bazıları Millî İstihbarat Teşkilatı tarafından idare edilen Ziverbey Köşkü'nde işkenceli sorgulardan geçirildi.

Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcılığınca 29 Aralık 1972 tarihinde hazırlanan “Kara Kuvvetleri Devrimci Subaylar örgütü” iddianamesinin giriş bölümü şöyleydi:[1]

“Türkiye’de 1970-1971 yılları ve bu senelere takaddüm eden süre içerisinde cereyan eden aşın sol faaliyet, teşkilatlanma ve çalışmaların rejimi korumak ve kollamakla vazifeli Türk Silahlı Kuvvetlerine sızma vebir kısımgenç subaylar vasıtasıyla ordu içine girebilme imkânlarını temin ettiği, Marksist-Leninist ve Maoist fikirlerin bir kısım ordu mensupları tarafından benimsendiği, genç subaylara bu düşüncelerin henüz askeri lise ve Harp Okulunda iken bazı öğretim görevlilerince tekline çalışıldığı, emellerine hizmet edebilecek neşriyatın mekteplere sokulduğu teessürle tespit edilmiştir.

Nihai hedef olarak komünizmi gerçekleştirmek isteyenler bu niyetlerinin tahakkukuna en büyük mani olarak milletin hadimi ve muhafızı olan Türk Silahlı Kuvvetlerini gördükleri cihetle milletin teşkilatlı ve silahlı gücünün bölünmesi, parçalanması, birlikberaberliğinin ihlali ve ordunun kendi yanlarına çekilebilmesi için her türlü vasıtaya başvurmuşlar, “Ordunun devrimci kesimi’, ‘Yurtsever subaylar’ gibi tabirlerle, subayian sanki bunların aksi varit ve mevcutmuşçasına maksatlı olarak tefrik etmişler, komuta kademesiyle subay, astsubay ve erler arasına nifak sokmaya ve ordunun disiplin ve hiyerarşisini bozmaya, astları verilen emirleri dinlememeye ve kıyama teşvik etmişler, orduyu, burjuvazinin, hâkim sınıfların muhafızlığını meslek edinmiş, gerici güçlerin silahlı kuvvetleri şeklinde vasıflandırmışlar, Harbiye marşı yerine açıkça enternasyoneli teklife kadar ileri gitmişlerdir.

Marksist fikirleri meselelerin halli için yegâne hal çaresi olarak gören ve kabul eden bazı genç subaylar, ordu dışındaki faaliyet teşkilatlanmalara paralel olarak ya da ordu haricindeki örgütlere dahil olmak veya ordu içerisinde bu nevi çalışma ve örgütlenme gayret ve teşebbüslerine girişmek suretiyle faaliyet göstermişlerdir.

Bu cümleden olarak Marksist-Leninist mahiyetteki KARA KUVVETLERİ DEVRİMCİ SUBAYLAR ÖRGÜTÜ de, sosyal bir sınıfın diğer sosyal sınıflar üzerinde tahakkümünü tesis etmeye, sosyal bir sınıfı ortadan kaldırmaya ve memleket içinde müesses iktisadi ve sosyal temel nizamları devirmeye, komünizmi gerçekleştirmeye matuf olarak bir kısım subaylar tarafından örgütün amaçları, teşkilatı, çalışma şekilleri, üyeleri ve sair hususlarını tanzim eden bir tüzükle tesis ve teşkil edilmiş, bu örgüt ordu içinde ordu mensupları arasında faaliyette bulunmuştur.

Tesis, teşkil ve faaliyetleri ile gerçekleşen Marksist-Leninist KARA KUVVETLERİ DEVRİMCİ SUBAYLAR ÖRGÜTÜ, Kara Kuvvetleri içerisinde bu yoldaki teşkilatlanma zarureti fikirleri, teşkilatlanma için teşebbüsler, örgütün yapılan toplantıları ve alman kararlar ve örgüt tüzüğü ile ele alınmak suretiyle incelenmiştir.

