İçeriğe atla

Kara Halil Efendi

Kara Halil Efendi
Doğum1804
Gülüt, Turhal, Tokat
Ölüm1880
İstanbul
MeslekMüderris, kadı, kazasker, Şeyhülislam

Kara Halil Efendi (1804-1880) II. Abdülhamid döneminde Osmanlı Devleti'nin şeyhülislamı olarak görev yapmış bir din adamıydı.

Kara Halil Efendi' nin bazı kaynaklarda Amasyalı, bazılarında Mecitözü'ne bağlı Varay nahiyesinin Kürtköyü doğumlu olduğu belirtilen Şeyhülislam Hacı Kara Halil efendinin hicri 1219 (1804) de Turhal'ın Gülüt köyünde doğduğu kesindir. 114 üncü Osmanlı Şeyhülislamı olan Kara Halil'in Kürtköylü olarak geçmesi, Gülüt köyü ile arazileri karışık olup, her bakımdan iç içe durumdaki eski ismi Kürtköyü olan ve sonradan Çamlıca'ya çevrilip hâlen bu isimle bilinen köy ile karıştırılmasından dolayıdır.

Yakın bir tarihin ilim adamı olan Kara Halil, doğum yeri olan Gülüt köyünde henüz hafızalardan silinmemiştir. Babasının adı Mustafa'dır. Fakir bir ailenin çocuğu olan ve basit bir sebeple köyünden ayrılan bu zat, önce Amasya'ya gelmiş ve tahsiline burada başlamış, uzun süre tahsiline burada devam ettiği için bazı çevrelerce Amasyalı olarak bilinmesine sebep olmuştur. Amasya ve Konya'da çeşitli medreselerde eğitim gördükten sonra İstanbul'a gitti.[1] 1834 yılında icazet aldı. 1839 yılında müderris oldu. 1866 yılında Fetva Emini,[2] 1873 yılında da Anadolu Kazaskeri oldu. 1871 tarihinde Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye Cemiyeti üyesi olarak Ahmed Cevdet Paşa'yla birlikte Mecelle hukukunun kurucuları arasında yer aldı. 26 Temmuz 1877 tarihinde Sultan II. Abdülhamid tarafından Hasan Hayrullah Efendi'nin yerine şeyhülis­lâmlık makamına getirildi. Ayrıca aynı yıl Meşrutiyetin ilanı üzerine yeni kurulan Ayan Meclisi'ne de üye tayin edildi. 4 Aralık 1878 tarihinde şeyhüslamlık görevinden azledildi. Bunun sebebi olarak II. Abdülhamid'in Kara Halil Efendi'nin Sultan Abdülaziz'in tahttan indirilmesi için verilen fetvayı imzalamış olmasından hoşlanmaması gösterimiştir.

30 Aralık 1880 tarihinde ölen Kara Halil Efendi Fatih Türbesi bahçesinde defnedildi.[3]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2012. 
  2. ^ http://www.corumhakimiyet.net/HaberDetay.aspx?ID=18397[]
  3. ^ Sicil-i Osmani, Mehmet Süreyya Bey, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, ISBN 975-333-038-3 İstanbul, 1996.
Önce gelen:
Hasan Hayrullah Efendi		Osmanlı Şeyhülislamı
1877 - 1878 		Sonra gelen:
Ahmed Muhtar Molla Bey Efendi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cevdet Paşa</span> Osmanlı devlet adamı

Ahmed Cevdet Paşa veya Lofçalı Ahmed Cevdet Paşa, Osmanlı Devleti'nde on dokuzuncu asırda yetişen Türk devlet ve ilim adamı, tarihçi, hukukçu, şair.

Osmancıklı Danişmendoğlu Koca Mehmet Nizamüddin Paşa, 28 Ağustos 1429'dan yerini Çandarlı İkinci Halil Paşa'ya bıraktığı 1438 yılına kadar 9 yıl başvezirlik yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Mere Hüseyin Paşa, II. Osman'ın yeniçeriler tarafından tahttan indirilerek öldürüldüğü ve amcası I. Mustafa'nın ikinci kez tahta geçirildiği anarşi sırasında 13 Haziran 1622 - 8 Temmuz 1622 ve 5 Şubat 1623 - 30 Ağustos 1623 tarihleri arasında iki kez olmak üzere toplam yedi ay on sekiz gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ebussuud Efendi</span> Osmanlı şeyhülislamı ve hukukçusu (1490–1574)

Muhammed Ebussuud Efendi veya Hoca Çelebi, Osmanlı şeyhülislamı. Ailesi İskilip civarındaki İmâdlı olduğu için "İmadi" olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Cemaleddin Efendi</span>

Mehmed Cemaleddin Efendi, Osmanlı din adamı, şeyhülislam ve hukukçusu. Şeyhülislamlığı II. Abdülhamid dönemiyle özdeşleşmiştir.

