İçeriğe atla

Kara Şahin (şef)

Kara Şahin
DoğumMa-ka-tai-me-she-kia-kiak
1767
Saukenuk, Illinois
Ölüm3 Ekim 1838 (71 yaşında)
Iowa
MilliyetSauk, Kızılderili
Diğer ad(lar)ıKara Serçe Şahin
Tanınma nedeniKara Şahin Savaşı

Kara Şahin (Makataimeshekiakiak, kendi dilinde: Mahkate:wi-meši-ke:hke:hkwa) (d. 1767 - ö. 3 Ekim 1838) Kızılderili kabilelerinden Sauk'ların şefi.

Sauk Sautenuk bölgesinde (bugün Rockford'un bir bölümü) doğan Kızılderili şefi Kara Şahin, Sac et Fox yerlilerinin şefi olduğu sırada kabilesinin Illinois ile Mississippi arasındaki av topraklarını terk etmesini öngören 1804 anlaşmasını kabul etmedi. 1812 savaşında İngilizlere katıldı. 1815 yılında toprakları terk etme anlaşmasını kabul etmek zorunda kaldıysa da, anlaşmanın içeriğini öğrenince karşı çıkıp direnişe geçmesi üzerine Başkan Jackson, Kara Şahin'in üzerine üç kolordu gönderdi (Kara Şahin Savaşı, 1832). Ele geçirilen Kara Şahin, kent kent dolaştırılıp teşhir edildikten sonra 1833 yılında serbest bırakıldı. O tarihten sonra bir daha hiçbir yerde görülmedi. 1838 yılında Des Moines yakınlarında cesedi bulundu.

İlgili Araştırma Makaleleri

Uzun Hasan, Akkoyunlu hükümdarı olup, bugünkü İran, Irak, Azerbaycan, Ermenistan ve Türkiye'nin bir bölümünü kapsayan bir coğrafyada 1453-1478 yılları arasında hüküm sürmüştür. Akkoyunluların en güçlü hükümdarı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Arizona</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Arizona, Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatısında bulunan bir eyalettir. 50 eyaletin 6. büyük ve 14. kalabalık eyaletidir. Başkenti ve en büyük şehri Phoenix'tir. Arizona, Dört Köşe bölgesini kuzeyde Utah, kuzeydoğuda Colorado ve doğuda New Mexico ile paylaşıyor; diğer komşu eyaletleri batıda Nevada ve Kaliforniya, güneyde ve güneybatıda Meksika eyaletleri Sonora ve Baja California'dır.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri Kızılderilileri</span>

Kızılderililer ya da Amerika Yerlileri veya kısaca Yerliler, Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan Kızılderililer için kullanılan ortak birleştirici ad. Dilce birbiriyle akraba olmayan en az iki ayrı grupta toplanırlar: Sibirya kökenli olan Na-Dene dilleri ile Na-Dene dilleri dışındaki bütün Kızılderili dillerini içeren Amerind dilleri.

<span class="mw-page-title-main">Siyular</span> Kızılderili kabilesi

Siyular ya da Siular, Kuzey Amerika'da önceleri Superior Gölü çevresinde yaşayan, Kızılderili kabilesi. Ova Kızılderilileri kültür grubuna dahildirler. Avrupalı sömürgecilerle yaptıkları savaşlar sonucunda yenildiler ve Minnesota ile Dakota'ya sürüldüler. 19. yüzyıl ortalarında toplama kamplarına yerleştirildiler. 1876 yılında ayaklanarak bağımsızlık ve özgürlük savaşını yeniden başlattılar. Liderleri Oturan Boğa öldürüldü. 1890 yılında da ABD güçlerinin düzenlediği büyük bir katliamla direnişleri kırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Şef Joseph</span> Kızılderili lideri

Hinmatóoyalahtq'it ya da Şef Joseph veya Reis Joseph, Nimipuların Wallowa kolundan Kızılderili reisi. Babası Tuekakas'tır. Oregon'daki kabile topraklarının beyazların yerleşimine açılması üzerine, kabilesiyle birlikte Kanada'ya kaçma girişimi başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dinelen Ayı</span>

Dinelen Ayı (1834-1908), Kızılderili kabilelerinden Ponkaların şefidir.