Silahlı Kuvvetler dışındaki teşkilatlanma ve çalışmalara Deniz Kuvvetleri ve Hava Kuvvetleri içerisinde bazı gruplaşma ve örgütlenmelere ve yapılan çalışmalara karşılık Kara Kuvvetleri içerisinde bu yolda faaliyet ve çalışmaların bulunmaması ve yapılmamış olması; Hava ve Deniz Kuvvetlerinde bulunan ve bu faaliyetlere katılan bir kısım genç subayların karacı arkadaşlarını tahrik ve teşvik etmeleri, Hava ve Denize paralel olarak Kara Kuvvetlerinin de bu türlü faaliyetlere sokulmak istenmesi, bunun bir eksiklik olarak görülmesi, örgütlenme halinde ordu mensuplarının Marksist-Leninist bilinç düzeyinin gelişeceği, esasen işçi ve öğrencilerin örgütlenme sayesinde tutarlı bir bilinç seviyesine geldikleri ancak örgütlenme ile disiplinli ve daha faydalı sonuçlar alınmasının mümkün olacağı, herhangi bir Cunta hareketi karşısında durumun tespit ve tayin edilebilmesi, yurt çapında gelişen devrimci sivil kesime paralel olarak ordu bünyesinde illegal Marksist-Leninist örgüt kurmak gerekeceği, örgüt olmadıktan sonra mevcudun fazlalığının kıymet ifade etmeyeceği, örgütlenmenin her halükârda faydalı ve başarılı bir yol olduğu, ordunun memleketteki gidişe dur diyebilmesi için örgüt kurulması ve bu gidişe karşı çıkılması esaslarında toplanmaktadır. Kara Kuvvetleri Devrimci Subaylar örgütü, teşkilatlanma yolundaki bu ana fikirlerden mülhem olarak tesis ve teşkil edilmiştir."

Yargılama

Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 3'nolu Askeri Mahkemesinde duruşmasına başlanan "Kara Kuvvetleri Devrimci Subaylar Örgütü" davası, 28 Ocak 1974 günü sonuçlandı. Tamamı stbay olan 33 sanık Türk Cezhakkında a Kanunun 141 ve Askeri Ceza Kanunu'nun 148. maddelerini İhlâl suçlarından

yargılanan sanıkları 12 yıl hapse mahkûm etti, ayrıca ordudan tard edilmelerine karar verdi.[2]

Askeri mahkeme Atilla Özsever, Ömer Laçiner, Oktay Cengizbay, Olcay Özsever, Kadir Kaynar, Güner Özgün ve Yücel Top'a iyi halle bağlantılı olarak herhangi bir cezai indirim uygulamadı.Kararda7,5 ile hkemedeki istkararı verdi. Aları syargılanların tamamının uçun mevzuu ideolojik görüşlerindeki ısrarları ile sorgu ve savunmalarında heyete karşı kullandıkları sözleri sebebiyle" herhangi bir ceza indiriminde bulunulmadığı belirtildi.

Yargılanan diğer isimler için ise, mahkemedeki tutum ve tavırları nedeniyle 1/6 oranında bir ceza indirimine gidildi.

Sanıkların ve avukatların kararı temyiz etmeleri üzerine, dava Askeri Yargıtay'a intikal etti. Dava, Askeri Yargıtay Daireler Kurulunca esastan bozuldu ve sanıklar, yüksek mahkemenin kararı doğrultusunda Ankara Sıkıyönetim 1 No.lu Askeri Mahkemesi'nin 31 Ağustos 1977 tarihinde oybirliği ile verdiği karar sonucu "delil yetersizliği" nedeniyle beraat ettiler.