Abdullah Vassaf Efendi Osmanlı şeyhülislamı, divan şairi, ilim adamı ve hattat.

Hoca Sadeddin Efendi, Osmanlı tarihçi, devlet adamı.

Cafer Mustafa Sunullah Efendi ; Türk, Osmanlı devlet adamı, şair, müderris, kadı, kazasker ve şeyhülislam.

Zekeriyâzâde Yahyâ Efendi 16. yüzyılın son yarısında ve 17. yüzyılın ilk yarısında çok uzun yaşayan, Sultan I. Mustafa, Sultan IV. Murat ve Sultan İbrahim devirlerinde üç defa Şeyhülislam olarak yüksek devlet görevi yapmış bir âlim ve aynı zamanda ünlü bir Türk divan şairidir.

Hasan Hayrullah Efendi Osmanlı Devleti'nde 1874-1877 yılları arasında iki kez şeyhülislamlık yapmıştır. Sultan Abdülaziz'i tahttan indiren hükûmet darbesini yapanların arasında yer almıştır.

Sadullah Sadi Efendi ; din alimi, şair, Sahn-ı Seman Medresesi'nde müderris, kadı, Osmanlı Devleti müftüsü/şeyhülislamı.

Bodrumlu Ömer Lütfi Efendi II. Abdülhamid döneminde Osmanlı Devleti'nin şeyhülislamı olarak görev yapmış bir din adamıydı.

Ahmed Muhtar Molla Bey Efendi (1807-1882) Abdülaziz ve II. Abdülhamit dönemlerinde 2 kez Osmanlı Devleti'nin şeyhülislamı olarak görev yapmış bir din adamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Arabî Efendi</span> 15. Yüzyıl Osmanlı şeyhülislamı

Alâeddin Arabî Efendi, Osmanlı şeyhülislamı ve müderris. Halep doğumlu olduğu için lakabı "Arabî" olmuştur. Çelebi Alaeddin Arabi Efendi, Alâeddin Alî Arabi ve Molla Arab olarak da bilinmektedir. 1495-1496 yılları arasında II. Bayezid döneminde şeyhülislamlık yapmıştır.

Hasan Fehmi Efendi Osmanlı Devleti 149. şeyhülislamı, kazasker, müderris.

Mekkizade Mustafa Asım Efendi, Osmanlı Devleti şeyhülislamı, kazasker, müderris. 1818-1819, 1823-1825 ve 1833-1846 dönemlerinde 3 kez şeyhulislamlık görevi yapmıştır. II. Mahmud ve Abdülmecid dönemlerindeki şeyhülislâmlığı toplam olarak yaklaşık 17 yıl 6 aydır.

<span class="mw-page-title-main">Zenbilli Ali Efendi</span>

Zenbilli Ali Efendi,, Osmanlı döneminde görev yapmış bir şeyhülislam'dır. Asıl adı Ali Cemali'dir. Zenbilli müfti olarak da bilinir. Molla Fenari’nin hocası ve Sultan I. Murad zamanın ünlü alimlerinden Cemalüddin Muhammed Aksarayi soyundan Ahmed Çelebi’nin oğludur.

Paşmakçızade Ali Efendi 18. yüzyılda şeyhülislamlık yapmış Osmanlı din adamıdır. Tahsilini tamamladıktan sonra 1657’de Mehmed Ağa Dersiyesi’nde harici müderris oldu.

Mehmed Ziyaeddin Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.
1909 tarihinde Rumeli kazaskeri iken Cemaleddin Efendi'nin şeyhülislamlıktan istifası üzerine şeyhülislamlık makamına getirildi. II. Abdülhamid'in tahttan indirilmesi için gerekli olan hal fetvasını verdi. Ziyaeddin Efendi, II. Abdülhamid'i dinî kitapları yakmakla, devlet hazinesini israf etmekle ve fitneye sebebiyet vermekle suçlayan fetvayı imzalamamak için rahatsızlığını bahane edip meclise gitmek istemedi ancak Talat Paşa'nın tehdit etmesinden ve imzalamadığı takdirde II. Abdülhamid'in öldürüleceği söylentisinden dolayı fetvayı imzalamak zorunda kaldı. Tevfik Paşa kabinesinin 5 Mayıs 1909'da istifası üzerine görevinden ayrıldı. Makamından ayrıldıktan sonra ölümüne kadar Meclis-i Âyan üyesi olarak kaldı.

Çerkes Halil Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.