Beş Göçmen Kültürüne Uyum Sağlamış Kabile Cherokee, Chickasaw, Choctaw, Creek ve Seminole kabilelerine beyaz insan tarafından verilmiş bir isimdi. Bu kabilelerin beyaz toplumlar arasında "uygar" olarak anılmasının sebebi, bu beş kabilenin plantasyon ve köle sahibi olmak da dahil olmak üzere sömürgecilerin adetlerini benimsemeleri ve genellikle komşularıyla iyi ilişkiler kurmalarıydı. Beş Uyum Sağlayan Kabile, ülkenin diğer bölgelerine -özellikle günümüz Oklahoması'na yerleştirilmelerinden önce Amerika Birleşik Devletleri'nin güneydoğusunda yaşamaktaydı. Bugün özellikle diğer kabilelerden gelen birçok yerli Amerikalı, "Beş Uygar Kabile" yaftasını patronluk taslayıcı ya da ırkçı bulmaktadır. Kendi aralarında kabilelerden konuşurken, bazen düzeltilmiş "Beş Kabile" adı kullanılmaktadır; böylece bu beş kabile dışında kalan diğer yerli Amerikalıların vahşi oldukları iması ortadan kaldırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">II. Şâpûr</span>

II. Şâpûr, Sasani İmparatorluğu'nun 309 - 379 yılları arasındaki hükümdarıydı. Uzun süren iktidarı sırasında, Sasaniler, I. Şâpûr'un (241-272) hükümdarlığından beri ilk altın çağlarını yaşamıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Abbas</span> 5. Safevi hükümdarı

I. Abbas veya Büyük Abbas, Safevi Hanedanlığının beşinci hükümdarı olan Şah Abbas, Safevi Hanedanı'nın en güçlü hükümdarı olarak gösterilir. Şah Muhammed Hüdabende'nin üçüncü oğludur. 3 Ekim 1587 tarihinde Türkmen şeflerinin desteklediği bir askerî darbe ile 17 yaşında tahta geçip 1629 yılına kadar 42 yıl hükümdar olarak kalmıştır. Hükümdar olduğu tarih Safevi Devleti açısından zorlu bir dönemdir. İçeride Türkmen aşiretleri arasındaki kanlı çatışmalar, doğuda Özbek akınları, batıda ise Osmanlı İmparatorluğu'nun baskısı altındaydı. Bu durumun kaçınılmaz sonucu olarak ülke ekonomik olarak da çözülmektedir. Tarımsal ve endüstüriyel üretim düşerken ticaret de çökmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Apaçi Savaşları</span> 1849dan yaklaşık 1924e kadar süren, yerliler ve Amerikan ordusu arasındaki silahlı çatışmalar

Apache Savaşı. 1871-1873 yılları arasında yapılmış ABD-Kızılderili savaşı.

<i>Küçük Dev Adam</i> (film)

Küçük Dev Adam 1970 ABD yapımı western komedi filmdir. Özgün adı Little Big Man olan film Kasım 1972'de Türkiye'de de sinemalarda gösterildi. Sinemalarda biraz kısaltılarak gösterilen film yıllar sonra TRT televizyonunda tam uzunluğuyla gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Clovis</span> Frenk kralı

I. Clovis, Frankların ilk kralı.

<span class="mw-page-title-main">Tecumseh</span>

Tecumseh, Tecumseh Savaşı ve 1812 Savaşı sırasında Birleşik Devletler'e karşı savaşan Kızılderili konfederasyonun ve Şavnilerin şefi. Tecumtha veya Tekamthi olarak da bilinirdi.