Dava kapsamında yargılanan, mahkûm olan ve ardından beraat eden isimler şöyleydi:[1]

Ömer Laciner, Oktay Cengizbay, Haluk Ergüven, Atilla Özsever, Olcay Özsever, Duygu Berk, Dursun Gürler, İhsan Karakuş, Oktay Akıncı, Muanmer Aydoğan, Kadir Kaynar, Muzaffer Cengil, Güner Özgün, Cemal Ergul, Beyhan Kayıhan, Ali Aksüt, Gürkan Şenol, Mahir Araslı, Yücel Top, Mehmet Sağcan, İlker Yerlikaya, Bülent Erten, Timuçin Selcan, Hurşit Yılmaz, Kazım Sorağlu, Eşref Erdem, Bülent Bakyaz, Haluk Tosunlar, Sabahattin Salanan, Yusuf Niş, Erdoğan Sarıkaya, Mehmet Dikmen ve Mehmet Arslan.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Atilla Özsever (2021). Mesele Teslim Olmamakta: Asker Kökenli Bir 68’linin 12 Mart, Gazetecilik ve Akademisyenlik Anıları. Ayrıntı Yayınları. s. 281. 23 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2021. 
  2. ^ "'Devrimci Örgüt' sanığı 33 subay 6-12 yıl hapse mahkum oldu". Cumhuriyet Gazetesi. 29 Ocak 1974. Erişim tarihi: 6 Nisan 2021. []

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Sol</span> 1978-1994 yılları arasında etkin olmuş silahlı sol grup

Devrimci Sol ya da kısaca DEV-SOL, 1978-1994 yılları arasında faaliyet göstermiş silahlı sol grup.

<span class="mw-page-title-main">Devrimci Yol</span> 1974 sonrası THKP-Cnin fikri ve örgütsel olarak devamı niteliğindeki komünist örgüt

Devrimci Yol hareketi (DEV-YOL), 1974 sonrası THKP-C'nin fikri ve örgütsel olarak devamı niteliğindedir. 1974 affı sonrası eski THKP-C ve DEV-GENÇ kökenli kadrolar geçmişin değerlendirmesini esas alan tartışmalar yürütmüştür. Kökeni THKP-C Genel komitesi içerisinde yaşanan ayrılığa kadar giden farklı değerlendirmeler, sürecin ayrılıkla sonuçlanmasına neden olmuştur. Yürütülen tartışmalarda THKP-C ve Mahir Çayan'ın geliştirdiği ideolojik-politik görüşlerin doğruluğunu savunan grup Devrimci Yol'un ilk çıkış noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Marksist-Leninist Komünist Parti</span> HBDHye dahil olan, silahlı komünist örgüt

Marksist Leninist Komünist Parti, 10 Eylül 1994'te kurulan ve silahlı mücadele yürüten yasa dışı komünist partidir. Parti, içinde eylem yapmakta ve örgütlenmekte olduğu sistemlerin ağır baskıları ve yasaklamaları neticesinde kendisini yasa dışı olarak tanımlamakta ve bu çerçevede eylemlerini yürütmektedir. Örgüt, Emniyet Genel Müdürlüğü'nün yayınladığı "Türkiye'de hâlen faaliyetlerine devam eden başlıca terör örgütleri" listesinde "Marksist Leninist Komünist Parti (MLKP)" adı altında yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu</span> 1960ların ikinci yarısında kurulmuş silahlı sosyalist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu ya da THKO, Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan, Yusuf Aslan, Sinan Cemgil, Alparslan Özdoğan, Kadir Manga, Taylan Özgür, Cihan Alptekin ve Mustafa Yalçıner tarafından kurulan silahlı Marksist-Leninist örgüt. Örgüt, kuruluşunu, gerçekleştirdiği bir dizi eylemden sonra 4 Mart 1971 tarihinde yayımladığı bir bildiri ile kamuoyuna duyurdu.

<span class="mw-page-title-main">Askeriye</span> öncelikli olarak savaşa hazırlanmak ve savaşı yürütmekle görevli kurum

Askeriye veya ordu, ağırlıklı olarak savaşa yönelik, toplu olarak silahlı kuvvetler olarak da bilinen, ağır silahlı, son derece organize bir güçtür. Genellikle egemen devlet tarafından resmi olarak yetkilendirilir ve muhafaza edilir, üyeleri farklı askerî üniformalarıyla tanımlanabilir. Bir ordu, donanma, hava kuvvetleri, uzay kuvvetleri, deniz kuvvetleri veya sahil güvenlik gibi bir veya daha fazla askerî şubeden oluşabilir. Ordunun ana görevi genellikle devletin savunulması ve dış silahlı tehditlere karşı çıkarları olarak tanımlanır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist</span> 1972de İbrahim Kaypakkaya ve arkadaşları tarafından kurulan yasa dışı Maocu komünist parti

Türkiye Komünist Partisi/Marksist-Leninist (TKP/ML), 24 Nisan 1972'de İbrahim Kaypakkaya ve arkadaşları tarafından kurulan yasa dışı komünist parti. Partinin siyasi düşünceleri doğrultusunda askeri kolu Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu (TİKKO) ve gençlik örgütü Türkiye Marksist-Leninist Gençlik Birliği'dir (TMLGB).

<span class="mw-page-title-main">Ordu (askeriye)</span> bir devletin silahlı kuvvetlerinin tümü ya da herhangi bir askeri kuvvetin en büyük birliği

Ordu, bir devletin silahlı kuvvetlerinin tümü ya da herhangi bir askerî kuvvetin en büyük birliği. Ordular 4 ila 6 kolordudan oluşur Günümüz orduları çoğunlukla en az orgeneral rütbesini haiz askerler tarafından komuta edilir. Ordunun görevi devlete karşı gelecek iç ve dış tehditlere karşı koymaktır. Buna karşın günümüzde veya geçmişte çeşitli ülkelerde ordunun yönetime el koyması da görülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi</span> Aralık 1970te Türkiyede yasa dışı olarak kurulan Marksist-Leninist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kısaca THKP-C, Mahir Çayan, Hüseyin Cevahir, Ulaş Bardakçı, Ertuğrul Kürkçü, Yusuf Küpeli ve Münir Ramazan Aktolga tarafından Aralık 1970'te Türkiye'de yasa dışı olarak kurulan Marksist-Leninist örgüttür. Kentsel gerilla savaşı stratejisini benimsediğini açıklayan örgüt, 1960 ve 70'lerde oluşan Devrimci Gençlik Hareketleri ile büyüdü. Kuruluşunun hemen ardından İstanbul ve Ankara'da banka soygunu gibi birkaç eylem gerçekleştiren örgüt, Nisan 1971'de İsrail başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırarak adını daha da duyurmuştur. Elrom'un kaçırılmasından sonra yapılan görüşmelerden netice alınamaması ve ardından Efraim Elrom'un öldürülmesinden sonra örgüte yönelik başlatılan operasyonlar sonucu örgütün yönetici kadrosundan birkaçı dışında tümü yakalandı. Bu operasyonlar sonrası kendi içlerinde örgütün yöntemlerine dair tartışmalar yaşamalarının ardından yönetim kadrosundan birkaç isim ihraç edildi. Mahir Çayan ve arkadaşlarının cezaevinden kaçmasının ardından yeniden bir araya gelen örgüt, şehirlerden uzaklaşıp kırlarda örgütlenme yoluna gitti ve bu sebeple Karadeniz Bölgesi'ne gittiler.

Türkiye Devrimci Gençlik Federasyonu (TDGF) ya da daha yaygın ismiyle DEV-GENÇ, 1965'in sonlarında kurulan Fikir Kulüpleri Federasyonu içerisinde yer alan öğrenciler tarafından dönemin özgünlüğünde kimi fikirsel ve mücadele pratiğine dair ayrılıklar üzerine kurulan, üniversiteli sosyalist gençlik örgütlenmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği</span> 1970li yıllarda silahlı eylemler düzenlemiş Marksist-Leninist örgüt

Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi/Marksist-Leninist Silahlı Propaganda Birliği (THKP-C/MLSPB) 1970'li yıllarda aktif olarak silahlı eylemler düzenlemiş Marksist-Leninist örgüt. Örgütün legal yapılanması Devrimci Kurtuluş örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Halkın Yolu</span> Türkiyede komünist topluluk

Halkın Yolu yasadışı politik dergi çevresidir. Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nin 12 Mart Muhtırası ile yenilgiye uğrayıp kadroları arasında çıkan ayrışmadan sonra Devrimci Yol, THKP-C/MLSPB ve THKP-C/HDÖ ile aynı yılda Maoizm ideolojisini benimseyen Militan Gençlik Dergisi grubunun Halkın Yolu dergisini çıkarmasıyla kurulmuştur. Kuruluşundan itibaren grup yayın organı "Halkın Yolu" ve "Kızıl Bayrak" dergilerini çıkarmıştır.