Amerikan yerlilerinin asimilasyonu, 1790-1920 yılları arasında ABD Kızılderililerinin Amerika Birleşik Devletleri hükûmeti tarafından Batılı kültür uyarınca dönüştürülmesi için yapılan uygulamaların tümüdür. Konu ilk kez George Washington ve Henry Knox tarafından dile getirilmiştir. ABD'nin Avrupa'dan yoğun göç aldığı dönemde Amerikan yerlilerinin kültürel değerlerinin yükseltilmesi olarak tanımlanan süreç çok farklı alanlarda ilerlemiştir. ABD Kızılderili yatılı okulları bu kültürel asimilasyonda en etkili odaklardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">1812 Savaşı</span> ABD ve Britanya İmparatorluğu arasındaki çatışma (1812–15)

1812 Savaşı veya 3 yıl savaşı, Amerika Birleşik Devletleri ile Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı'nın Kuzey Amerika'daki kolonileri ve Amerikan yerlisi (Kızılderili) müttefikleri arasında iki buçuk yıl süren askeri çatışmalar dizisidir. Sonuçta Amerikan Bağımsızlık Savaşı'ndan kalan birçok konu çözüldü, ancak hiçbir sınır değişikliği olmadı. Amerika Birleşik Devletleri, Fransa ile İngiltere'nin arasında devam eden savaşın getirdiği ticari kısıtlamalar dahil olmak üzere çeşitli nedenlerden dolayı 1812 yılında savaş ilan etti. Kraliyet Donanması'na Amerikan tüccar denizcilerinin zorla asker olarak alınması, Amerikan yayılmacılığına karşı İngilizlerin Amerikan Kızılderili kabileleri desteklemesi, denizlerde aşağılanma ve denizcilerin ulusal onuruna hakaret üzerine hakaret edilmesi, Britanya Kuzey Amerika topraklarına ABD'nin ilgisi savaşın diğer nedenleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Şahruh</span>

Şahruh Mirza, Timur İmparatorluğu üçüncü hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">Kızılderili Tehciri</span>

Kızılderili Tehciri, 19. yüzyılda Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetiminin politikası olarak, güneyde Mississippi Nehri'nin doğusunda yaşayan Amerika Birleşik Devletleri Kızılderililerinden Çerokiler, Çikasovlar, Çoktavlar, Krikler ve Seminolelerden oluşan Beş Uygar Kabilenin MississippiNehri'nin batısına ve kuzeydeki daha ufak kabilelerin Kızılderili Toprakları'na tehcir ettirilmesidir. Kızılderili Tehcir Yasasının Amerika Birleşik Devletleri başkanı Andrew Jackson tarafından 26 Mayıs 1830 tarihinde imzalanmasından sonra yürürlüğe konmuştur. Tehcire karşı direniş gösteren kimi kabileler Kızılderili Savaşları denen bir dizi savaşa girmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Kızılderili savaşları</span> Kuzey Amerika yerlilerinin beyaz yerleşimciler tarafından boyunduruk altına alınması

Kızılderili savaşları ya da ABD Kızılderili savaşları, Yeni Dünya'da Kuzey Amerika'nın yerlisi ABD Kızılderilileri ile Eski Dünya'dan gelen Avrupalı göçmen yerleşimciler arasında patlak veren ve 1622-1924 yıllarında aralıklı olarak asırlara yayılan Amerikan Bağımsızlık Savaşı öncesi ve sonrası bir dizi çatışmalar silsilesidir. Savaşın ana sebebi, keşfedildiği andan itibaren Amerika kıtasını doğudan işgal etmeye başlayan Avrupalı sömürgecilerin sürekli artması ve bu artış sonunda yerlileri batıya sürmeleridir. Bu savaşlar Amerika kıtasının doğu kıyısından batı kıyısına kadar genişlemenin mukadder olduğunu ifade eden Kader Manifestosu gibi ideolojiler tarafından teşvik edildiği gibi, politik kaygıyla zorla ya da antlaşmalarla Kızılderili Tehciri gibi etnik temizlik hareketleri de savaşların tetikleyici unsurlarıdır. Bu savaşlar sırasında ABD Kızılderili katliamları da görülür.