Kurtuluş Hareketi, 1971'deki örgütsel yenilgiden sonra hapisten çıkan bir kısım Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kadrolarının, THKP-C'nin aynı isimli haftalık yayın organı Kurtuluş dergisinin ismini alarak 1976'da aylık olarak yayımlamaya başladıkları Kurtuluş Sosyalist Dergi çevresinde oluşturdukları Marksist-Leninist siyasi harekettir.

<span class="mw-page-title-main">Küba Devrimci Silahlı Kuvvetleri</span>

Küba Devrimci Silahlı Kuvvetleri, Küba Cumhuriyeti'nin anayasal ordusudur. Kökenleri Fulgencio Batista rejimine karşı savaşan İsyancı Ordudan gelir. 2 Aralık 1956 tarihinden Küba Devriminin zafere ulaştığı 1 Ocak 1959 tarihine kadar bu silahlı kuvvet başarıyla mücadele vermiş ve iktidarın alınmasından sonra düzenli orduya dönüşmüştür.

Yugoslav Halk Ordusu, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin ve 1945'ten 1992'ye kadar olan öncüllerinin ordusuydu.

<span class="mw-page-title-main">Birleşik Özgürlük Güçleri</span> Sosyalist örgüt

Birleşik Özgürlük Gücü (BÖG), 6-8 Ekim arasında gerçekleşen Kobanê eylemleri'nden sonra Kobani'ye geçen ve kuruluşunu Kobani'de ilan eden yasa dışı sosyalist örgüt. Grup, Türkiye'deki birçok sosyalist örgüt üyesini içinde barındırmaktadır. Ayrıca isminde de geçtiği gibi Türkiye'deki sosyalist örgütlerin birleşmesinin gerilla ayağıdır.

Türkiye Genç Komünistler Birliği (TGKB), gençlik içinde ilk olarak Halkın Kurtuluşu, ardından Türkiye Devrimci Komünist Partisi (TDKP) görüşleri doğrultusunda faaliyet yürüten gençlik örgütü. Tüzüğünde "Komünizm okulu" olarak tanımlanan TGKB, örgütsel olarak bağımsız hareket eden, ancak siyasal ve ideolojik olarak TDKP'ye bağlı bir komsomol örgütlenmesi idi.

Hava Kuvvetleri Proleter Devrimci Örgütü, 1969 yılının haziran ayında Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi kurucularından Mahir Çayan'ın kayınbiraderi Hava Yüzbaşı Orhan Savaşçı öncülüğünde kurulmuş sosyalist örgüt.

Halkların Birleşik Devrim Hareketi (HBDH), 12 Mart 2016'da Türkiye'de yasa dışı, silahlı faaliyetler yürütmek üzere kurulan komünist ve Marksist-Leninist silahlı militan örgütler yapısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Siyasi komiser</span>

Siyasi komiser Orduda, siyasi komiser veya siyasi subay, ordunun siyasi kontrolünü sağlamak amacıyla atandıkları birimin siyasi eğitiminden (ideolojisinden) ve organizasyonundan sorumlu bir denetleyici subaydır.

<span class="mw-page-title-main">Meksika Silahlı Kuvvetleri</span>

Meksika Silahlı Kuvvetleri Birleşik Meksika Devletleri'nin askerî kuvvetleridir. İspanyol kraliyeti 18. yüzyılda sömürge Meksika'sında daimi bir ordu kurmuştur. 1821'de Meksika'nın bağımsızlığını kazanmasından sonra ordu önemli bir siyasi rol oynamış, ordu generalleri devlet başkanı olarak görev yapmıştır. 1910-1920 Meksika Devrimi sırasında Federal Ordunun çöküşünü takiben, eski devrimci generaller ordunun boyutunu ve gücünü sistematik olarak küçültmüştür.